Çölyak

Evet, çölyak hastalığında kaşıntı olabilir. Çölyak hastalarında görülebilecek cilt belirtilerinden biri, dermatitis herpetiformis adı verilen kaşıntılı ve kabarcıklı bir deri döküntüsüdür.

Evet, çölyak hastalığı tehlikeli bir hastalıktır. Tedavi edilmezse, uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Çölyak hastalığının tehlikeli olabileceği durumlar şunlardır: - Otoimmün bozukluklar: Tip 1 diyabet ve multipl skleroz gibi diğer otoimmün hastalıkların gelişmesine neden olabilir. - Beslenme yetersizlikleri: Kansızlık, kemik erimesi, vitamin ve mineral eksiklikleri gibi sorunlara yol açabilir. - Bağırsak kanseri riski: Sürekli iltihaplanma ve hasar, bağırsak kanseri gibi kanser türlerinin gelişmesine zemin hazırlayabilir. - Nörolojik durumlar: Epilepsi, migren ve dikkat eksikliği gibi nörolojik semptomlara neden olabilir. Çölyak hastalığının tek tedavisi, ömür boyu glütensiz bir diyet uygulamaktır.

Çölyak hastaları, gluten içeren yiyecekleri tüketmemelidir. Bu yiyecekler şunlardır: Tahıllar: Buğday, arpa, çavdar ve bu tahıllardan yapılan tüm ürünler (bulgur, irmik, kuskus gibi). Unlu mamuller: Normal ekmek, kek, pasta, bisküvi ve poğaça gibi unlu gıdalar. Hazır soslar ve çorbalar: Gluten içeren hazır çorbalar ve bazı salata sosları. İşlenmiş et ürünleri: Sucuk, sosis, salam gibi işlenmiş etler. Bira ve maltlı içecekler: Gluten içerir ve tüketilmemelidir. Ayrıca, çölyak hastalarının ilaç, kozmetik ürün ve şampuan gibi gluten içerebilecek ürünleri de dikkatli kullanmaları gerekmektedir.

Gluteni yememesi gereken kişiler şunlardır: 1. Çölyak hastaları: Bağışıklık sisteminin glütene anormal bir tepki vermesi sonucu ortaya çıkan bu hastalık, bağırsaklarda iltihaplanmaya ve emilim bozukluklarına neden olabilir. 2. Glüten hassasiyeti olan kişiler: Glüten tüketildiğinde sindirim sorunları, şişkinlik ve baş ağrısı gibi semptomlar yaşayan bireyler. 3. Buğday alerjisi olanlar: Buğday proteinlerine karşı alerjik reaksiyonlar gelişebilir, bu da kaşıntı, nefes darlığı ve sindirim sorunlarına yol açabilir. 4. İrritabl bağırsak sendromu olanlar: Bu hastalığa sahip kişiler glütene karşı toleranssız olabilir. Sağlıklı bireylerin de glüten tüketimini azaltmaları veya kaçınmaları önerilir, ancak bu durum kişisel sağlık durumuna ve beslenme uzmanına danışarak belirlenmelidir.

Gluteni kesince vücudun düzelme süresi, kişinin sağlık durumuna, gluten duyarlılığına ve metabolizmasına bağlı olarak değişir. Genel olarak: - Çölyak hastaları için glutenin tamamen vücuttan atılması 3-6 ay sürebilir. - Gluten hassasiyeti olan bireylerde belirtiler birkaç hafta içinde düzelebilir. - Sağlıklı bireylerde ise glutenin vücuttan atılması birkaç gün ile birkaç hafta arasında değişir. Gluten intoleransı veya çölyak hastalığı şüphesi olan kişilerin, beslenme değişikliklerini uygulamadan önce bir uzmana danışmaları önerilir.

Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein grubudur. Glutenin zararlı olmasının bazı nedenleri: 1. Çölyak Hastalığı: Bağışıklık sisteminin gluteni vücuda zararlı bir madde olarak algılaması sonucu ince bağırsaklarda hasara neden olur. 2. Gluten Hassasiyeti: Çölyak hastalığı teşhisi almamış kişilerde de gluten tüketimi bağırsak hasarına neden olmasa da şişkinlik, baş ağrısı ve yorgunluk gibi belirtilere yol açabilir. 3. Buğday Alerjisi: Buğday proteinlerine karşı alerjik reaksiyonlar gelişebilir, bu da kaşıntı, nefes darlığı ve sindirim sorunlarına neden olabilir. 4. Bağırsak Sorunları: Gluten, bazı bireylerde bağırsak iltihabı ve sızıntılı bağırsak sendromuna yol açabilir. Özetle, gluten tüm bireyler için zararlı olmasa da, belirli sağlık sorunları olan kişiler için ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.

Çölyaklılar, çölyak hastalığı ömür boyu devam ettiği için hayatlarının sonuna kadar yaşarlar.

Çölyak hastalığının çaresi yoktur, ancak ömür boyu sürecek bir durum olarak kabul edilir. Çölyak hastalığının tek tedavisi, gluten içeren gıdaların diyetten tamamen çıkarılmasıdır.

