Etimoloji

Alp kelimesi, Türkçe kökenli bir isim olup "kahraman", "cesur" veya "yiğit" anlamlarına gelir. Ayrıca, Eski Türklerde "unvan" olarak da kullanılmıştır. Alp ismi, Türk mitolojisi, destanları ve halk hikâyelerinde sıkça yer alır ve tarihsel olarak devlet kurucusu, komutan veya halk kahramanı gibi önemli figürler için kullanılmıştır.

Etimolog ve etimoloji uzmanı, kelimelerin kökenini, tarihsel gelişimini, anlam değişimlerini ve diğer dillerle olan ilişkilerini araştıran dil bilimi uzmanlarıdır. Etimologların bazı görevleri: Bir dildeki sözcüklerin kaynağını belirlemek. Dilbilimsel değişimleri ortaya çıkarmak. Yazılı ve sözlü kaynakları incelemek. Etimologlar, üniversitelerde öğretim görevlisi veya araştırma görevlisi olarak çalışabilir ya da dilbilimsel danışmanlık hizmetleri sunabilirler. Etimoloji, sözcüklerin hangi dile ve uygarlığa ait olduğunu inceleyen bilim dalıdır.

Febris kelimesi Latince kökenli olup, "ateş" veya "humma" anlamına gelir. Ayrıca, Roma mitolojisinde Febris, ateş tanrıçasıdır. Tıp alanında ise febris, vücut sıcaklığının yükselmesi ile karakterize olan yaygın bir tıbbi belirtiyi ifade eder.

"Rud" kelimesi İngilizce'de çeşitli anlamlara sahiptir: Kırmızı tonlarda makyaj. Kızartmak, kırmızılaştırmak, kızıllaştırmak. Kızılkanat (deniz biyolojisi terimi). Kadife çiçeği (botanik terimi). Aşıboyası, kırmızı toprakboya, toprak kırmızısı (eski kullanım). Yavaş yürümek. İran müziğine özgü, lavtaya benzer telli bir çalgı. Rapid unscheduled disassembly kısaltması; beklenmedik şekilde patlama veya parçalanma anlamına gelir. Ayrıca, Farsça'da "rud" kelimesi "ırmak" anlamına gelir; örneğin, Şahrud Nehri.

Eski dilde "gezegen" kelimesi farklı kültürlerde çeşitli isimlerle anılmıştır: Antik Yunanca: "πλανήται" (planḗtai), "gezginler" veya "gezenler" anlamına gelir ve Güneş, Ay ile Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn için kullanılmıştır. Eski Türkçe: "Grax", "Garx", "Pagarlı", "Paxar", "Seyyare", "Kitü" gibi kelimeler gezegen anlamında kullanılmıştır. Osmanlıca: "Seyyâre", "hareket eden, dolaşan" anlamına gelir ve bu kelime, gökyüzündeki yıldızlardan farklı olarak kendi yörüngesinde belirli bir düzen içinde hareket eden gök cisimlerini tanımlamak için kullanılmıştır.

Eski dilde "gezegen" kelimesi farklı kültürlerde çeşitli isimlerle anılmıştır: Antik Yunanca: "πλανήται" (planḗtai), "gezginler" veya "gezenler" anlamına gelir ve Güneş, Ay ile Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn için kullanılmıştır. Eski Türkçe: "Grax", "Garx", "Pagarlı", "Paxar", "Seyyare", "Kitü" gibi kelimeler gezegen anlamında kullanılmıştır. Osmanlıca: "Seyyâre", "hareket eden, dolaşan" anlamına gelir ve bu kelime, gökyüzündeki yıldızlardan farklı olarak kendi yörüngesinde belirli bir düzen içinde hareket eden gök cisimlerini tanımlamak için kullanılmıştır.

Alma isminin bazı anlamları: Elma. Ruhu besleyen. Genç kadın (İbranice). Emek, cesur, çalışkan, vicdanlı (Germence). Besleyici, bereket veren (Latince). Verimli olan (Arnavutça). Can, ruh (İspanyolca). Alma ismi, Farsça ve Arapça kökenli olarak da belirtilmektedir.

Kadim bilgi, Türk Dil Kurumu'na (TDK) göre "başlangıcı olmayan veya başlangıcı çok eskiye dayanan bilgiler" anlamına gelir. Bu terim, aynı zamanda "evveli olmayan, geçmişi bilinmeyen, çok eski zamanlarda ortaya çıkmış bilgiler" için de kullanılır.

Çankırı'ya "Çankırı" denmesinin nedeni, şehrin antik dönemdeki adı olan "Gangra"nın zamanla halk etimolojisine uygun olarak "çan" ve "kırık" kelimeleriyle ilişkilendirilerek dönüştürülmesidir. "Gangra" ismi, ilk kez M.Ö. 3. yüzyılda yaşamış olan bilim insanı Eratosthenes tarafından yazılı kaynaklarda belirtilmiştir. Osmanlı zamanlarında ise şehrin antik adı korunmuş, "Kangırı" veya "Kângarı" olarak kullanılmıştır.

