Radyasyon

Radyasyon ölçen uyduya "radyasyon monitörü" veya "radyasyon ölçer" denir.

Çernobil'e giden ve hayatta kalan kişi sayısı hakkında kesin bir veri bulunmamaktadır. Patlama sırasında ve sonrasında, kurtarma çalışmalarına katılan binlerce kişi radyasyona maruz kaldı ve hayatını kaybetti.

KBRN ve NBC terimleri aynı şeyi ifade eder: Kimyasal, Biyolojik, Radyasyon ve Nükleer. Fark olarak, KBRN terimi daha geniş bir kullanım alanına sahipken, NBC daha çok askeri ve acil durum literatüründe tercih edilebilir.

Kurşun önlük, ön kısımda 0,50 mm kurşun eşleniği olmalıdır.

Alfa, beta ve gama radyasyonu, iyonlaştırıcı radyasyon türleridir. Alfa radyasyonu. Alfa parçacıkları olarak adlandırılan yüksek enerjili partiküllerden oluşur. Kağıt gibi nispeten ince engeller tarafından durdurulabilir, bu nedenle vücuda nüfuz etme kabiliyeti sınırlıdır. Solunum ya da sindirim yoluyla vücuda alındıklarında, akciğer veya mide çeperlerindeki dokuların, yüksek radyasyonla ışınlanması suretiyle ciddi radyasyon hasarları oluşturur. Beta radyasyonu. Beta parçacıkları, yüksek enerjili elektronlar veya pozitronlar tarafından oluşur. Beta radyasyonu daha derin dokulara nüfuz edebilir ve bu nedenle cilt veya giysi tarafından durdurulabilir. Yüksek enerjili beta radyasyonlarına aşırı derecede maruz kalma veya yüksek dozda ışınlanma durumlarında deri yanıkları görülebilir. Gama radyasyonu. Gama ışınları yüksek enerjili elektromanyetik dalgalardır. Gama radyasyonu çok derin dokulara nüfuz edebilir ve çeşitli engellerle durdurulabilir. Gama ışını ile sindirilmeden ya da solunum yoluyla olmadan da, vücudun iç organları, önemli ölçüde doz alabilir. İyonlaştırıcı radyasyon, yüksek enerjisi sayesinde atomlardan elektron kopararak maddeyi iyonlaştırma yeteneğine sahip radyasyon türüdür. Radyasyonun insan sağlığı üzerindeki etkileri, maruz kalma süresi, yoğunluğu ve türüne göre değişiklik gösterir.

Radon gazının sağlığa etkileri şunlardır: 1. Akciğer Kanseri Riski: Radon gazı, akciğer kanserinin sigaradan sonra en yaygın ikinci nedenidir. 2. Solunum Yollarında Tahriş: Yüksek radon seviyelerine maruz kalmak, solunum yollarında tahrişe ve enfeksiyonlara neden olabilir. 3. Diğer Sağlık Sorunları: Uzun süreli maruziyet, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve çocuklarda ileride kansere neden olabilir. Korunma yöntemleri arasında radon seviyelerinin ölçülmesi, havalandırma sistemlerinin kullanılması ve yapısal onarımlar yer alır.

Radyasyon enerjileri çeşitli birimlerle ölçülür: 1. Elektronvolt (eV): Atomik ve moleküler düzeyde enerjinin ölçülmesinde kullanılır. 2. Joule (J): Genel bir enerji birimidir ve mekanik, termal ve elektriksel enerji gibi çeşitli türleri ölçmek için kullanılır. 3. Erg: CGS (Centimetre-Gram-Saniye) sisteminde enerji birimi olarak tanımlanır. Radyasyon dozları ise şu birimlerle ölçülür: 4. Gray (Gy): Bir kilogram maddeye uygulanan radyasyon miktarını ölçer. 5. Sievert (Sv): Radyasyonun biyolojik etkilerini değerlendirmek için kullanılır. 6. Rad: CGS sisteminde radyasyon dozunu ifade eden bir birimdir. 7. Rem: Radyasyonun biyolojik etkisini dikkate alan bir birimdir.

