MilliMücadele

Nene Hatun'un önemli olmasının bazı sebepleri şunlardır: 93 Harbi'ndeki rolü. Milli Mücadele'deki katkısı. Türk kadınının sembolü olması. Sosyal ve kültürel çalışmaları. Anısının yaşatılması.

19 Mayıs, Mustafa Kemal Atatürk tarafından gençliğe güven ve gelecek umudu nedeniyle armağan edilmiştir. Bu günün gençlere armağan edilmesinin diğer nedenleri arasında: Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcı olması. Atatürk'ün doğum günü olarak kabul edilmesi. 19 Mayıs, 1938 yılından itibaren "Gençlik ve Spor Bayramı" olarak kutlanmaya başlanmış, 1981 yılında ise "Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı" adını almıştır.

Siyah Melek (Zincirler Kırılırken), Milli Mücadele döneminde geçen bir Türk filmidir. Filmin konusu: Anadolu'daki Kuva-yi Milliye birliklerine mühimmat temini için Miralay Rauf Bey'in önderliğinde bir grup harekete geçer. Toplandıkları gece, Komutan Cafer Bey'in baskını ile karşı karşıya kalırlar. Kim olduğunu bilmedikleri Kara Süvari'nin yardımıyla baskından kurtulurlar. Arkalarında kanıt bırakmaları nedeniyle, Komutan Cafer, Miralay ve kızından şüphelenmeye başlar ve onların peşine düşer.

27 Aralık 1919'da Mustafa Kemal Atatürk, Heyet-i Temsiliye üyeleriyle birlikte Ankara'ya geldi. Bu olay, Milli Mücadele'nin seyri açısından yeni bir dönemin başlangıcı oldu. 27 Aralık 1919'da Ankara'da yaşanan bazı diğer olaylar: Karşılama: Ankara halkı, davul ve zurnalar eşliğinde heyeti karşıladı. Dini merasim: Hacı Bayram Camii'nde dini bir merasim düzenlendi. Konuşma: Atatürk, Hükümet Konağı'nda halka bir konuşma yaptı. İkamet: Ziraat Mektebi'ne yerleşildi.

Amasya Görüşmeleri'nin önemi şu şekilde özetlenebilir: İstanbul Hükümeti, Milli Mücadele'yi ve Temsil Heyeti'ni resmen tanıdı. Erzurum ve Sivas Kongreleri'nde alınan kararlar, İstanbul Hükümeti tarafından kabul edildi. Meclis-i Mebusan'ın toplanması kararlaştırıldı. Temsil Heyeti ile İstanbul Hükümeti arasındaki ilişkiler yumuşadı. Anadolu hareketi, İstanbul Hükümeti'ne karşı siyasal bir başarı kazandı. İstanbul Hükümeti, Anadolu'ya tabi olmak zorunda kaldı.

Amasya Tamimi'nin 6. ve 7. maddeleri, Millî Mücadele'nin örgütlenmesi ve sürekliliği açısından büyük önem taşır: 6. madde: "Askeri ve milli teşkilat, hiçbir şekilde ilga edilmeyecektir. Kumanda hiçbir şekilde terk edilmeyecek ve başkasına verilmeyecektir. Silahlar ve mühimmat katiyen elden çıkarılmayacaktır". 7. madde: "Bu faaliyetler millî bir sır olarak saklanmalı ve gerekiyorsa temsilciler yolculuklarını gizleyerek yapmalıdır". Bu maddeler, Millî Mücadele'nin askeri ve örgütsel altyapısını koruyarak, direnişin gizli ve düzenli bir şekilde sürdürülmesine olanak tanır.

Kuvâ-yi Milliye, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'ndaki yenilgisini takiben Mondros Mütarekesi döneminde, halkın kendiliğinden örgütlendiği yerel milis güçlerdir. Özellikleri: Yerellik: Bölgesel ve yerel örgütlerden oluşmuştur. Bağımsızlık: Merkezi bir yönetim veya koordinasyon yoktur. Amaç: İşgallere karşı direniş ve milli mücadele. Önemli Komutanlar: Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa, Ali Fuat Paşa, Demirci Mehmet Efe, Yörük Ali Efe, Şahin Bey, Çerkez Ethem, Topal Osman. Faaliyet Alanları: Güney Cephesi: Fransızlar ve Ermeni Lejyonu (Adana, Gaziantep, Mersin, Şanlıurfa). Doğu Cephesi: Ermeniler (Ardahan, Artvin, Kars, Sarıkamış). Batı Cephesi: Yunanlar (İzmir, Trakya, Muğla - Eskişehir). Kuvâ-yi Milliye, düzenli ordu kuruluncaya kadar (1921) direniş göstermiştir.

