Temyiz

Tahkik davalarında temyiz ve istinaf şu şekilde yapılır: İstinaf: 1. Başvuru: İstinaf başvurusu, kararı veren yerel mahkemeye istinaf dilekçesi verilerek veya katibe beyanda bulunularak yapılır. 2. Süre: Hukuk davaları için istinaf başvuru süresi, hükmün usulüne uygun tebliğinden itibaren iki haftadır. 3. İnceleme: İstinaf mahkemesi, hem vakıaları inceler hem de hukuki denetim yapar. Temyiz: 1. Başvuru: Temyiz başvurusu, kararı veren mahkemeye veya başka bir yer mahkemesine temyiz dilekçesi verilerek yapılır. 2. Süre: Temyiz süresi, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftadır. 3. İnceleme: Yargıtay, sadece hukuki denetim yapar, delil toplayamaz, tanık dinleyemez veya keşif yapamaz. Özetle, istinaf hem vakıa hem de hukuki denetim yaparken, temyiz sadece hukuki denetimle sınırlıdır.

Temyiz isteminin esastan reddi kararına karşı yapılabilecekler şunlardır: Temyiz talebinin reddi kararına itiraz: Temyiz talebinin reddi kararı, tebliğinden itibaren yedi gün içinde Yargıtay'dan bu hususta bir karar verilmesi talep edilerek temyiz edilebilir. Direnme kararı: Bölge Adliye Mahkemesi, verilen istinaf başvurusunun esastan reddi kararına ilişkin direnme kararı veremez; bu tür durumlarda dosya ilk derece mahkemesine gönderilir. Ayrıca, temyiz incelemesinde saptanan hukuka aykırılıkların doğrudan Yargıtay tarafından düzeltilmesi de mümkündür. Hukuki süreçlerin karmaşıklığı nedeniyle, bir avukattan profesyonel hukuki danışmanlık alınması önerilir.

Temyiz isteminin esastan reddi, Yargıtay'ın bölge adliye mahkemesinin temyiz olunan hükmünün hukuka uygun bulunması durumunda verdiği karardır. Hükmün bozulması ise, Yargıtay'ın temyiz başvurusunda gösterilen ve hükme etki edecek nitelikteki hukuka aykırılıklar nedeniyle verdiği karardır. Ayrıca, hükmün bozulmasına neden olan hukuka aykırılık, bu hükme esas olarak saptanan işlemlerden kaynaklanmışsa, aynı zamanda bu işlemler de bozulur.

Temyiz için Yargıtay mahkemesi görevlidir. Temyiz, Bölge Adliye Mahkemeleri tarafından verilen nihai kararların hukuka uygunluğunun denetlendiği bir kanun yoludur. Temyiz incelemesi, Yargıtay'ın ilgili hukuk dairesi tarafından yapılır.

2025-2029 yıllarını kapsayan Yargı Reformu Strateji Belgesi'ne göre, temyiz incelemelerinin en geç 6 ay içinde sonuçlanması, yargı sisteminin daha etkin, hızlı ve adil bir şekilde işlemesini sağlamak amacıyla hedeflenmiştir. Bu hedef doğrultusunda: Yargıtay ve Danıştay'ın kurumsal yapısı güçlendirilecek, daire ve üye sayıları iş yüküyle orantılı olarak yeniden belirlenecektir. Bölge adliye ve bölge idare mahkemelerinin daire ve hakim sayıları artırılacak, bu mahkemelerde ihtisaslaşma sağlanacaktır. Ayrıca, temyiz başvuru süresi, kararların ilgilisine tebliği tarihinden itibaren iki haftadır.

Dosyaya sonradan katılan taraf, temyiz edebilir. Ancak, bu durum bazı koşullara bağlıdır: Katılma Yoluyla Temyiz: Temyiz süresini kaçıran taraf, hükmü katılma yoluyla temyiz edebilir. İlk Derece Mahkemesinde Katılma İsteği: 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'na göre, ilk derece mahkemesinde ileri sürülüp reddolunan veya karara bağlanmayan katılma istekleri, kanun yolu başvurusunda açıkça belirtilmişse incelenip karara bağlanır. Temyiz hakkı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde kullanılmalıdır.

