Aviyonik

VFR (Visual Flight Rules) ve IFR (Instrument Flight Rules) arasındaki temel fark, pilotların uçuş sırasında navigasyon için neye güvendikleridir: VFR: Bu tür uçuşta pilot, görsel referanslara, yani pencereden gördüğü yer işaretlerine ve manzaraya güvenir. IFR: Pilot, yalnızca uçaktaki aletlere bakarak uçar. VFR ve IFR'nin diğer farkları: Hava koşulları: VFR, yalnızca görsel meteorolojik koşulların (VMC) uygun olduğu durumlarda kullanılabilir. Esneklik: VFR pilotları, hava trafik kontrolü ile sürekli iletişim kurmak zorunda değildir ve uçuş planlarına sıkı sıkıya bağlı değillerdir. Eğitim: IFR için ek eğitim ve enstrüman derecesi gereklidir.

Turboprop ve turboşaft arasındaki temel fark, turboprop motorların doğrudan pervaneye bağlı olması, turboşaft motorların ise bir şanzıman aracılığıyla pervaneye güç iletmesidir. Diğer farklar: Kullanım Alanı: Turboprop motorlar genellikle uçaklarda, turboşaft motorlar ise genellikle helikopterlerde kullanılır. Bağlantı Türü: Turboprop motorlar, türbinlerden elde edilen mekanik enerjiyi doğrudan pervaneye aktarırken, turboşaft motorlar bu enerjiyi bir şanzıman (transmisyon) aracılığıyla iletir. Bağımsız Hız Kontrolü: Turboşaft motorlarda gaz jeneratörü (çekirdek motor) sabit bir hızda çalışırken, rotor sistemi hızını bağımsız olarak ayarlayabilir.

Motor Sich, dünya çapında uçak ve helikopterler için en büyük motor üreticilerinden biridir. Bazı üretim ve hizmet alanları: Uçak motorları: Turboprop, turbofan, turbopropfan motorları. Helikopter motorları: TV3-117/TV-3117V, MS-500-S ailesi motorlar. Endüstriyel gaz türbini kurulumları. Helikopter dişli kutuları: VR-8A, VR-14, VR-24, VR-17MS modelleri. Modernizasyon, bakım, onarım ve dayanıklılık hizmetleri. Motor Sich, ürünlerini Kazakistan, BAE, Fransa, Almanya, Büyük Britanya, Hindistan ve Çin gibi birçok ülkede sergilemektedir.

Turbofan ve turbojet motorları arasındaki temel farklar şunlardır: Çalışma Prensibi: Turbojet motorunda, tüm hava motorun içinden geçer; yanma odasından ve tüm kompresör ile post-yanma türbini bıçaklarından. Turbofan motorunda ise havanın bir kısmı, bir fan tarafından motorun etrafında yönlendirilir. Kullanım Alanı: Turbojet motorları, genellikle askeri avcı uçaklarında kullanılır; bu uçaklar hızlıdır, gürültülüdür ve fazla menzile sahip değildir. Turbofan motorları ise sivil ticari havayolu uçaklarında tercih edilir; bu uçaklar daha yavaş olup daha uzun mesafeler kat eder ve daha sessizdir. Yakıt Verimliliği: Turbofan motorları, aynı miktarda güç için daha az yakıt tüketir. Gürültü: Turbofan motorları, bypass havası sayesinde daha düşük gürültü seviyesine sahiptir. Bakım: Turbofan motorları, daha fazla bileşen içerdiğinden daha fazla bakım gerektirir.

Dünyanın en küçük jeti, 1970'li yıllarda Bede Aircraft tarafından geliştirilen BD-5 (FLS Microjet)'tir. Bazı teknik özellikleri: Uzunluk: 4 m. Kanat genişliği: 5,1 m. Yükseklik: 1,75 m. Boş ağırlık: 188 kg. Maksimum hız: 515 km/s. Maksimum mesafe: 370 km. Motor: Quantum Turbine System. Ayrıca, Cirrus Vision Jet SF50 de küçük uçaklar arasında yer alır ve tek motor sistemine sahip, karbon fiber malzemelerle tasarlanmış lüks bir özel jettir.

