KontrolSistemleri

PLC (Programmable Logic Controller), endüstriyel otomasyonun temel taşlarından biri olan ve fabrikalardaki üretim hatlarının ve makinelerin kontrolü gibi işlemlerin denetiminde kullanılan bir otomasyon cihazıdır. PLC'nin temel işlevleri: Süreç kontrolü: Üretim hatlarının her aşamasında makinelerin uyumlu bir şekilde çalışmasını sağlar. Hız ve verimlilik: Üretim süreçlerini hızlandırır ve insan hatalarını en aza indirir. Güvenlik: Kritik işlemlerin kontrolünü üstlenerek süreçlerin daha güvenli bir şekilde çalışmasına yardımcı olur. Esneklik: Farklı uygulamalara göre programlanabilir, bu da aynı cihazın çeşitli ihtiyaçlar için kullanılabilmesini sağlar. PLC'ler, enerji sektörü, su ve atık su yönetimi, otomotiv sanayi, kimya endüstrisi gibi birçok sektörde geniş bir kullanım alanına sahiptir.

TAREKS (Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi), ekonomi açısından şu faydaları sağlar: Kaynakların etkin ve verimli kullanımı: Risk esaslı denetimlerle, zaman ve maliyet tasarrufu sağlanır. Kaçakçılık ve yasa dışı ürün girişinin engellenmesi: Güvenlik ve standartlara uygunluk kontrolleri ile kaçakçılık riski azaltılır. Ticari işlemlerin hızlanması: Risksiz ürünlerin işlemleri hızlandırılır, bu da ticari faaliyetleri destekler. Kamu kaynaklarının korunması: Denetimlerin daha zamanlı yapılması, kaynakların daha etkin kullanılmasını sağlar.

ICS kısaltması farklı anlamlara gelebilir: Endüstriyel Kontrol Sistemleri (ICS). Uluslararası Çevre Standartları (ICS). İş Yönetim Sistemleri (ICS). Avrupa İthalat Kontrol Sistemi 2 (ICS2). ICS'nin temel işlevleri: İnsan hatalarını azaltarak iş güvenliğini artırır. Enerji tüketimini optimize ederek maliyetleri düşürür. Büyük ölçekli üretim tesislerinin faaliyet göstermesini sağlar. Elektrik şebekeleri veya su dağıtım ağları gibi kritik altyapılarda olası arızaları önceden tespit eder.

Force feedback, oyun kontrol cihazlarının titreşim özelliği sayesinde oyuncuya oyunda meydana gelen fiziksel kuvvetleri ileterek çalışır. Force feedback'in çalışma şekli şu şekilde özetlenebilir: Etki dosyası yükleme. Etki atama. Force feedback, iOS, Android ve konsol kontrol cihazları gibi birçok yaygın platformda desteklenir.

Emerson, endüstriyel otomasyon ve enerji yönetimi alanında faaliyet gösteren bir teknoloji firmasıdır. Emerson'un yaptığı işler arasında şunlar yer alır: Kontrol sistemleri. Enstrümantasyon. Valfler ve aktüatörler. Analitik cihazlar. Güç kaynakları ve UPS sistemleri. Ayrıca, Emerson iklimlendirme teknolojisi, elektrik ve aydınlatma ürünleri, profesyonel cihazlar ve regülatörler gibi farklı alanlarda da hizmet vermektedir.

Potansiyometre ile yapılabilecek şeylerden bazıları şunlardır: Aydınlatma sistemlerinde kontrol. Motor kontrolü. Frekans ayarlamaları. Güç kaynakları. Ses devreleri. Elektrikli ısı sistemleri. Analog kontrol gerektiren devreler. Ayrıca, potansiyometre pozisyon algılama sensörü görevi de görür. Potansiyometrenin kullanımıyla ilgili daha fazla bilgi edinmek için aşağıdaki kaynaklar incelenebilir: maker.robotistan.com sitesindeki "Potansiyometre ile Servo Motor Kontrolü" başlıklı yazı; blog.direnc.net sitesindeki "Arduino ile Potansiyometre Kullanımı ve Kontrolü" başlıklı yazı; robocombo.com sitesindeki "Potansiyometre ile DC Motor Kontrolü - Arduino Projeleri" başlıklı yazı.

Reçete kontrol sistemi, eczanelerde karşılanan reçetelerin çeşitli açılardan kontrol edilmesini sağlayan bir sistemdir. Bu sistem sayesinde: İlaç giderlerinin muhasebeleştirilmesi yapılır. Örneklem yöntemiyle reçeteler kontrol edilir; çok sayıdaki reçetenin tamamı yerine, bütünü temsil ettiği varsayılan bir örneklem kontrol edilir. Hatalar tespit edilerek, reçeteyi/raporu düzenleyen hekime ulaşılır ve prosedüre uygun hale getirilmesi sağlanır. Türkiye'de kullanılan bazı reçete kontrol sistemleri şunlardır: Türk Eczacıları Birliği'nin Reçete Kontrol ve Provizyon Sistemi. Reçete Bilgi Sistemi (RBS).

