Akımlar

Behçet Kemal Çağlar, Memleket Edebiyatı akımına mensuptur.

Annales Okulu, 1929 yılında Fransa'da Marc Bloch ve Lucien Febvre tarafından kurulan ve tarih yazıcılığına toplum bilimleri yöntemlerini uygulayan bir ekoldür. Ekolün temel prensipleri: Uzun vadeli perspektif: Olaylara kısa vadeli bakmak yerine, uzun vadeli süreçlerle ilişkilendirmeyi önerir. Coğrafi yaklaşım: Coğrafyanın tarihi olaylar üzerindeki etkisine önem verir. Disiplinler arası çalışma: Tarihi, farklı disiplinlerle temas halinde ele alır. Annales Okulu, üç ana döneme ayrılır: 1. İlk dönem (1920-1945): Karşı yazım yapıldığı için radikal bir evredir. 2. İkinci dönem (1945-1968): Fernand Braudel önderliğinde geçmiştir. 3. Üçüncü dönem (1968 sonrası): Fikir ayrılıklarının yaşandığı bir evredir.

Talim-i Edebiyat, modern edebiyat akımına aittir.

Yapısalcı yaklaşımın temsilcileri şunlardır: 1. Herbert Spencer: Yapısal işlevselciliğin öncülüğünü yapmış ve organizmacı toplum yapısı yaklaşımını geliştirmiştir. 2. Talcott Parsons: Yapısal işlevselcilik kuramının son şeklini almasında önemli rol oynamıştır. 3. Emile Durkheim: Yapısal işlevselcilik çerçevesinde çalışmalar yapmış ve sosyolojide en çok bilinen sosyologlardan biridir. 4. Ferdinand de Saussure: Dilbilim alanında yapısalcılığın temellerini atmış ve dilbilimin bir göstergeler sistemi olduğunu savunmuştur. 5. Claude Lévi-Strauss: Antropolojide yapısalcı yöntemi kullanmış ve kültürel sistemlerin yapısal analizlerini geliştirmiştir. 6. Roland Barthes: Yapısalcı yaklaşımı edebiyat ve diğer sosyal, kültürel fenomenlere uygulamış bir edebiyat eleştirmeni ve göstergebilimcidir.

Bilgi felsefesinin dört akımı ve temsilcileri: 1. Rasyonalizm (Akılcılık). Sokrates: İnsan bilgisinin doğuştan geldiğini savunur. Platon: İdealar ve nesneler evreni ayrımını yapar, asıl bilginin idealar evreninin bilgisi olduğunu öne sürer. Aristoteles: Felsefi görüşlerini idealar bilgisine değil, mantığa dayandırır. Descartes: Hakikate ulaşmak için aklın bir araç olduğunu savunur. Hegel: İnsan düşüncesini ve bilinçsiz doğayı idare edenin akıl olduğunu belirtir. 2. Empirizm (Deneycilik). Demokritos: Bilginin kaynağını deneyim olarak kabul eder. Locke: Doğuştan gelen bilgi olmadığını, tüm bilgilerin deneyimle kazanıldığını savunur. Hume: Bilgilerin algı çeşitlerine dayandığını belirtir. 3. Sezgicilik (Entüisyonizm). 4. Septisizm (Şüphecilik). Protagoras: "İnsan her şeyin ölçütüdür" diyerek doğruluğun algılayan insana göre değişebileceğini savunur. Gorgias: "Hiçbir şey var olamaz; var olsaydı bilinemezdi; bilinse bile anlatılamazdı" görüşünü öne sürer.

Gerçeküstücülük (Sürrealizm), iki dünya savaşı arasında, aklın egemenliğinin açıkça iflas ettiği bir dönemde Fransa’da ortaya çıktı. Akımın ortaya çıkışında etkili olan bazı faktörler şunlardır: 1. Dada Hareketi: 1916 yılında başlayan Dadaizm, burjuva düzenine ve geleneklere karşı bir hareketti ve gerçeküstücülüğün temellerini attı. 2. Sigmund Freud’un Çalışmaları: Freud’un rüya ve psikanaliz ile ilgili çalışmaları, gerçeküstücülerin bilinçaltını keşfetmelerine ilham verdi. 3. Sanatta ve Edebiyatta Değişim: Fransız şairlerin kapalılık, dünyadan bıkmışlık ve hayatın anlamsızlığı gibi temalar işlemesi, gerçeküstücülüğün etkilendiği kaynaklardan biriydi. Gerçeküstücüler, rasyonel düşünceye ve geleneksel mantığa karşı çıkarak yeni bir gerçeklik yaratmayı amaçladılar.

Maviciler, Garip Akımı'na tepki olarak doğmuştur.

Dönüşüm sanatı, farklı bağlamlarda farklı dönemlerde ortaya çıkmıştır: 1. Soyut Dışavurumculuk: Modern sanatın bir akımı olarak 20. yüzyılın başlarında Avrupa'da ortaya çıkmıştır. 2. Fütürizm: 1909 yılında İtalyan şair Filippo Tommaso Marinetti'nin yayınladığı "Fütürist Manifesto" ile doğmuştur. 3. Ekolojik Sanat: 1960'lı yıllarda sanatçılar, ekolojik sorunlara karşı eleştirel bir tavır alarak ortaya çıkmıştır.

Pop art akımının bazı ünlü ressamları şunlardır: Andy Warhol. Roy Lichtenstein. Claes Oldenburg. James Rosenquist. Tom Wesselmann.

Pablo Picasso'nun beş dönemi şunlardır: 1. Mavi Dönem (1901-1904): Bu dönemde Picasso'nun eserleri melankolik bir hava taşır ve mavi tonlar hakimdir. 2. Pembe Dönem (1904-1906): Daha sıcak tonlar ve neşeli temaların öne çıktığı bir dönemdir. 3. Kübizm (1907): Picasso, Georges Braque ile birlikte kübizm akımını başlatır ve nesneleri geometrik formlara indirger. 4. Klasik Dönem (I. Dünya Savaşı sonrası): Mitolojik figürler ve antik Yunan etkileri gözlemlenir. 5. Sürrealizm (1920'ler): Picasso, sürrealizmin temalarını eserlerinde işlemeye başlar.

Maksimalistler, minimalizme karşı bir akım olan maksimalizmi savunurlar.

Minimalizm ve modernizm arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Sadelik ve İşlevsellik: Minimalizm, gereksiz unsurları ortadan kaldırarak sadeliği ve fonksiyonelliği vurgular. 2. Estetik Yaklaşım: Minimalist eserler, sade bir estetik oluştururken, modernizm temiz çizgiler, geometrik şekiller ve soyutlamalar kullanır. 3. Tarihsel Gelişim: Minimalizm, 20. yüzyılın ortalarında ortaya çıkmış bir akımdır. 4. Etkileşim Alanları: Minimalizm, yaşam biçimi ve dekorasyonda da etkili olurken, modernizm daha çok mimari ve sanat alanlarında kendini gösterir.

Doğan Özlem, tarihselci ve hermeneutik felsefe akımına mensuptur.

André Breton, gerçeküstücülük akımının kurucusu ve en önemli kuramcısı olarak şunları savunmuştur: Düşünce özgürlüğü: Breton'a göre gerçeküstücülük, düşüncenin bütün denetimlerden uzak bir biçimde kendisini ortaya koymasıdır. Marksist teori: Gerçeküstücülüğün, Karl Marx'ın politik düşünceleriyle Arthur Rimbaud'nun özgür sanat anlayışını birleştirmesi gerektiğini savunmuştur. Liberter sosyalizm: Breton, liberter bir sosyalizmi desteklemiş ve anarşizme yakınlık göstermiştir. Devrimci sanat: Sanatın siyasetten ayrılamayacağını ve devrimci bir sanat anlayışının gerekliliğini savunmuştur. Otomatik yazı tekniği: Bilinçaltının dış etkilerden arındırılarak özgürce ifade edilmesini sağlayan otomatik yazı tekniğinin savunucusudur.

Rokoko ve Barok akımları, farklı tarihsel ve kültürel bağlamlarda ortaya çıkmıştır. Barok akımı, 16. yüzyılda Katolik Kilisesi'nin gücünü ve ihtişamını yansıtmak amacıyla ortaya çıkmıştır. Rokoko akımı ise, Barok'un ağır ve simetrik yapılarına tepki olarak 18. yüzyılın başlarında Fransa'da ortaya çıkmıştır.

Edebiyat sosyolojisinin kurucusu olarak kabul edilen kişi, Lucien Goldmann'dır.

Garipçiler ve İkinci Yenicilerin ortak özellikleri şunlardır: 1. Şiirde Özgürlük: Her iki akım da şiirde kuralsızlığı ve özgürlüğü savunmuştur. 2. Anlam Kapalılığı: Şiirlerinde anlam kapalılığı ve soyutlama ön plandadır. 3. İmge ve Hayal Gücü: İmgeye ve hayal gücüne ağırlık vermişlerdir. 4. Dilin Alışılmış Kalıplarını Yıkma: Dilin alışılmış kalıplarını yıkmaya çalışmışlardır. 5. Bireyin Yalnızlığı: Bireysel temaları işlemiş, bireyin yalnızlığını ve bunalımını yansıtmışlardır.

Fırtına ve Coşku (Sturm und Drang) akımının temsilcileri arasında öne çıkan isimler şunlardır: 1. Johann Wolfgang von Goethe. 2. Friedrich Schiller. 3. Gotthold Ephraim Lessing. 4. Karl Georg Bücher. 5. Jakob Michael Reinhold Lenz. Ayrıca, Friedrich Maximilian Klinger de bu akımın adını taşıyan dramasıyla akıma katkıda bulunmuştur.

Stilize ve natüralist terimleri, sanat ve edebiyatta farklı anlamlar taşır: 1. Stilize: Sanatta, gerçekliğin idealleştirilmiş ve abartılı bir şekilde tasvir edilmesini ifade eder. 2. Natüralist: Doğanın ve gerçekliğin olduğu gibi, detaycı ve objektif bir şekilde betimlenmesini savunur.

Denizde ayakta duran kız resmi, Dışavurumculuk (Ekspresyonizm) sanat akımına aittir.