"Tüm temyiz itirazların reddi ile usul ve yasa hükümlerine uygun görülen kararın onanmasına oybirliği ile karar verilmiştir" ifadesi, Yargıtay tarafından yapılan temyiz incelemesi sonucunda, bölge adliye mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun bulunduğu ve herhangi bir hukuka aykırılık tespit edilmediği anlamına gelir. Bu durumda, Yargıtay temyiz isteminin esastan reddine ve kararın onanmasına karar verir. Örnek bir karar, 2. Ceza Dairesi'nin 2023/21264 E. ve 2023/5415 K. sayılı kararıdır.

Sayıştay'ın verdiği kamu zararı kararına itiraz etmek için aşağıdaki yollar izlenebilir: Yargılamanın İadesi: Hesapta maddi hata, isim yanlışlığı veya eksikliği bulunması, noksanlık veya mükerrerlik olması gibi durumlarda sorumlular veya ilgili kamu idareleri yargılamanın iadesi talebinde bulunabilir. Karar Düzeltilmesi: Sorumlular, ilgili idareler, Maliye Bakanlığı veya Sayıştay Başsavcılığı, kararın esasına etkili iddia ve itirazların karşılanmamış olması durumunda karar düzeltilmesi isteminde bulunabilir. Dava: Kamu zararının tespitini yapan kurum, genel hükümlere göre alacak davası açabilir. İtirazlar, ilgili mevzuat çerçevesinde belirli süreler içinde yapılmalıdır; aksi takdirde itirazlar reddedilmiş sayılır. Sayıştay kararları ve kamu zararı ile ilgili konularda bir avukata danışılması önerilir.

Hukukta kanun yararına temyiz, kesinleşmiş mahkeme kararları yönünden başvurulan olağanüstü bir kanun yoludur. Amaçları: İstinaf veya temyiz incelemesinden geçmemiş olan kararların hukuka aykırılığının saptanması. Kararın yanlış olduğunun ve yasanın kesin hükümde belirtildiği biçimde uygulanamayacağının duyurulması. Mahkemelerin uyarılması ve hukuk düzeninin korunması. Kapsamı: Maddi ve yargılama hukukuna ilişkin hukuka aykırılıklar. Kararın verildiği anda mevcut olan aykırılıklar (hükümden sonra ortaya çıkan durumlar için işletilemez). Başvurma yetkisi: Adalet Bakanlığı veya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı. Sonuç: Bozma kararı, kararın hukuki sonuçlarını ortadan kaldırmaz; sadece hukuka aykırılığın duyurulmasını sağlar. Bozma kararı Resmi Gazete’de yayımlanır.

Temyiz başvurusu için kesinlik sınırı, Bölge Adliye Mahkemesi (istinaf) kararı tarihine göre belirlenir. 2025 yılı için belirlenen temyiz kesinlik sınırı 544.000,00 TL'dir. Ayrıca, temyiz yolunun kapalı olduğu bazı kararlar da Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362. maddesinde sınırlı sayıda sayılmıştır.

Ceza istinafından sonra temyizde şu süreçler yaşanır: Temyiz başvurusu: İstinaf mahkemesinin kararı üzerine temyiz süreci başlar. İnceleme: Yargıtay, temyiz başvurusunda belirtilen hususları ve usule ilişkin eksiklikleri inceler. Kararlar: Yargıtay, temyiz incelemesi sonucunda onama, düzelterek onama, bozma veya düşme kararı verebilir. Onama kararı: Kararın hukuka uygun bulunması durumunda temyiz başvurusu reddedilir. Düzelterek onama kararı: Hükümdeki hataların düzeltilmesi gerekiyorsa verilir. Bozma kararı: Temyiz nedeni olarak gösterilen hukuka aykırılıklar tespit edilirse verilir. Düşme kararı: Sanığın ölümü, suçun affa uğraması, dava zamanaşımı bulunması gibi hallerde verilir. Temyiz incelemesi sonucunda verilen karar, istinaf mahkemesinin kararını kesinleştirir veya yeniden yargılama yapılmasını gerektirir.

