MilliMücadele

Halil İnalcık'ın "Milli Mücadele Tarihi" kitabı tek cilt olarak yayımlanmıştır.

Havza ve Amasya genelgeleri, Milli Mücadele döneminde önemli belgelerdir çünkü: 1. Havza Genelgesi (28 Mayıs 1919): - Milli mücadelenin ilk genelgesidir ve halkın işgallerden haberdar olmasını sağlayarak milli bilinci uyandırmıştır. - İşgallere karşı protesto mitingleri düzenlenmesini istemiş ve bu sayede İstanbul Hükümeti ile İtilaf devletlerine telgraflar çekilmiştir. 2. Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919): - Kurtuluş savaşının amacını, gerekçesini ve yöntemini ilk kez belirtmiştir. - Milli egemenlikten ilk kez üstü kapalı bahsedilmiş ve Temsil Heyeti'nin kurulması kararlaştırılmıştır. - Erzurum ve Sivas Kongrelerinin toplanmasına karar verilmiş, böylece milli mücadele kişisellikten çıkarılıp halka mal edilmiştir.

Sivas'ta kongre binası, 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında gerçekleştirilen Sivas Kongresi'ne ev sahipliği yapmak amacıyla yapılmıştır. Bu kongre, Milli Mücadele'nin dönüm noktalarından biri olmuş ve Anadolu'nun bağımsızlık hareketinin merkezi olarak kabul edilmiştir.

8. sınıf inkılap tarihi 3. ünite özeti, "Millî Bir Destan: Ya İstiklal Ya Ölüm!" başlığı altında şu konuları içerir: Doğu ve Güney Cepheleri: Doğu Cephesi'nde Ermenilere karşı savaşılmış ve Gümrü Barış Antlaşması imzalanmıştır. Düzenli Ordunun Kurulması: Kuvâ-yi Milliye'nin yerine düzenli orduya geçilmiştir. Batı Cephesi: I. İnönü Savaşı, Kütahya-Eskişehir Savaşları ve Sakarya Meydan Muharebesi gibi önemli savaşlar bu cephede yaşanmıştır. Maarif Kongresi: Savaş ortamında bile eğitime verilen önemi göstermek için düzenlenmiştir. Tekâlif-i Milliye Emirleri: Mustafa Kemal, ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için bu emirleri yayımlamıştır. Büyük Taarruz ve Mudanya Ateşkes Antlaşması: Kurtuluş Savaşı'nın askeri safhası sona ermiş, Yunanlar Anadolu'dan atılmıştır. Bu ünite, Millî Mücadele dönemindeki siyasi ve askeri gelişmeleri, Türk milletinin vatanseverliğini ve fedakarlığını ele alır.

Milli Mücadele döneminde Maraş, 22 gün 22 gece süren bir direnişin ardından Fransız işgalinden kurtuldu. Kurtuluş süreci şu şekilde gelişti: 1. Fransızların Tutuklaması: 21 Ocak 1920'de Fransız işgal kuvvetleri komutanı General Querrette, Maraş'ın ileri gelenlerinden bazılarını tutukladı. 2. Direnişin Başlaması: Arslan Bey'in halkı direnişe çağırmasıyla şehirde İstiklal mücadelesi başladı. 3. Çatışmalar ve Bayrak Olayı: Sütçü İmam'ın Fransızlara attığı ilk kurşun ve Türk bayrağının kaleden indirilmesi, direnişi tetikledi. 4. Fransızların Çekilmesi: 10 Şubat 1920'de Fransızlar yenilgiyi kabul ederek şehirden çekildi. Maraş'ın kurtuluşu, TBMM tarafından 5 Nisan 1925'te İstiklal Madalyası ve 1973'te "Kahraman" unvanıyla onurlandırıldı.

