Bilişsel

Rubrik örnekleri farklı alanlarda kullanılan çeşitli değerlendirme kriterlerini içerir: 1. Bilişsel Alanda: - Kompozisyon Yazımı: Başlık belirlenmiş, tam cümleler kullanılmış, noktalama doğru, el yazısı okunaklı. 2. Duyuşsal Alanda: - Grup Çalışması: Grup çalışması yönergesini takip eder, arkadaşları ile fikir alışverişinde bulunur, verilen görevleri zamanında bitirir. 3. Psikomotor Alanda: - Işık Mikroskobu Kullanımı: Aç kapa anahtarından mikroskobu açar, diyafram ayarını yapar, oküleri gözüne göre ayarlar. 4. Performans Değerlendirme: - Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo): Öğrencilerin bir dönem veya öğretim yılı boyunca yaptıkları çalışmaların bir arada bulunduğu dosya. 5. Çoktan Seçmeli Maddeler: - Doğru Yanıta Göre Sınıflama: Sadece bir doğru cevap olan maddeler.

İnsan, yapmam dediği şeyi birkaç nedenle yapabilir: 1. Motivasyon Eksikliği: Ümitsiz hissetmek ve motivasyon eksikliği, kişinin hiçbir şey yapmak istememesine yol açabilir. 2. Çaresizlik: Dış faktörlere bağlı olarak bu hissi yaşamak ve kendi gayretiyle kurtulamayacağını düşünmek. 3. Erteleme ve Kendine Eleştiriler: Ertelemeler arttıkça, kişi kendisiyle kötü konuşmaya başlar ve kendini tembel, becerisiz olarak değerlendirir. 4. Bilişsel Çelişki: İki zıt düşünce arasında kaldığında rahatsızlık hisseder ve bu uyumsuzluğu gidermek için davranışını değiştirir veya bilişini yeniden ayarlar. 5. Haklı Gösterme: Yaptığı eylemin kabul edilebilir olduğuna kendini ikna etmek için bahaneler bulur.

Algıda çarpıtma ve seçicilik farklı kavramlardır: 1. Algıda Çarpıtma: Bilişsel çarpıtmalar, düşüncelerin gerçeklikten uzaklaşması ve sağlığı olumsuz etkilemesidir. 2. Algıda Seçicilik: Bir kişinin çevresindeki uyaranlar arasından sadece belirli bir kısmını algılayıp değerlendirmesi durumudur.

İdrak eden insan, anlama ve kavrama yetisine sahip olan, bir konuyu derinlemesine anlayan ve doğru şekilde yorumlayabilen kişiyi ifade eder.

Olaylara farklı bakış açısı getirmek, bir olay veya durumu birden fazla açıdan ele almak ve değerlendirmek demektir. Farklı bakış açıları kazanmanın bazı yöntemleri: - Altı Şapkalı Düşünme Tekniği: Olaylara beyaz, siyah, kırmızı, sarı, yeşil ve mavi şapkalar gibi altı farklı yaklaşımdan bakmak. - Soru sormak: Olaylara farklı açılardan bakmak için doğru sorular sormak ve bu soruların cevaplarını değerlendirmek. - Seyahat etmek: Farklı kültürler ve insanlar tanıyarak yeni perspektifler kazanmak. - Eğitim almak: Bilgi sahibi olmak ve entelektüel birikimi artırmak.

Psikolojik beklenti, bir olayın, durumun ya da kişinin gelecekte nasıl olacağına dair zihinsel bir öngörüdür. Bu kavram, insan psikolojisini çeşitli şekillerde etkiler: - Pozitif beklentiler, motivasyonu ve mutluluğu artırabilir. - Aşırı ya da gerçekçi olmayan beklentiler, hayal kırıklıklarına ve strese yol açabilir. Psikolojik beklentinin diğer önemli boyutları şunlardır: - İlişkiler: Beklentiler, insan ilişkilerinin dinamiklerinde önemli bir yer tutar ve iletişim ile uyumu etkiler. - Davranış ve karar alma: Bireyler, beklentilerine göre davranışlarını ve kararlarını şekillendirir.

