Sosyoloji

Çin halkının geçmişte çok çocuk yapmasının birkaç nedeni vardı: 1. Kültürel ve toplumsal normlar: Geleneksel olarak Çinliler, "daha çok çocuk, daha fazla bereket" inancını benimsemişlerdir. 2. Ekonomik ve sosyal avantajlar: Erkek çocuğa sahip olmak, aile içinde statü ve iş imkanları açısından daha avantajlı kabul edilmiştir. 3. Nüfus planlaması eksikliği: 1970'lere kadar Çin'de nüfus planlaması politikaları yeterince sıkı değildi ve aileler ortalama 4-5 çocuk sahibi oluyordu. Ancak, 1979'da uygulamaya konulan "tek çocuk politikası" ile bu durum değişmiş ve ailelerin sadece bir çocuk sahibi olması teşvik edilmiştir.

Ekolojik yaklaşım, Amerikalı psikolog Urie Bronfenbrenner tarafından 1970'li yıllarda temeli atılan, çocuğun gelişim sürecine odaklanan bir yaklaşımdır. Bu yaklaşıma göre, çocuğu içinde bulunduğu çevre veya ekolojik sistem bağlamında ele almak gerekir. Ekolojik yaklaşım, beş ana sistemden oluşur: 1. Mikrosistem: Çocuğun en yakın çevresini kapsar, ev, okul, mahalle gibi. 2. Mezosistem: Çocuğun farklı mikrosistemler arasındaki etkileşimlerini ifade eder. 3. Eksosistem: Çocuğun doğrudan etkilenmediği, ancak gelişimini etkileyebilecek iki veya daha fazla ortam arasındaki bağlantıları içerir. 4. Makrosistem: Toplumun kültürel öğeleri, inanç sistemleri, ideolojiler, yasalar, sosyal ve ekonomik durumları kapsar. 5. Kronosistem: Zaman boyutunu etkiler, çocukta veya çevresinde gerçekleşen değişimleri ele alır.

Eskişehir, yalnızların şehri olarak nitelendirilebilir çünkü teknolojinin gelişmesiyle birlikte insan ilişkilerinin azalması ve sosyal medyanın yaygınlaşması, şehirde yalnız yaşayan insan sayısının artmasına yol açmıştır. TÜİK verilerine göre, Eskişehir'de tek kişilik hane halkı oranı %23,7'dir.

Tekirdağ halkının göç etmesinin birkaç nedeni vardır: 1. İş ve Eğitim Fırsatları: Tekirdağ, sanayi ve tarım gibi sektörlerde iş imkanları sunması nedeniyle göç çekmektedir. 2. Coğrafi Konum ve Ulaşım: İstanbul'a yakınlığı ve Avrupa'ya açılan bir kapı olması, şehri cazip kılmaktadır. 3. Ekonomik Gelişmeler: Asyaport, Ceyport, Martaş ve Enerji Limanı gibi dış ticaret merkezleri ve büyük yatırımlar, ekonomik olarak şehri güçlendirmiştir. 4. Demografik Değişimler: Daha önce akrabalarının veya hemşerilerinin buraya gelmiş olması, göç kararını kolaylaştıran bir etken olmuştur.

Mükâteb köle, efendisi ile bir anlaşma yaparak hürriyetini elde etmeye çalışan köledir.

Siirt'in en büyük seyyid ailesi olarak Görentaş ailesi gösterilmektedir.

İgêdat aşireti hakkında kesin bir nüfus bilgisi bulunmamaktadır. Ancak, aşiretin Dêrazor bölgesinde yaklaşık 3 bin kişiden oluştuğu bilinmektedir.

