Felsefe

Skolâstik ve modern düşünce arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Zaman Dilimi: Skolâstik düşünce, Orta Çağ'da (9. ila 14. yüzyıllar) hakimken, modern düşünce 17. yüzyıldan günümüze kadar olan dönemi kapsar. 2. Yaklaşım: Skolâstik düşünce, dinî metinlere dayanarak akıl yürütme ve mantıksal analiz yapar. 3. Otorite: Skolâstik düşünce, kilisenin otoritesine dayanır ve kilise öğretileriyle uyumlu bir şekilde gerçeği açıklamaya çalışır. 4. Bilgi Kaynakları: Skolâstik düşüncede bilgi kaynakları arasında dini metinler, kilise babalarının yazıları ve Aristoteles'in eserleri bulunurken, modern düşüncede gözlem, deney ve akıl yürütme temelinde oluşturulan bilimsel yöntemler kullanılır. 5. Düşünce Alanları: Skolâstik düşünce ağırlıklı olarak felsefe, teoloji ve metafizikle ilgilenirken, modern düşünce felsefe, bilim, sosyal bilimler ve insan bilimleri gibi alanlarda daha geniş kapsamlı bir yaklaşım benimser.

Thomas Hobbes, çeşitli konularda farklı görüşler öne sürmüştür: 1. Devlet Anlayışı: Hobbes, devletin temel amacının bireylerin güvenliğini sağlamak olduğunu savunur ve otoritenin mutlak olması gerektiğini belirtir. 2. Doğa Durumu: Hobbes'a göre, insanlar doğal olarak vahşi ve savaşçıdır ve bu nedenle bir otorite figürü tarafından kontrol edilmeleri gerekir. 3. Toplumsal Sözleşme: Hobbes, insanların bir araya gelip iradelerini mutlak güce sahip bir egemene bırakmalarının, doğa durumundan uygar toplum durumuna geçişi sağladığını savunur. 4. Din ve Kilise: Hobbes, kilisenin mutlak egemenliğin sınırları dışında kalması gerektiğini ve devlete bağlı olması gerektiğini ifade eder. 5. Felsefi Görüşler: Hobbes, materyalizmi ve nedensellikçi bir tutumu benimser; madde ve hareketin, görünür bütün olgulara açıklama getirmek için yeterli olduğunu savunur.

Anaksimandros'un önemli olmasının bazı nedenleri: Bilimsel düşüncenin öncüsü: Carlo Rovelli gibi düşünürler tarafından bilimsel düşüncenin öncüsü olarak görülür. Doğa sorgulaması: Doğayı ampirik ve mantıksal yöntemlerle sorgulaması bakımından özel bir yere sahiptir. Arkhe terimi: Felsefeye “arkhe” terimini ilk getiren kişidir. Evrenin açıklaması: Pre-Sokratik geleneğin önde gelen temsilcilerinden biri olarak, dini-mitolojik unsurları bir kenara bırakıp, natüralist ve akılcı bir metodolojiyle evrenin kökenine dair açıklamalar sunmuştur. Harita ve model: Bilinen ilk dünya haritasını çizmiş ve evrenin bir modelini yapmaya çalışmıştır. Evrim teorisi: Evrim teorisinin düşünce tarihinde ortaya çıkışına dair nüveler ortaya atmıştır. Yönetici: Miletlilerin Karadeniz kıyısındaki kolonilerinden biri olan Apollonia'nın yöneticisi olarak görev yapmıştır.

Konfüçyüs'ün üç temel ilkesi şunlardır: 1. Ren (İnsanlık): İnsanların birbirine saygı göstermesi, empati kurması ve olumlu ilişkiler kurması gerektiğini vurgular. 2. Li (Ritüel ve Gelenek): Geleneksel töreleri ve adetleri takip etmeyi, toplum içinde uyum ve dengeyi sağlamayı içerir. 3. Yi (Doğruluk ve Adalet): Dürüstlük, adalet ve doğruluk prensiplerine uygun davranmayı, doğru davranışların toplumun istikrarını ve refahını sağlayacağını öğretir.

"Meta" kelimesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlara sahiptir: 1. Felsefe: "Meta fizik" terimi, fiziksel dünyanın ötesindeki varlıkları ve gerçekliği inceleyen felsefi bir disiplini ifade eder. 2. Bilgi Teknolojisi: "Meta veri" (metadata), bir verinin kendisi hakkında bilgi veren verilerdir; örneğin, bir fotoğrafın meta verisi çekim tarihi ve kamera modeli gibi detayları içerir. 3. Sosyal Medya ve Dijital Pazarlama: Meta etiketleri, web sayfalarının HTML kodları içinde arama motorlarına web sitesi hakkında bilgi sağlayan etiketlerdir. 4. Popüler Kültür: "Meta film" terimi, film yapımı sürecine veya izleyiciye dair öznel bir bakış açısını ifade eder. 5. Sanal Evren: "Metaverse", sanallaştırılmış, etkileşimli bir dijital evreni ifade eder ve son yıllarda popülerleşmiştir.

Felsefe taşı, simya ilminde dokunduğu her şeyi altına dönüştürebilecek ve ölümsüzlük bahşedebilecek efsanevi bir madde olarak kabul edildiği için önemlidir. Bu taş, simyacıların iki büyük hedefine ulaşmada anahtar olarak görülmüştür: maddenin altına çevrilmesi ve ölümsüzlüğün bulunması. Ancak, felsefe taşının varlığına dair hiçbir bilimsel kanıt bulunmamaktadır ve yapılan deneyler başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

Felsefenin üç temel kavramı şunlardır: 1. Ontoloji (Varlık Felsefesi): Varlığın ne olduğunu, nelerin var olduğunu sorgular. 2. Epistemoloji (Bilgi Felsefesi): Bilginin doğasını, kaynağını ve sınırlarını araştırır. 3. Etik (Ahlak Felsefesi): İnsanların neyin doğru, neyin yanlış olduğuna nasıl karar verdiklerini inceler.

"Körleşme" kitabı, iki farklı yazar tarafından kaleme alınmış olması nedeniyle farklı önemlere sahiptir: 1. José Saramago'nun "Körleşme" kitabı, toplumsal yapıların çöküşünü ve insan doğasının en temel hallerini inceleyen distopik bir roman olarak kabul edilir. 2. Elias Canetti'nin "Körleşme" kitabı ise, modern romanın başyapıtlarından biri olarak anılmaktadır.

Filozof, düşünce ve bilgi üzerine derinlemesine araştırmalar yapan, sistematik bir düşünce geliştiren kişidir. Filozofların temel özellikleri: 1. Merak: Yeni bilgileri keşfetme ve mevcut bilgileri sorgulama motivasyonu. 2. Analitik düşünme yeteneği: Karmaşık kavramları ve argümanları çözümleme. 3. Açık fikirli olma: Farklı düşünce biçimlerini değerlendirme ve kabul etme. 4. Eleştirel düşünme becerisi: Düşüncelerini ve argümanlarını sistematik bir şekilde analiz edebilme. 5. Sorgulayıcı zihin: Her şeyi olduğu gibi kabul etmeme, sürekli sorgulama. 6. Evrensel bakış açısı: Tüm insanlığı ve evreni düşünme. 7. Özgür düşünce: Düşüncelerini özgürce ifade etme.

Predestinasyon kader paradoksu, zaman yolculuğu temalı bilim kurgu eserlerinde sıkça ele alınan bir kavramdır. Bu paradoks, bir kişinin geçmişe seyahat ederek, gelecekteki kendi durumunu veya olayları etkilemesi ve bu etkinin daha sonra zamanda geriye doğru döngüsel olarak kendi başlangıcını yaratması durumunu ifade eder. Özetle, predestinasyon kader paradoksu, özgür irade ile çelişen ve neden-sonuç ilişkisini bozan bir paradokstur.

En ünlü paradokslardan bazıları şunlardır: 1. Zeno'nun Paradoksları: Hareket ve zamanın doğası üzerine kurulu paradokslar, örneğin ok paradoksu ve ikilik özelliği paradoksu. 2. Epimenides Paradoksu: "Tüm Giritliler yalancıdır" ifadesi, kendi kendini çelişkili kılan bir önerme olarak bilinir. 3. Berber Paradoksu: Bir berberi kim traş edecek sorusu, kendi kendini traş edememe durumu üzerine kuruludur. 4. Olbers Paradoksu: Sonsuz statik bir evrende her bakış açısının bir yıldız yüzeyinde sonlanması gerektiği, bu nedenle gökyüzünün her noktasının parlak olması gerekliliği. 5. Schrödinger'in Kedisi: Kuantum mekaniği yorumuna göre, bir kedinin aynı anda hem canlı hem ölü olabilmesi durumu.

Tümevarımın örnekleri şunlardır: 1. "Serçe, güvercin ve karga uçar. Serçe, güvercin ve karga kuştur. Öyleyse kuşlar uçar" ulaşmasını gösterir. 2. "Bebekler yürüyemez. Ahmet bir bebektir. Öyleyse Ahmet yürüyemez" varılmasını içerir. 3. "Boncuk siyah bir kedidir. Boncuk balık yer. Öyleyse tüm siyah kediler balık yer" ulaşmayı amaçlar. 4. "Günler 24 saat sürer. Salı bir gündür. Öyleyse salı günü de 24 saattir" uygulamayı gösterir.

Varlık konusu, felsefenin ontoloji olarak adlandırılan alt dalını kapsar. Varlık konusu iki ana kategoriye ayrılır: 1. Gerçek (reel) varlıklar: İnsan bilincine bağlı olmadan var olan, duyu organları ile algılanabilen varlıklardır (masa, ağaç, kitap vb.). 2. İdeal (düşünsel) varlıklar: İnsan zihninin bir ürünü olan, kavramlar ve doğaüstü varlıklar gibi sadece düşüncede var olan varlıklardır.