Bir insan, çelişkili inanç, düşünce veya davranışlara sahip olduğunda çelişir. Bu durumun bazı nedenleri şunlardır: 1. Bilişsel Çelişki Teorisi: İnsanlar, içsel bir uyum ve tutarlılık arayışı içindedirler. 2. İkiyüzlülük: Davranış ve düşüncelerin birbiri ile çelişmesine rağmen gönüllü olarak bu şekilde davranmak, kişide rahatsızlık yaratmaz. 3. Farkındalık Eksikliği: Kişi, tutarsızlığın farkında olmayabilir ve bu nedenle çelişkili durumda olduğunu fark etmez. 4. Gelişim ve Değişim: Somut yaşamda bir olayda akıllı ve başka bir olayda akılsız olmak gibi çelişkiler, yaşamın doğal bir parçasıdır ve bu, kişinin gelişimi ve değişimi ile ilgilidir.

48-60 aylık çocukların gelişim özellikleri şu şekilde sıralanabilir: Psikomotor Gelişim: - Çizgi üzerinde yürür. - Çift ayakla belli bir uzaklığa atlar. - Topuk ve ayak ucuyla yürür. - Dokuz blokla kule yapar. - Bisiklete biner ve bisikletle köşeleri döner. Sosyal-Duygusal Gelişim: - Adını, soyadını ve yaşını bilir. - Toplum içinde kendinden beklenen sosyal davranışları sergiler. - Yetişkinlerin konuşmalarına katılır. - Oyuncaklarını paylaşır. - Övülmekten hoşlanır. Dil Gelişimi: - Kendisine verilen üç yönergeyi dinler ve yerine getirir. - Birleşik cümleler kullanır. - Resimdeki saçmalıkları açıklar. - Konuşmalarında bağlaç kullanır. Bilişsel Gelişim: - İnsan resmini altı öğeyi içerecek şekilde çizer. - 4-8 parçalı bul yapı tamamlar. - 1'den 20'ye kadar ezbere sayar. - Nesneleri ortak özelliklerine göre sınıflandırır. Özbakım Becerileri: - Yardımla saçını tarar. - Ellerini ve yüzünü yardımsız yıkar. - Dişlerini fırçalar. - Sofra kurallarına uyar.

Praksis kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Felsefi Anlamda Praksis: Uygulama, aksiyon, pratiğin önemi gibi anlamlara gelen felsefi bir ifadedir. 2. Bilişsel Algısal Yetenek Anlamında Praksis: Düşünülen fikirleri düzenlemek, gerçekleştirilecek eylemleri planlamak ve bu eylemleri açığa çıkarmak için kullanılan bir bilişsel algısal yetenektir.

Kazanımlar, üç ana kategoriye ayrılır: 1. Bilişsel Kazanımlar: Bilgi ve anlayış becerilerini içerir. 2. Duyusal Kazanımlar: Duyularla algılama ve deneyimlemeyi kapsar. 3. Psiko-motor Kazanımlar: Fiziksel beceriler ve hareket yeteneklerini içerir.

Iraksak ve yakınsak düşünme arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Iraksak Düşünme: Ortak bir düşünceden hareketle farklı düşüncelere ulaşmayı içerir. 2. Yakınsak Düşünme: Farklı düşüncelerin dayandığı ortak bir gerçeği veya çözümü bulmayı amaçlar.

Psikomotor ve bilişsel gelişim, çocukların sağlıklı büyüme ve öğrenme süreçlerinin temel taşlarındandır. Psikomotor gelişim, çocuğun fiziksel hareket kabiliyeti, koordinasyon ve motor becerilerini kapsar. Bilişsel gelişim ise çocuğun düşünme, problem çözme, kavrama ve bilgi işleme becerilerini içerir.

Uzamsal zeka, görsel-uzamsal olarak da bilinir, görsel bilgileri etkili bir şekilde işleyebilme yeteneği ile ilgilidir. Bu zeka türüne sahip olan kişiler, harita okuma, cisimleri farklı açılardan hayal etme, görsel sanatlar ve tasarım gibi alanlarda başarılı olurlar. Diğer uzamsal zeka becerileri arasında yer-yön duygusu, görsel detayları hatırlama ve nesneleri akılda canlandırma yeteneği yer alır.