Prof. Dr. Veysel Bozkurt'un sosyolojiye katkıları şunlardır: 1. Yönetim ve Çalışma Sosyolojisi alanında yaptığı çalışmalar. 2. "Değişen Dünyada Sosyoloji" adlı eseri, sosyolojinin temellerini, kavramlarını ve kurumlarını ele almaktadır. 3. Akademik Görevler ve Üyelikler: İstanbul Üniversitesi'nde İktisat Sosyolojisi anabilim dalı başkanlığı, Yayınlar Koordinatörlüğü ve Senato üyeliği gibi görevlerde bulunmuştur. 4. Uluslararası Deneyimler: Floransa, Azerbaycan, Kırgızistan, Londra, Avustralya, Washington ve Endonezya'da misafir öğretim üyesi ve araştırmacı olarak çalışmıştır. 5. Editörlük: "Journal of Economy, Culture and Society" ve "International Journal of Social Inquary" dergilerinin editörlüğünü yapmaktadır.

Arkaik bürokrasi ifadesi, tarihsel süreçte var olan ancak modern anlamdan farklı bir bürokrasi anlayışını ifade edebilir. Genel olarak bürokrasi, bir toplumda hiyerarşik bir yapı içinde örgütlenmiş, genel kurallar ve prensiplere göre çalışan bir sistem olarak tanımlanır. Max Weber'in yaklaşımına göre ise arkaik bürokrasinin özellikleri arasında, idari işlerde ayrıcalıklara sahip kişilerin bulunması ve görevlerin kişilerin adıyla anılması yer alır.

Lewis Coser'in çatışma kuramı, çatışmanın toplum için işlevsel olduğunu öne sürer. Coser'e göre çatışma, aşağıdaki olumlu işlevleri yerine getirir: 1. Grup içi dayanışmayı artırır: Gruplar arasındaki düşmanlık, iç grup entegrasyonunu ve dayanışmasını güçlendirir. 2. Sınırları netleştirir: Çatışma, grubun sınırlarını diğer gruplardan ayırmasına yardımcı olur. 3. Konsensüs ve uyumu teşvik eder: Grup içinde daha fazla uyum ve fikir birliği sağlar. 4. Sapkın davranışları azaltır: Grup içindeki sapkın unsurlar ya ikna edilir ya da dışlanır. Coser ayrıca, çatışmanın kurumsallaşmış bir şekilde yönetilmesi gerektiğini, bunun için "emniyet valfi" mekanizmalarının (örneğin, şikayet komiteleri) kullanılması gerektiğini savunur.

"Volk" ve "Volksgeist" arasındaki fark şu şekildedir: - "Volk" (halk veya millet). - "Volksgeist" (milletin ruhu) ise, aynı ulusun veya topluluğun kültürel, entelektüel ve sosyal özelliklerini, yani kolektif ethos, değerler, yaratıcılık ve dünya görüşünü temsil eder.

Algılanan Ayrımcılık Ölçeği (ADA), kişilerin psikiyatri hastalarının ne derece değersizleştirildikleri ve ayrımcılığa uğradıkları ile ilgili inançlarını ölçmek için geliştirilmiş bir ölçektir. İlk kez 1987 yılında Link tarafından geliştirilen ölçek, 2002 yılında Link ve arkadaşları tarafından güncellenmiştir. ADA'nın Türkçe uyarlama çalışması, 2020 yılında Saçak ve Canel Çınarbaş tarafından gerçekleştirilmiştir.

Pierre Bourdieu, toplumsal yapıların dinamiklerini ve güç ilişkilerini analiz eden bir sosyologdur. Temel olarak şu görüşleri savunur: 1. Alan, Habitus ve Sermaye: Toplumsal hayatı, bireylerin sahip oldukları sermaye türlerini kullanarak mücadele ettikleri bir oyun olarak görür. 2. Yapısalcı İnşacılık: Sosyolojiyi, bireylerin hem yapı hem de bireysel pratikler içinde şekillendiği bir yaklaşım olan yapısalcı inşacılık olarak tanımlar. 3. Bilimsel Araştırmanın Amacı: Bilimsel araştırmanın amacının, genel kabul görmüş varsayımları eleştirmek ve toplumsal yapıların karmaşık doğasını açığa çıkarmak olduğunu savunur. 4. Eğitim ve Eşitsizlik: Eğitim sisteminin, sosyal eşitsizlikleri pekiştirdiğini ve egemen kültürün değerlerini yeniden ürettiğini iddia eder.

