Psikoterapi

Kognitif (bilişsel) terapi, bireylerin düşünce, inanç ve tutumlarının duygusal durumları ve davranışları üzerindeki etkilerini ele alan bir psikoterapi yöntemidir. Kognitif terapinin temel özellikleri: Yapılandırılmış yaklaşım: Belirli bir yapıya sahiptir ve terapist ile birey arasındaki oturumlar belirli hedeflere ulaşmak amacıyla planlanır. Aktif katılım: Terapi süreci, bireyin aktif katılımını gerektirir ve bireyler kendi düşünce ve inançlarını sorgulamaya ve değiştirmeye teşvik edilir. Problem odaklılık: Şimdiki ve geçmişte yaşanan spesifik problemleri ele alır ve bu problemlere yönelik çözüm yolları geliştirir. Eğitici süreç: Bireylere, düşüncelerini, duygularını ve davranışlarını nasıl daha etkili bir şekilde yöneteceklerini öğrenmeleri için rehberlik edilir. Kısa süreli terapi: Genellikle kısa süreli bir terapi şeklidir. Kognitif terapi, depresyon, kaygı bozukluğu, fobiler, obsesif-kompulsif bozukluk gibi birçok psikolojik rahatsızlığın tedavisinde kullanılır.

TMS (Transkraniyal Manyetik Stimülasyon) tedavisinin kaç seans sürmesi gerektiği, hastanın durumuna, tedaviye verdiği yanıta ve tedavi amaçlarına bağlı olarak değişebilir. Genellikle TMS tedavisi, haftada 5 seans olarak uygulanır ve 4 ila 6 hafta sürebilir. TMS tedavisi, uzman bir hekim tarafından planlanmalıdır.

Davranışçı psikoterapi eğitimi, psikolojik rahatsızlıkların değerlendirilmesi ve tedavisinde kullanılan yapılandırılmış terapi tekniklerini öğretmeyi amaçlayan bir eğitim programıdır. Bu eğitim, katılımcılara hem teorik bilgileri hem de vaka temelli uygulamaları eş zamanlı sunarak alan bilgilerini güçlendirme fırsatı tanır. Davranışçı psikoterapi eğitimlerinin verildiği bazı kurumlar şunlardır: Aknet Akademi. DATEM. Boğaziçi Enstitüsü. Türkiye Psikiyatri Derneği. Davranışçı psikoterapi eğitimine, psikologlar, psikolojik danışmanlar, psikiyatristler, psikiyatri hemşireleri, sosyal hizmet uzmanları ve sosyologlar gibi ruh sağlığı profesyonelleri katılabilir.

BDPD eğitimi, Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler Derneği (BDPD) tarafından düzenlenen bilişsel davranışçı terapi eğitim programlarını ifade eder. BDPD eğitim programlarının bazı özellikleri: Akreditasyon: Avrupa Davranışsal ve Bilişsel Terapi Derneği (EABCT) ve Bilişsel Terapi Akademisi (ACT) standartlarına uygundur ve bu kuruluşlar tarafından akredite edilmiştir. İçerik: Bilişsel davranışçı terapinin temel kuramları, değerlendirme, formülasyon, seans yapılandırması gibi konuları kapsar. Süre: Çoğu program 50 saat olup tek bir modülden oluşur. Katılım Belgesi: Eğitim sonunda, en az %80 devam şartıyla katılımcılara kuramsal eğitime ilişkin katılım belgesi verilir.

Kanser hastalarına psikoterapi ücretsiz olarak sağlanabilmektedir. Bazı kurumlar ve dernekler, kanser hastalarına ücretsiz psikoterapi hizmeti sunmaktadır: Türk Kanser Derneği: Kanserle mücadele eden hasta ve yakınlarına ücretsiz psikolojik danışmanlık hizmeti vermektedir. Umut ve Yaşam Derneği: Roche İlaç Türkiye iş birliğiyle geliştirdiği "Umut ve Yaşam Destek Hattı" projesi kapsamında, psikoterapi ve beslenme danışmanlığı hizmetlerini ücretsiz olarak sunmaktadır. Psiko-onkoloji Derneği: Kanser hastalarına 7/24 telefon destek hattı ve ücretsiz psikoterapi imkanı sağlamaktadır. Ücretsiz hizmet sunan kurumların iletişim bilgileri: Türk Kanser Derneği: 0212 238 30 30, tkd@turkkanserdernegi.org. Umut ve Yaşam Destek Hattı: 0 534 873 58 76, 0 538 216 75 64. Psiko-onkoloji Derneği: 212 560 70 83 ya da 560 70 84.

