HukukiKavramlar

Hukukta "yeterli gayret ve çaba göstermek" ifadesi, belirli bir hedefe ulaşmak veya istenen bir şeyi elde etmek için özveriyle çalışmak, çaba harcamak, sabırla beklemek, zorluklara katlanmak ve hedefe ulaşmak için mücadele etmek anlamına gelir. Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda "kendini geliştirme, sorun çözme, planlama konularında yeterli gayret ve çaba göstermemek" ifadesi, disiplin suçu olarak belirtilmiştir.

Hukukta elverişsizlik, eşlerden birinin bedensel veya ruhsal bozukluğu nedeniyle evlilik görevlerini yerine getirememesi ve bu durumun aile birliğinin devamını imkansız hale getirmesi durumudur. Elverişsizlik ilkesine örnek olarak şunlar verilebilir: akıl hastalığı; cinsel sapkınlıklar; kısırlık; iktidarsızlık; bulaşıcı ve iğrenç hastalıklar; gelecek soylar için tehlikeli hastalıklar; alkolizm.

Hüviyet-i şahsiye, hukukta "kişinin kimliğini tanımlayan ve yasal olarak tanınan bir kavram" anlamına gelir. Bu terim, bir kişinin vatandaşlığı, adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, cinsiyeti, medeni durumu gibi bilgilerin bir arada tutulduğu belgeyi ifade eder. Ayrıca, "hüviyet-i şahsiye" ifadesi, Allahü teâlânın muhâfazasına (korumasına) kavuşmaya vesile olan âyet-i kerîmeler için de kullanılır.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) m. 138'de geçen "öngörülemezlik" ifadesi, sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durumu ifade eder. Bu durumun özellikleri: Borçludan kaynaklanmama. Sözleşmenin yapıldığı andaki koşullar. Dürüstlük kuralına aykırılık. Bu koşullar birlikte gerçekleştiğinde, borçlu hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteyebilir; bu mümkün değilse sözleşmeden dönebilir.

Temsil pratiği, kavram, fikir ve duyguların aktarılabildiği ve anlamlı bir şekilde yorumlanabildiği sembolik bir formda somutlaştırma olarak tanımlanabilir. Ayrıca, "Temsil & Yetkisiz Temsil" başlıklı bir pratik çalışması, YouTube ve SkipVids gibi platformlarda mevcuttur. Temsil, bir hukuki terim olarak ise bir kişinin, başkasının adına ve hesabına hukuki bir işlem yapması ve bu işlemin hukuki sonuçlarının o kişi üzerinde doğması anlamına gelir.

Yumuşak anayasa ile katı anayasa arasındaki temel fark, anayasanın değiştirilme usulleridir: Yumuşak Anayasa: Değiştirilmesi için özel koşullar gerektirmez. Normal kanunlar gibi değiştirilebilir. Yasama organı, anayasayı herhangi bir kanun gibi değiştirebilir. Genellikle geleneksel anayasalar için kullanılır (örneğin, İngiltere). Katı Anayasa: Değiştirilmesi için özel, zor yöntemler benimsenmiştir. Değiştirilemeyecek maddeler içerebilir. Değiştirilmesi için özel çoğunluk (örneğin, 3/5, 2/3 gibi) aranabilir. Halkoylaması (referandum) usulüne yer verebilir. Dünya üzerindeki çoğu yazılı anayasa bu türdendir.

Hukukta "bariz ortada" ifadesi, bir durumun açıklamaya gerek olmadan, çok açık ve net bir şekilde ortada olduğunu ifade eder. Bariz kelimesi ayrıca hukuk dilinde şu anlamlara da gelir: Bariz hata. Bariz hak ihlali. Bariz kusur.

Maddi vakıa ve hukuki sonuç arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Maddi vakıa, bir olayın gerçekleşip gerçekleşmediği, ne zaman gerçekleştiği, nasıl gerçekleştiği ve olaya kimin hangi sıfatla katıldığı gibi olgusal durumları ifade eder. Hukuki sonuç, hukuki işlemlerin veya fiillerin kişiler üzerinde yarattığı hak kazanımı veya hak kaybı durumlarıdır. Dolayısıyla, maddi vakıa olayın gerçeklerini oluştururken, hukuki sonuç bu gerçeklerin hukuki açıdan doğurduğu sonuçları ifade eder.

Yargı ve adalet arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Adalet, bireylerin eşit ve haklarına uygun bir şekilde muamele görmesi anlamına gelir. Yargı, adaletin sağlanmasını gerçekleştiren sistemdir. Dolayısıyla, adalet daha geniş bir kavram olup, yargı bu adaletin sağlanmasından sorumlu olan sistemdir.

Roma hukukunda causa kavramı, çeşitli anlamlarda kullanılmaktadır. Sebep. Sözleşme amacı. Borç sebebi. Roma hukukunda causa kavramının bazı kullanım örnekleri şunlardır: Stipulatio. İsimsiz sözleşmeler. Datio ob rem. Ayrıca, causa kavramı, Roma hukukundan modern hukuk sistemlerine de geçmiştir.

