Osmanlıİmparatorluğu

Topkapı Sarayı'nda kafes, Osmanlı İmparatorluğu'nda tahta çıkması muhtemel şehzadelerin ev hapsinde tutulması için kullanılmıştır. Bu sistem, hanedanın sürekliliğini sağlamak amacıyla, yeni padişahın kendisine rakip olabilecek kardeşlerini bir arada öldürmesi uygulamasını sona erdirmek üzere I. Ahmet döneminde getirilmiştir.

Baç kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Osmanlı İmparatorluğu'nda vergi: Baç, Osmanlı Devleti'nde gümrükten geçirilen ticari mallar ile satılmak üzere pazara getirilen mallardan alınan vergidir. 2. Zorla alınan para, haraç: Baç, aynı zamanda zorbalıkla alınan para veya haraç anlamına da gelir.

Kanuni Sultan Süleyman döneminde Fransa'ya verilen kapitülasyonlar şunlardır: 1. Ticaret Vergisi Muafiyeti: Fransız tüccarlar 10 yıl boyunca vergiden muaf tutulacaktı. 2. Gümrük Vergisi: Fransız mallarının değeri üzerinden %3 gümrük vergisi alınacaktı. 3. Yargı Yetkisi: Fransız vatandaşları arasındaki anlaşmazlıkları Fransız konsolosu çözecekti. 4. Osmanlı Vatandaşları ile Anlaşmazlıklar: Osmanlı vatandaşları ile ilgili olan anlaşmazlıklar, Fransız elçiliği görevlisi ve Osmanlı kadıları tarafından çözülecekti. 5. Denizde Serbest Dolaşım: Antlaşması olmayan devletlere ait gemiler, Osmanlı kontrolü altındaki sularda Fransız bayrağı çekerek girebileceklerdi.

Tımarlar, Osmanlı İmparatorluğu'nda önemli bir yere sahipti çünkü birçok fayda sağlıyordu: 1. Askeri Güç: Tımarlar, sipahilerin sultana askeri hizmet sunmasını sağlayarak imparatorluğun savaş kapasitesini artırıyordu. 2. Toprak Yönetimi: Tımar sistemi, toprakların verimli bir şekilde işlenmesini teşvik ediyordu, bu da tarımsal üretimi ve ülkenin gıda ihtiyacını karşılamayı sağlıyordu. 3. Sosyal Denge: Sipahilerin toprak sahibi olması, diğer kesimlere karşı sorumluluklarını yerine getirmelerini gerektiriyordu, bu da sosyal düzenin ve toplumsal dengenin korunmasını sağlıyordu. 4. Gelir Çeşitliliği: Tımar sahipleri, topraklarının gelirinden bir kısmını devlete verirken, geri kalan kısmını kendi kullanımları için elde ediyorlardı, bu da devletin mali kaynaklarının artmasına katkıda bulunuyordu. 5. Yayılma Politikası: Tımar sistemi, Osmanlı'nın benimsediği yayılma politikasını destekliyordu.

Yeniçeri Ocağı'nın kaldırıldığı kışlalar, İstanbul'da bulunan "Eski Odalar" ve "Yeni Odalar" olarak adlandırılan kışlalardır.

Son halife, Türkiye Cumhuriyeti'nde, Abdülmecid Efendi'dir.

Tarihte en çok deniz savaşını kazanan devlet, Osmanlı İmparatorluğu'dur.

Preveze kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Yer Adı: Yunanistan'ın bir ili ve aynı zamanda bu ilde bulunan bir şehirdir. 2. Tarihî Olay: 28 Eylül 1538 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Haçlı donanması arasında gerçekleşen ve Osmanlıların zaferiyle sonuçlanan deniz savaşıdır.

Fatih döneminde Berberiler, Endülüs'te ayaklandı.

