KaliteYönetimi

Denetim kalitesi, kalite ve hizmet kalitesine ilişkin bazı modeller şunlardır: 1. Denetim Kalitesi Çerçevesi: Uluslararası Denetim ve Güvence Standartları Kurulu (IAASB) tarafından Şubat 2014'te yayınlanmıştır. 2. Toplam Kalite Yönetimi (TKY): Organizasyonların tüm süreçlerini ve faaliyetlerini kalite odaklı bir yaklaşımla yönetme felsefesidir. 3. Altı Sigma: İş süreçlerinde hataları ve kusurları azaltmak için kullanılan istatistiksel bir yöntemdir. 4. SERVQUAL Ölçeği: Hizmet kalitesinin ölçülmesi için Parasuraman, Zeithaml ve Berry tarafından geliştirilmiştir.

ISO 9000 serisi, 4 temel standarttan oluşur: 1. ISO 9000: Kalite Yönetim Sistemleri – Temel Terimler ve Sözlük. 2. ISO 9001: Kalite Yönetim Sistemleri – Şartlar. 3. ISO 9004: Kalite Yönetim Sistemleri – Performansın İyileştirilmesi İçin Kılavuz. 4. ISO 19011: Yönetim Sistemleri Tetkik Kılavuzu.

Poka-yoke ve hata önleme kavramları, temelde aynı amacı taşısalar da farklı şekillerde uygulanır. Poka-yoke, Japon mühendis Shigeo Shingo tarafından geliştirilen bir yöntemdir ve üretim süreçlerinde insan hatalarını en aza indirgemeyi hedefler. Hata önleme ise, genel olarak işlemlerin ilk seferde doğru çalışmasını sağlayarak hataların gerçekleşmesini önlemeyi amaçlar.

BRC (British Retail Consortium) ve ISO 9001 gıda güvenliği yönetim sistemleri gıda endüstrisinde kalite ve güvenliği sağlamak için kullanılan iki önemli standarttır. BRC Gıda Güvenliği Standardı, perakendeciler tarafından 1998 yılında geliştirilmiş olup, gıda üreticileri ve tedarikçileri için hijyen, üretim süreci kontrolü, izlenebilirlik ve çalışan eğitimi gibi kritik alanları kapsar. ISO 9001, kalite yönetim sistemleri için uluslararası bir standarttır ve gıda güvenliği yönetim sisteminin nasıl kurulacağını, uygulanacağını ve sürekli olarak iyileştirileceğini belirler. Her iki standart da gıda ürünlerinin güvenli ve yüksek kalitede olmasını sağlamak için birlikte çalışabilir.

QM (Quality Management) modülü, SAP ERP (Enterprise Resource Planning) sisteminin bir parçası olarak, işletmelerin kalite ile ilgili süreçleri yönetmelerine ve ürün veya hizmet kalitesini artırmalarına yardımcı olur. QM modülünün başlıca işlevleri: - Kalite planlaması: Denetim karakteristiklerini, kalite kontrol planlarını ve kalite görevlerini tanımlamak. - Kalite denetimi: Gelen, süreç içi ve nihai ürün denetimleri yapmak, sonuçları kaydetmek ve değerlendirmek. - Hata yönetimi: Denetimlerde tespit edilen hataları günlüğe kaydetmek ve takip etmek. - Kalite bildirimleri: Kalite ile ilgili sorunları raporlamak ve takip etmek, böylece kalite ile ilgili problemlerin çözümü için süreçleri başlatmak. - Kalite sertifikaları: Ürün ve malzemelerin kalitesini doğrulayan sertifikalar oluşturmak. - Tedarikçi kalite yönetimi: Tedarikçi performansını değerlendirmek ve analiz etmek. - Diğer SAP modülleriyle entegrasyon: Malzemeler Yönetimi, Üretim Planlama ve Satış ve Dağıtım gibi modüllerle entegre çalışarak kalite kontrolünü çeşitli iş süreçlerine yaymak. - Audit yönetimi: İç ve dış kalite ile ilgili denetimleri yönetmek. - İstatistiksel süreç kontrolü (SPC): Süreçleri izlemek ve kontrol etmek için istatistiksel verileri kullanmak.

ISO 9001 ve ISO 50001 arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Kapsam: ISO 9001, kalite yönetim sistemi ile ilgilenirken, ISO 50001 enerji yönetimi ile ilgilenir. 2. Odak Alanı: ISO 9001, müşteri memnuniyeti, sürekli iyileştirme ve genel işletme performansı yönetimine odaklanır. 3. Atıf Yapılan Standartlar: İki standardın da atıf yaptığı standartlar farklıdır. 4. Dokümantasyon: ISO 9001'de dokümante edilmiş bilgi yer alırken, ISO 50001'de belgelenmiş bilgi yer alır. 5. İç Tetkik: Her iki standardın iç tetkik değerlendirme içerikleri de farklıdır.

