TanıTestleri

Anti-DGP (deamidated gliadin peptide) ve anti-tTG (tissue transglutaminase) antikorları aynı değildir, ancak çölyak hastalığının teşhisinde birlikte kullanılırlar. Anti-tTG, çölyak hastalığında bağışıklık sisteminin yanlışlıkla hedef aldığı doku transglutaminaz enzimine karşı üretilen antikorlardır, özellikle IgA sınıfı. Anti-DGP, tTG tarafından deamide edilmiş gluten türevli peptitlere karşı oluşan antikorlardır. Her iki test de çölyak hastalığı teşhisinde serolojik yöntemler arasında yer alır ve genellikle birlikte değerlendirilir.

Proteinüri (idrarda protein kaçağı) olan diyabetik nefropati tanısı, aşağıdaki yöntemlerle konur: İdrar tetkikleri. Böbrek fonksiyon testleri. Radyolojik incelemeler. Böbrek biyopsisi. Tip 1 diyabet hastalarında diyabetik nefropati taraması, teşhis sonrası 5 yıl içinde başlatılırken, tip 2 diyabet hastalarında tanı anından itibaren başlanır. Diyabetik nefropati şüphesi durumunda, doğru tanı ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Spinal Musküler Atrofi (SMA) hastalığının kesin tanısı şu yöntemlerle konur: Genetik Testler. Elektromiyografi (EMG). Kas Biyopsisi. Kan Testleri. Nörolojik ve Ortopedik Değerlendirme. Tanı için hastanın tıbbi öyküsü ve fiziksel muayenesi de önemlidir. SMA testi, belirti gösteren kişilere tanı koymak, taşıyıcılığı tespit etmek ve risk değerlendirmesi yapmak için de uygulanabilir.

Sistometri testi şu şekilde yapılır: 1. Hazırlık: İşlem öncesi idrar kesesi dolu olmalıdır. 2. Pozisyon: Hasta sırt üstü, bacakları iki yana açık şekilde yatırılır. 3. Kateter Yerleştirme: Genital organlar steril şekilde temizlendikten sonra, ince bir boru yapısında olan ikili kateter idrar kesesine yerleştirilir. 4. Mesanenin Doldurulması: Kateterlerden biri temiz su içeren cihaza bağlı olup dışarıdan su verilerek mesane doldurulur. 5. Basınç Ölçümü: Diğer kateter basınç monitörüne bağlıdır ve mesane içi basınç ölçülür. 6. Rektal Kateter: Karın içi basıncını ölçmek için makattan rektal kateter yerleştirilir. 7. EMG Testi: Kas-sinir çalışması yapılacaksa ek olarak EMG elektrotları yerleştirilir. 8. Oturma Pozisyonu: Kateterler yerleştirildikten sonra hasta oturur pozisyona getirilir. 9. Doldurma ve Boşaltma: Mesane oda sıcaklığındaki su ile doldurulur ve hastanın ne zaman dolmaya başladığını ve acil işeme ihtiyacı hissettiğini belirtmesi istenir. 10. İşeme: Mesane dolup işeme isteği oluşunca hastanın işemesi istenir ve basınç akım çalışması yapılarak test tamamlanır. Sistometri testi, idrar kaçırma, mesane sorunları ve sinirlerin tepkilerini değerlendirmek için yapılır.

AMA-M2 testi, özellikle Primer Biliyer Siroz/Kolanjit (PBC) hastalığının tanısında kullanılır. PBC, safra kanallarını örten epitel hücrelerine karşı otoimmün bir reaksiyon sonucu ortaya çıkan, safra kanallarında ilerleyici tahribat ve tıkanıklık meydana getiren bir hastalıktır. AMA-M2 antikorlarının varlığı, PBC lehine bir bulgu olarak değerlendirilir ve bu antikorlar, PBC hastalarının %95-98'inde bulunur. Ancak, nadir durumlarda, PBC hastalığı olan bir kişinin serum AMA düzeyi düşük olabilirken, AMA pozitif bir kişinin PBC hastası olmaması da mümkündür.

Ara tanıda hangi testlerin yapılacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, tanı testleri şu amaçlarla yapılabilir: belirti ve bulguları olan bir olguda tanı koymak; asemptomatik kişilerde hastalık taraması yapmak; yerleşmiş hastalığı olan kişilerde prognozla ilgili bilgi sağlamak; devam etmekte olan tedaviyi izlemek. Tanı için yapılan testlerden bazıları şunlardır: kan testleri; röntgen filmleri; manyetik rezonans görüntüleme (MRI); ultrasonografi. Tanı için hangi testlerin yapılması gerektiği, hastalığın türüne ve hastanın durumuna göre değişiklik gösterebilir. Kesin tanı ve uygun tedavi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Tıpta ROC analizi (Receiver Operating Characteristic), tanı testlerinin performansını değerlendirmek ve ayırt edicilik gücünü belirlemek için kullanılan bir yöntemdir. ROC analizinin tıpta kullanım alanlarından bazıları şunlardır: Tanı testleri için en iyi kesim noktasını belirlemek. İki veya daha fazla teşhis ya da laboratuvar testinin tanı performanslarını karşılaştırmak. Laboratuar sonuçlarının kalitesini izlemek. Uygun pozitiflik eşiğini belirlemek. Tanı testi ölçütlerini elde etmek. ROC analizi, 1960’lı yıllarda tıp alanında kullanılmaya başlanmıştır.