Sadrazamlar, Osmanlı İmparatorluğu'nda çeşitli nedenlerle azledilebilirdi: 1. Sefer Başarısızlığı: Sadrazamın sefer sırasında başarısız olması, azledilmesinin başlıca sebeplerindendir. 2. Dirayetsizlik ve Sert Davranış: Yaşlılık, dirayetsizlik, sert ve geçimsiz bir tutum sergilemek de azil sebepleri arasındaydı. 3. Saray Entrikaları: Sadrazamın aleyhine çevrilen entrikalar ve saray mensuplarının müdahaleleri de azillere yol açardı. 4. Rüşvet ve Yolsuzluk: Sadrazamların rüşvet aldığı veya yolsuzluğa karıştığı iddiaları da görevden alınmalarına neden olabilirdi.

Osmanlı İmparatorluğu'nda 15. yüzyılın ortalarında yaklaşık 40.000 akıncı bulunmaktaydı.

Konstantinopolis'in fethi, Mehmed Fetihler Sultanında 29 Mayıs 1453 tarihinde gerçekleşmiştir.

Osmanlı ve Rusya'nın savaşmasının başlıca nedenleri şunlardır: 1. Tarihsel ve Coğrafi Rekabet: Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya, Karadeniz, Kafkasya ve Balkanlar gibi stratejik bölgelerde hâkimiyet kurma mücadelesi vermiştir. 2. Dini Farklılıklar: Osmanlı İmparatorluğu'nun İslam dinini, Rusya'nın ise Ortodoks Hristiyanlığı benimsemesi, iki devlet arasındaki düşmanlığı artırmıştır. 3. Askeri ve Ticari Hırslar: Her iki devlet de askeri gücünü artırmak ve ticaret yollarını kontrol etmek istemiştir. 4. Ulusal Kimlik ve Egemenlik Mücadeleleri: Osmanlı İmparatorluğu çok uluslu bir yapıdayken, Rusya milliyetçi bir yaklaşım sergilemiş ve bu durum etnik gruplar arasında gerilim yaratmıştır. 5. Rusya'nın Sıcak Denizlere İnme Arzusu: Rusya'nın sıcak denizlere inme politikası, Osmanlı'nın stratejik konumunu tehdit etmiş ve bu da çatışmaları tetiklemiştir.

Fatih Sultan Mehmet'in Karadeniz'de egemenlik sağlamasının devlete yararları şunlardır: 1. Ticaret Yollarının Kontrolü: Karadeniz'deki ticaret yolları Osmanlı kontrolüne geçti, bu da ekonomik gücü artırdı. 2. Sınır Güvenliği: Kuzeyden gelecek tehditler engellendi, sınır güvenliği sağlandı. 3. Rakip Güçlere Karşı Üstünlük: Ceneviz ve Venedik'e karşı deniz ticaretinde üstünlük sağlandı. 4. Kırım Hanlığı ile İttifak: Kırım Hanlığı'nın Osmanlı himayesine girmesi, Karadeniz'deki Osmanlı gücünü pekiştirdi. 5. İpek Yolu'nun Kontrolü: Karadeniz limanları ve boğazları, İpek Yolu'nun deniz bağlantılarını kontrol etmeyi sağladı. 6. Stratejik Savunma: Karadeniz'deki hakimiyet, Osmanlı'nın Kafkaslar ve Balkanlar üzerindeki etkisini artırdı.

Ayan ve mütesellim sistemi, Osmanlı İmparatorluğu'nun taşra yönetiminde önemli bir rol oynamıştır. Ayan, halk ile devlet arasında aracılık yapan, halkın saygısını kazanmış, sözü dinlenir kişilerdir. Ayan ve mütesellim sisteminin bazı özellikleri: Güç ve Servet Artışı: 18. yüzyılda ayanlar ve mütesellimler, artan yetkileri sayesinde servetlerini artırmış ve yerel güçler haline gelmişlerdir. Çıkar Çatışmaları: Ayanlar ve mütesellimler arasında, özellikle sancaklarda kuvvetli ailelere mensup olanlar arasında menfaat çatışmaları çıkmıştır. Görevin Devredilmesi: Mütesellimler, görevlerini genellikle "voyvoda" olarak anılan kişilere iltizam yoluyla devretmişlerdir. Kaldırılması: Tanzimat Fermanı ile mütesellimlik kurumu kaldırılmış, yerine muhassıllıklar getirilmiştir.