Çölyak hastalığında etkilenen organlar şunlardır: 1. İnce Bağırsak: Çölyak hastalığının en çok etkilediği organ olup, gluten tüketimi ince bağırsakta villus adı verilen yapıların zarar görmesine neden olur. 2. Karaciğer: Bağırsaklardaki hasar nedeniyle besinlerin doğru bir şekilde emilememesi, karaciğerin daha fazla çalışmasına ve enzimlerinin yükselmesine yol açabilir. 3. Kemikler ve Eklemler: Kalsiyum ve D vitamini emiliminin bozulması, osteoporoz ve eklem ağrılarına neden olabilir. 4. Sinir Sistemi: Gluten alımı, sinirlerde iltihaplanma ve işlev kaybına yol açabilir, bu da nörolojik sorunlara ve baş ağrılarına sebep olabilir. 5. Cilt: Dermatitis herpetiformis adı verilen kaşıntılı ve döküntülü bir cilt hastalığı çölyak hastalığına özgüdür. 6. Endokrin Sistem: Hormonal dengesizlikler ve tiroid hastalıkları riski artabilir.

Evet, çölyak hastalığı tehlikelidir çünkü tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Çölyak hastalığının tehlikeli sonuçları arasında şunlar bulunur: - Yetersiz beslenme: İnce bağırsağın hasar görmesi, besinlerin yeterince emilememesine neden olur. - Kemik hastalıkları: Osteoporoz ve osteomalazi gibi kemik erimesi sorunları. - Nörolojik problemler: Depresyon, anksiyete, dikkat dağınıklığı gibi ruhsal problemler. - Diğer otoimmün bozukluklar: Tip 1 diyabet ve multipl skleroz gibi hastalıkların gelişme riski artar. - Kanser: Bağırsak lenfoması ve diğer kanser türlerinin görülme olasılığı yükselir. Çölyak hastalığının tek tedavisi, ömür boyu glutensiz bir diyet uygulamaktır.

Çölyak hastalığında meyveler yasak değildir, aksine çölyak hastalarının meyve tüketmesi önerilir. Ancak, meyve bazlı tatlılar ve şekerlemeler gluten içerebilir ve bu nedenle dikkatli tüketilmelidir.

Çölyakın en belirgin belirtisi, gluten içeren yiyecekler tüketildiğinde ortaya çıkan karın ağrısı, şişkinlik ve yağlı ishaldir. Diğer önemli belirtiler arasında kilo kaybı, kansızlık, kemik erimesi, deri döküntüleri ve halsizlik yer alır.

Çölyak hastalığının belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve her hastada aynı şiddette olmayabilir. En yaygın görülen belirtiler sindirim sistemiyle ilgilidir: - kronik ishal, zaman zaman kabızlık; - karın bölgesinde şişkinlik ve gaz; - sık sık karın ağrısı; - bulantı veya kusma atakları. Diğer belirtiler ise şunlardır: - kilo ve gelişim problemleri; - kansızlık ve yorgunluk; - kemik ve eklem şikayetleri; - cilt ve diğer belirtiler (deri döküntüleri, kaşıntılı kabarcıklar). Belirtiler uzun süredir devam ediyorsa ve glütenli gıdalarla ilişkilendiriliyorsa, çölyak hastalığı akla gelmeli ve doktora başvurulmalıdır.

TTA testi, "Transglutaminaz IgA Antikoru Testi" anlamına gelir ve çölyak hastalığını tespit etmek için kullanılan bir kan testidir. Bu test, doku transglutaminaz enzimine karşı IgA antikorlarının varlığını ölçer ve genellikle şu durumlarda önerilir: - Çölyak hastalığı belirtileri gösteren bireyler; - Aile geçmişinde çölyak hastalığı olanlar; - İlgili otoimmün bozuklukları olanlar (örneğin, Tip 1 diyabet, tiroid hastalığı). Normal TTA değeri 1.3-Negatif U/mL olarak kabul edilir.

Çölyak hastaları, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından askerlikten muaf tutulmaktadır. Dolayısıyla, çölyak hastalarının askerlik yapması mümkün değildir.

Glutensiz Ada'nın sahibi, Yayla Grup bünyesinde yer alan ve çölyaklı annesi mimar olan bir kişidir.

Çölyak hastalığı herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir, ancak en sık 18. aydan sonra, özellikle 2 yaş civarında belirgin hale gelir.

Çölyak hastaları nöbet geçirebilir çünkü çölyak hastalığı, bazı hastalarda epileptik nöbetleri tetikleyebilir. Bunun nedeni, çölyak hastalığının bağışıklık sisteminin gluten proteini ile anormal bir tepki vermesi ve bu tepkinin sinir sistemi üzerinde olumsuz etkiler yaratmasıdır.

Çölyak hastalığında ilaç tedavisi yoktur. Çölyak hastalığının tek tedavisi, glutenin ömür boyu diyetten çıkarılmasıdır.