Carnett ve Fothergill belirtilerinin pozitif olduğu durumlar: Carnett Belirtisi: Pozitif: Karın duvarındaki bir kütlenin konumu değişmez (orta çizgiyi geçmez) ve hasta karın kaslarını kastığında ağrı kötüleşirse. Negatif: Karın ağrısı, hasta başını kaldırdığında azalırsa, bu durum ağrının karın boşluğundan kaynaklandığını gösterir. Fothergill Belirtisi: Pozitif: Karın duvarındaki kitle, kaslar kasıldığında da hissedilmeye devam ederse ve perküsyonda rezonans sesi verirse. Bu belirtiler, özellikle karın duvarı ve karın içi hastalıkların ayrımında kullanılır.

"Kalp Mırıltısı" (Le Souffle au cœur) filmi, webteizle.info sitesinden 1080p Türkçe altyazılı olarak izlenebilir. Film, 1971 yapımı olup, Fransız yönetmen Louis Malle tarafından çekilmiştir. Yayın hakları ve erişilebilirlik zamanla değişebileceğinden, izleme seçeneklerini kontrol etmek önemlidir.

Sjögren sendromu tanısı için aşağıdaki yöntemler kullanılır: Kan Testleri: Antikor seviyeleri, iltihap belirtileri ve karaciğer-böbrek fonksiyonlarına bakılır. Göz Testleri: Schirmer Testi: Göz kuruluğunu ölçmek için yapılır. Slit-Lamp İncelemesi: Göz yüzeyindeki hasarı tespit eder. Görüntüleme Testleri: Sialografi: Tükürük bezlerindeki sorunları belirler. Tükürük Sintigrafisi: Tükürüğün bezlere ulaşma süresini ölçer. Biyopsi: Dudak biyopsisi ile inflamatuar hücre kümeleri incelenir. Tanı, şikayetlerin geçmişi, fizik muayene ve test sonuçlarına dayanır. Sjögren sendromu şüphesi durumunda bir romatoloji uzmanına danışılması önerilir.

FIP tanısı için yapılan testler şunlardır: Fiziksel muayene. Kan testleri. Görüntüleme testleri. Karın sıvısı analizi. Doku biyopsisi ve nekropsi. FIP tanısı koymak zordur çünkü belirtiler diğer hastalıklarla örtüşebilir.

Solunum yolu enfeksiyonlarında yapılan bazı testler şunlardır: Balgam testi. Plevral sıvı kültürü. Bronkoskopi. Bilgisayarlı tomografi taraması (BT). Tüberkülin cilt testi. Multipleks PCR testi. 7’li solunum yolu PCR testi. Solunum yolu enfeksiyonu şüphesi durumunda, doğru tanı ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Özgül Öğrenme Güçlüğü (ÖÖG) tanısı için yapılan testlerden bazıları şunlardır: Klinik değerlendirme ve uzman muayenesi. Psikometrik testler ve ölçme araçları. WISC-R Zeka Testi, Standford – Binet Zeka Testi. Bender Gestalt Görsel Motor Algı Testi, Frostig Gelişimsel Görsel Algı Testi, Peabody Resim Kelime Testi. WRAT Geniş Kapsamlı Başarı Testi, Goodenough – İnsan Çiz Testi, Harris Laterelleşme Testi, Gesell Gelişim Figürleri Testi. ÖÖG tanısı yalnızca alanında uzman doktorlar tarafından konulabilir.

Löseminin ilk belirtileri kan tahlilinde çıkabilir, ancak kesin tanı için kemik iliği biyopsisi gereklidir. Kan testlerinde, olgunlaşmamış beyaz kan hücreleri (blastlar) ve trombositlerin azalması gibi dengesizlikler görülebilir. Ancak, tüm lösemi türleri lösemi hücrelerinin kanda dolaşmasına neden olmaz.