Atatürk'ün Adana'yı sevmesinin bazı nedenleri: Tarımsal güç: Atatürk, Adana'nın tarımsal gücüne inanıyordu ve burayı bir kalkınma modeli olarak görüyordu. Milli Mücadele'deki yeri: Mondros Mütarekesi'nin maddelerini Adana'da öğrenmiş ve 1923'teki ziyaretinde "Bende bu vakayiin ilk hiss-i teşebbüsü bu memlekette, bu güzel Adana’da vücut bulmuştur" demiştir. Sanayi şehri olması: Adana'nın sanayi şehri olması ve modern yüzü Atatürk'ü etkilemişti. Adanalıların bağlılığı: Adana halkı, Atatürk'ü hemşeri olarak benimsemiş ve bu durum onun Adanalılar ile olan bağını güçlendirmişti.

Kuvayi Milliye'nin oluşum süreci ve sonrasında meydana gelen gelişmeler şu şekildedir: 1. Oluşum Süreci: - Mondros Ateşkes Anlaşması sonrası Osmanlı İmparatorluğu'nun topraklarının işgali ve Osmanlı ordusunun terhis edilmesi, halkın direniş göstermesine neden oldu. - İşgallere karşı yerel ve gönüllü direniş birlikleri olan Kuvayi Milliye, 1918 yılında Batı Anadolu'da, özellikle Ege Bölgesi'nde örgütlenmeye başladı. 2. Sonrası Gelişmeler: - Düzenli Orduya Geçiş: 1921 yılında Kuvayi Milliye birlikleri, düzenli ordunun kurulmasına kadar geçen sürede işgal kuvvetlerine karşı başarılı savunmalar gerçekleştirdi ve ardından düzenli orduya katıldı. - Milli Mücadeleye Katkı: Kuvayi Milliye'nin faaliyetleri, Türk ulusal direnişinin temel taşlarından birini oluşturdu ve Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasında büyük rol oynadı. - Zafer ve Son: 1922'deki Büyük Taarruz ve ardından Mudanya Mütarekesi ile Anadolu'daki işgal sona erdi.

Mustafa Kemal Atatürk, Erzurum Kongresi'nde şu önemli adımları atmıştır: 1. Kongre Başkanlığına Seçilmesi: 23 Temmuz 1919'da yapılan kongrede oy birliğiyle başkan seçilmiştir. 2. Temsil Heyeti'nin Kurulması: Kongrede, dokuz kişiden oluşan bir Temsil Heyeti seçilmiş ve bu heyetin başına geçmiştir. 3. Milli Mücadele Kararları: Kongre'de alınan kararlarda, milli sınırlar içinde vatanın bölünmez bir bütün olduğu, manda ve himaye kabul edilemeyeceği ve geçici bir hükûmet kurulması gerektiği gibi ilkeler yer almıştır. 4. Askerlik Görevinden İstifa: 8 Temmuz 1919'da İstanbul Hükümeti'nin emriyle resmi görevinden istifa etmiş ve milletin bir ferdi olarak mücadeleye devam etmiştir.

Nazım Hikmet, 19 yaşında (1921 yılı) Milli Mücadele'ye katılmak için ailesinden habersiz Anadolu'ya geçti.

"Nene Hatun'la Bir Gün" kitabının özeti şu şekildedir: Bu kitap, "Ünlülerle Bir Gün" dizisinin bir parçasıdır ve Mustafa Orakçı tarafından yazılmıştır. Kitapta, Türk kadınının cesaret ve yiğitliğine örnek gösterilen Nene Hatun'un mücadelesi anlatılmaktadır.

Mehmet Celal Özyıldız'ın Milli Mücadele dönemi ile ilgili anlattığı savaşlar arasında Doğu ve Güney Cephesi muharebeleri yer almaktadır.

Halil İnalcık'a göre milli mücadelenin başlangıcı, 1908 yılındaki II. Meşrutiyet'in ilanı olarak kabul edilmelidir.

Amasya Genelgesi, 22 Haziran 1919'da, ülkenin bağımsızlığının tehlikede olduğunu ve milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararının kurtaracağını duyurmak amacıyla yayınlanmıştır. Genelge, Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşları tarafından, milli mücadelenin gerekçe, amaç ve yöntemini belirlemek için hazırlanmıştır. Ayrıca, genelgenin yayınlanmasının bir diğer nedeni de, İstanbul hükümetinin sorumluluğunu yerine getirememesi ve Türk milletini yok olmuş gibi göstermesidir. Amasya Genelgesi, 21-22 Haziran 1919 gecesi hazırlanmış ve ertesi gün tüm mülki amir ve askeri komutanlara telgrafla bildirilmiştir.

