İhtiyatiTedbir

Borçlu olmadığının tespitinde ihtiyati tedbir istemek için menfi tespit davası açılması gerekmektedir. İhtiyati tedbir talebi şu şekilde yapılır: 1. Dava Açılmadan Önce: Esas hakkındaki görevli ve yetkili mahkemeye başvuru yapılır. 2. Dava Açıldıktan Sonra: Asıl davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir. İhtiyati tedbir kararı ile alacaklının tahsilat yapması geçici olarak durdurulur, haciz ve satış işlemleri ertelenir, borçlunun malvarlığı üzerindeki baskı kalkar.

İhtiyati tedbir kararı, tapu iptal davasında kesinleşmez, çünkü bu tür davalardaki kararlar kesinleşmeden icra edilemez.

İhtiyati tedbir kararı kesinleştiğinde, kararın etkisi nihai kararın kesinleşmesine kadar devam eder. Bu süreçte: - Taşınır veya taşınmaz mallar satılamaz ve üçüncü kişiler lehine hak tesisi yapılamaz. - Tedbir kararına aykırı hareketler disiplin hapsi ile cezalandırılabilir. - İtiraz hakkı saklıdır; karara itiraz edilmesi durumunda, mahkeme tedbir kararını değiştirebilir veya kaldırabilir. - Tazminat davası açma hakkı, hükmün kesinleşmesinden veya tedbir kararının kalkmasından sonraki 1 yıl içinde kullanılabilir.

Tapu iptali ve tescil davasında verilen ihtiyati tedbir kararı, davanın kesinleşmesine kadar kaldırılmaz.

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 389 ve 391. maddeleri ihtiyati tedbirle ilgili düzenlemeleri içerir: 389. madde: 1. Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. 2. Birinci fıkra hükmü niteliğine uygun düştüğü ölçüde çekişmesiz yargı işlerinde de uygulanır. 391. madde: 1. Mahkeme, tedbire konu olan mal veya hakkın muhafaza altına alınması veya bir yediemine tevdii ya da bir şeyin yapılması veya yapılmaması gibi, sakıncayı ortadan kaldıracak veya zararı engelleyecek her türlü tedbire karar verebilir. 2. İhtiyati tedbir kararında; - Tedbir talep edenin adı, soyadı, yerleşim yeri ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, - Tedbirin sebebi ve delilleri, - Tedbirin konusu ve türü, - Teminat tutarı ve türü yer alır. 3. İhtiyati tedbir talebinin reddi hâlinde, kanun yoluna başvurulabilir ve bu başvuru öncelikle incelenip kesin olarak karara bağlanır.

İhtiyati tedbire teminat yatırılmazsa, tedbir talebi mahkemece kabul edilmez. Ancak, bazı durumlarda mahkeme, gerekçesini açıkça göstererek teminat alınmadan da ihtiyati tedbire karar verebilir.

İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Amaç: İhtiyati tedbir, genel anlamda bir hakkın korunmasını sağlarken, ihtiyati haciz alacaklının alacağını güvence altına almak için borçlunun malvarlığına yönelik bir tedbirdir. 2. Konu: İhtiyati haciz sadece para ve teminat alacaklarına ilişkinken, ihtiyati tedbirin konusu daha geniştir ve mülkiyet hakkı, sözleşmesel haklar gibi alanları da kapsar. 3. Uygulama: İhtiyati haciz kararları icra daireleri tarafından uygulanırken, ihtiyati tedbir kararlarının uygulanması ilgili mahkeme tarafından denetlenir. 4. Dava Açma Zorunluluğu: İhtiyati haciz kararından sonra alacaklı, borçlu hakkında dava açmaya mecbur olmayıp icra takibinde de bulunabilirken, ihtiyati tedbir kararında dava açmak zorunludur.

Danıştay'ın 389 kararı, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 389. maddesi kapsamında değerlendirilen bir ihtiyati tedbir kararını ifade edebilir. Bu maddeye göre, mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.

İhtiyati tedbir, dava açılmadan önce esas hakkında görevli ve yetkili olan mahkemeden talep edilir. Dava açıldıktan sonra ise ihtiyati tedbir, esas davanın görüldüğü mahkemeden istenir.

