YeniçeriOcağı

Yeniçeri kurşunu askerleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun Yeniçeri Ocağı'nda görev yapan ve muharebe alanında padişahın çadırını koruma gibi önemli bir göreve sahip olan askerlerdi. Ayrıca, sefer yürüyüşlerinde yeniçerilerin önünde gider, ordugâhta yolların düzenlenmesine yardımcı olur ve savaşlarda orduya moral vermek için mehter takımı ile birlikte hareket ederlerdi.

Vakayı Hayriye olarak bilinen Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması olayı, bir dizi nedenin bir araya gelmesi sonucu gerçekleşmiştir: 1. Yeniçerilerin Ahlaksız Davranışları: Yeniçeriler, halka ve esnafa eziyet ediyor, padişahın tahta çıkışını bile etkileyebiliyordu. 2. Modern Ordu Çalışmaları: II. Mahmut, uzun süredir modern bir ordu kurma çalışmaları yapıyordu ve bu çalışmalar artık nihayete erdirilmek isteniyordu. 3. İsyan: 25 Mayıs 1825'te yayınlanan bir fermanla yeni bir askeri birlik olan Eşkinci Ocağı'nın kurulması ilan edilince, yeniçeriler isyan etti. 4. Padişahın Kararlılığı: II. Mahmut, isyana hazırdı ve yeniçerilerin ortadan kaldırılması için gerekli adımları attı. Bu olaylar sonucunda, 16 Haziran 1826'da Yeniçeri Ocağı topa tutularak yok edildi ve yerine Asâkir-i Mansûre-i Muhammediyye adlı yeni bir ordu kuruldu.

Karacehennem İbrahim Paşa lakabını, 1826 yılında gerçekleşen Vaka-i Hayriye olarak bilinen Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması sırasında gösterdiği şiddet ve cesaretten dolayı almıştır.

II. Mahmud'un en büyük başarısı olarak Osmanlı İmparatorluğu'na modern bir yapı kazandırması ve imparatorluğun çöküşünü bir süre daha ertelemesi gösterilebilir. Bu doğrultuda gerçekleştirdiği bazı önemli ıslahatlar şunlardır: Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması (Vaka-i Hayriye). Batı tarzı reformların başlatılması: Kıyafet düzenlemeleriyle memurlara pantolon ve fes giyme zorunluluğu getirilmesi, ilk nüfus sayımının yapılması, ilk posta teşkilatının kurulması ve Osmanlı'nın ilk resmi gazetesi Takvim-i Vekayi'nin yayımlanması. Eğitim alanında yenilikler: İlköğretimi zorunlu hale getirmesi, modern tıp ve harp okullarının kurulması. Devlet teşkilatında düzenlemeler: Divan-ı Hümayun'un lağvedilip bakanlıkların ve meclislerin kurulması.

Karakullukçu, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Tarih Terimi: Yeniçeri Ocağı'nda, bölük ve orta odalarında odaları temizlemek, yemek kaplarını yıkamak gibi ayak hizmetlerini gören er. 2. Modern Kullanım: İş dünyasında, Barış Karakullukçu gibi isimler, danışmanlık, telekomünikasyon, perakende ve bankacılık sektörlerinde çeşitli görevler üstlenen iş liderleri olabilir.

İbrahim Paşa, "Karacehennem" lakabını, 1826 yılında gerçekleşen Vaka-i Hayriye olarak bilinen Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması sırasında gösterdiği şiddet ve cesaretten dolayı almıştır. Bu olayda, İbrahim Paşa'nın top atışlarıyla ortalığı adeta bir cehenneme çevirdiği ve bu nedenle "kara top dumanı" anlamına gelen "karacehennem" lakabını kazandığı düşünülmektedir.

Baruthaneler, Osmanlı İmparatorluğu'nda Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasıyla birlikte kapatılmıştır.

