Biyopsi

Evet, biyopsi ve doku örneği aynı şeyi ifade eder. Biyopsi, vücuttan hücre veya doku örneklerinin alınarak mikroskop altında incelenmesi işlemidir.

Böbrek yetmezliğinde böbrekler küçülmüş ve işlevsiz hale gelir. Görüntüleme yöntemleri (ultrason, CT taraması, MRI) kullanılarak böbreklerin boyutları ve yapıları değerlendirilir. Ayrıca, biyopsi yapılarak böbrek dokusundan küçük bir örnek alınabilir.

Biyopsi için kullanılan iğneler iki ana kategoriye ayrılır: ince iğne aspirasyon biyopsisi ve kalın iğne biyopsisi. 1. İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi: Siyah iğneli bir enjektör kullanılarak yapılır ve tiroid nodülleri ile prostat tanısında yaygındır. 2. Kalın İğne Biyopsisi: Hedeflenen kitlenin içinden silindirik formda doku parçalarının alındığı bir yöntemdir. Ayrıca, vakum yardımlı biyopsi yönteminde de özel bir iğne kullanılır; bu iğne, dokuları tıraşlarken içindeki vakum ile dokuları çeker.

Biyopsinin kesin sonuç vermesi için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Kan Tahlilleri ve Hazırlıklar: Biyopsi öncesi kan değerleri kontrol edilir ve kan sulandırıcı ilaçlar varsa kesilir. 2. Anestezi: Biyopsi yapılacak dokunun derinliğine ve hastanın konfor ihtiyacına göre lokal veya genel anestezi uygulanır. 3. Örnek Alımı: Seçilen biyopsi yöntemi ile ilgili bölgeden yeterli miktarda örnek alınır. 4. Korunma ve Taşıma: Alınan doku veya hücreler, uygun koruyucu solüsyonlarda veya steril kaplarda saklanır ve patoloji laboratuvarına gönderilir. 5. Patolojik İnceleme: Laboratuvarda, dokunun mikroskopik yapısı ve kimyasal özellikleri incelenerek kesin tanı konur. Bu süreçte, deneyimli bir sağlık ekibi ve doğru görüntüleme yöntemleri sonuçların doğruluğunu artırır.

Kemik iliği biyopsisi genellikle güvenli bir işlem olarak kabul edilir, ancak bazı riskler taşır. Olası komplikasyonlar arasında: - Kanama: İşlem bölgesinde kanama olabilir. - Enfeksiyon: Nadiren de olsa, işlem bölgesinde enfeksiyon gelişebilir. - Ağrı: İşlem sırasında ve sonrasında hafif ağrı hissedilebilir. - Kemik ağrısı: Biyopsi yapılan kemikte birkaç gün süren ağrı olabilir. - Çok nadir durumlarda kemik kırığı, sinir hasarı veya alerjik reaksiyon gibi daha ciddi komplikasyonlar görülebilir. İşlem, deneyimli bir hematolog veya onkolog tarafından steril bir ortamda yapılmalıdır.

Miyokardiyal biyopsi, kalp kası ile ilgili aşağıdaki durumlarda yapılır: 1. Kardiyomiyopati: Kalp kasının bozulması, çeşitli nedenlerden dolayı. 2. Miyokardit: Kalp kasının iltihabı. 3. Kalp nakli sonrası ret: Bağışıklık sisteminin kalp dokusuna zarar vermesi. Bu biyopsi, genellikle kalp kateterizasyonu veya diğer kalp testleri sırasında gerçekleştirilir, ancak bağımsız bir test olarak da yapılabilir. Hazırlık aşamasında, doktor hastanın tıbbi geçmişini değerlendirir, alerjileri ve kullandığı ilaçları sorar.