Otomotivde FMEA (Hata Türü ve Etkileri Analizi) aşağıdaki amaçlar için kullanılır: 1. Üretim Süreçlerinin İyileştirilmesi: Üretim ve montajlama sürecindeki aksaklıkları tespit ederek, süreçleri optimize etmek ve maksimum performansı sağlamak. 2. Ürün Kalitesinin Artırılması: Ürünün en iyi şekilde montaja gönderilmesini sağlayarak, son ürünün kalitesini yükseltmek. 3. Risk Yönetiminin Optimize Edilmesi: Risk analizi raporu sayesinde, tasarım veya üretim süreçlerindeki potansiyel hataları önceden belirleyerek riskleri azaltmak. 4. Müşteri Güvenliğinin Sağlanması: Ürünlerin güvenli ve hatasız bir şekilde tüketiciye ulaşmasını sağlayarak müşteri memnuniyetini artırmak.

Kontrol kartı, farklı alanlarda çeşitli işlevler üstlenen bir terimdir: 1. Drone ve İHA'larda: Uçuş kontrol kartı, drone'un stabil ve kontrollü bir şekilde uçmasını sağlar. 2. Kalite Yönetiminde: Kontrol grafiği veya kontrol şeması olarak da bilinen kontrol kartı, bir sürecin istatistiksel kontrolünü yapmak için kullanılır. 3. Güvenlik Sistemlerinde: Kartlı geçiş kontrol sistemi, kişilerin giriş-çıkış saatlerini kayıt altına alır ve yetkilendirilmiş kişilerin belirli alanlara erişimini sağlar.

CMMI (Capability Maturity Model Integration) ve ISO (International Organization for Standardization) arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Odak Noktası: CMMI, organizasyonel süreçlerin iyileştirilmesi ve yetenek olgunluğu üzerine odaklanırken, ISO kalite yönetim sistemleri (KYS) için genel standartlar belirler. 2. Uygulama Alanı: CMMI, yazılım geliştirme, sistem mühendisliği ve proje yönetimi gibi belirli sektörlerde yaygın olarak kullanılırken, ISO standartları imalat, hizmetler, sağlık ve otomotiv gibi çeşitli endüstrilerde uygulanabilir. 3. Sertifikasyon Süreci: ISO sertifikasyonu, üçüncü taraf bir denetimle gerçekleştirilirken, CMMI sertifikasyonu, sertifikalı baş değerlendiriciler tarafından yapılan bir değerlendirme ile elde edilir. 4. Yapı: CMMI, olgunluk seviyeleri (Başlangıç, Yönetilen, Tanımlanmış, Niceliksel Olarak Yönetilen, Optimize Eden) ve süreç alanları gibi bir yapı sunarken, ISO standartlar bir dizi madde etrafında düzenlenmiştir.

Tektipleştirme ve standartlaştırma kavramları farklı bağlamlarda kullanılsa da genel olarak birörnekliği sağlama amacını taşır. Standartlaştırma, belirli bir faaliyetin, o faaliyetle ilgili bulunanlara ve ekonominin yararına olacak şekilde yapılabilmesi için; davranışlarda, anlayışta, kullanışta vb. birörnekliği sağlamak üzere kuralların konulması ve uygulanması işlemidir. Tektipleştirme ise, belirli bir üretim dalında yer alan faaliyetlerin ve bunların ürünlerinin niteliklerinin, değerlerinin ve hangi koşullarda gerçekleştirileceğinin belirlenmesi olarak tanımlanır.

Posta.tse.org.tr adresi, Türk Standardları Enstitüsü (TSE)'nin resmi web sitesine aittir. TSE, aşağıdaki görevleri yerine getirir: 1. Standart Geliştirme: Endüstriyel, ticari ve hizmet sektörlerinde kullanılan standartları oluşturur ve günceller. 2. Belgelendirme: Ürünlerin ve sistemlerin belgelendirilmesi süreçlerini yürütür. 3. Denetleme ve Gözetim: Üretim tesislerini, hizmet sağlayıcılarını ve ürünleri düzenli olarak denetler. 4. Laboratuvar Hizmetleri: Ürünlerin test edilmesi ve sertifikalandırılması için laboratuvarlar kurar. 5. Eğitim ve Bilgilendirme: Standartlara uygunluğun ve kalite yönetiminin önemini vurgulayan eğitim programları düzenler. 6. Uluslararası İşbirliği: Uluslararası standartların oluşturulmasında ve kabul edilmesinde Türkiye'nin temsilcisi olarak görev yapar.