Irvin D. Yalom, psikoterapi seanslarında ele aldığı gerçek hikayeleri anlattığı eserlerinde anlamlı bir yaşam sürme ve ölüm temalarını işler. Yalom'un eserlerinde ele aldığı bazı konular: Ölüm: Hastalarının ve kendi ölüm korkularıyla yüzleşmelerini, bu temayla nasıl başa çıktıklarını anlatır. Anlam Arayışı: Kısa da olsa her günün tadını çıkararak nasıl anlamlı bir yaşam sürülebileceğini araştırır. Psikolojik Sorunlar: Öfke kontrolü, mutluluk eksikliği gibi psikolojik sorunlarla mücadele eden hastaların hikayelerine yer verir. İnsan Doğası: İnsanın bu dünyadaki konumu ve acıyla başa çıkma yöntemleri üzerine düşünür. Yalom'un tanınmış eserleri arasında "Aşkın Celladı", "Günübirlik Hayatlar" ve "Nietzsche Ağladığında" bulunur.

Moda psikoterapi, İstanbul'da bulunan Moda Psikoterapi Enstitüsü ile ilgili olabilir. Bu enstitü, çeşitli psikoterapi eğitimleri ve atölyeleri düzenlemektedir. Psikoterapi, kişilerin zihinsel sağlık sorunları ve duygusal zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olmak için uzman psikolog veya psikiyatristlerle konuşarak tedavi etmeye yönelik uygulanan psikolojik yöntemlerdir. Psikoterapinin farklı çeşitleri vardır, bunlar arasında: Bilişsel Davranışçı Terapi: Ruh sağlığını bozan durumları ve duygusal endişeleri tedavi etmek için uygulanır. Kişilerarası Terapi: Kişiler arasındaki temel sorunları ele alır ve çözüm yolları arar. Psikodinamik Terapi: Kişinin geçmişindeki olayların mevcut ruh halini nasıl etkilediğini gözlemler. Psikoterapi, tek başına uygulanabildiği gibi ilaç tedavisiyle de desteklenebilir.

Bilişsel Davranışçı Terapide ödev verirken izlenmesi gereken adımlar şunlardır: 1. İşbirlikçi Karar Alma: Ödevler, terapist ve danışan arasında birlikte belirlenmeli ve danışanın sorunlarına uygun olmalıdır. 2. Açık ve Net Sunum: Ödevler açık ve net bir şekilde sunulmalı, önemi hakkında danışana gerekli açıklamalar yapılmalıdır. 3. Danışanın Kabulü: Ödevler, danışanın yeteneklerine ve durumuna göre kabul edilebilir olmalıdır. 4. Yönergelerin Sunulması: Karar verilen ödevlerin yönergeleri danışana sunulmalıdır. 5. Terapistin Soruları: Terapist, ödevler hakkında danışana sorular sormalı, yönergelerin anlaşılıp anlaşılmadığını kontrol etmelidir. 6. Geri Bildirim Alma: Danışan, yaptığı ödevler hakkında terapiste bilgi vermelidir. Ev ödevlerinin türü, danışandan danışana değişiklik gösterebilir.

Pozitif psikoterapide dört ana çatışma türü bulunmaktadır: 1. Beden/Sağlık: Psikosomatik kaygılar. 2. Başarı/İş: Strese katkıda bulunan faktörler. 3. İletişim/İlişkiler: Depresyon için potansiyel tetikleyiciler. 4. Gelecek/Fantezi/Hayatın Anlamı: Korkular ve fobiler. Bu dört alan, tüm insanların doğasında var olsa da, Batı toplumları fiziksel refah ve mesleki başarıya öncelik verirken, Doğu yarımküre kişiler arası bağlantılara ve gelecek beklentilerine daha fazla önem verir. Ayrıca, mikrotravma kavramı da pozitif psikoterapide yer alır ve bu, iç çatışmaları tetikleyen küçük, tekrarlayan psişik yaralanmaları ifade eder.