EMF (elektromanyetik alan) dedektörleri, elektromanyetik radyasyonun varlığını ve yoğunluğunu ölçmek için kullanılır. Bu cihazlar, çeşitli alanlarda fayda sağlar: 1. Sağlık ve Güvenlik: Uzun süreli elektromanyetik maruziyetin sağlık üzerindeki potansiyel etkilerini değerlendirmek için kullanılır. 2. Elektronik Cihazların Kullanımı: Elektronik cihazların ve elektrik tesisatının güvenli kullanımını sağlamak için, bu cihazlardan yayılan elektromanyetik alanları izlemek amacıyla kullanılır. 3. Paranormal Araştırmalar: Bazı EMF dedektörleri, paranormal aktiviteleri tespit etmek için de kullanılır. EMF dedektörleri, manyetik alan, elektrik alanı ve radyo frekansı gibi farklı elektromanyetik alanları ölçmek üzere tasarlanmış çeşitli tiplerde olabilir.

Yanan Adam olarak bahsedilen iki farklı hastalık veya durum bulunmaktadır: 1. İçten Dışa Yanan Adam: Japonya'da 1999 yılında yaşanan bir olayda, uranyum işleme tesisinde çalışan Hisashi Ouchi, yüksek radyasyona maruz kalarak feci şekilde can vermiştir. Ouchi'nin hastalığı, radyasyon zehirlenmesi olarak değerlendirilebilir. 2. Yanan Ayak Sendromu: Tıp literatüründe Grierson-Gopalan sendromu olarak bilinen bu durum, ayakların sıklıkla rahatsız edici derecede sıcak ve ağrılı hale gelmesiyle karakterizedir. Bu sendromun nedenleri arasında sinir hasarı, periferik nöropati ve diğer hastalıklar yer alabilir.

Radyometre malzemeleri genellikle şu unsurları içerir: 1. Anten veya alıcı eleman. 2. Dalga kılavuzu veya besleme borusu. 3. Düşük gürültülü amplifikatör (LNA). 4. Dedektör veya karıştırıcı. 5. Siyah ve beyaz plakalar. Ayrıca, radyometreler filtreler, polarizörler ve kalibrasyon hedefleri gibi ek bileşenler de içerebilir.

GSM değeri yüksek olduğunda, cep telefonunun sinyal gücü de yüksek olur. Bu durum, aşağıdaki olumlu etkileri beraberinde getirir: Daha iyi ses kalitesi ve daha hızlı internet bağlantısı sağlanır. Çağrı kopmaları ve sinyal zayıflaması gibi sorunlar daha az yaşanır. Mobil iletişimde süreklilik ve güvenilirlik artar, özellikle yoğun nüfuslu veya sinyal karmaşıklığına sahip alanlarda. Ancak, yüksek GSM değeri aynı zamanda daha fazla radyasyon anlamına gelir ve bu da uzun vadede sağlık sorunlarına yol açabilir.

Radyum, kanser tedavisinde kullanılmasının yasaklanmesinin birkaç nedeni vardır: 1. Sağlık riskleri: Radyum oldukça radyoaktiftir ve yüksek dozda radyasyon maruziyeti, ciddi yan etkilere ve hatta ölümcül hastalıklara yol açabilir. 2. Uzun vadeli etkiler: Radyum tedavisi gören hastaların birçoğunda, radyasyon yaralanmalarının bir sonucu olarak ikincil kanserler ortaya çıkmıştır. 3. Yetersiz güvenlik protokolleri: Erken tedavilerde radyumun etkileri tam olarak anlaşılmamış ve yeterli önlemler alınmamıştır. 4. Daha güvenli alternatiflerin varlığı: Günümüzde kemoterapi, immünoterapi ve hedefe yönelik tedaviler gibi daha etkili ve az toksik yöntemler radyumun yerini almıştır. 5. Yasal düzenlemeler: Yeni katı yasalar, radyumun sağlık tesislerinde kullanılmasını riskli ve güvensiz hale getirmiştir.

Röntgen ve ultrason görüntülemelerinde farklı radyasyon türleri kullanılır: - Röntgen: Röntgen cihazlarında iyonizan radyasyon kullanılır. - Ultrason: Ultrasonda ise radyasyon kullanılmaz.