Platon, felsefe tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilir ve önemli olmasının birkaç nedeni vardır: 1. Felsefi Düşüncenin Sistematizasyonu: Platon, Antik Yunan felsefesinde tartışılan konuları sistematik hale getiren ilk filozoflardan biridir. 2. Eğitim ve Bilim: Kurduğu Akademi, tarihteki ilk üniversite olarak kabul edilir ve felsefi düşüncelerin yeni nesillere öğretilmesini sağlamıştır. 3. Etkisi: Platon'un eserleri ve düşünceleri, Hristiyanlık ve İslam gibi dinleri derinden etkilemiş, Kant, Hegel, Marks gibi filozoflar üzerinde de iz bırakmıştır. 4. Eserlerinin Günümüze Ulaşması: Platon'un eserlerinin büyük bir kısmının günümüze kadar ulaşması, onun düşünce tarihinin en önemli figürlerinden biri olmasını sağlar.

11. sınıf felsefe ders kitabı cevapları şu sitelerde bulunabilir: Egitim.Net.tr. EvvelCevap.com. OGM Materyal.

Pragmatik düşünce sistemi, bilginin doğruluğunun ve değerinin pratik sonuçlarına göre değerlendirildiği bir felsefi akımdır. Temel ilkeleri: - Pratik sonuçlar: Bir düşüncenin veya teorinin değeri, onun uygulamada işe yarayıp yaramadığına göre belirlenir. - Deneyim ve eylem: Bilgi, statik değil, dinamik bir süreçtir ve sürekli olarak deneyim ve pratiklerle şekillenir. - Araçsal gerçeklik: Gerçeklik, araçsal bir değere sahiptir; yani bir şeyin gerçek olup olmadığını, onun işe yarayıp yaramadığı belirler. - Fayda ve işlevsellik: Teoriler ve düşünceler, ne kadar faydalı ve işlevsel ise, o kadar değerlidir. Önemli temsilcileri: Charles Sanders Peirce, William James ve John Dewey'dir. Pragmatik düşünce, eğitim, siyaset, hukuk ve sosyal bilimler gibi alanlarda önemli bir etkiye sahiptir.

Paradoks, görünüşte doğru olan bir ifadenin veya ifadeler topluluğunun çelişki oluşturması durumudur. Bazı paradoks örnekleri: 1. Giritli Epimenides Paradoksu: "Bütün Giritliler yalancıdır" der ve bu, bir çelişki yaratır. 2. Sokrates Paradoksu: "Bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir" ifadesi, bilinen bir şeyin aynı zamanda bilinmediğini iddia ederek bir paradoks oluşturur. 3. Thompson'un Lamba Paradoksu: Bir lamba yarım dakika yanık, çeyrek dakika sönük ve sekizde biri yanık olacak şekilde açılıp kapatılırsa, 1 dakika sonunda düğmeye kaç kez basılmış olur ve lamba yanık mı yoksa sönük mü olur? 4. Para Paradoksu: Aynı paranın ikisini yan yana yerleştirip, birini tutup diğerini onun etrafında çevirdiğinizde, çevrilen para yarım tur atmış olduğunda kendi ekseni etrafında bir tam tur atmış olur. 5. Bootstrap Paradoksu: Zaman yolculuğuyla gelecekten alınan ve geçmişe yerleştirilen bir nesnenin ilk etapta nasıl ortaya çıktığı sorgulanır.

Asıl neden ve asıl sonuç kavramlarına dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, neden-sonuç ilişkisi hakkında bilgi verilebilir. Neden-sonuç ilişkisi, bir eylemin hangi gerekçeyle veya hangi sebeple yapıldığını bildiren cümlelerde görülür. Neden-sonuç cümleleri iki bölümden oluşur: Birinci bölüm. İkinci bölüm. Genellikle “için, -den, -diğinden, ile” gibi ekler ve edatlar kullanılır. Örnekler: Hasta olduğu için okula gelememiş. Malzemenin yetersizliğinden inşaat yarım kaldı. Zayıf malzemeden yapıldığı için sandalye kırıldı.

Felsefeye başlamak için aşağıdaki kitaplar önerilebilir: 1. "Sofie'nin Dünyası" - Jostein Gaarder. 2. "Felsefenin Kısa Tarihi" - Nigel Warburton. 3. "Devlet" - Platon. 4. "Yaşamın Bilgeliği" - Arthur Schopenhauer. 5. "Mutluluk Sanatı" - Bertrand Russell.

Önermenin temel ilkeleri şunlardır: 1. Özdeşlik İlkesi: Bir şeyin kendisiyle aynı şey olduğuna işaret eder, yani "bir şey ne ise odur". 2. Çelişmezlik İlkesi: Bir şeyin hem kendisi hem de kendisi olmayan olamayacağını, yani hem doğru hem de yanlış olamayacağını ifade eder. 3. Üçüncü Halin İmkânsızlığı: Bir önermenin ya doğru ya da yanlış olabileceğini, başka bir doğruluk değerinin mümkün olmadığını belirtir. 4. Yeter-Sebep İlkesi: Her gerçeğin, yeterli bir sebep tarafından desteklenmesi gerektiğini öne sürer.