Carter V. Findley'in "Osmanlı İmparatorluğu'nda Bürokratik Reform: Bâb-ı Âlî 1789-1922" adlı eseri, Osmanlı bürokrasisinin modernleşme sürecini ve bu süreçte yaşanan reformları ele almaktadır. Kitapta anlatılan ana konular şunlardır: 1789-1922 yılları arasındaki iktidar mücadeleleri: Eser, Tanzimat dönemine kadar olan süreçte gücün önce bürokrasiye, ardından sivil bürokrasiye kaydığını, II. Abdülhamit döneminde ise tekrar saraya geçtiğini incelemektedir. Reformların detayları: Rasyonel bürokratik sistemin önündeki engeller ve reformların nasıl gerçekleştiği üzerinde durulmaktadır. Bâb-ı Âlî'nin rolü: Osmanlı bürokrasisinin en önemli kurumu olan Bâb-ı Âlî'nin teşkilat yapısı ve gelişimi incelenmektedir. Batı etkisi: Devletin arka arkaya aldığı siyasi ve askeri yenilgiler sonucu Batı medeniyetinin üstünlüğünün anlaşılması ve Batılılaşmanın hızlanması ele alınmaktadır.

1908'de Meşrutiyet'in ilan edilmesi, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin öncülüğünde, Sultan II. Abdülhamid'in baskıcı yönetimine karşı yürütülen mücadelenin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. 1908 yılında, Makedonya’da görev yapan genç subaylar ve İttihatçılar, Sultan II. Abdülhamid’i anayasanın tekrar yürürlüğe girmesi için zorlamış ve padişah, 23 Temmuz 1908’de Kanun-ı Esasi’yi (Osmanlı Anayasası) yeniden yürürlüğe koyarak meşrutiyet idaresini yeniden yürürlüğe koymak zorunda kalmıştır. Bazı tarihçilere göre, II. Meşrutiyet’in ilanında özellikle mason locaları da önemli rol oynamışlardır. Ayrıca, 1908 Devrimi olarak da bilinen bu olay, Osmanlı siyasetinde büyük bir dönüşüm yaratmış ve anayasal yönetimin geri getirilmesiyle halkın yönetime katılımının önü açılmıştır.

"Kaçın Kurası" deyiminin hikayesi, Osmanlı İmparatorluğu'ndaki zorunlu askerlik sistemine geçişle ilgilidir. 1846 yılında yürürlüğe giren Kura Kanunu ile askerlik hizmetine alınacak kişiler için kura çekilişi yapılmaya başlandı. Günümüzde "kaçın kurası" ifadesi, "kolay kolay aldanmayacak kadar görmüş geçirmiş, uyanık kimse" anlamında kullanılmaktadır.

Osmanlı İmparatorluğu'nda toplam 218 sadrazam (paşa) görev yapmıştır.

İstanbul'un fethinde gerçekleşen muharebeler şunlardır: 1. Topkapı Kuşatması: 6 Nisan 1453'te II. Mehmet, Edirne'den hareket ederek İstanbul surları önüne geldi ve kuşatmaya başladı. 2. Haliç'e Gemi İndirme: 18 Nisan'da top atışıyla başlayan ve altı saat süren yürüyüş başarısız oldu. 3. Karadan Haliç'e Gemi Yürütme: 20 Nisan'da üç Ceneviz gemisi ve bir Bizans gemisi, Osmanlı ablukasını aşarak Haliç'ten içeri girmeyi başardı. 4. Son Saldırı ve Fetih: 29 Mayıs 1453'te II. Mehmet, İstanbul'a girerek fethi gerçekleştirdi.