Doz elektronik eşyalar, genellikle iyonlaştırıcı radyasyona maruziyeti değerlendirmek ve çalışanların güvenliğini sağlamak için kullanılır. Bu tür elektronik cihazlar arasında kişisel elektronik dozimetreler bulunur ve bunlar: - Radyasyon riskini sürekli izleyerek maruziyetin kontrol altında tutulmasını sağlar; - Gama ışınları, X-ışınları ve nötronlar gibi radyasyon kaynaklarını ölçer; - Görsel ve sesli uyarılar ile kullanıcıyı radyasyon seviyesi hakkında bilgilendirir. Ayrıca, elektronik eşyalar genel olarak bilgi işleme, iletişim, veri depolama ve ev elektroniği gibi alanlarda da yaygın olarak kullanılır.

Radyasyon emici bazı bitkiler şunlardır: 1. Kaktüs: İç mekanlardaki elektromanyetik radyasyonu emer ve havayı detoksifiye eder. 2. Paşa Kılıcı: Karbondioksidi alarak daha iyi nefes almayı sağlayan taze oksijene dönüştürür. 3. Aloe Vera: Zararlı radyasyona karşı koruma sağlar ve elektronik eşyaların yaydığı radyasyonu temizler. 4. Kauçuk Ağacı: Radyoaktif etkenlerden korur ve havayı çok güzel temizler. 5. Eğrelti Otu: Radyasyon emisyonundan kaynaklanabilecek hasara karşı antioksidan özelliği vardır. Bu bitkilerin radyasyon emme kapasitesi, çevresel faktörlere göre değişiklik gösterebilir.

Solar radyasyon, Dünya yüzeyinde yaklaşık 1000 W/m² olarak ölçülmelidir.

Radura sertifikası, gıdaların raf ömrünü uzatmak ve bakteri oluşumunu engellemek için uygulanan iyonize radyasyon işlemini temsil eden bir işarettir. Bu işaret, paketlenmiş gıdaların üzerinde yeşil bir sembol olarak yer alır ve Türkiye'de 1999 yılından beri yasal olarak kullanılmaktadır. Radura işaretinin bulunduğu ürünlerin paketlerinde, ürünün ışınlandığını belirten bilgilerin yazılması zorunludur.

Alfa, beta ve gama radyasyon türleri, farklı özelliklere sahip olmalarına rağmen bazen karıştırılabilirler. Karışımın nedeni: Bu radyasyon türlerinin her biri, nükleer bozunma sürecinde farklı elementlerin veya izotopların üretilmesiyle ortaya çıkar ve benzer deneysel yöntemlerle tespit edilir. Düzeltme: Karıştırılmalarını önlemek için, her bir radyasyon türünün özelliklerini ve emisyon mekanizmalarını bilmek önemlidir. - Alfa radyasyonu: Pozitif yüklü alfa parçacıklarının emisyonuyla oluşur, düşük penetrasyon gücüne sahiptir ve bir kağıt parçasıyla durdurulabilir. - Beta radyasyonu: Negatif veya pozitif yüklü beta parçacıklarının (elektron veya pozitron) emisyonuyla oluşur, daha fazla penetrasyon gücüne sahiptir ve plastik veya cam tarafından durdurulabilir. - Gama radyasyonu: Yüksek enerjili elektromanyetik radyasyondur, nötr ve kütlesizdir, bu nedenle oldukça nüfuz edicidir ve kurşun gibi yoğun malzemeler veya birkaç santimetrelik beton gerektirir.

En çok radyasyon yayan şeyler arasında şunlar bulunmaktadır: 1. Nükleer enerji santralleri: Uranyum atomlarının parçalanması sonucu büyük miktarda radyasyon yayarlar. 2. X-ışını cihazları: Havaalanları ve gümrüklerde kullanılan bagaj kontrolleri gibi yerlerde bulunurlar. 3. Cep telefonları: Kablosuz bağlantı kurduklarında oldukça fazla radyasyon yayarlar. 4. Floresan lambalar: Beta ve gama radyasyonu yayan kripton-85 gazı içerirler. 5. Duman dedektörleri: İçinde amerisyum-241 izotopu bulundururlar ve alfa parçacıkları ile beta radyasyonu yayarlar.

Fukushima'daki nükleer felaket sonucunda yaklaşık 2.203 kişi olay anında hayatını kaybetti. Ayrıca, radyasyonun uzun vadeli etkileri nedeniyle günümüze kadar 18 binden fazla kişinin öldüğü tahmin edilmektedir.