Pankreas biyopsisi her zaman şart değildir, ancak bazı durumlarda gereklidir. Biyopsi, özellikle aşağıdaki durumlarda alınır: - Neoadjuvan tedavi (radyoterapi veya kemoterapi) uygulanacak hastalarda. - Pankreas tümörlerinin kesin tanısını koymak ve iyi veya kötü huylu olduğunu ortaya çıkarmak için. Biyopsi öncesi hastanın kanama ile ilgili sorunlarının olup olmadığını belirlemek için bazı kan tahlilleri yapılır ve kullanılan kan sulandırıcı ilaçlar kesilir. İşlem, ultrason veya tomografi eşliğinde lokal anestezi ile yapılır ve son derece güvenlidir.

Tiroid biyopsisi, endokrinoloji, cerrahi onkoloji ve radyoloji gibi tıbbi bölümlerde uzman hekimler tarafından gerçekleştirilir.

Wegener granülomatozu tanısı için aşağıdaki yöntemler kullanılır: 1. Kan Biyokimyası: Kreatinin ve kan üre nitrojen (BUN) değerleri böbrek hasarını gösterir, eritrosit sedimentasyon hızı (ESR) ve C-reaktif protein (CRP) inflamasyonu belirtir. 2. Kan Antikorları: Çeşitli kan antikorları, özellikle c-ANCA (anti nötrofil sitoplazmik antikor) ölçülür. 3. İdrar Biyokimyası: İdrarda protein çıkışı, kırmızı ve beyaz kan hücreleri artışı gözlemlenir. 4. Görüntüleme Yöntemleri: Göğüs radyografi (XRAY) ve bilgisayarlı tomografi (BT) ile akciğer tutulumu ve hasar tespiti yapılır. 5. Biyopsi: Kesin tanı için burun, akciğer, sinüs veya böbrek dokusundan biyopsi alınır. Bu testler, hastalığın belirtilerini diğer durumlardan ayırmak ve doğru teşhisi koymak için önemlidir.

Tiroid nodülüne kaç kez biyopsi yapılacağı, nodülün özelliklerine ve ilk biyopsi sonuçlarının değerlendirilmesine bağlıdır. - İlk biyopsi genellikle ince iğne aspirasyonu yöntemiyle yapılır ve bu işlem sırasında alınan örneklerin patolojik incelemesi sonucunda %70'i iyi huylu olarak rapor edilir. - Şüpheli veya malignite bulguları varsa, ek tetkikler ve ikinci bir biyopsi gerekebilir. - Yetersiz örnek alınması durumunda biyopsi 2 veya 3 kez daha tekrarlanabilir. Biyopsi kararı ve tekrarlanma süreci, deneyimli bir hekim ve patolog tarafından belirlenmelidir.

Endoskopide alınan parça (biyopsi) sonuçları genellikle 2 ila 5 gün içerisinde çıkar.

Kolonoskopik biyopsi işlemi şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Hazırlık: Bağırsakların tamamen boşalması için özel ilaçlar ve lavman kullanılır. 2. İşlem: Hasta özel bir önlük giyer ve açılan damar yolundan anestezi verilir. 3. İnceleme: Cihazın ucundaki kamera sayesinde görüntüler monitöre aktarılır ve doktor bağırsakları inceler. 4. Sonlandırma: İşlem tamamlandıktan sonra kolonoskop çıkarılır ve hasta dinlenme odasına alınır. İşlem genellikle 40 dakika sürer ve sonrasında hastanın bir miktar ağrısı ve bağırsak gazı olabilir. Kolonoskopik biyopsi, gastroentoloji alanında uzmanlaşmış bir hekim tarafından yapılmalıdır.

Kolposkopi biyopsi sonuçlarını öğrenmek için, biyopsi örneğini gönderen laboratuvarın yoğunluğuna göre 3 ila 7 gün beklemeniz gerekmektedir. Sonuçlar çıktığında, doktorunuz sizi bilgilendirecek ve gerekli tedavi planını belirleyecektir.

