Bilişsel

Uyum kuramı farklı alanlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir: Bilişsel uyum kuramı. Rol uyumu kuramı. İş uyumu kuramı. Ayrıca, uyum kavramı psikanalitik yaklaşım, davranışçı yaklaşım, hümanist yaklaşım ve sosyal psikolojik yaklaşım gibi farklı psikolojik yaklaşımlar tarafından da ele alınmaktadır.

Hayır, dil ve zeka aynı şey değildir. Dil, insanlar arasında iletişim kurmanın temel aracıdır ve düşünce süreçlerini ifade etme, anlama ve analiz etme yeteneği olarak önemlidir. Bazı araştırmacılar, dil becerilerinin zeka ile yakından ilişkili olduğunu iddia ederken, diğerleri dilin sadece bir bileşen olduğunu ve diğer zeka alanlarıyla birleştiğinde etkili olduğunu öne sürmektedir. Örneğin, William James Sidis gibi olağanüstü dil öğrenme yeteneklerine sahip bireyler, zekanın dil üzerindeki etkisini gösteren örnekler arasında yer alır.

İnsan davranışları, çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir: Bilişsel, devinimsel ve duygusal etkinlikler. İçsel veya dışsal, bilişsel veya fiziksel, aksiyon veya duyusal. Ayrıca, insan davranışları şu türlere de ayrılabilir: UT (uyarım-tepki) davranışları. UOT (uyarım-organizma-tepki) davranışları. İnsan davranışlarını inceleyen davranış bilimleri, psikoloji, sosyoloji, sosyal psikoloji gibi disiplinleri içerir.

Görsel zeka ile anlamak aynı şey değildir. Görsel zeka, görsel algı yetenekleri ve bu algıların işlenmesi ile ilgilidir. Anlamak ise, bilgileri işleme, kavrama ve değerlendirme sürecini ifade eder. Dolayısıyla, görsel zeka anlamak için bir araç olabilir, ancak anlamak için sadece görsel zekaya sahip olmak yeterli değildir.

Bir insanın çelişki yaşamasının bazı nedenleri: İki düşünce veya inancın çatışması. Davranışlar ve düşünceler arasındaki uyumsuzluk. Yeni bilgi ve deneyimler ile önceden sahip olunan inançlar arasındaki çelişki. Karar verme süreci. Çaba ve sonuç arasındaki uyumsuzluk. Amerikalı sosyal psikolog Leon Festinger'in bilişsel uyumsuzluk kuramı, insanların çelişkili düşünce, inanç veya davranışlar arasında uyum sağlama çabasını ve bu süreçte yaşadıkları çelişkiyi açıklar.

Şubat ayı için bazı kazanım ve göstergeler: Bilişsel Gelişim: Kazanım 1: Nesne/durum/olaya dikkatini verir. Kazanım 2: Nesne/durum/olayla ilgili tahminde bulunur. Kazanım 10: Mekânda konumla ilgili yönergeleri uygular. Kazanım 12: Geometrik şekilleri tanır. Kazanım 13: Günlük yaşamda kullanılan sembolleri tanır. Kazanım 15: Parça-bütün ilişkisini kavrar. Kazanım 17: Neden-sonuç ilişkisi kurar. Kazanım 18: Zamanla ilgili kavramları açıklar. Kazanım 19: Problem durumlarına çözüm üretir. Dil Gelişimi: Kazanım 2: Sesini uygun kullanır. Kazanım 3: Söz dizimi kurallarına göre cümle kurar. Kazanım 6: Sözcük dağarcığını geliştirir. Motor Gelişim: Kazanım 3: Nesne kontrolü gerektiren hareketleri yapar. Kazanım 4: Küçük kas kullanımı gerektiren hareketleri yapar. Öz Bakım Becerileri: Kazanım 4: Yeterli ve dengeli beslenir. Kazanım 5: Dinlenmenin önemini açıklar. Bu kazanımlar ve göstergeler, 36-66 ay yaş grubu için geçerlidir.

