BilimselAraştırma

Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde (ODTÜ) Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) zorunlu değildir, ancak öğretim üyeleri ve araştırmacılar için çeşitli BAP türleri mevcuttur. BAP türleri arasında Genel Araştırma Projeleri, Kariyer Destek Projeleri, Uluslararası İş Birliği Projeleri, Lisansüstü Tez Projeleri ve daha birçok proje desteği bulunmaktadır.

SCI makale, "Science Citation Index" (SCI) tarafından taranan dergilerde yayımlanan makale anlamına gelir. SCI, fen bilimleri, mühendislik ve tıp gibi alanlardaki dergileri kapsayan bir indeks olup, akademik dünyada makalelerin görünürlüğünü ve prestijini artırır. SCI tarafından taranan dergilerde yayın yapmak, akademik kariyerde önemli bir avantaj sağlar.

Biyolojik robotlar üretmek mümkündür. Bu alanda yapılan bazı çalışmalar şunlardır: Xenobotlar: 2019 yılında araştırmacılar, kurbağalara ait kalp kası ve deri hücrelerini kullanarak kendi kendine hareket edebilen biyolojik robotlar (Xenobotlar) üretmiştir. Anthrobotlar: Gizem Gümüşkaya ve ekibi, tek bir insan hücresinden 2 hafta içinde türeyebilen, kendi kendine hareket edebilen biyolojik robotlar (Anthrobotlar) geliştirmiştir. Biyo-robotlar: Illinois Üniversitesi araştırmacıları, kas hücreleri ile yürüyebilen biyo-robotlar üretmiştir. Bu robotlar, tıp ve mimarlık gibi çeşitli alanlarda kullanılabilir.

Bilim insanlarına göre, Dünya'nın manyetik alanında tam bir kutup değişimi 2000 yıl içinde gerçekleşebilir. Manyetik alanın değişim hızı son yıllarda artmıştır; geçmişte yüzyılda %5 oranında zayıfladığı düşünülürken, yapılan son ölçümler bu oranın 10 yılda bir gerçekleştiğini göstermektedir. Manyetik alanın değişim süreci yüzyıllar sürebilir.

Ötztal Mumyası'nın (Buz Adam Ötzi) önemli olmasının bazı nedenleri: Tarihî önem: MÖ 3400-3100 yılları arasında yaşadığı düşünülen Ötzi, Bakır Çağı Avrupa insanının hayat tarzına ilişkin çok değerli bilgiler sağlamıştır. İyi korunmuşluk: Doğal şartlar altında oldukça iyi korunmuş bir mumya olması, bilim insanlarına o dönemin yaşam koşullarına dair detaylı bilgiler sunma imkanı tanımıştır. Dövmeleri: Vücudundaki 61 dövme, akupunktur tedavisinin ilk aşamalarını temsil ediyor olabilir. Eşyaları: Yanında bulunan eşyalar, dönemin teknolojisi ve yaşam tarzı hakkında önemli ipuçları sunar. Genetik bağlantılar: 2023 yılında yapılan genom çalışmaları, Ötzi'nin genetik yapısında %90 oranında Anadolu çiftçileriyle bağlantı olduğunu göstermiştir.

Kötek balığının bazı faydaları: Böbrek taşlarını düşürdüğüne inanılan beyaz taşlar içerir. Omega-3 yağ asitleri ve protein açısından zengindir. B vitaminleri, çinko ve demir içerir. Kötek balığı, fazla tüketildiğinde civa nedeniyle zararlı olabilir.

HIV aşılarının başarısız olmasının birkaç nedeni vardır: Antikor üretiminin uyarılamaması. Riskli ve belirsiz piyasa koşulları. HIV'in karmaşıklığı. Ayrıca, Johnson & Johnson'ın HIV aşısı denemelerinde, Sahra Altı Afrika'da 2637 kadın üzerinde yapılan testlerde aşının etkinliğinin sadece %25,2 olduğu ortaya çıkmıştır. Buna rağmen, HIV aşısı geliştirme çalışmaları devam etmektedir.

NIH (National Institutes of Health), Amerika Birleşik Devletleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na bağlı olarak biyomedikal ve halk sağlığı alanlarında temel araştırmalar yapan bir kuruluştur. NIH'nin bazı işlevleri: 27 farklı enstitü ve merkez aracılığıyla temel, translasyonel ve klinik araştırmalar yapmak. Diş çürümesini önlemek için florür keşfi, bipolar bozukluğu yönetmek için lityum kullanımı ve hepatite karşı aşıların oluşturulması gibi bilimsel başarılara imza atmak. Klüp ise, genellikle bir spor kulübü anlamında kullanılmaktadır. Ancak, "nih klüp" ifadesinin spesifik bir işlevi veya anlamı hakkında bilgi bulunmamaktadır.