Evet, idare ve vergi mahkemelerinin temyiz mercii Danıştay'dır. İdare mahkemeleri veya vergi mahkemelerinin verdikleri kararlar, Danıştay tarafından temyiz yoluyla incelenir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2012/12-257 Esas 2012/209 Karar, İstanbul 6. İcra Hukuk Mahkemesi tarafından verilen ve Yargıtay 12. Hukuk Dairesi tarafından bozulan bir icra takibine itiraz davasında, mahkemenin önceki kararında direnmesi ile ilgili bir karardır. 2012/12 esas ifadesi, davanın esas numarasını, 2012/209 karar ifadesi ise kararın karar numarasını belirtmektedir. Daha fazla bilgi için Yargıtay'ın karar arama platformlarını veya içtihat sitelerini ziyaret edebilirsiniz.

Kanun yararına temyizde infazın durdurulması, kesinleşmiş hükmün infazını kendiliğinden durdurmaz. İnfazın durdurulması talebi, hem kanun yararına bozma istemini inceleyen Yargıtay ceza dairesinden hem de dosyanın gönderildiği yerel mahkemeden istenebilir. Ayrıca, kanun yararına bozma başvurusu devam ederken ve henüz karar verilmemişken, ilk derece mahkemesince infazın durdurulması mümkündür.

Tehdit suçunda temyiz süresi 15 gündür. Temyiz talebi, hükmün açıklanmasından itibaren on beş gün içinde hükmü veren mahkemeye bir dilekçe verilmesi veya zabıt kâtibine bir beyanda bulunulması suretiyle yapılır. 05.08.2017 tarihli yasal değişikliğin yapıldığı tarih ve sonrasında verilen kararlar hakkında 15 günlük temyiz süresi uygulanır. Temyiz, istinaf mahkemeleri ve kanunda sayılan istisnai durumlarda hâkim tarafından verilen kararların Yargıtay tarafından usul yönünden yeniden incelenmesini sağlayan kanun yoludur. Temyiz kanun yoluna başvuru hakkı olan süjeler, sanık, müdafi, katılan, cumhuriyet savcısı, yasal temsilci ve eş şeklinde sınırlandırılmıştır.

Temyizden sonra bir dosyanın Yargıtay'a ne zaman gideceğine dair kesin bir süre vermek mümkün değildir. Temyiz süreci, dosyanın türüne, iş yoğunluğuna ve ilgili dairenin inceleme sürecine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Dosyanın durumunu takip etmek için UYAP üzerinden sorgulama yapılabilir veya Yargıtay'ın ilgili dairesiyle iletişime geçilebilir.

Tahliye kararı temyize gittiğinde, kararın uygulanması durmaz. Tahliye kararının icrasının durdurulabilmesi için istinaf başvurusunun yanında icranın geri bırakılması (tehir-i icra) kararının da alınması gerekir. Temyiz süreci, yerel mahkeme kararının Yargıtay’a taşınması anlamına gelir ve Yargıtay, kararı inceleyerek hukuka uygun olup olmadığına karar verir.

Yargıtay'a posta ile dilekçe göndermek mümkün değildir. Yargıtay'a dilekçe göndermek için, öncelikle kararın temyiz edilmesi amacıyla ilgili mahkeme kanalıyla başvuru yapılmalıdır. Ayrıca, mahkemeye posta veya kargo yoluyla gönderilen dilekçeler, kimlik doğrulaması yapılamadığı için işleme alınmaz ve hukuki olarak geçersiz kabul edilir.

Temyizde usulden ret durumunda, temyiz başvurusu reddedilir ve karar kesinleşir. Usulden ret nedenleri arasında, temyiz süresinin geçmesi, temyiz yolunun kapalı olması veya temyiz edenin buna hakkının olmaması gibi durumlar bulunur. Önemli noktalar: Usulden ret kararı, davanın tamamen sonlandığı anlamına gelmez. Davacı, eksiklikleri giderdikten sonra aynı konuda tekrar dava açabilir. Zamanaşımı süresinin dolmamış olması gerekir; aksi takdirde hak kaybı yaşanabilir.

"Bölüm dosyayı savcıdan veya işlemli olarak gelen evraktan teslim aldı" ifadesi, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına (YCB) yapılan itiraz dilekçesi sonrasında dosyanın, incelenmek üzere ilgili bölüme iletildiği anlamına gelir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 308. maddesine göre, YCB'nin itiraz yetkisi yalnızca Yargıtay ceza dairelerinin kararlarına karşı geçerlidir ve bu durumda dosya öncelikle kararına itiraz edilen daireye gönderilir. İtirazın incelenmesi, dosya üzerinden yapılır ve duruşmalı bir inceleme gerçekleştirilmez.