Atatürk'ün kalpak takmasının iki temel nedeni vardır: 1. Pratik neden: Kalpak, cephe koşullarında ve Anadolu'nun sert kışında başı sıcak tutan kullanışlı bir başlıktı. 2. Sembolik neden: Kalpak, Osmanlı saltanatına karşı başlatılan millî hareketin ayrı bir kimliğini yansıtıyordu. Atatürk, 1925 yılında gerçekleştirilen şapka devrimiyle batılı kıyafeti benimsedi ve kalpak kullanımına son verdi.

Mustafa Kemal Atatürk'ün katıldığı bazı önemli olaylar şunlardır: I. Dünya Savaşı: Çanakkale Cephesi'nde miralaylığa, Sina ve Filistin Cephesi'nde ise Yıldırım Ordular Grubu komutanlığına atandı. Kurtuluş Savaşı: 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkarak Kurtuluş Savaşı'nı başlattı. Başkomutanlık: Sakarya Meydan Muharebesi'nde Türk ordularına komuta etti ve 19 Eylül 1921'de "gazi" sanını alarak mareşal rütbesine yükseldi. Lozan Antlaşması: 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması ile Kurtuluş Savaşı'nın başarıyla sonuçlanmasını sağladı. Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı olarak birçok reform ve yenilik gerçekleştirdi.

Osman Ağa'nın hikayesi, farklı bağlamlarda ele alınabilir: Topal Osman Ağa. Temeşvarlı Osman Ağa. Osman Ağa (Sabatayist).

Ömer Muhtar, dini konularda bilgili, enerji dolu ve çetin bir karaktere sahip bir lider olarak tanımlanmıştır. Bazı özellikleri: Eğitim: İlk eğitimini babasından almış, ardından Senusi Hareketi medreselerinde öğrenim görmüştür. Liderlik: 1923'te İtalyanlara karşı direniş hareketini başlatmış ve 20 yıl boyunca gerilla savaşlarıyla İtalyan kuvvetlerine karşı mücadele etmiştir. İdealler: Hayatta sadece iki seçenek gördüğünü belirtmiştir: Ya şehadet, ya da zafer. Esaret ve idam: 1931'de esir düşmüş ve bir savaş mahkemesince idama mahkum edilerek idam edilmiştir. Ömer Muhtar, "Çöl Aslanı" olarak anılmıştır.

8. sınıfta T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde işlenen bazı konular şunlardır: 1. dönem konuları: Bir Kahraman Doğuyor; Milli Uyanış: Bağımsızlık Yolunda Atılan Adımlar; Milli Bir Destan: Ya İstiklal, Ya Ölüm; Atatürkçülük ve Çağdaşlaşan Türkiye. 2. dönem konuları: Demokratikleşme Çabaları; Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası; Atatürk'ün Ölümü ve Sonrası. Ayrıca, inkılap tarihi dersinde siyasi, hukuk, eğitim, toplum ve ekonomi alanlarında yapılan inkılaplar da ele alınmaktadır. 8. sınıfta ayrıca matematik, fen bilimleri, Türkçe, yabancı dil (İngilizce), din kültürü ve ahlak bilgisi dersleri de bulunmaktadır.

1922 yılında Türkiye'de meydana gelen bazı önemli olaylar: Büyük Taarruz ve Başkomutan Meydan Muharebesi: 26 Ağustos'ta başladı ve 30 Ağustos'ta Türk ordusunun kesin zaferiyle sonuçlandı. İzmir'in Kurtuluşu: 9 Eylül 1922'de Yunan ordusu İzmir'i boşalttı ve Türk birlikleri şehre girdi. Bursa'nın Kurtuluşu: 11 Eylül 1922'de gerçekleşti. Mudanya Mütarekesi: 11 Ekim 1922'de imzalandı ve Trakya'nın savaşsız kurtarılmasını sağladı. Saltanatın Kaldırılması: 1 Kasım 1922'de saltanat, İstanbul'un işgal tarihinden itibaren kalkmış kabul edildi. Lozan Konferansı: 4 Kasım 1922'de İsmet İnönü, saltanatın kaldırıldığını İtilaf Devletlerine bildirdi. Cumhuriyetin İlanı: 1922, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasından önceki son Osmanlı padişahının görev süresinin sona erdiği yıldır.

Kütahya-Eskişehir Savaşı, 10-24 Temmuz 1921 tarihleri arasında, İngiliz destekli Yunanlar ile TBMM’ye bağlı Türk ordusu arasında gerçekleşmiştir. Savaşın nedenleri: Türk ordusunu tamamen yok etme amacı: Yunanlar, Türk ordusunu tamamen yok ederek Ankara’yı ele geçirmek ve Meclisi dağıtmak istemiştir. Stratejik bölgelerin işgali: Kütahya, Eskişehir ve Afyon gibi önemli yerlerin Yunanlar tarafından işgal edilmek istenmesi. Taarruz gücünün önlenmesi: İnönü Savaşları’nda zafer kazanan Türk ordusunun taarruz gücüne erişmesinin önlenmek istenmesi. Sevr Barış Antlaşması: Sevr Barış Antlaşması’nın Ankara hükümetine dayatılmak istenmesi.