Akademisyenler, üniversitelerde, yüksek öğretim kurumlarında ve araştırma merkezlerinde çalışan öğretim elemanlarıdır. Temel görevleri: Araştırma yapmak: Bilimsel makaleler yazmak, konferanslar düzenlemek, projeler geliştirmek. Eğitim vermek: Dersler vermek, öğrencilere rehberlik etmek, tez ve projelere danışmanlık yapmak. Topluma katkıda bulunmak: Sosyal sorumluluk projelerine katılmak. Akademisyenlerin görevleri, unvanlarına ve çalıştıkları kuruma göre değişiklik gösterebilir.

Scopus ve alan indeksi aynı değildir. Scopus, dergilere ilişkin istatistiksel veriler içeren bir endekstir. Örneğin, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı'nın doçentlik başvurusu için kabul ettiği alan indeksleri arasında ProQuest Veri Tabanları, EBSCO Veri Tabanları, EconLit, DOAJ, EconPapers, Index Copernicus gibi indeksler bulunmaktadır. Özetle, Scopus bir indeks iken, alan indeksleri farklı dergilerin taranması gereken indeks koleksiyonunu ifade eder.

Akademik atıf yapmanın önemli olmasının bazı nedenleri: Akademik bütünlüğün sağlanması: Atıf yapmak, akademik dürüstlük ve etik kurallara uygunluğu gösterir. Bilginin güvenilirliğinin artırılması: Kaynaklara atıfta bulunmak, sunulan bilgilerin güvenilirliğini destekler. Araştırmanın doğrulanabilirliğinin sağlanması: Atıflar, diğer araştırmacıların çalışmanın doğruluğunu kontrol etmesine olanak tanır. Bilimsel ilerlemenin desteklenmesi: Atıflar, bilimsel bilginin birikimli doğasına katkıda bulunur ve araştırmalar arasında ilişki kurulmasını sağlar. Yazara itibar kazandırılması: Doğru ve sorumlu atıflar, araştırmacının alanında güvenilirliğini artırır.

Varyans ve standart sapma, veri setindeki değerlerin dağılımını ve ortalamadan uzaklaşma miktarını ölçtüğü için önemlidir. Bu ölçümler, aşağıdaki nedenlerle araştırmalarda ve veri analizlerinde kritik bir rol oynar: Grupların Karşılaştırılması: İki veya daha fazla grubun belirli bir değişkene ilişkin ölçümlerini karşılaştırmak için kullanılır. Veri Yorumlama: Varyans ve standart sapma, verilerin ne kadar dağınık olduğunu göstererek, veri setindeki değerlerin birbirine yakın mı yoksa uzak mı olduğunu anlamaya yardımcı olur. Güvenilirlik: Standart sapma, verilerin ortalamadan ne kadar uzaklaştığını ölçerek, ileri matematiksel işlemler için güvenilir bir değişkenlik ölçüsü sağlar. Ayrıca, varyans, standart sapmanın hesaplanmasında bir ara basamak olarak kullanılır ve bu sayede verilerin dağılımına dair daha detaylı bilgiler elde edilir.

Bekleme grubu ifadesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir. İşte bazı örnekler: Android Uygulama Bekleme Grupları. Bekleme Grubu Banklar. Psikoterapi Araştırmalarında Bekleme Listesi Kontrol Grubu.

Bilim felsefesinde ürün ve etkinlik anlayışı şu şekilde açıklanabilir: Ürün Olarak Bilim Anlayışı: Bilimi, bilimsel yöntemle elde edilmiş kuram ve kanunlardan oluşan, kesin, nesnel ve birikerek ilerleyen bir bilgiler yığını olarak görür. Etkinlik Olarak Bilim Anlayışı: Bilimi, bir süreç ve bilim insanlarından oluşan bilimsel topluluğun etkinliği olarak değerlendirir.

Cronbach's Alpha, bir ölçek veya test maddelerinin güvenilirliğini (iç tutarlılığını) değerlendirmek için kullanılan bir istatistiksel testtir. Uzman görüşü hakkında bilgi bulunamadı. Cronbach's Alpha değerinin yorumlanması: 0,70 ile 0,90 arasında olması, ölçeğin yeterince güvenilir olduğunu gösterir. 0,50 ile 0,70 arasında olması, ölçeğin pek güvenilir olmadığını ifade eder. 0,50'nin altında olması, ölçeğin hiç güvenilir olmadığını gösterir. Cronbach's Alpha değeri, 1'e yaklaştıkça maddelerin birbirleriyle daha uyumlu olduğu ve ölçeğin daha güvenilir olduğu anlamına gelir.