Step motor ve servo motor arasındaki bazı farklar şunlardır: Kontrol Sistemi: Step motorlar açık döngü kontrol sistemi ile çalışır, geri besleme sistemi genellikle kullanılmaz. Servo motorlar kapalı döngü kontrol sistemi kullanır, motorun konumu, hızı ve torku sürekli izlenir ve ayarlanır. Hassasiyet: Step motorlar belirli adım boyutlarını tekrarlayarak yüksek tekrarlanabilirlik sağlar. Servo motorlar, geri besleme sayesinde yüksek hassasiyetle konumlandırma ve kontrol sağlar. Performans ve Tepki: Step motorlar düşük hızlarda yüksek tork sağlayabilir, ancak yüksek hız ve yük değişimlerinde performansları sınırlıdır. Servo motorlar yüksek hız ve tork kontrolü sağlar, dinamik yük değişimlerine anında tepki verebilir. Maliyet ve Karmaşıklık: Step motorlar daha düşük maliyetli ve basit yapıdadır. Servo motorlar daha yüksek maliyetli ve karmaşıktır. Uygulama Alanları: Step motorlar genellikle düşük maliyetli otomasyon sistemleri ve temel konumlandırma sistemlerinde kullanılır. Servo motorlar robotik sistemler, CNC makineleri ve endüstriyel otomasyon süreçlerinde tercih edilir.

PLC'nin (Programlanabilir Lojik Kontrolör) bazı avantajları: Güvenilirlik ve dayanıklılık. Esneklik ve programlanabilirlik. Kompakt tasarım. Hız ve performans. Kolay entegrasyon. Düşük bakım maliyeti. Kullanıcı dostu yazılım. Gelişmiş hata tespiti ve tanılama. Düşük güç tüketimi.

Endüstriyel Kontrol Sistemleri (ICS), sanayi tesislerinde ve kritik altyapılarda prosesleri otomatikleştirmek, izlemek ve yönetmek için kullanılır. ICS'nin temel bileşenleri: SCADA (Veri Toplama ve Denetim Sistemi). DCS (Dağıtılmış Kontrol Sistemleri). PLC (Programlanabilir Mantık Denetleyicileri). ICS'nin çalışma prensibi: Veri Toplama: SCADA sistemleri, sıcaklık ve basınç gibi değerleri anlık olarak takip eder. Proses Yönetimi: DCS, entegre alt sistemlerle prosesleri yönetir. Otomatik Operasyon: PLC, makinelerin otomatik çalışmasını sağlar. ICS'nin bazı işlevleri: İnsan hatalarını azaltarak iş güvenliğini artırır. Enerji tüketimini optimize ederek maliyetleri düşürür. Kritik altyapılarda arızaları önceden tespit ederek toplum sağlığını korur.

Laplace yöntemi, zaman tanım kümesinde tanımlı bir fonksiyonu, frekans tanım kümesinde tanımlı başka bir fonksiyona dönüştürmek için kullanılır. Bu yöntem, çeşitli alanlarda fayda sağlar: Diferansiyel denklemlerin çözümü. Sistem modelleme. Sinyal işleme. Mühendislik. Olasılık teorisi.

Elektrik Makineleri II dersinde işlenen bazı konular: Senkron ve asenkron makinelerin yapıları ve çalışma prensipleri. Döner manyetik alan ve üç fazlı sargılar. Asenkron makinelerin eşdeğer devreleri ve hız-moment karakteristikleri. Senkron makinelerin eşdeğer devreleri, durum karakteristikleri ve senkronizasyon. Tek fazlı asenkron makineler. Özel elektrik makineleri. Elektrik makinelerinin matematiksel modellemesi ve karakteristiklerinin analizi. Makine kontrol sistemleri, simülasyon ve optimizasyon teknikleri. Güç elektroniği ve elektrik makinelerinin entegrasyonu.

"Eks" kelimesinin farklı bağlamlarda çeşitli işlevleri vardır: Matematikte: "Eks" sembolü, matematiksel işlemlerde çıkarma işlemini ifade eder. Jeodezide: Küresel üçgenlerde iç açıların toplamının 180 dereceden az veya fazla olmasına neden olan farkı tanımlar. Su yönetiminde: Elektronik kartlı su sayaçlarında (EKS) kullanılır. Tıpta: "Eks olmak", temel yaşamsal fonksiyonların tamamen durması, yok olması anlamına gelir.

PID kontrolörlerin kullanıldığı bazı alanlar: Endüstriyel prosesler. Robotik ve hareket kontrol sistemleri. Enerji sistemleri. Otomotiv. Tarım. Tüketici elektroniği. Biyomedikal mühendisliği.

Akıllı rölenin bazı işlevleri: Kontrol fonksiyonları. Programlanabilirlik. Giriş ve çıkışlar. Haberleşme. Genişletilebilirlik. Kullanım alanları: bina otomasyonu; ısıtma-soğutma kontrolü; aydınlatma otomasyonu; pompa ve motor kontrolü; her türlü küçük ve orta ölçekli elektrik otomasyon uygulamaları.