Edward Bernays'ın "Propaganda" kitabı, kitle psikolojisi ve manipülasyon tekniklerini kullanarak kamuoyunu nasıl şekillendirebileceğini ele alır. Kitapta anlatılan ana konular: - Propagandanın Tanımı: Bernays, propagandayı bir fikri, ürünü veya görüşü kitlelere kabul ettirmek için sistematik bir çaba olarak tanımlar. - Kitle Psikolojisi: İnsanların genellikle duygular, alışkanlıklar ve önyargılarla hareket ettiğini ve propagandacıların bu duygusal tetikleyicileri kullanarak kitleleri yönlendirebileceğini vurgular. - Propagandanın Kullanım Alanları: Siyasette, iş dünyasında ve eğitimde propagandanın nasıl kullanıldığını örnekler üzerinden açıklar. - Etik Boyut: Propagandayı kontrol edenlerin niyetlerinin sonuçları belirlediğini ve bu aracın hem topluma fayda sağlamak hem de bencil çıkarlar için kötüye kullanılabileceğini tartışır. - Tarihsel Vaka Çalışmaları: Toplumsal değişimi ve algı yönetimini sağlayan propaganda kampanyalarını inceler.

Tek yönlü nedensellik, toplumsal yapı öğelerinin kendi aralarında ve toplumsal yapıyla olan ilişkilerinde son çözümlemede tek yönlü belirleyicilik veya nedensellik bağı kuran toplumbilim yaklaşımıdır.

Özgür zaman ifadesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Özgür Zaman (Özgür Yazılım): Yazılım ve donanım çözümleri sunan bir firmanın adıdır. 2. Felsefi Bağlamda Özgür Zaman: Karl Marx'ın sermaye analizinden hareketle geliştirilen bir kavramdır.

"Bir kadın vardır eşini vezir eder, vezirin eşi olur" ifadesi, akıllı ve tutumlu bir kadının kocasının toplum içindeki saygınlığını artırdığı ve mal varlığını çoğalttığı anlamına gelen "Kadın kocasını isterse vezir, isterse rezil eder" atasözünden yanlış bir yorum olabilir. Doğru anlamı şu şekildedir: Kadın kocasını isterse vezir, isterse rezil eder: Terbiyeli, edepli ve tutumlu kadın, kocasını toplumda yükseltir ve onun fakir kalmasını önler.

Mardinlilerin kökeni, çeşitli etnik gruplara dayanmaktadır: Kürtler, Araplar, Türkler, Yezidiler ve Ermeniler. Ayrıca, Mardin'in eski yerleşimcileri arasında Subarular, Huriler, Sümerler ve Akadlar gibi Mezopotamya'nın ilk halkları da bulunmaktadır.

Toplumsal olgunun özellikleri şunlardır: 1. Kapsayıcılık: Toplumsal olgular, bireylerden bağımsız olarak var olan ve bireylerin davranışlarını etkileyen olgulardır. 2. Zorlayıcılık: Toplumsal normlar ve değerler, bireyler üzerinde baskı oluşturur ve onları belirli kalıplar içinde davranmaya zorlar. 3. Kolektiflik: Toplumsal olaylar, insan ilişkilerinden doğar ve toplu halde yaşayan insanlar arasında gerçekleşir. 4. Değişkenlik: Toplumsal olgular, toplumdan topluma ve aynı toplumda zamanla değişebilir. 5. Ölçülebilirlik: Toplumsal olaylar, sayılar ve istatistiklerle ifade edilebilir.

2024 Türkiye Gençliği Araştırması 2024 yılında gerçekleştirilmiştir. 2023 Türkiye Gençlik Araştırması ise 2023 yılında Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü ve UNFPA iş birliğiyle yapılmıştır.