Psikolojik testlerde sorulan sorular, testin türüne göre değişiklik gösterebilir. İşte bazı psikolojik testlerde sorulan soru türlerine örnekler: Depresyon ve anksiyete testleri: Bu testlerde, çeşitli belirtilerin şiddetini ölçen maddeler bulunur. Kişilik testleri: Bu testlerde, bireylerin kişilik özelliklerini, karakterlerini ve eğilimlerini belirlemeye yönelik sorular yer alır. Özgüven testi: Bu testte, bireyin kendine olan inancını ölçen sorular bulunur. Fobi testi: Bu testte, herhangi bir konudaki fobinin şiddetini ölçen sorular yer alır. Dikkat dağınıklığı testi: Bu testte, dikkat eksikliği belirtilerini değerlendiren sorular bulunur. Psikolojik testlerin sonuçları, sadece fikir verme amaçlıdır ve kesin bir tanı koymak için bir uzmana başvurmak gereklidir.

Erken çocukluk eğitiminin temel ilkeleri şunlardır: Çocuğun ve ailenin etkin katılımı: Eğitimde çocuğun ve ailenin aktif rol alması esastır. Çocuğun ihtiyaçlarına uygun eğitim: Çocuğa verilen eğitim, onun gereksinimlerine uygun olmalıdır. Demokratik eğitim ortamı: Çocukların gereksinimlerini karşılamak amacıyla demokratik eğitim anlayışına uygun ortamlar hazırlanmalıdır. İlgi ve gereksinimlere göre planlama: Etkinlikler düzenlenirken çocukların ilgi ve gereksinimlerinin yanı sıra, okulun ve çevrenin olanakları da göz önünde bulundurulmalıdır. Türkçe'nin doğru kullanımı: Çocukların Türkçe'yi doğru ve güzel konuşmalarına önem verilmelidir. Deneyerek öğrenme: Eğitim, çocuğun bildiklerinden başlamalı ve deneyerek öğrenmesine olanak tanımalıdır. Oyun temelli öğrenme: Oyun, çocuklar için en uygun öğrenme yöntemidir. Öz denetim ve saygı: Eğitimde çocuğun kendine saygı ve güven duyması sağlanmalı, öz denetim kazandırılmalıdır. Sosyal ve duygusal gelişim: Çocukların sevgi, saygı, iş birliği, sorumluluk, hoşgörü, yardımlaşma, dayanışma ve paylaşma davranışları geliştirilmelidir.

Peter Hollins'in hızlı öğrenme için önerdiği bazı yöntemler: Öğrenmeyi küçük parçalara bölmek. Aktif öğrenme tekniklerini kullanmak. Hafızayı geliştirmek. Hafızanın, sinirsel bağlantılar içinde var olan bir saklama sistemi olduğu ve yeni bilginin önemini düşünmenin öğrenmeyi geliştirdiği belirtilmiştir. Öğretim yöntemi. Bilgiyi başkalarına öğretmek, öğrenmeyi pekiştirir. Büyüme zihniyetine sahip olmak. Hatalardan ders almak ve ısrarcı olmak önemlidir. Bu yöntemler, "Hızlı Öğrenme Bilimi" adlı kitapta detaylı olarak ele alınmıştır. Kitap, etkili öğrenmenin fiziksel ve psikolojik önkoşullarını, gerçekten işe yarayan teknikleri ve hafızayı nasıl daha iyi hale getirebileceğini ele almaktadır.