"Unexpected Love Kiss" ifadesi, farklı bağlamlarda çeşitli hikayeleri ifade edebilir. Örneğin, TikTok'ta "Love Unexpected Kiss Scene" etiketiyle paylaşılan videolar, beklenmedik aşk öpücüğünü içeren sahneleri konu alır. Ayrıca, "An Unexpected Love" adlı bir film de bulunmaktadır. Bu film, mutsuz bir ev hanımı olan Kate'in, iş arkadaşı Mac ile yaşadığı lezbiyen ilişkiyi anlatır. Daha spesifik bir bilgi için, bağlamın veya hikayenin daha fazla detayının sağlanması gerekebilir.

Gestalt terapi, bireylerin öz farkındalıklarını artırarak kişisel gelişimlerini ve yaşam kalitelerini yükseltmeyi hedefler. Gestalt terapinin bazı faydaları: Burada ve şimdi odaklılık. Bütünsel yaklaşım. Kişisel sorumluluk. Duygusal engellerin aşılması. Gestalt terapi, stres, anksiyete, depresyon, ilişki sorunları ve düşük öz saygı gibi çeşitli psikolojik sorunların çözümünde etkili olabilir. Terapinin uygun bir uzman tarafından yürütülmesi önemlidir.

Formülasyon sanatı, farklı alanlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir: Kozmetik formülasyon sanatı. Psikoterapide formülasyon sanatı. Ayrıca, formülasyon kelimesi, herhangi bir ürünün oluşturulması sırasında karıştırılacak ham maddelerin oranlarının hesaplanması anlamında da kullanılır.

Psikoterapide karşıaktarım şu yöntemlerle ele alınabilir: Farkındalık: Terapist, kendi duygusal tepkilerinin farkında olmalı ve bu tepkilerin danışanın aktarımıyla nasıl ilişkili olabileceğini anlamalıdır. Süpervizyon: Terapistler, karşı aktarımı ele almak ve anlamak için süpervizyon almalıdır. Kendi terapisi: Terapistler, kendi terapi süreçlerini devam ettirerek karşı aktarımı daha iyi anlamalarına ve yönetmelerine yardımcı olabilirler. Sınırlar: Terapist, terapötik süreçte profesyonel sınırları koruyarak karşı aktarımın olumsuz etkilerini minimize edebilir. Empati ve anlayış: Terapist, karşı aktarımı empati ve anlayışla ele almalıdır. Geri bildirim: Terapist, uygun olduğunda danışana karşı aktarımın nasıl ortaya çıktığını ve bu durumun terapötik süreci nasıl etkilediğini geri bildirebilir. Karşı aktarım, terapötik sürecin önemli bir parçasıdır ve terapistin dikkatlice ele alması gereken bir durumdur.

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve psikanaliz aynı değildir, her ikisi de farklı yaklaşımlar sunar. BDT, düşüncelerin duygular ve davranışlar üzerindeki etkisini vurgular. Psikanaliz, Sigmund Freud tarafından geliştirilmiş bir yaklaşımdır ve bireyin bilinçaltındaki düşünceler ve duygularla ilgilenir. Hangi terapinin daha etkili olduğu, bireyin kişisel ihtiyaçlarına ve tercihine bağlıdır.

Aktarım ve karşı aktarım, psikoterapide hastanın ve terapistin bilinçdışı duygularını ve tepkilerini tanımlayan kavramlardır. Aktarım, bireyin çocuklukta önemli kişilerle yaşadığı duygu ve tutumları, şimdiki ilişkilerinde yeniden yaşaması durumudur. Karşı aktarım, terapistin, hastanın aktarımına karşı geliştirdiği bilinçdışı duygusal tepkidir. Aktarım ve karşı aktarım, psikanalitik psikoterapinin temel araçları olarak kabul edilir.