Sağlık kuruluşunun olumsuz olay bildirimindeki görevleri şunlardır: 1. Anbulans Görevlendirme: Yaralanan biri varsa anbulans görevlendirilir ve hastaneye götürülür. 2. Doktora Bilgi Verme: Sağlık gerekçeleri bilgileri doktora söylenir ve gerekli işlemler yapılır. 3. Form Doldurma ve Bildirim: İstenmeyen olay bildirim formunu doldurarak olayı Kalite Yönetim Birimi'ne bildirmek. 4. Kök Neden Analizi: Olayın sebeplerini araştırmak ve gerekli düzeltici-önleyici faaliyetleri başlatmak. 5. Raporlama: Olay bildirimlerini altı aylık dönemler halinde üst yönetime raporlamak.

Yönetim sistemi, bir organizasyonun yönetim süreçlerini düzenlemek, takip etmek ve iyileştirmek için kullanılan bir çerçevedir. Bu sistem, işletmelerin faaliyetlerini etkili bir şekilde planlamasına, yönlendirmesine, izlemesine ve kontrol etmesine yardımcı olur. Yaygın olarak kullanılan bazı yönetim sistemleri türleri: - ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi: Kalite yönetim süreçlerini düzenlemek için kullanılır. - ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi: Çevresel etkileri yönetmek ve sürdürülebilirlik ilkelerine uygun faaliyet göstermek için kullanılır. - ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi: İş sağlığı ve güvenliği performansını iyileştirmek için kullanılır. - Proje Yönetimi: Projelerin planlanması, yürütülmesi ve kapatılması süreçlerini kapsar. - Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi: Bilginin güvenliğini ve gizliliğini sağlamak için kullanılır.

IATF (ISO 16949) standardında 10 süreç bulunmaktadır: 1. Kuruluşun Bağlamı; 2. Liderlik; 3. Planlama; 4. Destek; 5. Operasyon; 6. Performans Değerlendirmesi; 7. İyileştirme; 8. Müşteri İletişimi; 9. Tasarım ve Geliştirme; 10. Ürün Tanımlama ve İzlenebilirlik.

ISO/TS 16949 standardı, aşağıdaki firmalar için zorunludur: otomotiv parça ve sistem üreticileri; OEM (orijinal ekipman üreticisi) tedarikçileri; plastik, metal, elektronik, kablo vb. parça imalatçıları; otomotiv yan sanayi firmaları; uluslararası otomotiv markalarına üretim yapan firmalar.

ITIL (Information Technology Infrastructure Library) ve ISO 9001 arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Odak ve Kapsam: ITIL, BT hizmet yönetimi süreçlerine odaklanır ve IT endüstrisinde yaygın olarak kullanılır. 2. Amaç: ITIL, BT hizmetlerinin verimli ve etkili bir şekilde sunulmasını sağlamayı amaçlar. 3. Belgelendirme: ITIL, doğrudan bir belgelendirme standardı değildir, ancak IT hizmet yönetimi konusunda en iyi uygulamaları sunar.

Yüksek kalite için aşağıdaki uluslararası standartlar önemlidir: 1. ISO 9001: Kalite yönetim sistemlerinin gerekliliklerini belirler ve müşteri memnuniyetini artırmayı hedefler. 2. ISO 14001: Çevresel yönetim sistemlerinin kurulması ve sürdürülmesi için gereklilikleri belirtir. 3. ISO 45001: İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri için uluslararası bir standarttır. 4. ISO 22000: Gıda güvenliği yönetim sistemleri için gereklilikleri tanımlar. 5. ISO/IEC 27001: Bilgi güvenliği yönetim sistemleri (BGYS) için uluslararası bir standarttır. 6. ISO 13485: Tıbbi cihazlar için kalite yönetim sistemlerine yönelik özel gereklilikleri belirler. 7. IATF 16949: Otomotiv sektörüne özel kalite yönetim sistemleri için gereklilikleri tanımlar. Bu standartlar, iş süreçlerini optimize ederek pazarda rekabet avantajı elde etmeyi ve sürekli iyileştirmeyi destekler.

ISO 9001 eğitimi süresi, eğitim programına göre değişiklik göstermektedir: 1. OKSEM İstanbul Okan Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi tarafından sunulan ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Temel Bilgilendirme Eğitimi 8 saat sürmektedir. 2. IAS tarafından verilen ISO 9001 İç Denetçi Eğitimi ise 2 gün (16 saat) sürmektedir. 3. AND Belgelendirme'de yer alan ISO 9001 eğitimleri 1 gün (8 saat) sürmektedir.

İşin kılçığı olarak bilinen Balık Kılçığı Diyagramı, ilk defa 1943 yılında Japonya'da Kaoru Ishikawa tarafından geliştirilmiştir.

Balık Kılçığı Diyagramında 6M, kaliteyi etkileyen altı ana faktörü ifade eder: 1. Man (İnsan). 2. Machine (Makine). 3. Method (Yöntem). 4. Material (Malzeme). 5. Measurement (Ölçüm). 6. Mother Nature (Doğal Çevre).