İveo Elektronik, elektronik ve elektromekanik alanında yenilikçi, bütünleşik ürün ve sistemler tasarlayan ve üreten bir teknoloji şirketidir. Başlıca faaliyet alanları: RF/mikrodalga kart ve bileşen tasarımları; anahtar teslim RF birim tasarımları; faz dizili sistemler için hüzme yönlendirme (beamformer) kartları; anakart (backplane) tasarımları; elektro mekanik montaj ve kablaj; test ve dokümantasyon. Ürünleri arasında radar altimetre, ADS-B yer istasyonu, güç bölücüler, RF algılayıcılar ve aktif cihazlar, RF güç yükselteçleri ve cihazları bulunmaktadır. İveo Elektronik, Ankara Üniversitesi Teknokent'te faaliyet göstermekte olup, ulusal ve uluslararası işbirlikleriyle fark yaratan çözümler sunmaktadır.

Viper motoru, çeşitli uçaklarda kullanılmıştır: BAC Jet Provost. HS Dominie. Aermacchi MB-326. GAF Jindivik. Bell X-14. Handley Page HP.115. Hawker Siddeley HS.125. Piaggio-Douglas PD.808. Ayrıca, F-16 Block 70 uçaklarında da Viper motoru kullanılmaktadır.

Kale Arge tarafından geliştirilen KTJ-3700 Turbojet Motoru'nun 2025 yılı içerisinde Roketsan'a teslim edilmesi planlanmaktadır. Test faaliyetlerinin ise 2022 yılının ikinci çeyreği gibi başlaması hedeflenmiştir.

Depo marka farlar, uygun fiyatlı ve OEM farlara benzer kalite sunar. Depo marka farların kalitesi hakkında yapılan bazı yorumlar: Olumlu yorumlar: Kullanıcılar, Depo marka farların görünümünün iyi olduğunu ve aydınlatma konusunda sorun yaratmadığını belirtmektedir. Olumsuz yorumlar: Bazı kullanıcılar, far ayarının tutmadığını, ışık dağılımında sorunlar yaşandığını ve duy yapılarının sık sık ampul gevşemesine neden olduğunu ifade etmektedir. Depo marka farların kalitesi, aracın modeline ve farın özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Satın almadan önce kullanıcı yorumlarını ve ürün incelemelerini incelemek faydalı olabilir.

Türbülans türleri: Termal Türbülans: Yer yüzeyinin ısınmasıyla oluşan sıcak hava akımlarının yükselmesi ve soğuk hava ile karşılaşması sonucu meydana gelir. Mekanik Türbülans: Coğrafi engeller (dağlar, binalar) nedeniyle rüzgarın yön değiştirmesi sonucu oluşur. Açık Hava Türbülansı (CAT): Bulutsuz gökyüzünde, genellikle jet akımları nedeniyle meydana gelir. Konvektif Türbülans: Yüzeyle temas halindeki havanın farklı oranlarda ısınması sonucu oluşur. Dağ Dalgası Türbülansı: Dağların, rüzgarın etraflarından ve aralarından akmaya çalışırken oluşturduğu türbülans. Anafor Türbülansı: Uçakların kaldırma kuvveti oluştururken ürettiği dönen hava kütleleri.

Evet, turboprop motordan jet motoruna geçildiğinde ses değişir. Turboprop motorlar, daha çok düşük hızlarda ve kısa mesafeli uçuşlarda verimli olurken, jet motorları özellikle yüksek hızlarda ve süpersonik uçuşlarda daha sessizdir.

Falcon jets, Fransa menşeli bir markadır. Dassault Falcon, Dassault Aviation tarafından tasarlanan, üretilen ve desteklenen iş jetlerinin küresel markasıdır. Dassault Falcon Jet, Kuzey ve Güney Amerika'da Falcon ailesinin iş jetlerinin pazarlanması ve desteklenmesinden sorumludur.