InterPlay, katılımcıların vücut, zihin, kalp ve ruhlarını bütünleştirmelerine yardımcı olan, oyun temelli bir uygulamadır. InterPlay tekniğinin bazı özellikleri: Amaç: Kendini tanıma, daha iyi yaşam seçimleri yapma ve stresin azaltılması gibi hedeflere odaklanır. Yöntem: Hikaye anlatma, hareket ve şarkı gibi teknikler içerir. Kullanım: Bireysel veya grup halinde, topluluk ortamlarında, terapi seanslarında, wellness merkezlerinde, okullarda ve profesyonel ortamlarda uygulanabilir. Tarihçe: 1989 yılında Cynthia Winton-Henry ve Phil Porter tarafından San Francisco Bay Area'da kurulmuştur. InterPlay Therapy ise, bağlanma temelli bir oyun terapisi modelidir ve çocuklar, ergenler ile ebeveynleri veya bakıcıları için güvenli ilişkiler kurmayı hedefler.

Organ kaybı sonrası yas sürecini atlatmak için şu yöntemler önerilmektedir: Duyguları ifade etmek: Üzüntü, öfke veya suçluluk gibi duyguları bastırmak yerine yazıya dökmek veya bir yakına anlatmak rahatlama sağlar. Destek sistemi oluşturmak: Aile, arkadaşlar veya destek grupları, yalnızlık hissini azaltır ve duygusal yükü hafifletir. Kendine zaman tanımak: Yas sürecinin belirli bir süresi yoktur, bu nedenle acele etmeden, kendi temponuzda iyileşmeye izin vermek önemlidir. Profesyonel yardım almak: Yas süreci günlük yaşamı ciddi şekilde etkiliyorsa, bir psikolog veya terapistten destek almak faydalı olabilir. Sağlığa dikkat etmek: Düzenli uyku, sağlıklı beslenme ve hafif egzersizler, fiziksel ve zihinsel dayanıklılığı artırır. Yas süreci kişiden kişiye değişiklik gösterebilir ve bazı durumlarda bir uzmana başvurmak gerekebilir.

Boş sahne tekniği, tiyatroda ve danışmanlık süreçlerinde kullanılan iki farklı yöntemle ilişkilidir: 1. Tiyatroda Boş Sahne: Ursula K. Le Guin'in aynı adlı öyküsünden uyarlanan "Labirentler" adlı oyunda, bir yaratığın bir yaratık tarafından önce bir hapishaneye kapatılması ve ardından çeşitli labirentlerde geçirdiği süreçler, yaratığın dilinden anlatılır. 2. Danışmanlıkta Boş Sandalye: Gestalt terapisi içinde geliştirilen bu teknik, kişinin farkındalık kazanmasına, yüzleşemediği düşünceleri dile getirmesine ve zihinsel çatışmalarını düzenlemesine yardımcı olur. Her iki teknik de, bireyin iç dünyasıyla diyalog kurmasını ve duygusal boşalım yaşamasını sağlar.

Durmuş Ümmet'in çözüm odaklı terapisi, kısa süreli çözüm odaklı psikolojik danışma yaklaşımına dayanır. Çözüm odaklı terapinin bazı özellikleri: Gelecek odaklılık. Danışman rolü. Danışanın referans alınması. Online uygulanabilirlik. Bu yaklaşım, depresyon, anksiyete, ilişki ve aile problemleri gibi çeşitli bozukluklarda etkili olabilir. Çözüm odaklı terapi, Durmuş Ümmet tarafından eğitimlerle de sunulmaktadır.

Dönüşümsel sandalye çalışması, 1950'lerde grup psikoterapisinin öncüsü Dr. Jacob Moreno tarafından ortaya atılan ve 1960'larda Dr. Fritz Perls ve Dr. Laura Perls'in çalışmalarıyla temelleri atılan bir psikoterapi yöntemidir. Bu yöntem, bilişsel, davranışsal, varoluşsal, şema, Jungcu, deneyimsel, psikodinamik ve bütünleştirici yaklaşımlar tarafından kabul görmüştür. Sandalye çalışmasının müdahaleleri iki ana başlık altında toplanır: 1. Dışsal diyaloglar: Kayıp ve yas sürecini yönetme, travma ve istismarı aşma, zorlu ilişkilerle başa çıkma ve özgüveni güçlendirme gibi konulara odaklanır. 2. İçsel diyaloglar: İç çatışmaları çözme, eleştirel iç sesin olumsuz etkisine karşı koyma, rüya çalışmaları ve farkındalık artırma gibi konuları içerir. Bu yöntem, bağımlılık, sosyal baskı, tıbbi sorunlar ve psikoz gibi durumlarla çalışırken güçlü bir müdahale aracı olarak kullanılır.