28 Aralık 1919'da Mustafa Kemal Paşa'nın Ankara'da yaptığı konuşmada, ülkenin siyasi ve askeri durumu, İstanbul Hükümeti'nin tutumu ve mecliste "Müdafaai Hukuk Grubu"nun kurulması gerekliliği üzerinde durulmuştur. Konuşmanın bir kısmı şu şekildedir: > "Efendiler, Amerika Cumhurbaşkanı Wilson bir programla ortaya çıktı. Programın 12. Maddesi Türkiye'ye aittir. Bu madde ile Türkiye'nin, milletimizin tam bir hâkimiyete sahip olması gereğini ortaya koyduktan sonra buna iki şart eklemiştir. O şartlar; aramızda yaşayan Müslüman olmayan unsurların güvenliklerini ve hareket hürriyetlerini sağlamak. Bir de Boğazların açık bulundurulmasıdır. Bu geçitte başkentimiz, devletimizin kalbi vardır. Bunun güvenliğini sağladıktan sonra genel ticarete hazır olarak açılması da gerekli görülür." Konuşmanın tamamı, Atatürk Araştırma Merkezi'nin "Nutuk 1919-1927" eserinde yer almaktadır.

Milli varlığa düşman cemiyetlerden bazıları şunlardır: Kürt Teali Cemiyeti. İngiliz Muhipleri Cemiyeti. Wilson Prensipleri Cemiyeti. Hürriyet ve İtilaf Fırkası. Teali-i İslam Cemiyeti. Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası. Ayrıca, azınlıklar tarafından kurulan Mavri Mira, Etnik-i Eterya, Pontus Rum, Taşnak ve Hınçak gibi cemiyetler de milli varlığa düşman cemiyetler arasında yer almaktadır.

Atatürk'ün 19 Mayıs'ta doğduğuna dair bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Atatürk'ün 19 Mayıs'ı doğum günü olarak kabul etmesinin nedeni, bu tarihin milli mücadelenin başlangıcı olmasıdır. Atatürk, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkarak milli mücadeleyi başlatmış ve bu günü "doğum günüm" olarak nitelendirmiştir. 1938 yılında, Atatürk'ün vefatından yaklaşık dört ay önce, 20 Haziran'da çıkarılan yasa ile 19 Mayıs, "Gençlik ve Spor Bayramı" olarak kabul edilmiştir.

Mustafa Kemal Paşa'nın Bandırma Vapuru'ndaki bazı yol arkadaşları: Kurmay Albay Refet (Bele) Bey. Kurmay Albay Kazım (Dirik) Bey. Dr. Albay İbrahim Tali (Öngören) Bey. Kurmay Yarbay Mehmet Arif Bey (Ayıcı Arif). Kurmay Binbaşı Hüsrev Gerede. Topçu Binbaşı Kemal (Doğan) Bey. Dr. Binbaşı Refik Saydam. Yaver Piyade Yüzbaşı Cevat Abbas Gürer. Piyade Yüzbaşı Mustafa Vasfi Süsoy. Piyade Yüzbaşı Ali Şevket Öndersev. Ayrıca, 25 astsubay, erbaş ve er ile 25 kişilik gemi mürettebatı da vapurda bulunuyordu.

8. sınıf sosyal bilgiler konuları, 2024-2025 eğitim öğretim yılı müfredatına göre şu şekildedir: Bir Kahraman Doğuyor. Milli Uyanış: Bağımsızlık Yolunda Atılan Adımlar. Milli Bir Destan: Ya İstiklal, Ya Ölüm!. Atatürkçülük ve Çağdaşlaşan Türkiye. Demokratikleşme Çabaları. Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası. Atatürk'ün Ölümü ve Sonrası. Ayrıca, "20. Yüzyıla Doğru Osmanlı Devleti ve Avrupa", "Birinci Dünya Savaşı'nın Sonuçları", "Mustafa Kemal'e Suikast Girişimi" gibi konular da işlenmektedir. Sosyal bilgiler dersi, tarih, coğrafya, ekonomi, sosyoloji, antropoloji, psikoloji, felsefe, siyaset bilimi ve hukuk gibi sosyal bilimleri bütünleştirilmiş olarak ele alır.

Şahin Bey, 28 Mart 1920'de, Elmalı Köprüsü'nde, Fransız kuvvetlerine karşı tek başına kaldığı sırada, cephanesi bitince tüfeğini kırıp yere koyduktan sonra, üzerine hücum eden düşmanlara karşı yumruklarını sıkarak direnirken süngü darbeleriyle şehit olmuştur. Şahin Bey, Antep'in savunulması sırasında, Kilis-Antep yolunun kontrolünü sağlayarak Fransız birliklerinin Antep'teki işgal kuvvetlerine yardım ulaştırmasını engellemeye çalışmıştır.