Akıllı LED şeritleri kontrol etmek için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: Bluetooth kontrol cihazı: Bluetooth uyumlu bir kontrol cihazı satın alınır ve şerit özellikleriyle uyumlu olduğundan emin olunur. Kontrolörün girişi güç kaynağına, çıkışı ise LED şeridine bağlanır. Kontrol cihazı ve telefon bluetooth ile eşleştirilir. Uygulama üzerinden parlaklık, renk ve mod ayarları yapılır. Wi-Fi kontrol cihazı: Kurulum, Bluetooth kontrol cihazıyla benzerdir, ancak telefon Wi-Fi ağı üzerinden kontrol cihazına bağlanır. Zigbee: Zigbee tabanlı bir kontrol cihazı kullanılır. Ayrıca, büyük aydınlatma projeleri için özel bir Zigbee hub'ı (Zigbee ağ geçidi) gereklidir. Akıllı telefon uygulamaları: MiLight gibi uygulamalar, telefonu bir LED şerit komuta merkezine dönüştürür. Renk, parlaklık ve animasyon döngüleri kontrol edilebilir. Sesli komut: Alexa veya Google Assistant gibi sesli asistanlar kullanılarak aydınlatma kontrolü sağlanabilir. Röle ile kontrol: Röle, Arduino aracılığıyla yüksek voltajları kontrol etmeyi sağlar. LED'in bir kutbunun kontrolü röle ile sağlanabilir. Elektrikle ilgili işlemler yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır.

Step motor ve servo motor sürücüleri arasındaki temel farklar şunlardır: Çalışma Prensibi: Step motor sürücüleri genellikle açık döngü kontrol sistemi kullanır ve geri besleme gerektirmez. Servo motor sürücüleri ise kapalı döngü kontrol sistemi kullanır ve geri besleme (encoder veya potansiyometre gibi) ile motorun konumu, hızı ve torku sürekli izlenir. Performans ve Hassasiyet: Step motorlar, belirli adım boyutlarını tekrarlayarak yüksek tekrarlanabilirlik sağlar, ancak dinamik yük değişimlerinde performansları sınırlı olabilir. Servo motorlar, yüksek hassasiyet ve dinamik performans sunar, yük değişimlerine hızlı tepki verebilir. Maliyet ve Karmaşıklık: Step motor sürücüleri, daha basit ve düşük maliyetlidir. Servo motor sürücüleri, daha karmaşık kontrol sistemleri gerektirir ve genellikle daha pahalıdır. Kullanım Alanları: Step motorlar, düşük maliyetli otomasyon sistemleri ve temel konumlandırma uygulamalarında kullanılır. Servo motorlar, yüksek hassasiyet ve performans gerektiren uygulamalarda (CNC makineleri, robot kolları) tercih edilir.

Elimko Elektronik İmalat ve Kontrol Ticaret Ltd. Şti., otomatik kontrol sistemleri ve anahtar teslimi komple tesis çözümleri konularında faaliyet gösteren bir kuruluştur. Şirketin bazı iş alanları: Ölçü ve kontrol cihazları imalatı. Sistem mühendisliği. Mühendislik hizmetleri. Elimko, enerji, otomotiv, gıda, ilaç gibi birçok sektördeki işletmelerin üretim süreçlerini optimize etmelerine yardımcı olan ileri düzey teknolojik çözümler sunar.

Elektronik trafo servo motorun çalışma prensibine dair bilgi bulunamadı. Ancak, genel olarak servo motorların çalışma şekli şu şekildedir: PWM sinyali ile çalışma. Geri bildirim mekanizması. Dişli sistemi. Kontrol. Servo motorlar, genellikle AC veya DC olarak sınıflandırılır ve yüksek kontrol ve doğruluk gerektiren uygulamalarda kullanılır.

İnşaat sahasında giriş çıkış kontrolü için aşağıdaki yöntemler uygulanabilir: Tek noktadan giriş: Şantiyeye personel girişleri tek noktadan yapılmalı, birden fazla noktadan girişlere izin verilmemelidir. Ziyaretçi prosedürü: Gelen ziyaretçiler ilgililere haber verilmeli, onay alındıktan sonra saha içine alınmalıdır. Taşeron kontrolü: Şantiyeye yeni işbaşı yapacak taşeronlar, Personel ve İdari İşler birimine haber verilerek kontrollü şekilde sahaya alınmalıdır. Araç kontrolü: Malzeme taşıyan kamyon, tır, kamyonet veya normal araçların malzeme irsaliyeleri kontrol edilmeli ve hangi birime geldikleri ilgili birime bildirilmelidir. Güvenlik önlemleri: Şantiye girişinde uyarıcı görsel levhalar asılmalı ve çevre güvenliği sağlayacak önlemler alınmalıdır. Ayrıca, kartlı geçiş sistemleri, turnike sistemleri ve bariyer sistemleri gibi teknolojik çözümler de kullanılabilir.