Amasya Genelgesi ve Sivas Kongresi'nden sonra düzenlenen son kongre, Afyon Kongresi'dir. Afyon Kongresi, 2 Ağustos 1920 tarihinde gerçekleştirilmiştir.

Amasya Genelgesi ile İstanbul Hükümeti ilk kez Temsil Heyetinin hukuksal varlığını tanımıştır ifadesi, Milli Mücadele Dönemi'ne ait bilgiler arasında yanlıştır. Doğru bilgi ise Amasya Görüşmelerinde İstanbul Hükümeti'nin, Temsil Heyeti'ni tanıdığıdır.

Peyami, "Ateşten Gömlek" romanında çevirmen olarak yer almaktadır çünkü Milli Mücadele'ye destek vermek amacıyla Garp Cephesi'ne mütercim olarak gitmiştir. Peyami, hariciye nazırlığında çalışan, birçok dile hâkim ve entelektüel birikimi olan bir gençtir. Peyami, bir subay olarak cephede savaşmanın yanı sıra, aynı zamanda çeviri yaparak da Milli Mücadele'ye katkıda bulunmaktadır.

Gazi Antep'in kurtuluşunu anlatan şiirin adı "Bir Kurtuluş Destanı"dır.

Milli Mücadele döneminde Trabzon Vilayetinin sorunları ve bunların çözümüne yönelik Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyetinin raporu, 19 Nisan 1919 tarihinde kaleme alınmıştır. Raporda vilayetin sorunları yedi başlık altında toplanmıştır: 1. Ticaret ve ziraat. 2. Eğitim. 3. Yolların inşası. 4. İmar ve inşaat. 5. Belediye idareleri ve bütçeleri. 6. Sağlık. 7. Genel olarak sosyal yapının düzeltilmesi. Cemiyet, bu sorunların çözümü için çeşitli öneriler sunmuş ve bu önerilerin uygulanması için hükümete çağrıda bulunmuştur.

Doğu ve Güney Cepheleri'nin sonuçları şunlardır: Doğu Cephesi: 1. Gümrü Antlaşması (3 Aralık 1920) ile Ermeni sorunu çözüldü ve doğu sınırı belirlendi. 2. TBMM, ilk askeri ve siyasi zaferini kazandı. 3. Ermenistan, TBMM'nin siyasi varlığını tanıdı ve onu ilk tanıyan devlet oldu. 4. Doğu Cephesi'nin kapanması ile buradaki birlikler Batı ve Güney cephelerine kaydırıldı. Güney Cephesi: 1. Ankara Antlaşması (20 Ekim 1921) ile Fransızlar, işgal ettikleri bölgeleri Türkiye'ye geri bıraktılar. 2. Bu antlaşma, Milli Mücadele'nin diplomatik zaferlerinden biri olarak kabul edilir. 3. Güney Cephesi'ndeki başarılar, Türk milletinin bağımsızlık ve egemenlik konusundaki kararlılığını pekiştirdi. 4. Halkın desteği ve katılımı arttı, milli mücadelenin aktif bir parçası oldular.

Atatürk'ün diğer milletlere örnek olan mücadeleleri arasında şunlar öne çıkmaktadır: Emperyalizme karşı Milli Mücadele: Atatürk, Birinci Dünya Savaşı sonrasında Anadolu'da emperyalistlere karşı Türk Milli Mücadelesi'ni başlatmış ve başarıya ulaştırmıştır. İnkılaplar: Zaferden sonra, Türk milletinin çağdaşlaşması için siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda bir dizi inkılap gerçekleştirmiştir. Ortadoğu'daki Arap halklarıyla işbirliği: Ortadoğu'daki Arap halkları, Mustafa Kemal Paşa'yı kurtarıcı olarak görmüş ve bağımsızlık mücadelelerinde destek istemişlerdir. Ayrıca, Atatürk'ün dış politika vizyonu ve "Yurtta Sulh, Cihanda Sulh" ilkesi, birçok ülkeye örnek olmuştur.