Yolcu uçakları, yapısal özellikleri nedeniyle ters uçmaya elverişli değildir. Bunun bazı nedenleri şunlardır: Kaldırma kuvveti sorunu: Uçaklar, genellikle sadece sağ taraf yukarıdayken kaldırma kuvveti üretecek şekilde tasarlanmıştır. Hidrolik ve yakıt sistemi: Ters pozisyonda yakıt ve hidrolik pompalama sistemi çalışmaz. Manevra sınırlamaları: Yolcu uçaklarındaki bilgisayar sistemleri, belirli yatış açılarını aştığında pilotu uyarır ve kumandaya müdahale edebilir. Ancak, tarihte bazı istisnai durumlar olmuştur: 1955 yılında, test pilotu Tex Johnston, Boeing 707 ile planlanmamış bir şekilde uçağı kendi ekseni etrafında 360 derece döndürerek ters uçuş gerçekleştirmiştir. 1985 yılında, Çin Havayolları'na ait bir Boeing 747, pilot hatası nedeniyle ters dönmüş ve kısa bir süre ters uçtuktan sonra kontrol altına alınarak inişi gerçekleştirilmiştir.

Konvansiyonel iniş takımı, ağırlık merkezinin önünde iki ana tekerlek ve kuyruğu desteklemek için küçük bir tekerlek veya kızaktan oluşan bir uçak alt takımıdır. Bu tür iniş takımları, "geleneksel" olarak da adlandırılır ve genellikle tek motorlu hafif uçaklarda kullanılır. Konvansiyonel iniş takımlarına sahip bazı uçak örnekleri: de Havilland Kanada DHC-2 Kunduz; Douglas DC-3; Leylak M-7; Messerschmitt Bf 109; Piper J-3 Yavrusu; Süpermarin Spitfire.

Uçaklarda yükseklik ölçümü için birkaç yöntem kullanılır: Barometrik altimetre. Radyo altimetre (radar altimetre). Optik altimetre. Ayrıca, yükseklik ölçümü hava basıncını ölçen "static port"lar aracılığıyla da yapılabilir. Yükseklik, genellikle feet (ft) cinsinden ifade edilir.

Hayır, CAS (Calibrated Airspeed) ve TAS (True Airspeed) aynı değildir. CAS, IAS (Indicated Airspeed) değerinin alet ve pozisyon hataları için düzeltilmiş halidir. TAS, hava yoğunluğundaki değişiklikleri dikkate alarak uçağın gerçek hava hızını yansıtır ve genellikle navigasyon için kullanılır. Dolayısıyla, CAS ve TAS farklı kavramları ifade eder ve aynı değildir.

Airbus A319, tipik olarak 124 ile 156 yolcu kapasitesine sahiptir. Ancak, bu kapasite, havayolu şirketlerinin tercihlerine göre konfigüre edilebilir. Ayrıca, yüksek yoğunluklu konfigürasyonda bu sayı 156 yolcuya kadar çıkabilir.

CTech Bilişim Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (CTech), genel olarak haberleşme alanında faaliyet gösteren bir TUSAŞ iştirakidir. CTech'in faaliyet alanları şunlardır: Uydu haberleşme sistemleri. Siber güvenlik. Modelleme ve simülasyon. Yayıncılık. İnsanlı ve insansız hava platformları için uydu haberleşme terminalleri. CTech, 2005 yılında kurulmuş olup, İstanbul ve Ankara'da ofisleri bulunmaktadır.

Flaperon, uçak kanatlarında hem flap hem de kanatçık (aileron) görevlerini yerine getiren bir kontrol yüzeyidir. Flaperonun işlevleri: Kalkış ve iniş sırasında: Uçağın daha yavaş ve güvenli hareket etmesini sağlar, daha fazla kaldırma kuvveti yaratır. Dönüşler ve manevralar sırasında: Uçağın yana doğru hareket etmesine (roll) olanak tanır, böylece dönüşler ve manevralar yapılabilir. Flaperonlar, özellikle ticari uçaklarda yakıt tasarrufu ve uçuş stabilitesini artırmak amacıyla kullanılır.

Kapadokya Üniversitesi'nde SHY-66 kapsamında sunulan bazı modüller şunlardır: A1/A2/M2, A1/A2/M5, A1/A2/M7A, A1/A2/M9A; B1.1/B2/M1, B1.1/B2/M3, B1.1/B2/M8; B1.1/M2, B2/M2, B1.1/M4, B2/M4; B1.1/M5, B2/M5, B1.1/M6, B2/M6; B2/M7A, B1.1/M7A, B1.1/M11A. Ayrıca, Modül 10 - Havacılık Mevzuatı da bu kapsamda yer almaktadır. Modüllerin tam listesine ve güncel bilgilere Kapadokya Üniversitesi'nin SHY-66 web sitesinden ulaşılabilir: shy66.kapadokya.edu.tr.