Genetik

AB ve A kan grubuna sahip ebeveynlerin çocukları, A, B, AB veya 0 kan grubuna sahip olabilir. A kan grubu: Ebeveynlerden biri A kan grubuna sahipse, çocuk A veya 0 kan grubuna sahip olabilir. B kan grubu: Ebeveynlerden biri B kan grubuna sahipse, çocuk A, B veya 0 kan grubuna sahip olabilir. AB kan grubu: Ebeveynlerden biri AB kan grubuna sahipse, çocuk yalnızca A veya B kan grubuna sahip olabilir, 0 kan grubu mümkün değildir. Kan grubu, ebeveynlerden gelen genlerin kombinasyonuna bağlı olarak belirlenir.

Araucana tavuklarının mavi yumurta yapmasının sebebi, genlerinde bulunan renk pigmentleri ve vücutlarında bulunan ocyanin maddesidir. Mavi yumurtaların iç rengi diğer yumurtalar gibidir, sadece dış kabuğu mavi tonlarındadır.

2024 yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümüne 32 kişi yerleşmiştir. Bölümün kontenjanı 30+1+0+1+0 kişidir.

Otozomlar, eşey kromozomu olmayan kromozom grubudur. Gonozomlar ise cinsiyetlerin belirlenmesinde önemli bir etkisi olan kromozomlardır.

Ribonükleotit, RNA moleküllerinin yapı taşlarını oluşturan kimyasal bileşiklerdir. Ribonükleotitin temel yapısı: Beş karbonlu riboz şekeri. Fosfat grubu. Organik baz. Ribonükleotitler, genetik bilginin taşınması ve protein sentezine katkı sağlar. Ribonükleotitler, ilk olarak E.coli'de keşfedilen ribonükleotid redüktaz (RNR) enzimi aracılığıyla deoksiriboz şekerine dönüştürülebilir. Ribonükleotitler, gıda katkı maddesi olarak da kullanılır ve genellikle hazır erişte, patates cipsi gibi atıştırmalıklarda bulunur.

Hayır, kary ve karyotip aynı şey değildir. Kary. Karyotip.

Akraba evliliğinde, ortak bir atadan gelen bireyler arasındaki benzer genler birleşir. Akraba evliliklerinde, çekinik özellikte olan genlerde benzer mutasyonların mevcut olma olasılığı yüksektir. Sağlıklı insanın kromozomları, anne ve babadan gelen gen çiftlerinden oluşur. Bu durum, özellikle "resesif (çekinik) kalıtım" şeklinde ortaya çıkan genetik hastalıkların bebekte görülme riskini artırır. Akraba evliliğinde birleşen genlerin tam listesi, bireyin genetik yapısına ve aile geçmişine bağlı olarak değişir.

Tıbbi Biyoloji ve Genetik dersi, Tıbbi Laboratuvar Teknikleri programında yer alan ve öğrencilere aşağıdaki konuları öğreten bir derstir: Temel biyoloji ve genetik bilgisi: İnsan vücudu, hücreler ve genetik yapılar hakkında temel bilgiler. Tıbbi genetik uygulamaları: Genetik testlerin ve analizlerin nasıl yapıldığına dair pratik bilgiler. Bu ders, öğrencilere biyolojik örneklerin analizinde gerekli olan teorik bilgileri sağlar ve mesleki becerilerinin gelişimine katkıda bulunur.

21. kromozomun önemi şu şekilde özetlenebilir: Gen içeriği: 200 ile 400 arasında gen içerir. Hastalıklarla ilişkisi: Bu kromozom üzerindeki genlerle ilgili sorunlar, Alzheimer hastalığı, amyotrofik lateral skleroz, bazı sağırlık türleri gibi hastalıklara yol açabilir. Down sendromu: En sık görülen genetik bozukluklardan biri olan Down sendromu, 21. kromozomun fazladan bir kopyasının neden olduğu bir durumdur.

Kalıtsal olmayan mutasyonlar, genlerin kalıtsal değişikliğe uğramadığı, genin belirli bir özelliğini belirleyen alellerin işleyişinde meydana gelen değişikliklerdir. Kalıtsal olmayan mutasyonlara örnek olarak şunlar verilebilir: Güneş ışığının deri rengini koyulaştırması. Spor yapan kişilerin kaslarının gelişmesi. Kaza sonucu meydana gelen organ ve doku kayıpları. Aşırı beslenme sonucu meydana gelen obezite. Ortancaların asidik toprakta mavi, bazik toprakta pembe çiçek açması. Daha fazla su ve güneş ışığına ulaşan bitkilerin daha çok uzaması. Kalıtsal olmayan mutasyonlar, sadece varyasyona uğramış bireyi etkiler ve yavrulara aktarılmaz.

Down sendromunun nedeni, 21. kromozomun fazladan bir kopyasının bulunmasıdır. Down sendromuna yol açan bazı nedenler: Tam trizomi 21. Mozaik Down sendromu. Robertsonian translokasyon. İleri anne yaşı. Nadir kalıtsal geçişler. Down sendromunun kesin nedeni bilinmemektedir.

