HIV

AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu), en çok korunmasız cinsel ilişki yoluyla bulaşır. HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü), ayrıca kan yoluyla ve anneden bebeğe (dikey bulaşma) de bulaşabilir. Cinsel temas: Vajinal, anal veya oral yolla korunmasız cinsel temas, HIV’in en sık bulaşma nedenidir. Kan yoluyla: Enfekte kanın bir başkasının vücuduna girmesi HIV’i bulaştırabilir. Anneden bebeğe (dikey bulaşma): HIV pozitif bir anne tedavi almazsa virüs, gebelik sırasında plasenta yoluyla, normal doğum esnasında kan ve vücut sıvılarıyla veya doğum sonrası anne sütü ile bebeğe geçebilir. HIV, günlük hayatta sıkça endişe edilen pek çok yolla bulaşmaz.

HIV'in en yaygın bulaşma yolu, korunmasız cinsel ilişkidir. HIV ayrıca şu yollarla da bulaşabilir: Kan ve doku nakli: Enfekte kanın veya kan ürünlerinin aktarılması. Anneden bebeğe geçiş: Hamilelik, doğum veya emzirme sırasında. Açık yara teması: HIV taşıyan birinde görülen açık yaraya temas edilmesi. HIV; dokunma, tokalaşma, sarılma, aynı ortamı paylaşma, öpüşme (deride yara yoksa ve tükürük ile), aynı tabak, çatal, bardak kullanımı, aynı tuvaleti kullanma, öksürük ve hapşırık ile hava yolu teması, böcek ısırıkları, gözyaşı, ter ve tükürük gibi yollarla bulaşmaz.

Hayır, ELISA testi ve HIV testi aynı şey değildir. ELISA testi, vücutta belirli hastalıklarla ilişkili protein yapılarını veya bağışıklık yanıtlarını analiz etmek amacıyla geliştirilmiş bir laboratuvar yöntemidir. ELISA testi, HIV tanısında kullanılan yöntemlerden biridir.

Tıpta DDI farklı anlamlara gelebilir: Diabetes insipidus. DDD kalp pili modu. İlaç-ilaç etkileşimi (drug-drug interaction). Depresyon Duyarlılık İndeksi (DDI).

Temas sonrası yapılması gerekenler, temasın türüne ve olası enfeksiyon riskine bağlı olarak değişir. Genel öneriler: Temas bölgesi su ve sabunla veya alkol bazlı el antiseptiği ile temizlenmelidir. Mukoza temaslarında, bölgenin bol su veya serum fizyolojik ile yıkanması yeterlidir. Sıkma, emme, kanatmaya çalışma veya korozif yöntemlerle travmatize etmekten kaçınılmalıdır. HIV riski varsa: Uzman bir enfeksiyon hekimi tarafından risk faktörleri gözden geçirilmeli ve böbrek-karaciğer fonksiyon testleri yapılmalıdır. 72 saat içinde antiretroviral ilaçlarla 28 günlük bir tedavi olan Temas Sonrası Profilaksi (TSP/PEP) başlatılmalıdır. Diğer enfeksiyon riskleri için: Hepatit A aşısı veya immünoglobulin, hepatit B aşısı ve immünoglobulin uygulanabilir. Her durumda: Ateş ve diğer belirtiler yönünden 2 hafta takip edilmeli, anormallik saptanırsa ek testler yapılmalıdır. TSP, yalnızca yüksek risk içeren durumlarda ve uzman bir doktorun önerisi doğrultusunda uygulanmalıdır.

Renovaro Inc. (RENB) hisse senetleri, kanser ve HIV tedavilerinde kullanılan farmasötik ve biyolojik ürünlerin geliştirilmesiyle uğraşan bir biyoteknoloji şirketini temsil eder. Şirket, iki segment üzerinden faaliyet göstermektedir: RENB. RENC. Ayrıca, asemptomatik hastalarda bile mevcut olan bireysel biyobelirteçleri aramak için çok omikler yaklaşımı kullanan erken kanser tespiti ve nüksü için bir yapay zeka platformu teknolojisi geliştirmektedir. Renovaro Inc., Şubat 2024'te Renovaro Biosciences Inc. olan adını değiştirmiştir.