Punch biyopsi, klinik görünümü ile kesin tanısı konulamayan deri hastalıklarında, kesin tanı koymak amacıyla yapılan bir deri biyopsisidir. Uygulama süreci: 1. Biyopsi alınacak deri bölgesi lokal anestezi ile uyuşturulur. 2. 3-4 mm genişlikte özel kesici bir aletle (punch) lezyondan silindrik bir parça alınır. 3. Tampon yapılarak dokunun kanaması durdurulur. 4. Sütur (dikiş) atılmasına gerek yoktur, yara büzüşerek kendiliğinden kapanır. Punch biyopsi, genellikle dermatolojik hastalıkların tanısında kullanılır.

Biyopsi sırasında alınan parçalar, biyopsi türüne ve yapılacak bölgeye göre değişiklik gösterir: 1. İnce İğne Aspirasyonu (FNA): 22-25 G kalınlığında ince bir iğne kullanılarak hücreler ve bazen sıvı materyal alınır. 2. Core İğne Biyopsisi: Daha kalın bir iğne ile dokudan küçük bir "silindir" şeklinde parça çıkarılır. 3. Cerrahi Biyopsi: Küçük bir kesi yapılarak şüpheli bölgeden parça alınır veya tüm kitle çıkarılır. 4. Deri Biyopsileri: "Shave" (sadece yüzeysel kısım), "punch" (dairesel bir aletle daha derin tabakalara kadar) veya "eksizyonel" (şüpheli cilt lezyonunun tamamı) yöntemlerle alınır. 5. Kemik İliği Biyopsisi: Kalça kemiği gibi kemiklerden özel bir iğne yardımıyla sıvı veya küçük bir kemik iliği silindiri alınır. Bu işlemler, genellikle steril bir ortamda ve bazen görüntüleme kılavuzluğunda yapılır.

İnce iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB) genellikle güvenli bir prosedür olarak kabul edilir, ancak her tıbbi işlemde olduğu gibi bazı riskler içerir. Olası riskler ve yan etkiler şunlardır: - Kanama: Kan pıhtılaşma bozukluğu olan veya antikoagülan kullanan kişiler en fazla risk altındadır. - Enjeksiyon bölgesinde ağrı ve morarma. - Enfeksiyon. - Çevredeki yapılara hasar. İİAB, deneyimli bir patolog veya radyolog tarafından yapıldığında ve steril teknikler kullanıldığında komplikasyon riskleri daha da azalır.

Tiroid nodüllerinin biyopsi (BX) protokolleri şunlardır: 1. Ultrason Görüntüleme: Nodülün yapısı, boyutu ve özelliklerini değerlendirmek için tiroid ultrasonu yapılır. 2. İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (İİAB): Nodülden hücreler alınarak patolojik inceleme yapılır. 3. Kan Testleri: Serbest T3, serbest T4, TSH, Anti-Tg ve Anti-TPO gibi hormon testleri ile değerlendirme yapılır. 4. Tiroid Sintigrafisi: Radyoaktif iyot kullanılarak nodüllerin aktivitesi değerlendirilir. Biyopsi sonucunda nodülün benign (iyi huylu) veya malign (kötü huylu) olduğu belirlenir ve tedavi planı buna göre oluşturulur.

İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (İİAB) ile alınan örneklerin sonuçları genellikle 1 veya 2 gün içinde çıkar.

Endometrial glandüler fragmanlar, rahim iç yüzeyinden (endometrium) alınan biyopsi örneğinde parçalı endometriyal bez yapılarının bulunması durumunu ifade eder. Bu durum genellikle normal bir bulgu olarak kabul edilir, ancak bazen bazı rahim hastalıklarının belirtisi olabilir.

Biyopsi sırasında parça alınabilecek organlar arasında akciğer, meme, tiroit, karaciğer, böbrek gibi çeşitli organlar bulunmaktadır. Ayrıca, cilt, kemik iliği ve prostat gibi bölgelerden de biyopsi yapılabilir.