FizikselMuayene

Anamnez ve fizik muayene, tıbbi tanı koyma sürecinin iki önemli aşamasıdır. Anamnez, hastanın sağlık durumu hakkında bilgi toplamak için yapılan görüşme ve sorgulama sürecidir. Fizik muayene ise vücudun ve vücut fonksiyonlarının değerlendirilmesidir. Fizik muayene öncesinde anamnez alınması, tanı koyma sürecinde önemli bir rol oynar; çünkü sorgulama ile ortaya çıkan ön tanıların bir kısmı, fizik bulguların varlığı veya yokluğu ile doğrulanır veya dışlanır.

Murphy bulgusu, karın muayenesinin bir parçası olarak fizik muayene sırasında yapılan bir manevradır. Murphy bulgusunun pozitif olması, hassas safra kesesinin ele çarpması sonucu hastanın nefes almayı kesmesi anlamına gelir ve akut kolesistit (safra kesesi iltihabı) bulgusudur. Murphy bulgusunun negatif olması ise hastanın ağrı hissetmemesi ve nefes almada bir kesinti yaşamaması durumunu ifade eder. Bu bulgu, adını 1880'lerden 1900'lerin başına kadar Chicago'da cerrahlık yapan Amerikalı doktor John Benjamin Murphy'den (1857-1916) almıştır.

Thompson testinde ayağın plantar fleksiyon yapmaması, Aşil tendonunun tam kat kopmasını (rüptür) düşündürür. Bu testte, baldır kası sıkıldığında normalde ayak bileğinde plantar fleksiyon (ayak parmaklarının aşağı doğru hareketi) oluşur; bu, sağlam bir Aşil tendonunun varlığını gösterir. Ancak, tendonda kısmi yırtıklar durumunda testin yanıtı belirsiz olabilir ve bu, yırtığın derecesine bağlı olarak değişir.

HBN, tıpta farklı anlamlara gelebilir. Örneğin, hemoglobin (HGB), kırmızı kan hücrelerinde bulunan ve oksijen taşıyan proteindir. Ayrıca, "hbn" ifadesi, bazı eğitim sistemlerinde ham başarı notu anlamına da gelebilir. Daha spesifik bir bilgi için bağlamın veya kullanıldığı kaynağın belirtilmesi gerekebilir.

Fizik muayenede inspeksiyon (gözle muayene) şu şekilde yapılır: 1. Ortam: İnspeksiyonun yapıldığı ortam aydınlık olmalıdır. 2. Pozisyon: Gözlemlenen alan tam olarak görülebilecek pozisyonda olmalıdır. 3. Değerlendirme: Gözlenen vücut bölgesi büyüklük, şekil, renk, simetri, pozisyon ve anormal özellikler açısından değerlendirilmelidir. 4. Karşılaştırma: Gözlenen vücut bölgesi, simetri olan aynı vücut bölgesi ile karşılaştırılmalıdır. 5. Ek Işık: Vücut boşlukları gözlemlenirken el feneri, kalem lamba gibi ek ışık kaynakları kullanılabilir. İnspeksiyon sırasında değerlendirilen bazı unsurlar: hastanın cilt rengi; venöz dolgunluk; ciltte kabarıklık, şişlik, ameliyat izi, darp izi gibi durumlar; skleraların (göz akı) rengi; göz kapakları ve mukozaların rengi.

İnspeksiyon ve oskültasyon, fiziksel muayenenin temel yöntemlerindendir. İnspeksiyon: Hastanın gözle sistematik olarak gözlemlenmesidir. Oskültasyon: Vücut içindeki sesleri dinleyerek yapılan muayenedir. Fiziksel muayene ayrıca palpasyon (elle dokunarak muayene) ve perküsyon (parmaklarla vurarak muayene) adımlarını da içerir.

Lomber omurga fonksiyonunun değerlendirilmesi için kullanılan bazı yöntemler şunlardır: Schober Testi: Lomber omurga fleksiyon hareketini değerlendirmek için kullanılır. Görüntüleme Yöntemleri: Röntgen, MR gibi yöntemlerle lomber omurganın yapısal durumu incelenebilir. Fiziksel Muayene: Omurganın hareket açıklığı, kas gücü ve refleksler gibi faktörler fiziksel muayene ile değerlendirilebilir. Değerlendirme için bir uzmana danışılması önerilir.