Zekanın üç boyutu, farklı teoriler çerçevesinde şu şekilde incelenebilir: Thorndike'ın Zeka Boyutları: Soyut Zeka: Sözcükler, sayılar ve formüller gibi sembollerle düşünme ve bilimsel ilkeleri kavrama yeteneği. Sosyal Zeka: İnsanları anlama ve kişilerarası ilişkileri görebilme gücü. Mekanik Zeka: Alet ve cihazları kullanma ile makine işletebilme yeteneği. Gardner'ın Çoklu Zeka Kuramı: Uzamsal Zeka: Görsellik ve zihinsel tasarımlarla ilgili yetenek. Müziksel Zeka: Müzik ve ritimlerle kendini ifade edebilme yeteneği. Sözel Zeka: Dil becerileri ve sözcüklerle düşünme yeteneği. Sternberg'in Üç Aşamalı Zeka Kuramı: Analitik Zeka: Geleneksel testlerle ölçülen zeka. Pratik Zeka: Okul ve iş başarısını geleneksel testlerden daha iyi yordayan zeka. Yaratıcı Zeka: Analitik zekadan farklı, yeni çözümler üretme yeteneği.

Köpeklere özür dilenmemesinin nedeni, köpeklerin özür dileme yeteneklerinin sınırlı olmasıdır. Ayrıca, bazı köpekler özür dilemek yerine korku veya savunma davranışları sergileyebilir. Bu nedenle, köpeklere özür dilemek yerine, onlarla iletişim kurarak ve onların ihtiyaçlarını anlamaya çalışarak daha iyi bir ilişki kurmak önemlidir.

Tüm düşünme biçimlerinde uzman olmak mümkün değildir, çünkü düşünme biçimleri farklı bilişsel ve duyuşsal özelliklere dayanır ve her biri için gerekli bilgi, deneyim ve yetenekler farklıdır. Örneğin, yaratıcı düşünme yeni, özgün ve alternatifli çözümler üretmeyi gerektirirken, eleştirel düşünme sorgulayıcı bir yaklaşım ve ön bilgi talep eder. Uzmanlık kazanmak için genellikle belirli bir alanda derinlemesine bilgi ve deneyim gereklidir. Bu nedenle, bir alanda uzmanlaşmak, o alandaki belirli düşünme biçimlerinde yetkin olmayı gerektirir.

Görsel zeka sorusu, görsel zeka becerilerini test etmek veya geliştirmek amacıyla hazırlanan sorulardır. Bazı görsel zeka sorularına örnekler: "Şekilde kaç tane üçgen var?"; "Soldaki şeklin üstten görüntüsü hangisi?"; "Bulunduğu açıdan soldaki görüntüyü gören biri, hangi resme bakıyordur?"; "Büyük resimde gördüğünüz dostumuzun gölgesi hangisidir?". Görsel zeka soruları, genellikle şekiller, desenler, grafikler, soyut ve somut görüntüler, renkler veya dokularla ilgilidir.

Algıda çarpıtma, kişinin beklentileri, önyargıları, duyguları ve inançları doğrultusunda gerçekliğin taraflı ve kısmi bir şekilde algılanmasıdır. Algıda seçicilik ise, uyaranların (olan bitenin), bu uyaranları algılayan kimsenin beklentileri çerçevesinde görülmesine, dinlenilmesine veya odaklanılmasına sebep olan bir bilişsel çarpıtmadır. Algıda seçicilik, üç ana mekanizma üzerinden gerçekleşir: Seçici maruz kalma: Yalnızca görmek veya duymak istenilen şeyin algılanması. Seçici dikkat: Uyaranın sağladığı diğer bilgileri göz ardı ederek yalnızca ilgi çekici taraflarına odaklanma. Algısal savunma: Tehdit eden, saldırgan ve nahoş uyaranların göz ardı edilmesi. Algıda seçicilik, dikkat dağıtıcı bilgileri filtreleyerek kişinin odaklanmak istediği şeye daha rahat odaklanmasını sağlar.

İdrak eden insan, "müdrik" olarak tanımlanır ve "aklen kuşatan, aklen ihata eden, eren, yetkin" anlamlarına gelir. İdrak, ruhta var olan bir davranışın maddedeki teknik ifadesi olarak da tanımlanır. Ayrıca, Friedrich Nietzsche'nin "Böyle Söyledi Zerdüşt" kitabında "İdrak eden kişi, hayvanların arasındaymış gibi dolaşır insanların arasında" sözü yer alır.