Üniversite tez konuları, öğrencinin öğrenim gördüğü bölüm, ilgi alanları ve akademik hedefleri doğrultusunda şekillenir. Bazı tez konusu örnekleri: Eğitim Bilimleri: Dijital teknolojilerin öğrencilerin akademik başarılarına etkisi, uzaktan eğitimde öğrenci-veli iş birliği. Sağlık Bilimleri: Dijital sağlık ve inovasyon, tele-sağlık uygulamalarının hasta memnuniyeti üzerindeki etkisi. Hukuk: Yapay zekanın yargı kararlarında bir destek sistemi olarak kullanılmasının hukuki ve etik sınırları. İşletme ve Yönetim: Kriz yönetimi süreçlerinin KOBİ’ler üzerindeki etkisi, dijital pazarlama stratejilerinin satış artışına etkisi. Psikoloji ve Sosyoloji: Spor yapmanın gençlerde ruh sağlığına etkisi, sosyal medya bağımlılığının bireyler üzerindeki etkisi. Mühendislik: Yenilenebilir enerji sistemlerinde ısı transferinin optimizasyonu, akıllı üretim sistemlerinde robotik uygulamalar. Tez konuları, güncel gelişmeler ve akademik ihtiyaçlar doğrultusunda çeşitlilik gösterebilir.

Tez önerisi onaylandıktan sonra yapılması gerekenler: Tez önerisinin yazılı raporu hazırlanır ve sözlü savunma tarihinden en az 15 gün önce tez izleme komitesi üyelerine sunulur. Tez önerisi sözlü savunması yapılır; öğrenci, önerdiği araştırma planını bilimsel gerekçelerle açıklar ve savunur. Tez konusu kesinleşir ve bu aşamadan sonra tez konusu üzerinde değişiklik yapılamaz. Tez izleme komitesi tarafından tez izleme raporu hazırlanır. Öğrenci, toplantı tarihinden en az bir ay önce komite üyelerine, o ana kadar yapılan çalışmaların özetini ve bir sonraki dönemde yapılacak çalışma planını içeren bir rapor sunar. Öğrenci, tez yazım kılavuzuna uygun olarak tez çalışmasını hazırlar ve benzerlik raporu oranının belirlenen sınırın altında olduğunu gösterir. Tez, şekilsel olarak kontrol edilir ve gerekli düzenlemeler yapılır. Tez veri giriş formu doldurulur ve YÖK sistemine yüklenir.

Fizik, teknolojide çeşitli alanlarda kullanılır: Görüntüleme teknolojileri: MR, ultrason, sonar ve termal kameralar gibi cihazlarla tıbbi teşhis ve tedavi, madencilik, haberleşme ve inşaat gibi alanlarda kullanılır. Yarı iletken teknolojisi: Silisyum ve karbon gibi yarı iletken malzemeler, elektronik cihazların yapımında kullanılır. Lazer ışınları: Tıp, savunma sanayisi ve iletişim gibi alanlarda kullanılır. Nanoteknoloji: Kurşungeçirmez kumaşlar, bakteri tutmayan boyalar ve ultra hızlı bilgisayarlar gibi ürünlerin üretiminde kullanılır. Süper iletkenler: Maglev trenleri gibi yenilikçi ulaşım sistemlerinde kullanılır.

Çift kör deney, klinik araştırmalarda yanlılığı azaltmak amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Bu deney türünde: Denekler, deney ya da kontrol grubuna rastgele atanır ve hangi grupta yer aldıklarını bilmezler. Tedaviyi uygulayan kişiler, deneklerin hangi grupta olduğunu bilmezler. Bu yöntem, karıştırıcı değişkenlerin etkisini en aza indirmeyi hedefler. Çift kör deney, özellikle insan deneklerle yapılan deneylerde, deneklerin psikolojik etkilerinin ve tedaviyi uygulayan kişinin deneklere farklı davranma ihtimalinin deney sonuçlarını etkilemesini önlemek için kullanılır.

Hipotez eğitimi, katılımcılara hipotez testlerinin kavramlarını ve uygulamalarını öğretmeyi amaçlar. Bu eğitimler genellikle şu konuları kapsar: Örnekleme teknikleri. Güven aralıkları. Temel hipotez test kavramları. Veri tipleri. Niteliksel ve niceliksel hipotez test metotları. Kitle parametreleri (ortalama, standart sapma, medyan, oran) testleri. Hipotez test yol haritası. Uygulamalar ve örnekler. Kullanım alanları. Bu tür eğitimler, özellikle Yalın 6 Sigma projelerinde görev alacak yönetici ve mühendisler için faydalıdır. Hipotez eğitimi veren bazı platformlar şunlardır: Patika.dev. Kaizen Türkiye.