Bağırsaklar

Pırt yapmak, yani gaz çıkarmak, bağırsaklarda sıkışan ve dışarı itilen gazın boğucu kasların kasılması sonucu meydana gelir. Bu durum, genellikle şu nedenlerden kaynaklanır: Yutulan hava: Yemek yerken veya içerken yutulan hava, gaz oluşumuna yol açar. Bakteriyel faaliyetler: Bağırsaklardaki bakterilerin kimyasal faaliyetleri, gazın bir kısmını üretir. Diyet: Fasulye, lahana, peynir, gazlı içecekler ve yumurta gibi sülfür içeren gıdalar gaz oluşumunu artırır. Gazın dışarı çıkması, sindirim sisteminin doğal bir sürecidir ve sağlık açısından faydalıdır.

Kalın ve ince bağırsakların toplam uzunluğu yaklaşık olarak 7 metredir. - İnce bağırsak: 5-6 metre. - Kalın bağırsak: 1,5-2 metre.

Çekum (Caecum), tıpta ince bağırsak ile kalın bağırsağın birleştiği yerdeki kese olarak tanımlanır.

Kalın ve ince bağırsak arasındaki temel farklar şunlardır: Yapısal Farklılıklar: - İnce Bağırsak: Uzunluğu yaklaşık 6-7 metre, çapı 2-3 cm olup, üç bölümden oluşur: onikiparmak bağırsağı, jejunum ve ileum. - Kalın Bağırsak: Uzunluğu yaklaşık 1.5 metre, çapı 5-7 cm arasında değişir ve cecum, kolon ve rektumdan oluşur. Fonksiyonel Farklılıklar: - İnce Bağırsak: Besinlerin kimyasal sindiriminin tamamlandığı ve gerekli besin maddelerinin kan dolaşımına geçtiği yerdir. - Kalın Bağırsak: Su ve elektrolitlerin emilimini yapar, sindirilmemiş gıda artıklarının depolanması ve dışkı haline getirilmesini sağlar.

12 parmak bağırsağı, karın arka kısmında, omurga ile aortun ön tarafında yer alır.

İleoçekal valf — ince bağırsak ile kalın bağırsak arasındaki kapakçığın adıdır.

İnce ve kalın bağırsağın birleştiği yere "kör bağırsak" denir.

Kolon flexura, kalın bağırsağın (kolon) iki kıvrılma noktasını ifade eder: hepatik flexura (sağ kolonun kıvrılması) ve splenik flexura (sol kolonun kıvrılması). - Hepatik flexura: Kolonun karaciğerin altından sola doğru döndüğü kısımdır. - Splenik flexura: Kolonun en yüksek konumda bulunan kıvrımı olup, dalağa yakındır.

Kalın bağırsağın başlangıcı, çekum (cecum) olarak adlandırılan bölümdür.

İnce bağırsaktaki emilim, kalın bağırsakta gerçekleşmez çünkü her iki organın işlevleri ve yapıları farklıdır. İnce bağırsak, sindirim sürecinin son aşamasını tamamlayarak besinlerin, vitaminlerin ve minerallerin emilimini sağlar. Kalın bağırsak ise su ve mineral emiliminin gerçekleştiği bir organdır.

Gastro-dirençli ilaçlar, mide sıvısında stabil olan ve bağırsaklarda ilaç veya maddeleri serbest bırakan tabletler veya diğer ilaç formlarıdır. Bu tür ilaçlar, mide asidinden korunarak midede eriyip parçalanmadan bağırsaklarda etkili bir şekilde çözünmelerini sağlayan bir kaplamaya sahiptir.

Masarika, tıpta bağırsakları tutan karın iç zarı anlamına gelir.

İleum, ince bağırsağın son bölümüdür.

İnce ve kalın bağırsak enzimleri farklı yerlerde üretilir: - İnce bağırsak enzimleri, ince bağırsağın kendisi tarafından üretilir ve salgılanır. - Kalın bağırsak enzimleri ise karaciğer tarafından üretilir ve safra kesesinde depolanır, daha sonra ince bağırsağa gönderilir.

Mikrovilluslar ve kriptler farklı yerlerde bulunur: 1. Mikrovilluslar: İnce bağırsağın iç yüzeyinde, epitel hücrelerinin üst yüzeylerinde yer alır. 2. Kriptler: Bağırsak epitelinde, villusların arasında bulunur.

İnce ve kalın bağırsakta üretilen bazı hormonlar şunlardır: İnce Bağırsak Hormonları: 1. Sekretin: Pankreastan bikarbonat iyonları salgılatır ve ince bağırsağın bazikleşmesini sağlar. 2. Kolesistokinin: Pankreası uyararak sindirim enzimi üretilmesini sağlar ve safra kesesinden safra boşalmasını kontrol eder. 3. Enterogastrin: Mideden besin ayrıldığında mide salgısını durdurur, mide etkinliğini düşürür. Kalın Bağırsak Hormonları: 1. Glukagon Benzeri Peptit 1 (GLP-1): Tokluk hissi verir. 2. Peptid YY: Tokluk hissi oluşturur. 3. İnsülin Benzeri Peptit 5 (ILP-5): Açlık hissinin oluşmasına destek olur.

Bağırsakta bulunan enzimler iki ana kategoriye ayrılır: pankreatik enzimler ve bağırsak mukoza enzimleri. Pankreatik enzimler arasında şunlar bulunur: - Amilaz: Karbonhidratların, özellikle nişastanın, glikoza dönüşümünü sağlar. - Lipaz: Yağların, yağ asitlerine ve gliserole ayrılmasını sağlar. - Proteaz: Proteinlerin, amino asitlere parçalanmasında görev alır. Bağırsak mukoza enzimleri ise şunlardır: - Sukraz: Sakarozu (şeker) glikoz ve früktoza parçalar. - Laktaz: Laktozu (süt şekeri) glikoza ve galaktoza dönüştürür. - Maltaz: Maltosayı glikoza dönüştürerek enerji üretiminde katkıda bulunur.

İnce bağırsak üç bölüme ayrılır: duodenum (onikiparmak bağırsağı), jejunum ve ileum. Kalın bağırsak ise çekum, kolon (dört ana alt bölüme ayrılır: sağ kolon, transvers kolon, sol kolon ve sigmoid kolon) ve rektum olarak üç bölüme ayrılır.

Omentum, tıp dilinde karındaki bağırsakları örten zar anlamına gelir. İki tür omentum vardır: 1. Büyük Omentum (Greater Omentum): Midenin büyük eğriliğine ve enine kolona bağlanır. 2. Küçük Omentum (Lesser Omentum): Midenin ve onikiparmak bağırsağının (duodenum) karaciğerle olan bağlantısını sağlar.

Tenyalar, omurgalı hayvanların bağırsaklarında asalak olarak yaşarlar.