Olaylara farklı bakış açısı getirmek, bir durumu veya olayı daha önce alışılmadık bir şekilde değerlendirme ve çözümleme biçimidir. Farklı bir bakış açısı, şu anlamlara da gelebilir: Daha geniş bir perspektiften görme. Yenilikçi düşünme. Empati geliştirme. Toplumsal uyum. Farklı bir bakış açısı geliştirmek için kişilerin zihinsel esneklik kazanması, yeni deneyimler edinmesi, eleştirel düşünmeyi benimsemesi, empati kurması ve önyargıları kırması gerekir.

Psikolojik beklenti, bir olayın, durumun ya da kişinin gelecekte nasıl olacağına dair zihinsel bir öngörüdür. Bu kavram, insan psikolojisini çeşitli şekillerde etkiler: - Pozitif beklentiler, motivasyonu ve mutluluğu artırabilir. - Aşırı ya da gerçekçi olmayan beklentiler, hayal kırıklıklarına ve strese yol açabilir. Psikolojik beklentinin diğer önemli boyutları şunlardır: - İlişkiler: Beklentiler, insan ilişkilerinin dinamiklerinde önemli bir yer tutar ve iletişim ile uyumu etkiler. - Davranış ve karar alma: Bireyler, beklentilerine göre davranışlarını ve kararlarını şekillendirir.

48-60 aylık çocukların bazı gelişim özellikleri: Psikomotor gelişim: Çizgi üzerinde yürür. Çift ayakla belli bir uzaklığa atlar. Ayak değiştirerek iner ve çıkar. Bisiklete biner ve bisikletle köşeleri döner. 20 cm yükseklikten atlar. Topuk ve ayak ucuyla yürür. Dokuz blokla kule yapar. Çeşitli şekiller çizer ve boyar. Boncuk, makarna gibi nesneleri ipe dizer. Sosyal-duygusal gelişim: Kendinden küçüklere yardım etmeye isteklidir. Adını, soyadını ve yaşını bilir. Toplum içinde beklenen sosyal davranışları sergiler. Yetişkinlerin konuşmalarına katılır. Oyuncaklarını paylaşır. Bilişsel gelişim: İnsan resmini 6 öğeyi içerecek şekilde çizer. 4-8 parçalı yap-bozu tamamlar. 1'den 10'a kadar olan nesneler ile rakamlar arasında ilişki kurar. Nesneleri ortak özelliklerine göre sınıflandırır. 1'den 20'ye kadar ezbere sayar. Dil gelişimi: Kendisine verilen üç yönergeyi dinler ve yerine getirir. Birleşik cümleler kullanır. Zıt sözcükleri söyler. Konuşmalarında bağlaç kullanır. Konuşmalarında sözcüklerin olumsuz biçimlerini de kullanır. Özbakım becerileri: Yardımla saçını tarar. Giysisindeki büyük düğmeleri ilikler ve çözer. Yemekle ilgili araç gereçleri uygun kullanır. Ayakkabılarını bağlar ve fiyonk yapar. Ellerini ve yüzünü yardımsız yıkar.

Praksis kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Felsefi Anlamda Praksis: Uygulama, aksiyon, pratiğin önemi gibi anlamlara gelen felsefi bir ifadedir. 2. Bilişsel Algısal Yetenek Anlamında Praksis: Düşünülen fikirleri düzenlemek, gerçekleştirilecek eylemleri planlamak ve bu eylemleri açığa çıkarmak için kullanılan bir bilişsel algısal yetenektir.

Iraksak ve yakınsak düşünme arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Iraksak Düşünme: Ortak bir düşünceden hareketle farklı düşüncelere ulaşmayı içerir. 2. Yakınsak Düşünme: Farklı düşüncelerin dayandığı ortak bir gerçeği veya çözümü bulmayı amaçlar.