Oskültasyon, uzman doktorun kalbi, akciğerleri, karın bölgesindeki sesleri ve atardamarları dinlemek için kullandığı bir yöntemdir. Bu işlem, stetoskop aracılığıyla gerçekleştirilir. Oskültasyon sırasında incelenen bazı durumlar şunlardır: Kalp: Kalbin çıkardığı normal ve anormal sesler, kalp kapakçıklarındaki veya kaslardaki olası sorunlar. Akciğerler: Solunum sırasında çıkan sesler, hırıltı gibi anormal seslerin varlığı. Karın: Bağırsak hareketlerinin frekansı ve doğası. Atardamarlar: Damarlarda türbülanslı kan akışı, nabız durumu.

Steteskop ile dinlenen sesler şunlardır: Kalp atışları. Akciğer sesleri. Bağırsak hareketleri. Kan basıncı. Fetal kalp atışları. Steteskop, ayrıca nabız noktaları gibi çeşitli vücut bölgelerini dinlemek için de kullanılır. Steteskop kullanımı, tıbbi eğitim almış uzmanlar tarafından yapılmalıdır.

Skolyozun bazı belirtileri: Omurganın sağ ya da sol tarafa doğru eğilmesi. Omurgada gözle görülebilen kavis. Omuz ve kalçada asimetri. Dik durmada zorluk çekme. Nefes darlığı. Yürümede yaşanan problemler. Sırt, bel ve omuz ağrısı. Kıyafetlerin vücuda tam oturmaması. Skolyoz şüphesi durumunda, bir uzmana başvurulması ve gerekli tetkiklerin (röntgen, MR, bilgisayarlı tomografi vb.) yapılması önerilir.

Vokal (dokunsal) fremitus, aşağıdaki durumlarda artar: Akciğer dokusunun yoğunluğunun artması. Kısmi veya toplam akciğer çökmesi (atelektazi). Akciğerlerde katı bir kütlenin bulunması (örneğin, tümör). Vokal fremitus, ayrıca hastanın pozisyonuna, göğüs duvarının kalınlığına, akciğerlerdeki hava miktarına ve ses dalgalarının frekansına ve genliğine bağlı olarak değişebilir. Dokunsal fremitus, genellikle rutin akciğer muayenesinin bir parçası olarak değerlendirilir. Vokal ve dokunsal fremitus, aşağıdaki durumlarda azalır: Akciğerlerde aşırı hava bulunması (hiperinflasyon). Plevral efüzyon (plevral boşlukta sıvı birikmesi) veya pnömotoraks (plevral boşlukta hava birikmesi). Obezite veya artmış kas kütlesi. Fremitus artışının veya azalmasının, kesin tanı için diğer klinik bulgularla birlikte değerlendirilmesi gerekir.

İnspeksiyon, tıpta "gözlem" anlamına gelir ve fizik muayenenin ilk adımıdır. Bu adımda incelenen bazı unsurlar: Mental durum. Cilt. Toraks. Kas ve iskelet sistemi. İnspeksiyon, hasta odaya girdiği andan itibaren başlar.

Feghillers bulgusu, karın duvarındaki bir patolojiye bağlı hassasiyet durumunda kullanılan bir fizik muayene bulgusudur. Bu bulguya göre, hastanın başını destek almadan kaldırması istendiğinde, kasılan karın kasları karın içi ile olan bağlantıyı ortadan kaldırmasına rağmen hassasiyet devam ediyorsa, bu durum karın içi patolojisinden ziyade karın duvarı patolojisini düşündürür. Feghillers bulgusunun ne olduğuna dair başka bir bilgi bulunamamıştır. Tıbbi bir teşhis için bir doktora başvurulması önerilir.