Kalpte sorun olması durumunda yapılan bazı tahliller şunlardır: Troponin Testi: Kalp hasarını tespit etmek için yapılır; yüksek troponin değerleri kalp krizini işaret edebilir. Kan Testleri: Kolesterol, trigliserid, elektrolit ve tiroit fonksiyon testleri gibi kalp sağlığını etkileyen kan parametrelerini analiz eder. EKG (Elektrokardiyografi): Kalbin elektrik aktivitesini göstererek ritim bozukluklarını ve kalp krizi geçmişini belirler. Ekokardiyografi (EKO): Kalbin ultrasonla görüntülenmesini sağlayarak kapakçık ve kas durumunu, pompalama gücünü ve yapısal sorunları inceler. Efor Testi (Stres Testi): Kalbin egzersiz sırasındaki performansını değerlendirir. Holter Monitörü: 24 saat boyunca kalp ritmini kaydederek ritim bozukluklarını ve geçici kalp sorunlarını tespit eder. Anjiyografi: Kalp damarlarındaki tıkanıklıkları ve darlıkları tespit eder. Bu tahliller, belirtilere ve risk faktörlerine göre doktor tarafından belirlenir.

Patent Duktus Arteriosus (PDA) tanısı şu yöntemlerle konur: Üfürüm Tespiti: Muayene sırasında kalpte sürekli bir üfürüm duyulması PDA'dan şüphelendirir. Göğüs Röntgeni ve EKG: Göğüs röntgeni ve elektrokardiyografi (EKG) tetkiklerinde sol kulakçık, sol karıncık ve akciğer atardamarında genişlemeye ait bulgular görülebilir. Ekokardiyografi (EKO): PDA'nın tipi, boyutu ve kesin tanısı ekokardiyografi ile belirlenir. Tanı için bir çocuk kardiyoloji uzmanına başvurulması önerilir.

Deliryum teşhisi için yapılan testler: Ruhsal durum değerlendirmesi: Doktor, kişinin farkındalığı, dikkati ve düşünme yetilerini sohbet yoluyla veya testler aracılığıyla değerlendirir. Fiziksel ve nörolojik muayene: Doktor, sağlık sorunlarını veya altta yatan hastalık belirtilerini kontrol eder; görme, denge, koordinasyon ve refleksleri değerlendirir. Diğer testler: İdrar, kan ve diğer teşhis testleri istenebilir. Beyin görüntüleme testleri: Gerektiğinde kullanılır. Deliryum teşhisini sağlayabilecek doğrudan bir kan tahlili veya görüntüleme yöntemi bulunmamaktadır.

Spirometre testi, akciğer fonksiyonlarını değerlendirmek ve solunum yollarıyla ilgili olası hastalıkları tespit etmek için yapılır. Spirometre testinin yapıldığı durumlardan bazıları şunlardır: göğüste sıkışma, ağrı veya basınç hissi; öksürük, balgamlı öksürük; derin nefes almada zorluk; nefes darlığı; nefes darlığı riski taşıyan ameliyat öncesi durumlar. Ayrıca, spirometre testi şu amaçlarla da kullanılabilir: astım, KOAH gibi hastalıkların şiddetini ve tedaviye yanıtını belirlemek; çevresel ve mesleki maruziyetin etkilerini değerlendirmek; meslek hastalıkları tanısı, tarama ve maluliyet değerlendirmesi yapmak.

İnsülinoma tanısı şu adımlarla konur: 1. Semptomların Değerlendirilmesi: Özellikle açlık veya egzersiz sonrası tekrarlayan baş ağrısı, uyuşukluk, diplopi (çift görme) ve bulanık görme gibi nöroglikopenik semptomlar aranır. 2. Kan Testleri: Glukoz, insülin, C-peptid ve proinsülin seviyeleri ölçülür. Sülfonilüre taraması yapılır; bu maddenin saptanmaması gerekir. 3. 72 Saatlik Açlık Testi: Plazma glukozu her 6 saatte bir ölçülür, 60 mg/dl altına düştüğünde her bir veya iki saatte bir ölçülür. Glukoz 45 mg/dl'nin altına düştüğünde veya 72 saat dolduğunda test sonlandırılır. 4. Görüntüleme Yöntemleri: Ultrason, BT taraması veya MRG ile tümörün yeri belirlenir. Endoskopik ultrasonografi ve selektif arteriyel kalsiyum stimülasyonu gibi girişimsel yöntemler de kullanılabilir. Tanı için bir endokrinologa başvurulması önerilir.

Tüberküloz tanısı için balgam testi negatif çıktığında, bu durum her zaman hastalığın olmadığını göstermez. Balgam testinin negatif çıkması durumunda yapılabilecekler: Ek testler: Doktor, tüberkülozun aktif olup olmadığını belirlemek için göğüs röntgeni, Quantiferon-TB Gold (IGRA) testi veya bilgisayarlı tomografi gibi ek testler isteyebilir. İzleme ve takip: Tedavi süreci boyunca doktor, hastanın tedaviye yanıtını izler ve gerekirse tedavi planını günceller. Tüberküloz belirtileri varsa, en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir.