TüketiciHakları

Servis Bilgi Sistemi (SERBİS) kaydı, belirli üretici ve ithalatçılar için zorunludur.

Ayıplı malda tüketicinin hakları şunlardır: 1. Sözleşmeden Dönme ve Bedel İadesi: Tüketici, malı iade ederek ödediği bedelin tamamını geri isteyebilir. 2. Ayıpsız Misliyle Değişim: Ayıplı malın, ayıpsız bir yenisiyle değiştirilmesini talep edebilir. 3. Bedel İndirimi: Ayıbın derecesine göre, malın değerinde indirim talep edebilir. 4. Ücretsiz Onarım: Ayıbın ücretsiz olarak giderilmesini isteyebilir. Bu haklar, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 11. maddesinde düzenlenmiştir. Hakların kullanımı için, malın ayıplı olduğunu fark ettikten sonra 30 gün içinde satıcıya bildirimde bulunmak gereklidir.

Tüketici Hakem Heyeti'ne başvurulabilecek durumlar şunlardır: 1. Ayıplı mal ve hizmetler: Ürünün reklamda veya satış sözleşmesinde belirtilen özellikleri taşımaması. 2. Garanti kapsamı sorunları: Garanti kapsamındaki ürünlerin tamir edilmemesi veya değiştirilmemesi. 3. Yanıltıcı reklamlar ve haksız ticaret uygulamaları: Tüketicinin yanıltılması veya yanlış bilgilendirilmesi. 4. Taksitli satışlarda sorunlar: Taksitli alışverişlerde ödeme planına uygun teslimat yapılmaması. 5. İade, değişim ve para iadesi talepleri: Satıcılar tarafından iade veya değişim taleplerinin kabul edilmemesi. 6. Abonelik ve sözleşme sorunları: Sözleşme şartlarının ihlali veya hizmetlerin belirtilen şekilde sağlanmaması. 7. Haksız fiyat uygulamaları: Haksız fiyat artışları veya yansıtmaları. Başvuru için uyuşmazlığın parasal değerinin 2024 yılı itibarıyla 104.000 TL'nin altında olması gerekmektedir.

Bilinçli tüketici, satın alacağı mal ve hizmetlerin güvenli, ucuz ve sağlıklı olması için bilinçli bir şekilde araştırma yapan ve tüketici haklarını bilen kişidir.

Depozitolu bir ürün iade edilmezse, depozito tutarı geri verilmez ve bu durum genellikle yasal düzenlemelere aykırı olur. Ayrıca, tüketici hakları kanunları kapsamında, ürünün ayıplı olmaması durumunda hijyen nedeniyle yeniden satılamayacak ürün gruplarının iadesi mümkün değildir.

0-850 ile başlayan numaraları şikayet etmek için aşağıdaki kurumlar ve yöntemler kullanılabilir: 1. E-Devlet Ticari Elektronik İleti Şikayet Sistemi: Bu sistem üzerinden istenmeyen arama ve mesajları şikayet edebilirsiniz. 2. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK): Telekomünikasyon hizmetleri ve elektronik haberleşme sektörünü düzenleyen BTK'ya başvurarak şikayetinizi iletebilirsiniz. 3. Tüketici Sorunları Hakem Heyeti: Tüketici haklarına aykırı davranışlar sergileyen numaralar için bu kurula başvurabilirsiniz. 4. Şikayetvar ve benzeri platformlar: Elektronik iletişim hizmetleri üzerinden şikayetlerinizi bu tür online platformlarda da iletebilirsiniz.

Sıfır araç boyalı çıktığında, tüketicinin çeşitli hakları vardır: 1. Ayıpsız misli ile değişim: Satıcıdan, boyalı aracın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini talep edebilir. 2. Bedel iadesi: Aracın bedelini geri isteyebilir. 3. Ayıp oranında bedel indirimi: Araçta yapılan boya işlemi nedeniyle bedel indirimi talep edebilir. 4. Ücretsiz onarım: Aracın ücretsiz olarak onarılmasını isteyebilir. Satıcı genellikle onarım teklif eder, ancak bu durum tüketiciyi boyanmış ve kusuru gizlenmiş bir aracı kabul etmeye zorlar. Eğer satıcı ile anlaşma sağlanamazsa, Tüketici Hakem Heyeti veya Tüketici Mahkemesi'ne başvurulabilir.

Alo 175'e şikayet edildiğinde Ticaret Bakanlığına bağlı yetkililer, tüketici olarak karşılaşılan sorunlar hakkında çözüm önerileri sunar ve gerekli mercilere yönlendirmeler yapar. Bu hatta yapılan şikayetler sonucunda: Ürün güvenliği ile ilgili işletme ve firmalara yönelik ihbarlar değerlendirilir. İnsan sağlığı, can ve mal güvenliği açısından risk taşıyan ürünler hakkında bilgiler toplanır. Tüketicilere, yaşadıkları sorunlar için zaman kayıplarını önleyecek yönlendirmeler yapılır.

İnternetten alınan bir ürünün mağazadan iadesi, ürünün ayıplı olması durumunda mümkündür. Genel olarak, mağazalardan yapılan peşin satın alımlarda, alınan üründe bir ayıp yoksa tüketicilerin iade etme veya değişim isteme hakkı yoktur. Ancak, mesafeli sözleşmeler yönetmeliğine göre, internet üzerinden yapılan alışverişlerde tüketiciler, ürünü teslim aldıktan sonra 14 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeksizin iade etme hakkına sahiptir.

Kuver ücreti, yasal olarak değerlendirilmemektedir. Tüketici Kanunu’nun 6502 sayılı 6. ve 7. maddeleri uyarınca, işletmeler bir ürün veya hizmet satın alındığında başka bir hizmeti zorunlu kılamazlar ve sipariş edilmeyen hizmetler için ücret talep edemezler. Bu nedenle, restoranlarda masaya konulan malzemelerin ücreti olarak alınan kuverin yasal bir dayanağı yoktur.

Güvensiz ürünleri şikayet etmek için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz: 1. Ticaret Bakanlığı'nın "Güvensiz Ürün Bildirim" hattını arayın: Alo 175 Tüketici Danışma Hattı üzerinden şikayetinizi iletebilirsiniz. 2. Bakanlık internet sitesindeki şikayet ve ihbar bölümünü kullanın: Güvensiz olduğunu düşündüğünüz ürünleri, Bakanlık'ın resmi web sitesinde bulunan bu bölümden bildirebilirsiniz. 3. Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi'ne başvurun: İşyeri ve çalışma ortamı ile ilgili şikayetlerinizi ALO 170'e doğrudan yapabilirsiniz.

Tüketici olarak haklarımızı korumak için aşağıdaki adımları izleyebiliriz: 1. Bilgi Edinme: Satın alacağımız ürün veya hizmet hakkında doğru ve eksiksiz bilgi almak için araştırma yapmalıyız. 2. Fiş ve Faturaları Saklama: Satın alınan ürün veya hizmetin fişini veya faturasını saklamak, iade veya değişim işlemlerinde kanıt sağlar. 3. Garanti Koşullarını Okuma: Ürünün garanti koşullarını dikkatlice okumak ve garanti süresini ve kapsamını bilmek önemlidir. 4. Haksız Taleplere Karşı Koyma: Satıcı tarafından haksız yere ücret talep edilmesi gibi durumlarda yasal haklarımızı bilmeli ve bu haklara saygı duyulmasını sağlamalıyız. 5. Yasal Yollara Başvuru: Haklarımızın ihlal edilmesi durumunda Tüketiciler Hakem Kurulları veya Tüketici Mahkemeleri gibi kurumlara başvurarak hakkımızı arayabiliriz. Ayrıca, güvenilir sitelerden alışveriş yapmak ve online alışverişlerde güvenlik önlemlerini kontrol etmek de tüketici haklarını koruma açısından önemlidir.

Bilinçli tüketicinin özellikleri şunlardır: 1. Mal ve hizmetlerin fiyatını karşılaştırma: Satın almadan önce ürünlerin fiyatlarını araştırır. 2. Mal ve hizmetlerin kalitesini inceleme: Ürün etiketlerini okur, internette araştırma yapar ve çevrenizdeki kişilerden bilgi alır. 3. Tüketici hakları konusunda bilgi sahibi olma: Tüketici hakları derneklerinden ve internet sitelerinden bilgi edinir. 4. Çevre dostu tüketim alışkanlıkları geliştirme: Çevreye zarar vermeyen ürünler tercih eder ve atıkları geri dönüştürür. 5. Gereksiz harcamalardan kaçınma: İhtiyaçlarını doğru belirler ve marka bağımlılığından kurtulur. 6. Sosyal ve ekonomik adalet duyarlılığı: Adil ticaret ilkelerine bağlı kalır ve insan haklarına saygılı markaları tercih eder.