Golfçü dirseği (medial epikondilit) testi için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Fiziksel Muayene: - Doktor, hastanın iş ve spor geçmişini, ağrıların şiddetini öğrenir. - Bilek, kol ve dirseğin hassasiyeti değerlendirilir. - Direncli hareket testi yapılır; hastanın bileği yukarı doğru kaldırmaya çalışması istenir ve ardından aşağıya doğru itme baskısı uygulanır. 2. Görüntüleme Yöntemleri: - Kemik hasarının olup olmadığının kontrolü için röntgen istenebilir. - Tendonlardaki hasar veya iltihaplanmanın derecesini değerlendirmek için MR (manyetik rezonans görüntüleme) veya ultrason yapılabilir. Testi yaparken doğru bir değerlendirme için bir uzmana danışılması önerilir.

Cullen bulgusu, göbek çevresinde ödem ve ekimoz (morarma) olarak tanımlanır. Cullen bulgusunun görülebileceği bazı durumlar: akut hemorajik pankreatit; dalak rüptürü; duodenal ülser perforasyonu; hepatosellüler karsinom; aort anevrizma rüptürü; antikoagülan kullanımı; şiddetli karın travması. Cullen bulgusu, genellikle ciddi bir iç kanamayı işaret eder ve tıbbi acil durum olarak kabul edilir.

Rovsing bulgusu (Rovsing belirtisi), fizik muayene esnasında, akut apandisitte saptanan bir belirtidir. Bu bulguyu test etmek için: 1. Hasta, genellikle bir muayene masasında sırtüstü yatar. 2. Klinisyen, yavaşça ve nazikçe hastanın karnının sol alt kadranına bastırır. 3. Ardından basıncı yavaşça serbest bırakır. 4. Eğer hasta, karın bölgesinin sağ alt kadranında ani bir ağrı hissederse, bu durum pozitif Rovsing bulgusu olarak değerlendirilir. Rovsing bulgusu, rebound hassasiyetinin bir varyasyonudur.

Pemberton manevrası, tıpta çeşitli durumları teşhis etmek için kullanılan bir fiziksel muayene tekniğidir. Pemberton belirtisi, tiroid muayenesi sırasında hastanın kollarını başının iki yanında yukarı kaldırmasıyla yüzünde kızarma, boyun ve yüz venlerinde belirginleşme ve inspiratuvar stridor görülmesidir. Pemberton manevrası, superior vena cava sendromu (SVCS) ve torasik çıkış sendromunu (TOS) teşhis etmek için de kullanılır. Manevranın uygulanması için hastanın rahat bir pozisyonda olması sağlanır ve kollarını yavaşça başının iki yanına kaldırması istenir. Pemberton manevrası, yalnızca bir sağlık profesyoneli tarafından yapılmalıdır.

Vokal fremitus artışı, genellikle akciğer dokusunun konsolide olduğu durumlarda gözlemlenir. Vokal fremitus artışını tetikleyen bazı durumlar: Pnömoni, akciğer apsesi ve akciğer ödemi gibi durumlar. Atelektazi (kısmi veya toplam akciğer çökmesi). Vokal fremitus, deneyimli bir muayeneci tarafından değerlendirildiğinde, endişe verici klinik sorunları hızlıca ekarte etmeye veya doğrulamaya yardımcı olabilir. Vokal fremitus gibi fiziksel muayene bulgularının, kesin tanı için diğer klinik ve tanı araçlarıyla birlikte değerlendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Abdominal palpasyon, karın bölgesinin elle muayenesine denir. Bu muayene ile hassasiyet, şişkinlik, kitleler veya sıvı gibi durumlar tespit edilir. Abdominal palpasyonda kullanılan bazı teknikler şunlardır: Hafif palpasyon. Derin palpasyon. İki el yöntemi. Abdominal palpasyon, doktorlar, veterinerler ve diğer sağlık uzmanları tarafından kullanılır.

Testis çapının ölçülmesi için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: Dijital ölçüm: Testis boyutunu ölçmek için dijital aletler kullanılabilir. Kaliper kullanımı: Testislerin uzunluğunu ve genişliğini ölçmek için kaliper gibi hassas aletler kullanılabilir. Ultrasonografi: Testislerin boyutunu ve yapısını değerlendirmek için ultrasonografi kullanılabilir. Testis boyutlarının ölçümü için bir üroloji uzmanına danışılması önerilir.