Tek taraflı ve çok taraflı işlemler arasındaki temel fark, hukuki işlemin geçerli bir şekilde meydana gelmesi için gereken irade beyanı sayısındadır. Tek taraflı işlemler: Bu tür işlemlerde, arzulanan hukuki sonuç, yalnızca bir kişinin iradesini açıklaması ile meydana gelir. Çok taraflı işlemler: Birden fazla kişinin irade beyanı ile gerçekleşebilen hukuki işlemlerdir.

"Kayıp Çileğin Sırrı - Masumiyet Karinesi" kitabı, adalet, önyargı ve masumiyet karinesi gibi kavramları eğlenceli bir hikâye üzerinden anlatıyor. Hikâye, Yiğit ve arkadaşlarının sınıf arkadaşı Mustafa'yı haksız yere suçlamalarını ve sonrasında gerçeği öğrenmelerini konu alıyor. Kitap, çocuklara dedektiflik oyunu içinde hukuki ve etik kavramları tanıtırken, empati kurmayı ve kanıt aramayı öğretiyor.

İdari işlemlerin geri alınması ve kaldırılması arasındaki temel fark, geri almanın hukuka aykırı işlemler için, kaldırmanın ise hukuka uygun işlemler için söz konusu olmasıdır. Geri alma: Hukuka aykırı bir idari işlemin, yapıldığı tarihten itibaren tüm sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasıdır. İşlem hiç yapılmamış sayılır. Kazanılmış haklar ihlal edilmediği sürece, işlem tüm sonuçlarıyla geçmişe dönük olarak ortadan kalkar. Kaldırma (ilga): Hukuka uygun bir idari işlemin, geleceğe yönelik olarak sona erdirilmesidir. İşlemin geçmişteki hukuka uygun etkileri korunur. Kaldırma, işlemin sadece gelecekteki varlığına ve doğurabileceği muhtemel zararların önüne geçer. Ayrıca, geri alma işlemi genellikle dava açma süresi içinde yapılabilir; ancak açık hata, ilgilinin hilesi ve yokluk gibi ağır hukuka aykırılık hallerinde süre sınırlaması olmaksızın geri alma mümkündür.

Anayasa, bir ülkenin temel hukuk belgesidir ve devletin yönetim şeklini, organlarını, bireylerin hak ve özgürlüklerini düzenler. Mevzuat ise, anayasa çerçevesinde çıkarılan kanunlar, yönetmelikler, kararnameler ve diğer düzenleyici işlemleri kapsar. Türkiye'de anayasa ve mevzuatla ilgili bilgilere şu sitelerden ulaşılabilir: anayasa.gov.tr; mevzuat.gov.tr; icisleri.gov.tr.

Borcun cins ve parça olması, borç ilişkisinin edim unsuruna göre yapılan bir ayrımdır. - Cins borcu, edimin konusunun genel nitelikleriyle belirlendiği borç türüdür. - Parça borcu ise edimin konusunun bireysel nitelikleriyle sözleşmede tam olarak belirlendiği borç türüdür.

Ayni haklar ile şahsi haklar arasındaki temel farklar şunlardır: Hakkın dermeyanı bakımından. Aynî haklar, mutlak haklar kategorisine girdiği için herkese karşı ileri sürülebilir. Şahsî haklar ise, doğduğu hukuki ilişki çerçevesinde sadece ilgili taraflar arasında dermeyan edilebilir. Hakkın ihlali bakımından. Aynî hakların herkes tarafından ihlali mümkündür. Şahsî haklarda ise bu ihlal, ancak hukuki ilişkideki taraflar arasında söz konusu olur. Hak mevzuuna hakimiyet bakımından. Aynî hak, sahibine eşya üzerinde doğrudan (vasıtasız) bir hak bahşeder. Şahsî hak ise, hak konusu olan şeye ancak borçlu vasıtasıyla ulaşılabilir. Takip hukuku bakımından. Aynî hak ve şahsî hak ayrımı, özellikle iflas hukukunda önem arz eder.

Nedensellik bağı (illiyet bağı), failin eylemi ile suçun sonucu arasındaki objektif ilişkiyi ifade eder. Nedensellik bağının iki temel teorisi şunlardır: 1. Şart Teorisi: Bu teoriye göre, bir neticenin meydana gelmesinde etkili olan hareketlerin tümü, o netice açısından eşit değer taşıyan birer neden olarak kabul edilir. 2. Objektif İsnadiyet Teorisi: Bu teori, şart teorisini esas almakla birlikte, hareket ile netice arasındaki nedensellik bağını hukuki bir değerlendirmeye tabi tutar.

Terdit ve müteselsil talep kavramları farklı hukuki bağlamlarda kullanılır: 1. Terdit: Arapça kökenli bir kelime olup, "iki ihtimalle fikir anlatma" anlamına gelir. 2. Müteselsil Talep: Birden fazla kişinin bir borcun tamamından sorumlu olması durumunu ifade eder.

Takrir ve ikrar kavramları hukukta farklı anlamlar taşır: 1. Takrir: Bir kimsenin kendi iradesiyle bir şeyi kabul ettiğini beyan etmesidir. 2. İkrar: Kişinin kendi aleyhine olan bir olayı kabul etmesidir.

"Suç atfı" ifadesi, bir kişinin suç işlediğine dair isnatta bulunmak anlamına gelir.