Biyoloji

ATP oksidatif fosforilizasyonunun gerçekleştiği yerler, oksijenli ve oksijensiz solunum yapan canlılarda farklılık gösterir: Ökaryot hücrelerde: Mitokondrinin krista denen kıvrımlarında gerçekleşir. Prokaryot hücrelerde: Hücre zarında meydana gelir.

Metabolizma, canlı organizmalarda enerji üretimi ve kullanımı için gerçekleşen tüm kimyasal reaksiyonların toplamıdır.

Farklı türlerin çiftleşmesi sonucu genellikle verimli bir yavru oluşmaz veya oluşan yavru kısır olur. Ancak, yakın akraba olan farklı türlerin çiftleşmesinden de verimli yavrular ortaya çıkabilir.

Mantarların ve bitkilerin ortak özellikleri şunlardır: 1. Canlılık: Hem mantarlar hem de bitkiler canlı organizmalardır. 2. Sporla Çoğalma: Çiçeksiz bitkiler ve mantarlar spor ile çoğalır. 3. Solunum: Bitkiler ve mantarlar solunum yapar. 4. Suya İhtiyaç: Büyüyüp gelişebilmeleri için suya ihtiyaç duyarlar. 5. Pasif Hareket: Yer değiştirmeden sadece büyüyerek hareket ederler. 6. Hücre Yapısı: Bitki ve mantar hücrelerinde hücre çeperi ve çekirdek bulunur. 7. Bazı Organeller: Mitokondri, ribozom, koful, golgi cisimciği ve endoplazmik retikulum gibi organeller ortaktır.

Şeker pancarında en çok şeker, bitkinin kökünde bulunur.

TYT biyoloji ders notlarını indirmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: 1. Efor Yayınları: TYT Biyoloji kitap dökümanları ve akıllı tahta uygulamaları için eforyayinlari.com sitesini ziyaret edebilirsiniz. 2. EBA Materyal: MEB tarafından hazırlanan TYT Biyoloji konu özetleri için ogmmateryal.eba.gov.tr sitesini inceleyebilirsiniz. 3. Dr.Biyoloji: TYT Biyoloji soru bankası ve diğer kaynaklar için drbiyoloji.com sitesinden PDF'lere ulaşabilirsiniz. 4. Milet Akademi: TYT Biyoloji özet PDF'si için miletakademi.net sitesini ziyaret edebilirsiniz. 5. BenimKoçum: TYT Biyoloji ve diğer dersler için özet PDF'ler için benimkocum.net sitesini inceleyebilirsiniz.

Hücre zarından madde geçişleri iki ana kategoriye ayrılır: pasif taşıma ve aktif taşıma. Pasif taşıma, enerji harcanmadan maddelerin yüksek konsantrasyonlu bir ortamdan düşük konsantrasyonlu bir ortama doğru hareket etmesini içerir. Üç temel mekanizması vardır: 1. Difüzyon: Moleküllerin rastgele hareketi sonucu yüksek konsantrasyonlu bölgeden düşük konsantrasyonlu bölgeye net hareketi. 2. Osmoz: Su moleküllerinin yarı geçirgen bir zar boyunca, su konsantrasyonunun yüksek olduğu ortamdan düşük olduğu ortama doğru hareketi. 3. Kolaylaştırılmış difüzyon: Bazı moleküllerin hücre zarından geçişini kolaylaştıran taşıyıcı proteinlerin yardımıyla gerçekleşen taşıma. Aktif taşıma ise maddelerin konsantrasyon gradyanına karşı, yani düşük konsantrasyonlu ortamdan yüksek konsantrasyonlu ortama doğru taşınmasını ifade eder ve enerji (ATP) gerektirir. İki temel mekanizması vardır: 1. Pompalar: Zara gömülü proteinler, ATP enerjisi kullanarak maddeleri konsantrasyon gradyanına karşı taşır. 2. Endositoz ve ekzositoz: Hücrenin büyük molekülleri veya partikülleri hücre zarı aracılığıyla alıp vermesini sağlayan mekanizmalar.

FGG terimi farklı bağlamlarda farklı işlevlere sahip olabilir: 1. FGG (Fairfield Greenwich Group): Amerikan yatırım firması. 2. FGG (Fibrinogen Gamma Chain): Kanda bulunan fibrinojen proteinini oluşturan üç polipeptit zincirinden biri olan gamma zincirinin genidir. 3. FGG (GPG Şifreleme): GPG (GNU Privacy Guard) şifreleme standardında kullanılan bir anahtar türüdür.

Charles Darwin, evrim teorisini savunur. Bu teoriye göre: 1. Evrim, bir organizmanın soy hattının zaman içerisinde değişimidir. 2. Tüm türler, ortak bir atadan farklılaşarak evrimleşmiştir. 3. Kademeli evrim geçerlidir; yani var olan her özellik, basit ve ufak adımlardan geçerek oluşmuştur. 4. Doğal seçilim, evrimin ana mekanizmasıdır. Darwin'in çalışmaları, türlerin sabit olarak yaratıldığı veya var oluverdiği fikrini reddeder.

Simbiyoz ilişki örnekleri üç ana kategoriye ayrılır: mutualizm, kommensalizm ve parazitizm. 1. Mutualizm: Her iki tür de ilişkiden fayda sağlar. Örnekler: - Likenler: Mantar ve fotosentetik alglerin ortak yaşamasıyla oluşur. - Arılar ve çiçekler: Arılar çiçeklerden nektar ve polen toplar, bu da çiçeklerin tozlaşmasına yardımcı olur. 2. Kommensalizm: Bir tür fayda sağlarken, diğer tür etkilenmez. Örnekler: - Orkideler ve ağaçlar: Orkideler ağaç dallarına tutunur ve destek alır, ağaçtan besin almazlar. - Balıkçı kuşları ve yunuslar: Balıkçı kuşları, yunusların avladığı balıkları takip ederek kolayca besin bulur. 3. Parazitizm: Bir tür (parazit) diğer türden (konak) fayda sağlarken, konak zarar görür. Örnekler: - Kene ve insan: Kene insandan kan emer ve beslenir, bu da insanda kaşıntı ve hastalıklara neden olabilir. - Ascaris lumbricoides (solucan) ve insan: Solucan insan bağırsağında yaşar ve besinleri emer, bu da insanda besin eksikliği ve hastalıklara yol açar.

Oksijenli solunumda toplam 38 ATP üretilir.

Terleme (transpirasyon), su döngüsünün bir aşaması olup, bitkilerin kökleriyle aldıkları suyu yapraklarından buhar olarak dışarı vermeleri sürecidir.

Hayvan hücrelerinin özellikleri şunlardır: 1. Hücre Duvarı Yok: Hayvan hücreleri, sadece hücre zarı ile çevrilidir ve hücre duvarı bulunmaz. 2. Kloroplast Yok: Fotosentez yapamadıkları için kloroplastları yoktur. 3. Küçük Kofullar: Birden fazla ve küçük kofulları vardır. 4. Değişken Şekil: Hücre zarı sayesinde şekilleri sürekli değişebilir. 5. Heterotrof Beslenme: Başka canlıları veya organik maddeleri tüketerek beslenirler. 6. Sentrozom: Hayvan hücrelerinde, hücre bölünmesinde önemli rol oynayan sentrozom organeli bulunur.

Lipitlerin (yağların) görevleri şunlardır: 1. Enerji Kaynağı: Lipitler, ikinci sırada enerji verici olarak görev yapar ve oksijenli solunum ile yıkıldıklarında bol enerji sağlar. 2. Hücre Zarı Yapısı: Fosfolipitler, hücre zarının yapısına katılır. 3. Hormon ve Vitamin Yapısı: Steroidler, bazı hormonların ve vitaminlerin yapısına katılır. 4. Yalıtım: Deri altında ve iç organların çevresinde depo yağ, canlıyı soğuktan ve darbelerden korur, vücudun ısı kaybını önler. 5. Göç ve Uçuş: Göçmen kuşlar ve kuşlar, depo ettikleri yağ sayesinde bol enerji ve metabolik su elde ederler, bu da uçma kolaylığı sağlar. 6. Yağda Çözünen Vitaminlerin Emilimi: Yağda çözünen A, D, E, K vitaminlerinin vücuda alınmasında rol oynar.

"Yanılgının İcadı" kitabı, Abdullah Reha Nazlı tarafından yazılmış ve evrimsel psikoloji, biyoloji, antropoloji ve sosyoloji gibi bilim dallarını birleştirerek insan beyninin çalışma prensiplerini anlatmaktadır. Kitapta anlatılan ana konular şunlardır: Biyolojik nedenler: İçgüdüler, dürtüler, tepkiler ve duyguların arkasında biyolojik nedenler yatmaktadır. Modern yaşamla uyumsuzluk: Sağlıklı bir beyin, atalarını tehdit eden korkuları tekrar yaşar, sağlığı bozacak şeyler ister ve her veriyi strese bahane olarak kullanır. Yanılgı: İnsan, hayatta kalmaya odaklı biyolojik bir beyni, kendi yarattığı mekanik dünya düzeni için kullanan tek canlıdır ve bu nedenle yanılgılara düşer.

Prion, proteinlerin yanlış katlanması sonucu oluşan, bulaşıcı ve patojen bir ajandır. Özellikleri: - Nükleik asitlerden (DNA, RNA) yoksundur ve en küçük virüslerden bile daha küçüktür. - Ne virüs, ne de bakteridir; sinir sistemi hücrelerinde doğal olarak üretilen normal proteinlerin değişmesiyle oluşur. Neden olduğu hastalıklar: - İnsanlarda Creutzfeldt-Jakob hastalığı, Gerstmann-Sträussler-Scheinker hastalığı, kuru, fatal familyal imsomnia gibi nörolojik hastalıklara yol açar. - Hayvanlarda ise sığırlarda deli dana hastalığı ve koyunlarda scrapie gibi dejeneratif sinir sistemi hastalıklarına neden olur. Tedavisi: - Prion hastalıklarının tedavisi yoktur; tedavi genellikle semptomların yönetilmesine odaklanır.

Kasların üç temel yapısı şunlardır: 1. Kas Lifleri: Kasların temel yapı taşıdır ve miyofibriller içerir. 2. Kas Fasyası: Kas liflerini çevreleyen bağ dokusudur. 3. Kas Tendonları: Kasları kemiklere bağlayan güçlü bağ dokusu yapılarıdır.

Bakterilerde sadece ribozom adı verilen zarsız organel bulunur.

Biyoloji 1. dönem 2. yazılı sınavı genellikle aşağıdaki konuları kapsar: 1. İnsan Fizyolojisi: Sinir sisteminin yapısı, görevi ve işleyişi, endokrin bezler ve salgıladıkları hormonlar, duyu organlarının yapısı ve işleyişi. 2. Destek ve Hareket Sistemi: Bu sistemin yapısı, görevi ve işleyişi. 3. Sindirim Sistemi: Sindirim sisteminin yapısı, görevi ve işleyişi. 4. Dolaşım Sistemleri: Kalbin, damarların ve kanın yapısı, görevleri ve işleyişi. Hazırlık önerileri: 1. Çalışma Planı Oluşturma: Hangi konuların ne zaman çalışılacağını belirleyen bir plan yapmak önemlidir. 2. Kaynak Seçimi: Ders kitapları, ek kaynaklar ve online materyaller kullanmak faydalı olabilir. 3. Not Alma ve Özelleştirme: Renkli kalemler kullanarak ve grafikler çizerek notları özelleştirmek, bilgilerin kalıcılığını artırır. 4. Soru Çözümü: Geçmiş sınav sorularını çözmek ve çalışma kitaplarındaki alıştırmaları yapmak, konuları pekiştirir. 5. Tekrar ve Gözden Geçirme: Öğrendiklerinizi düzenli aralıklarla tekrar etmek ve kendinize test soruları hazırlamak önemlidir.

Eşeyli ve eşeysiz üreme örnekleri: Eşeyli üreme örnekleri: 1. İnsanlar ve hayvanlar: Farklı cinsiyetteki iki canlının (erkek ve dişi) yavrular meydana getirmesi. 2. Bitkiler: Tohumlu bitkilerde, çiçek tozunun yumurtayı dölleyerek yeni bir bitki oluşturması. Eşeysiz üreme örnekleri: 1. Bakteriler: Belli olgunluğa erişen bakterinin ikiye bölünerek çoğalması. 2. Hidra ve mercan: Ana canlının bir kısmında hücre bölünmesiyle tomurcuk oluşması ve bu tomurcuğun yeni bir birey haline gelmesi. 3. Mantarlar: Olumsuz şartlara dayanabilen sporlarla çoğalmaları.