Defne ismi, Yunanca kökenli olup "defne ağacı" anlamına gelir. Defne isminin diğer anlamları: zafer; onur, başarı ve şeref; dayanıklılık, güçlü ve dirençli yapı. Ayrıca, Antik Yunan mitolojisinde defne ağacı, Apollon'un kutsal bitkisi olarak kabul edilir ve zaferi, onuru ve başarıyı simgeler.

"Sus" kelimesinin kökeni şu şekilde açıklanabilir: Kelime olarak "sus" kelimesi, Orhun Yazıtları'nda kaydedilmiştir. Argo bir terim olarak "sus", popüler çevrimiçi oyun Among Us'ta "şüpheli" kelimesinin kısaltması olarak ortaya çıkmıştır. "Sus" kelimesi, oyun dışında da yaygın olarak kullanılan bir argo terim haline gelmiştir.

Sahi kelimesi Arapça kökenlidir. Arapça ṣḥḥ kökünden gelen ṣaḥīḥ صحيح “sağ, sağlam, sağlıklı, gerçek” sözcüğünden alıntıdır. İlk kez 1920'lerde görülen sahi yazımı halen geniş anlamda kullanılırken, sahih varyantı "otantik, aslına uygun" anlamını kazanmıştır.

Evet, ecdat ve atalar aynı anlama gelir. Ecdat kelimesi, Arapça "cedd" sözcüğünün çoğuludur ve "cedler, atalar, dedeler" anlamına gelir.

Kalender ismi, Farsça kökenli olup "alçakgönüllü, gösterişsiz, sade, mütevazı" anlamlarına gelir. Kalender kelimesi ayrıca, 11. yüzyılda Doğu İran'da ortaya çıkan ve belirli bir tarikata bağlı olan veya olmayan Sufi dervişleri tanımlamak için kullanılır.

Teh kelimesi farklı anlamlara gelebilir: Belirli durumlarda isimden önce kullanılan bir kelime: "The mail hasn't come yet" (Posta henüz gelmedi). Çürük veya kütüğünde kendiliğinden kuruyan üzüm: "Teh, o işi yapmam" (olumsuzluk bildirir). Beğeni ünlemi: "Teh yemek dediğin böyle olmalı!". Tek, yalnız: "Teh sede" (Erzurum). Tan, ayıp: "Teh etmek" (Erzurum). Avrupa kültür organizasyonu: "Trans Europe Halles" (TEH). Ayrıca, "teh" kelimesi hızlı yazarken "the" kelimesinin yanlış yazılmış hali olarak da kullanılır.

Umman kelimesi Arapça kökenli olup "büyük deniz" veya "okyanus" anlamına gelir. Ayrıca, Umman, güneybatı Asya'da, Arap Yarımadası'nın güneydoğu kıyısında yer alan ve resmî adı Umman Sultanlığı olan bir Arap ülkesidir.

Akın kelimesi, Türkçe kökenli bir isimdir. Eski Türk savaş kültüründe "akın" kelimesi, düşmana yapılan ani ve hızlı saldırıları ifade etmek için kullanılmıştır. Ayrıca, Kazak ve Kırgız Türklerinin saz şairlerine de "akın" adı verilir.

Sav kelimesi, Eski Türkçe "sab" sözcüğünden evrilmiştir. "Sab" kelimesinin bazı anlamları: söz; tanıtlanması gereken önerme, tez; ileri sürülerek savunulan düşünce, iddia, dava; haber, söz. "Sav" kelimesi, 15. yüzyıldan sonra Türkiye Türkçesinde kullanımdan düşmüş, ancak Dil Devrimi döneminde yeni anlamlar yüklenerek yeniden dolaşıma girmiştir.

Küç kelimesi farklı anlamlara gelebilir: Özel ad: Türkçe'de bir erkek adı. Divanü Lügati't-Türk'te geçen anlamlar: Kuvvet, zor, güç; zulüm. Ortatürk-Türkçe sözlük anlamı: Erk, güç, iktidar. İslam öncesi Türk toplumunda: Tanrı tarafından hükümdara verildiğine inanılan askeri güç.

"Ail" kelimesi İngilizce'de çeşitli anlamlara gelir: Fiil olarak: sıkıntıya sebep vermek; hasta olmak; rahatsız olmak; hastalanmak; kötü durumda olmak; sıkıntı vermek; rahatsız etmek. İsim olarak: sarımsak; rahatsızlık, hastalık. Ayrıca, Osmanlıca bir terim olarak "ail"; ailesini geçindiren, idare eden veya kalabalık ailesi olan kişiyi ifade eder.