Sıradan insanların psikolojisi, bireylerin düşünce, duygu ve davranışlarını inceleyen insan psikolojisi alanının genel kapsamını ifade eder. Bu psikoloji türü, aşağıdaki alt alanları içerir: Davranışsal psikoloji: İnsanların dışsal uyarıcılara nasıl tepki verdiğini analiz eder. Bilişsel psikoloji: Zihinsel işlevler, algı, hafıza ve problem çözme gibi konuları araştırır. Gelişim psikolojisi: Bireylerin yaşamları boyunca nasıl geliştiğini ve değiştiğini inceler. Kişilik psikolojisi: Bireylerin kişilik yapıları ve bu yapıların davranışları üzerindeki etkilerini ele alır. Sosyal psikoloji: Grup dinamikleri, sosyal algı ve tutumlar gibi sosyal etkileşimleri inceler. Ayrıca, sıradan insanların psikolojisi, sosyal uyum, otoriteye itaat, sorumluluk algısı ve empati eksikliği gibi psikolojik süreçlerle de ilişkilidir.

Zihinsel zeka, bireyin düşünme, problem çözme, öğrenme, anlama, akıl yürütme ve çevresine uyum sağlama kapasitesini ifade eder. Çoklu zeka kuramına göre ise zihinsel zeka, sekiz alt kategoriye ayrılır: 1. Uzamsal Zeka: Görsel-uzamsal olarak adlandırılan, görsellik ve zihinsel imgelerle ilgili zeka türüdür. 2. Kinestetik Zeka: Bedensel-kinestetik, beyin-beden koordinasyonuyla ilgili zeka türüdür. 3. Müziksel Zeka: Sesleri yorumlama, bir araya getirme ve işleme yeteneği ile ilgilidir. 4. Sözel Zeka: Kelimelerle düşünme ve ifade etme yeteneğidir. 5. İçsel Zeka: Kişinin kendini iyi tanıma ve bunu faydaya dönüştürme becerisidir. 6. Sosyal Zeka: Bireysel veya toplumsal davranışları iyi analiz etme, iyi iletişim kurma becerileridir. 7. Matematiksel Zeka: Sayı ve sembolleri etkin kullanma, soyut kavramlar türetme ve mantık yürütebilme becerisidir. 8. Doğasal Zeka: Doğayı büsbütün yorumlama becerisidir.

Gagné'ye göre öğrenme ürünleri beş grupta toplanmaktadır: 1. Sözel bilgiler. 2. Zihinsel beceriler. 3. Tutumlar. 4. Psiko-motor beceriler. 5. Bilişsel stratejiler.

İdrak etme sorunu, bir durumu, kavramı veya olayı gerektiği gibi anlamakta güçlük çekmek veya eksik anlamak anlamına gelir. Bu durum, bireyin düşünsel, duygusal ya da kavramsal anlamda bir boşluk yaşadığı ve kendisine sunulan bilgiyi tam olarak içselleştiremediği bir durumu ifade eder.

Dâhiler, odaklanma becerilerini geliştirmek için çeşitli yöntemler kullanırlar: 1. Tetikleyiciler oluşturmak: Beyne odaklanma zamanının geldiğini hatırlatmak için belirli uyaranlar kullanmak (örneğin, mum yakmak, belirli bir müzik dinlemek). 2. Biyolojik saate dokunmak: En üretken oldukları zamanları belirleyerek çalışma saatlerini buna göre ayarlamak. 3. Görevleri tek bir araçta birleştirmek: Yapılacak işleri bir yere not alarak zihinsel enerjiyi bu görevleri tamamlamaya odaklamak. 4. Zaman yönetimi stratejileri uygulamak: Pomodoro tekniği gibi yöntemlerle zamanı verimli kullanmak. 5. Sağlığa öncelik vermek: Yeterince uyumak, fiziksel aktivite yapmak ve sağlıklı beslenmek. Ayrıca, yaratıcılık, analitik düşünme, problem çözme ve yenilikçilik gibi özelliklere sahip olmak da odaklanma yeteneğini destekler.