HIV virüsünün belirtileri kişiden kişiye ve hastalığın evresine göre değişiklik gösterebilir. Erken dönem HIV belirtileri (akut enfeksiyon): yüksek ateş ve üşüme; boğaz ağrısı ve lenf bezlerinde şişme; sürekli yorgunluk ve halsizlik; gece terlemeleri; hızlı kilo kaybı; ciltte döküntü; kas ve eklem ağrıları; ağızda ve vücutta yaralar. Kronik dönem HIV belirtileri (asemptomatik veya kronik enfeksiyon): tekrarlayan ateş ve gece terlemeleri; sürekli yorgunluk; kilo kaybı; kronik ishal; ağızda veya ciltte tekrarlayan enfeksiyonlar. İleri dönem HIV belirtileri (AIDS evresi): hızlı kilo kaybı; şiddetli gece terlemeleri; uzun süre devam eden ateş; kronik ishal; ağızda ve dilde beyaz lezyonlar (pamukçuk); deride veya ağızda mor veya kahverengi lekeler (Kaposi sarkomu); şiddetli yorgunluk ve halsizlik; nefes darlığı ve kalıcı öksürük; lenf düğümlerinde uzun süreli şişlik; zihinsel karışıklık, hafıza kaybı ve nörolojik bozukluklar. HIV olup olmadığınızı öğrenmek için test yaptırmanız önerilir, çünkü belirtiler başka hastalıklarla da karışabilir.

HIV pozitif, kişinin kanında ve vücut sıvılarında HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) bulunduğu anlamına gelir. HIV testi sonucunun pozitif çıkması, kişinin HIV ile enfekte olduğunu gösterir. HIV pozitif bireyler, uygun tedavi alarak virüsün çoğalmasını durdurabilir ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilir.

Anti-HIV test sonuçlarının belli olma süresi, testin türüne ve hastane koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Hızlı antikor testi: Parmaktan alınan kan veya ağızdan alınan tükürük ile yapıldığında sonuçlar 30 dakika veya daha kısa sürede çıkar. Antijen/antikor testi: Parmak ucundan alınan kanla yapıldığında 30 dakika veya daha kısa sürede, laboratuvar ortamında yapıldığında ise birkaç gün içinde sonuç verir. HIV RNA PCR testi: Şüpheli temastan yaklaşık 10 gün sonra uygulanabilir ve yüksek doğruluk oranı sunar. HIV enfeksiyonundan sonra antikorların oluşması 6 ila 12 hafta sürebilir, bu nedenle şüpheli temastan kısa süre sonra yapılan testler yanlış negatif sonuç verebilir. Test sonuçlarının doğru yorumlanması için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

AIDS'in ilk belirtileri genellikle enfeksiyondan 2-4 hafta sonra ortaya çıkar ve grip benzeri semptomlarla kendini gösterir. Bu belirtiler şunlardır: Ateş; Baş ağrısı; Kas ve eklem ağrıları; Döküntü; Boğaz ağrısı ve ağrılı ağız yaraları; Boyun lenf bezlerinin şişmesi; İshal; Kilo kaybı; Gece terlemeleri; Öksürük. Bu belirtiler başka enfeksiyonlarla da karışabilir, bu nedenle HIV testi yapılmadan kesin tanı koymak zordur. AIDS belirtileri fark edildiğinde bir sağlık kuruluşuna başvurulması önerilir.

HIV testi pozitif çıkan bir kişinin yapması gerekenler: Testin doğruluğunu kontrol ettirmek: İlk pozitif sonucun ardından, doğrulayıcı testler yaptırılmalıdır. Bir uzmana başvurmak: HIV enfeksiyonunun tedavisi ve yönetimi için bir hekimle görüşülmelidir. Tedaviye başlamak: Antiretroviral terapi (ART) ile HIV kontrol altına alınabilir ve bağışıklık sistemi korunabilir. Korunma yöntemlerine dikkat etmek: Bulaş riskini azaltmak için korunma yöntemlerine özen gösterilmelidir. Psikolojik destek almak: Süreçte psikolojik destek almak, sağlıklı bir yönetim için faydalı olabilir. HIV testi pozitif sonuçlandığında, bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir; kişisel duruma uygun hareket etmek için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