İnşaat ruhsatı, ihtiyati tedbire tabi olabilir. İhtiyati tedbir, mahkeme tarafından taşınmazla ilgili herhangi bir tasarrufta bulunulmasını engellemek amacıyla uygulanan bir şerhtir. Bu kapsamda, yapı ruhsatı gibi taşınmazla ilgili yasal belgelerin de ihtiyati tedbir kararına konu edilmesi mümkündür.

İhtiyati tedbire karşı dava açıldıktan sonra şu adımlar izlenir: 1. İtiraz Dilekçesi: İhtiyati tedbir kararına itiraz, kararın öğrenilmesinden itibaren bir hafta içinde yapılır ve kararı veren mahkemeye sunulur. 2. Mahkeme İncelemesi: Mahkeme, itirazı değerlendirerek gerekli görürse duruşma yapar ve kararını verir. 3. Kanun Yolu: İtiraz üzerine verilen karara karşı kanun yoluna başvurulabilir ve bu başvuru öncelikle incelenerek kesin olarak karara bağlanır. Bu süreçte, ihtiyati tedbirin uygulanması devam eder ve taraflar esas dava sonuçlanana kadar bu tedbire uymak zorundadır.

Davalıya şerh konulduktan sonra şu sonuçlar doğar: 1. İhtiyati tedbir niteliği: Davalıya konulan şerh, ihtiyati tedbir kararı olarak değerlendirilir ve bu karar, tapu kaydında yer alan hakkın ileri sürülmesini sağlar. 2. Taşınmazın devri: Şerh nedeniyle davalı, taşınmazı başkasına devredemez. 3. Hukuki süreçlerin devamı: Şerh, taşınmazla ilgili devam eden hukuki süreçlerin takibini ve korunmasını sağlar. 4. Üçüncü kişilere karşı etki: Tapu kaydındaki şerh, üçüncü kişilere karşı da geçerli olur ve bu kayıtlara dayalı işlemler yapan kişiler için bağlayıcıdır.

Evet, ihtiyati tedbir talebinin reddi kararı kesinleşmeden istinafa başvurulabilir. İhtiyati tedbir talebinin reddi kararına karşı başvuru yolu istinaf kanun yoludur ve bu başvuru öncelikle incelenerek kesin olarak karara bağlanır.

Evet, bilgisayar programları ihtiyati tedbire tabidir. Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 134. maddesi, bilgisayarlarda, bilgisayar programlarında ve kütüklerinde arama, kopyalama ve elkoyma gibi özel bir ihtiyati tedbir düzenlemesi içermektedir. Ayrıca, genel olarak ihtiyati tedbir, hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı veya imkansız hale geleceği durumlarda başvurulan bir hukuki koruma yöntemidir ve bilgisayar programları bu kapsamda değerlendirilebilir.

İhtiyati tedbir kararı, esas hakkındaki nihai kararın kesinleşmesine kadar devam eder.

İhtiyati tedbir teminat oranı, genellikle %15 olarak belirlenir.

Evet, ihtiyati tedbir kararına itirazın reddi durumunda istinaf yoluna başvurulabilir.

İhtiyati tedbir kararına karşı itirazın reddine karşı kanun yoluna başvurulabilir. Ayrıca, itirazın reddedilmesi durumunda tedbir kararı aynen devam eder ve taraflar esas dava sonuçlanana kadar bu tedbire uymak zorundadır.

İhtiyati tedbir kararı, sınai mülkiyet hakkı ihlali davasında, nihai kararın kesinleşmesine kadar devam eder. Eğer tedbir kararı kendiliğinden kalkmaması için gerekli süre içinde uygulanmazsa, yani tedbir isteyen tarafça kararın tebliğinden itibaren bir hafta içinde talep edilmezse, kanuni süre içinde dava açılmış olsa bile tedbir kararı kendiliğinden kalkar.

Menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı verilmezse, takip borcu alacaklıya ödenebilir. İstirdat davasında ise mahkeme, menfi tespit davasında olduğu gibi bir tespit hükmü değil, eda hükmü kurar ve borçlu olmadığı halde ödenen paranın geri verilmesini sağlar.