Fiyat etiketinde olması gereken bilgiler, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Fiyat Etiketi Yönetmeliği'ne göre belirlenmiştir. Bu bilgiler şunlardır: 1. Malın üretim yeri. 2. Malın ayırıcı özelliği (gömlek, kalem, bardak gibi). 3. Malın tüm vergiler dâhil satış fiyatı. 4. Malın birim fiyatı (adet, uzunluk, ağırlık, alan veya hacim ölçülerinden biriyle ifade edilen fiyat). 5. Satış ve birim fiyatlarının uygulanmaya başlandığı tarih. 6. Ticaret Bakanlığınca tespit ve ilan edilen şekil, logo veya işaret (üretim yeri Türkiye olan mallar için). 7. Ambalajın teslimine ya da iadesine ilişkin depozito bedeli (varsa). Ayrıca, fiyat etiketlerinin Türkçe olması zorunludur.

Tüketici Hakem Heyeti'ne ulaşmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz: 1. Şahsen Başvuru: İlgili Tüketici Hakem Heyeti'ne giderek başvurunuzu yapabilirsiniz. 2. Posta Yoluyla Başvuru: Başvuru dilekçenizi ve belgelerinizi posta yoluyla Tüketici Hakem Heyeti'ne gönderebilirsiniz. 3. Elektronik Başvuru (e-Devlet): E-Devlet Kapısı üzerinden Tüketici Bilgi Sistemi (TÜBİS) aracılığıyla online başvuru yapabilirsiniz. Gerekli belgeler arasında başvuru dilekçesi, kimlik fotokopisi ve uyuşmazlığa ilişkin belgeler (fatura, sözleşme vb.) bulunmalıdır. İletişim bilgileri için Tüketici Hakem Heyeti'nin resmi web sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Heyetlerde bulunan kişiler, heyetin türüne göre değişiklik gösterebilir. Tüketici hakem heyetlerinde bulunan üyeler genellikle şu şekildedir: - Başkanlık: İllerde ticaret il müdürü, ilçelerde kaymakam veya bunların görevlendireceği bir memur. - Diğer üyeler: Belediye, baro, tacir/esnaf ve tüketici örgütü temsilcileri. İmralı heyetlerinde ise genellikle siyasi parti üyeleri ve avukatlar yer alır. Örneğin, DEM Parti'nin İmralı heyetinde bulunan bazı isimler şunlardır: - Ahmet Türk; - Pervin Buldan; - Sırrı Süreyya Önder; - Tülay Hatimoğulları; - Tuncer Bakırhan; - Cengiz Çiçek; - Faik Özgür Erol.

Tüketici hakları şikayet süreci şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Satıcı veya Hizmet Sağlayıcı ile Görüşme: İlk olarak, yaşanan sorunu doğrudan satıcıya veya hizmet sağlayıcıya iletmek gerekir. 2. Tüketici Hakem Heyetine Başvuru: Eğer satıcı ile çözüm sağlanamazsa, 2024 yılı itibarıyla 66.000 TL'ye kadar olan uyuşmazlıklar için Tüketici Hakem Heyetine başvurulabilir. 3. Ticaret Bakanlığına Başvuru: Şikayet, Ticaret Bakanlığı'nın Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü'ne de yapılabilir. 4. Reklam Kuruluna Başvuru: Yanıltıcı veya aldatıcı reklamlarla karşılaşıldığında, Reklam Kurulu'na şikayette bulunulabilir. 5. Tüketici Mahkemesine Başvuru: Şikayet süreci sonuç vermezse, tüketici mahkemesine dava açılarak hukuki yollara başvurulabilir.

Mesafeli satış sözleşmelerinde cayma hakkı, ürün teslimine ilişkin sözleşmelerde ürünün teslim alındığı günden itibaren 14 gündür.

Güvensiz Ürün Bilgi Sistemi (GÜBİS)'te güvensiz bir ürünü şikayet etmek için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. GÜBİS'e erişim sağlamak: www.guvensizurun.gov.tr veya www.gubis.gov.tr adreslerinden GÜBİS'e giriş yapılır. 2. Ürün bilgilerini girmek: Güvensiz olduğu tespit edilen ürünün adı, ürün görseli, tanımı, marka ve model bilgisi, üretici/ithalatçı firma bilgileri ve güvensizlik nedeni gibi bilgiler sisteme girilir. 3. Şikayet başvurusu: Bilgiler girildikten sonra şikayet başvurusu yapılır. Ayrıca, T.C. Ticaret Bakanlığı'nın Alo 175 Tüketici Hattı'na veya Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER)'ne de şikayette bulunulabilir.

Algida dondurmaları iki farklı nedenle yasaklanmıştır: 1. LGBT Temalı Dondurma: Algida'nın LGBT temalı dondurmasının satışı, Türkiye'de uzmanların uyarısı ve marketlerden kaldırılması talebiyle yasaklanmıştır. 2. Rekabet Yasakları: Rekabet Kurulu, Algida'nın dağıtımcılarıyla yaptığı ve rakip ürünleri satmama yükümlülüğü içeren anlaşmalarını yasaklamıştır.