Üreme seansı, genellikle yardımcı üreme teknikleri kapsamında yapılan işlemleri ifade eder. Bu teknikler arasında en yaygın olanları tüp bebek (IVF) ve mikroenjeksiyon (ICSI) yöntemleridir. Tüp bebek tedavisi şu aşamalardan oluşur: 1. Yumurtalıkların uyarılması: Hormon iğneleriyle yumurtalıkların daha fazla yumurta üretmesi sağlanır. 2. Yumurta toplama: Olgunlaşan yumurtalar ultrason eşliğinde toplanır. 3. Döllenme: Toplanan yumurtalar laboratuvar ortamında spermle döllenir. 4. Embriyo transferi: En iyi kalitedeki embriyolar kadının rahmine yerleştirilir. Mikroenjeksiyon (ICSI) ise, sperm sayısının veya hareketliliğinin düşük olduğu durumlarda kullanılır ve tek bir sperm hücresinin doğrudan yumurta içine enjekte edilmesini içerir. Üreme seansı, bu süreçlerin tamamını veya bir kısmını kapsayabilir.

Fareler ve insanlar genetik olarak %80 oranında benzerdir. Ancak bu benzerlik, genlerin işlev dağılımına göre değişiklik gösterir: Protein kodlayan genler söz konusu olduğunda, fareler insanlara %85 oranında benzerdir. Kodlamayan genler için bu oran yaklaşık %50'dir.

Hayvanların karışık çiftleşmesinin evrimsel nedenleri şunlardır: Genetik çeşitlilik yaratma. Doğal seçilim. Sperm rekabeti. Ayrıca, bazı hayvan türlerinde karışık çiftleşme, babalık karışıklığına neden olarak yavruların öldürülmesini azaltır ve yavruların bakımında birden fazla erkeğin dişiye yardımcı olmasını sağlar.

Türkiye'nin IQ ortalamasının düşmesinin bazı nedenleri: Çevresel faktörler: Sağlıksız beslenme alışkanlıkları, aşırı sosyal medya ve televizyon kullanımı, düzensiz uyku düzeni, yüksek stres seviyeleri ve fazla şeker tüketimi gibi unsurlar IQ'yu olumsuz etkilemektedir. Eğitim sisteminin kalitesi ve erişilebilirliği: Eğitim sistemindeki değişiklikler ve yetersizlikler zeka seviyesini düşürebilir. Genetik faktörler: Zeka seviyesinin %75'inin genetik, %25'inin ise çevresel faktörlere bağlı olduğu belirtilmektedir. Bu faktörler, Türkiye'nin Uluslararası IQ Araştırması'nda son bir yılda 1,5 puan düşerek 95,63'e gerilemesine neden olmuştur.

Evet, kahverengi saç kızıl olabilir. Açık kahverengi saçlar daha açık tonlarda kızıl olabilir. Daha koyu kahverengi saçlar ise daha koyu bir kızıl ton alabilir. Saçın kızıl tonlarda görünmesi, saç pigmentlerindeki kırmızı ve sarı renklerin uzun süre parlak kalması, mavi pigmentlerin ise daha hızlı solması nedeniyle de olabilir. Saç boyama işlemleri için bir kuaföre danışılması önerilir.

Koyunlarda ikizlik oranı hem koçtan hem de koyundan etkilenebilir. Koçun etkisi: Genetik faktörler: Yüksek doğurganlık genleri taşıyan koçların kullanılması, ikizlik oranını artırabilir. Koç katımı dönemi: Koçların, koyunların doğal kızgınlık dönemlerine göre planlanması ve uygun koç katımı stratejileri, ikizlik oranını artırabilir. Koyunun etkisi: Ana-baba: İkiz veya üçüz olarak doğmuş koyunların yavruları, genellikle anne ve babalarından aynı özellikleri alır ve bu nedenle ikiz veya üçüz olma olasılığı artar. Beslenme: Koç katımından önce koyunların ideal vücut kondisyonunda olması, ikizlik oranını artırabilir. İkizlik oranı, ayrıca ırk, hormonal durum ve çevresel faktörler gibi birçok unsura bağlıdır.

FISH (Fluorescence in situ Hybridization) testi, insan hücrelerindeki genetik materyalin haritasını çıkarmak ve spesifik DNA dizilerini bir kromozom üzerinde bulmak için kullanılır. FISH testinin kullanım alanlarından bazıları: Kanser araştırmaları. Meme kanseri teşhisi. Sperm analizi. Genetik hastalıkların teşhisi.

Hayır, her insanın testis yapısı aynı değildir. Testislerin yapısında gözlenen bazı farklılıklar: Boyut ve şekil: Testisler genellikle aynı büyüklükte olmalarına rağmen, erkeklerin büyük çoğunluğunun testisleri asimetrik bir yapıya sahiptir ve biri diğerinden daha büyük veya daha aşağıda olabilir. Konum: Sol testis, sağ testisten daha aşağıda yer alabilir. Sperm üretimi: Her testis, günde ortalama 200 milyon sperm üretebilir, ancak bu miktar bireyler arasında farklılık gösterebilir.

Hayır, kedilerde Down sendromu olmaz. Bunun nedeni, kedilerin genetik yapısının insanlardan farklı olmasıdır. Ancak bazı kedilerde Down sendromuna benzer semptomlar görülebilir.