II. Mahmud'un en büyük reformu olarak Yeniçeri Ocağı'nı kapatması ve yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediyye adlı modern bir ordu kurması gösterilebilir. 1826 yılında gerçekleşen bu olay, "Vakay-ı Hayriye" olarak adlandırılır ve II. Mahmud'un yenileşme yolunda en önemli adımlarından biri olarak kabul edilir. II. Mahmud'un gerçekleştirdiği diğer bazı önemli reformlar ise şunlardır: Eğitim alanında: İlköğretimin zorunlu hale getirilmesi, modern tıp ve harp okullarının kurulması. Yönetim alanında: Divan-ı Hümayun'un kaldırılması ve bakanlıkların kurulması. Sosyal alanda: Kıyafet düzenlemesi yaparak memurların pantolon, ceket giyip fes takmasının zorunlu hale getirilmesi.

Yeniçeri ocağında "civelek", yakışıklı delikanlılardan seçilen ve aşçıbaşının yanında çalışan gençlere verilen addır.

Fatih Sultan Mehmet, Kurtçu Doğan'ı Yeniçeri Ocağı ağası olarak görev yaptığı sırada çıkardığı Buçuktepe İsyanı nedeniyle sürgün etti. İsyanın sebebi, Yeniçerilerin maaşlarının düşürülmesi ve genel memnuniyetsizliğiydi.

II. Mahmut döneminde Yeniçeri Ocağı'nın yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye adlı ordu kuruldu.

Osmanlı'da Dergâh-ı Âli Tulumbacı Ocağı adıyla kurulan ilk itfaiye teşkilatı, 1720 yılında Yeniçeri Ocağı'na bağlı olarak kurulmuştur.

Ocak ve devlet ilişkisi, Osmanlı Devleti'nde iki farklı anlayışla ele alınmıştır: 1. "Ocak devlet içindir" anlayışı, Osmanlı'nın duraklama dönemine kadar hakim olan görüştür. 2. "Devlet ocak içindir" anlayışı ise duraklama döneminden sonra ortaya çıkmıştır.

Yeniçeri Ocağı, 1826 yılında II. Mahmut tarafından yasaklanmıştır.

Yeniçeri Ocağı, I. Murad döneminde kurulan ve çok iyi silah kullanan, savaş alanında padişaha hizmet eden askeri ocağın adıdır.

"Devlet ocak içindir" ifadesi, Yeniçeri Ocağı'nın bozulmaya başlamasıyla ortaya çıkan ve "Ocak, devlet içindir" anlayışının yerini alan bir zihniyeti ifade eder. Bu anlayışa göre, Yeniçeriler artık devleti kendi çıkarları için kullanmaya başlamışlar ve disiplinsiz bir yapı oluşturmuşlardır.

İstanbul'da ilk tulumbacılar, 18. yüzyılın ortalarına doğru III. Sultan Ahmet'in büyük veziri Nevşehirli Damat İbrahim Paşa tarafından kurulan Yeniçeri Ocağı'na bağlı Tulumbacı Ocağı'dır. Bu ocağın başına, yaptığı yangın tulumbasını başarılı bir şekilde kullandıktan sonra Davud Gerçek (veya Gerçek Davud) tayin edilmiştir.

Osmanlı'da "kethüda oda" ifadesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Yeniçeri Ocağı'nda: "Oda kethüdası", Yeniçeri Ocağı'nda yeniçeri ağalarının hizmetinde bulunan, kul oğlanlarını koruyan ve suç işleyenleri cezalandıran yüksek rütbeli bir görevliydi. 2. Genel Anlamda: "Kethüda", Osmanlı devlet ve esnaf teşkilatlarında, zengin kimselerin veya devlet büyüklerinin buyruğunda çalışan ve onların işlerini gören kimse anlamına gelir.

Topkapı Sarayı'ndaki Yeniçeri ağacı, 1826 yılında II. Mahmud tarafından Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması sırasında ateşe verilen Yeniçeri Kışlası'nın bir parçası olarak kaldırıldı.

Sekban, Osmanlı İmparatorluğu'nda iki farklı görevde bulunan bir asker sınıfını ifade eder: 1. Sınır boylarında görev yapan sekban: Bu sekbanlar, ordunun sınır bölgelerinde koruma ve güvenlik görevlerini yerine getirirlerdi. 2. Eyalet paşaları ve sancak beylerine bağlı sekban: Bu sekbanlar, eyalet paşaları ve sancak beylerinin emrinde çeşitli askeri faaliyetlerde bulunurlardı. Ayrıca, "sekban" kelimesi, Yeniçeri Ocağı'ndan bir gölge oyunu tipini de tanımlamak için kullanılır.