HIV kesin tanısı için Western Blot ve PCR gibi doğrulama testleri yapılır. Western Blot Testi: Antikorların tespit edilmesine yardımcı olan bir testtir. PCR Testi: HIV RNA PCR testi, virüsün genetik materyalini doğrudan tespit ederek erken dönemde HIV'in saptanmasına yardımcı olur. İlk yapılan HIV testinin pozitif çıkması durumunda bu testler uygulanarak sonuç teyit edilir. HIV testi yaptırmak için uygun zaman, virüsün bulaşmasından sonra vücutta antikorların oluşmasına izin verecek kadar zaman geçtikten sonradır; bu süre, enfeksiyondan sonraki 2 ila 8 hafta arasındadır. Testlerin doğru yorumlanması için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

"Pol" kısaltması, farklı alanlarda çeşitli hastalıkların veya durumların kısaltması olarak kullanılabilir. İşte bazı örnekler: HIV (İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü). Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniği. Polinöropati. Bu nedenle, "pol" kısaltmasının hangi hastalığa ait olduğunu belirlemek için bağlam gereklidir.

HIV test sonuçlarının belli olma süresi, yapılan test türüne ve şüpheli temasın üzerinden geçen zamana bağlı olarak değişiklik gösterebilir: Anti-HIV (ELISA) testi: Şüpheli temastan sonra 6-12 hafta arasında sonuç verir. Combo testi: Şüpheli temastan 3-6 hafta sonra yapıldığında erken tanı koyma avantajı sağlar. P24 testi: Şüpheli temastan 21 gün sonra yapıldığında sonuç verir. HIV RNA PCR testi: Şüpheli temastan yaklaşık 10 gün sonra yapıldığında yüksek doğruluk sağlar. Test sonuçlarının doğru yorumlanması için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) ilk olarak bağışıklık sisteminin zayıflamaya başladığı bölgelerde kendini gösterir. HIV'in ilk belirtilerinin ortaya çıkabileceği bölgeler: Lenf düğümleri: Boyun, koltukaltı ve kasık bölgelerindeki lenf düğümlerinin şişmesi. Cilt: Yüz, boyun ve gövdede 5-10 mm'lik kabarıklıklar ve yaralar. HIV, vücuda girdikten sonra uzun yıllar belirti vermeyebilir.

Türkiye'de ilk kez hastane bünyesinde HIV Gönüllü Danışmanlık ve Test Merkezi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde Aralık 2024'te açılmıştır.

HIV tedavisi için enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji bölümüne başvurulmalıdır. Ayrıca, bağışıklık sistemi üzerindeki etkileri nedeniyle hastalık ilerlediğinde dermatoloji, gastroenteroloji ve nöroloji gibi diğer uzmanlık alanlarından da destek alınabilir. İlk başvuru noktası genellikle aile hekimidir; aile hekimi, gerekli tetkikleri yaptırıp ilk değerlendirmeyi yaptıktan sonra hastayı uzman bir doktora yönlendirir.

Anti-HIV kemilüminesans testinin pozitif çıkması, kişinin vücudunda HIV enfeksiyonuna karşı antikorların ve HIV’in genetik materyaliyle ilişkilendirilen belirli proteinlerin bulunduğunu ifade eder. Bu test, HIV enfeksiyonunun erken dönemde tespiti için kullanılır. Anti-HIV testi sonuçlarının yorumlanması ve doğru şekilde incelenmesi, kişiye uygun sağlık yönetiminin yapılabilmesi için oldukça önemlidir. Bu nedenle, test sonucunun pozitif çıkması durumunda bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

AİS'in (Androgen Insensitivity Syndrome) belirtileri şunlardır: Genital gelişim farklılıkları: AİS'li kişilerin cinsel organları kadınsı bir görünümde olabilir veya erkek ve kadın arasında belirsiz bir yapıda olabilir. Testislerin inmemiş olması: Testisler tam veya kısmen inmemiş olabilir. Rahim ve yumurtalıkların olmaması: AİS'li kişilerde rahim ve yumurtalıklar bulunmaz. Ergenlik döneminde adet görmeme: Dönemlerin başlamaması ve kasık ile koltuk altı kıllarının gelişmemesi. AİS belirtileri başka hastalıklarla da karıştırılabilir, bu nedenle kesin tanı için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

2016 yapımı HIV (Hayati İnsanlık Vakası) filmi, Antalya'da çekilmiştir.