Domates

Domatesin likopen ve biyoaktif madde içeriği en yüksek evaporatör aşamasında tespit edilmiştir.

Antalya domateslerinde tespit edilen virüs, "Tomato Mottle Mosaic Virus" (ToMMV) olarak adlandırılan domates benekli mozaik virüsüdür.

Argy F1 domatesinin özellikleri şunlardır: 1. Bitki Yapısı: Güçlü ve dallı bitki yapısına sahiptir. 2. Meyve Özellikleri: Hafif yassı, lobsuz, yeşil omuz yapmaz, parlak ve müthiş meyve rengine sahiptir. 3. Meyve Ağırlığı: 200-220 gram arasındadır. 4. Hastalık Dayanımı: VFFNTmv hastalıklarına toleranslıdır. 5. Kullanım Alanı: Açık tarla, sanayi, salçalık, soymalık ve küp kesim için uygundur.

Domates çimlendirme için organik madde açısından zengin, iyi drene olmuş topraklar idealdir. Toprak hazırlığı aşamasında, ekim öncesi iyi bir kompost veya yanmış hayvan gübresi ile toprak zenginleştirilmelidir.

Bursa'da domates tohumunu Şubat-Mart aylarında iç mekana ekmek idealdir.

Domates AA ifadesi, Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde yer almayan bir terimdir. Ancak "domates" kelimesinin genel anlamı şu şekildedir: Domates, patlıcangillerden, yaprakları tüylü, çiçekleri salkım durumunda, vitamince zengin bir bitki ve bu bitkinin yenilen kırmızı veya yeşil ürünüdür.

Domates kurusundan çeşitli şekillerde yararlanılabilir: 1. Atıştırmalık Olarak: Kuru domatesleri doğrudan atıştırmalık olarak tüketebilirsiniz. 2. Salatalarda: Yumuşatılmış ve doğranmış domates kurusunu yeşil salatalara ekleyebilirsiniz. 3. Makarna ve Pizza: Domates kurusunu doğrayarak veya blenderda çekerek makarna soslarına ekleyebilirsiniz. 4. Mezelerde: Zeytinyağı, sarımsak, ceviz ve peynirle karıştırarak ezme yapabilirsiniz. 5. Çorbalar ve Güveçler: Çorbalara ve güveç tariflerine ekleyerek yemeğe derinlikli bir tat katabilirsiniz. 6. Kahvaltılarda: Peynir tabaklarına ekleyebilir veya omletlerinize dahil edebilirsiniz.

En iyi Alaturka domates tohumu olarak, Alaturka F1 çeşidi önerilmektedir. Bu tohumun özellikleri şunlardır: - Bitki yapısı: Sırık, güçlü ve gür yapraklı, boğum araları kısa. - Meyve: Basık ve dilimli, 300-320 g ağırlığında, kırmızı et rengi, sert ve kaliteli. - Yetiştirme dönemi: İlkbahar ve sonbahar, açık tarla veya sera. - Hastalık dayanımı: HR: ToMV, Vd, Va, Fol 0-1, IR: TYLCV.

Siyah domates, ortalama 70 günde fide halinden hasat edilebilir hale gelir.

Antalya'nın en iyi domatesi olarak örtü altı yetiştiriciliğe uygun ve verimliliği yüksek XPH 12066 çeşidi öne çıkmaktadır. Ayrıca, Ayaş domatesi de Antalya'da yetiştirilen ve lezzeti ile bilinen bir domates çeşididir.

Topraksız tarımda domatese fosfor (P), potasyum (K) ve kalsiyum (Ca) gibi besinler verilir. Ayrıca, domatesin ihtiyaç duyduğu diğer önemli besinler şunlardır: - Azot (N): Yaprakların hızlı gelişimi için. - Magnezyum (Mg): Klorofil üretimi için gereklidir. Besinlerin dozajı ve uygulama yöntemi, bitkinin büyüme aşamasına ve topraksız tarım sistemine göre değişiklik gösterebilir.

Ayaş'ın en iyi domatesi olarak Ayaş domatesi kabul edilir.

Doğranmış ve rendelenmiş domates arasındaki fark, kesme tekniğinden kaynaklanır. Doğranmış domates, bıçak kullanılarak uygun genişlikte ve eşit aralıklı dilimlerle kesilir. Rendelenmiş domates ise, domatesin rende üzerinde gezdirilmesiyle püre haline getirilir.

Kratos F1 domates fidesi genellikle bahar sezonunda ekilir.

Rosso domatesin özellikleri şunlardır: 1. Renk ve Yapı: Kırmızı yaprakları ve kıvrımlı yapısı ile dikkat çeker. 2. Tat: Tatlı, hafif acı bir tada sahiptir. 3. Kullanım Alanları: Genellikle salatalarda ve garnitür olarak tercih edilir. 4. Besin Değeri: Yüksek oranda A, C ve K vitaminleri içerir, antioksidan özelliklere sahiptir ve az kalorilidir. 5. Menşei: İtalya'nın güney bölgesine, özellikle Napoli mutfağına özgüdür.

Tropikal dal domatesi (tamarillo), Türkiye'de ilk kez Rize'de yetiştirilmeye başlanmıştır. Bu meyve ayrıca Güney Amerika'nın sıcak iklimlerinde, Ekvador, Kolombiya, Peru, Şili, Arjantin ve Bolivya'da da yetişmektedir.

1 kilo domates tohumundan yaklaşık 2000-2500 fide çıkar.

Ankara Ayaş domatesi, lezzeti ve doğal şartlarda yetiştirilmesi nedeniyle meşhurdur. Bu domates türü, 1960'lı yıllardan 1990'lı yıllara kadar Ayaş ve çevre köylerinde yoğun olarak yetiştirilmiş ve yöre çiftçilerine yüksek kazanç sağlamıştır. Ayrıca, Ayaş domatesinin iri ve etli yapısı, pembe-kırmızı rengi ve dış yüzeyinde hafif çıkıntılar bulunması da onu diğer domates çeşitlerinden ayıran özelliklerdendir.

1 adet (110 gr) domates yemek kilo aldırmaz, çünkü domates düşük kalorili bir besindir ve içerisinde yüksek miktarda lif bulunur. Ayrıca, domatesin antioksidan özellikleri sayesinde kilo kontrolüne yardımcı olabileceği düşünülmektedir.

Volante F1 domates fidesi, yüksek verimli bir çeşit olup, 280-350 gram arasında değişen büyüklüğe sahip meyveler verir.