DoğuCephesi

İkinci Dünya Savaşı Doğu Cephesi'nde yaşanan bazı önemli olaylar şunlardır: Barbarossa Harekatı (22 Haziran 1941). Leningrad Kuşatması (1941-1944). Kiev Muharebesi (1941). Moskova Muharebesi (1941-1942). Stalingrad Muharebesi (1942-1943). Kursk Muharebesi (1943). Sovyetlerin karşı taarruzları (1944-1945). Berlin Muharebesi (1945). Doğu Cephesi, İkinci Dünya Savaşı'nın en büyük ve en kanlı cephelerinden biriydi.

Kazım Karabekir Paşa'nın Doğu Cephesi'ne atanmasının birkaç nedeni vardır: Milli Mücadele'ye destek: Karabekir, İstanbul'da bulunduğu dönemde doğuya gitmek istediğini ve doğu insanının mücadeleye destek vereceğini savunmuştur. Askeri bilgi ve deneyim: Çanakkale ve Irak cephelerinde gösterdiği başarılar nedeniyle, Doğu Cephesi'nde Ermeni çetelere karşı mücadele etmesi için atanmıştır. Bölgedeki durum: Doğu Anadolu'da Rus ve Bolşevik tehditlerine karşı hareket etmesi istenmiştir. Ayrıca, Karabekir'in, Mustafa Kemal Paşa'nın tutuklama emrine karşı çıkarak onun emrine girmesi, onun Doğu Cephesi'ne atanmasında etkili olmuştur.

Mustafa Kemal Atatürk, Doğu Cephesi'nde çeşitli görevler üstlenmiştir: Rus saldırılarına karşı savunma: 16. Kolordu Komutanı olarak Rus saldırılarını durdurmuş ve 1916'da Muş ile Bitlis'in geri alınmasını sağlamıştır. Milli Mücadele hazırlıkları: 1919'da Sivas'ta yapılan kumandanlar toplantısında, doğu bölgelerindeki milli kuvvetlerin organizasyonunu planlamıştır. Seferberlik ve taarruz: 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kararıyla Ermenistan'a taarruz etmiş, Kars'ı Ermeni işgalinden kurtarmıştır. Ayrıca, 1915'te Anafartalar Grup Komutanlığı'nı bırakarak cepheden ayrılmıştır.

Soviet Storm, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'ni tüm detaylarıyla ele alan bir belgesel dizisidir. Belgeselin anlattığı bazı konular: Sovyetler Birliği'nin savaş sırasında karşılaştığı zorluklar ve stratejik hamleler; Askerlerin ve sivil halkın yaşadıkları dramatik anlar; İdeolojik, stratejik ve insani boyutlar; Stalin'in liderliği ve Sovyet istihbaratının rolü; Partizan direnişleri ve cephe gerisindeki yaşam. Belgesel, arşiv görüntüleri, uzman görüşleri, canlandırmalar ve dramatik reenaktmanlarla desteklenmiştir.

Kâzım Karabekir, Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi'nin en önemli kahramanı olarak kabul edilir. Kâzım Karabekir, 1920 yılında Ermenilere karşı başlattığı askeri harekatla Kars, Sarıkamış ve çevresindeki bölgelerin kurtarılmasını sağlamış ve 3 Aralık 1920'de Ermenilerle Gümrü Antlaşması'nı imzalamıştır.

Türk Kurtuluş Savaşı'nda silahlı mücadeleye girişilen ilk cephe Güney Cephesi'dir. Güney Cephesi'nde Türk milleti, Fransızlar ve Ermeni çetelerle savaşmıştır.

Doğu Cephesi'nde geçen bazı savaş filmleri: Stalingrad (1993). Kapıdaki Düşman (2001). Gel ve Gör (1985). Demir Haç (1972). Tuntematon Sotilas (2017). Ayrıca, Attack and Retreat (1964) ve Panfilov’un 28 Adamı (2016) gibi filmler de Doğu Cephesi'nde geçen olaylar arasında yer alır.

Evet, Doğu Cephesi'ni anlatan bazı filmler şunlardır: Stalingrad (1993). Kapıdaki Düşman (2001). Gel ve Gör (1985). Panfilov’un 28 Adamı (2016). Tuntematon Sotilas (2017).

Doğru cevap C şıkkıdır. Doğu sınırları, Gümrü Antlaşması ile değil, Kars Antlaşması ile kesinlik kazanmıştır. Kazım Karabekir önderliğindeki düzenli ordu birliklerinin Ermenilere karşı elde ettiği başarılar, Gümrü Antlaşması'nın imzalanmasına ve Ermenilerin Sevr Antlaşması'ndaki taleplerinden vazgeçmelerine yol açmıştır.

Düzenli ordunun kazandığı ilk zafer, Batı Cephesi'nde, Birinci İnönü Muharebesi'nde kazanılmıştır. 6-10 Ocak 1921 tarihleri arasında gerçekleşen Birinci İnönü Muharebesi'nde, İsmet İnönü komutasındaki Türk kuvvetleri, Yunan kuvvetlerinin Eskişehir ve Afyonkarahisar yönünde ilerlemesini durdurmuştur.

Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi'nde savaşılan üç taraf: 1. Ermeniler. 2. Gürcüler. 3. Ruslar (Sovyet Hükümeti). Doğu Cephesi, 1919-1921 yılları arasında Doğu Anadolu ve Güney Kafkasya'da gerçekleşmiştir. Önemli olaylar: 28 Eylül 1920'de Oltu Muharebesi. 1920 Sarıkamış ve Kars Muharebeleri. 3 Aralık 1920'de Gümrü Antlaşması'nın imzalanması.

Doğu Cephesi'nde savaşılan devletler şunlardır: Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti. Gürcistan. Ayrıca, Rus Sovyet Hükümeti de bu cephede etkili olmuştur.

Doğu Cephesi'nde Türk ordusu, Ermenilerle mücadele etmiştir. Güney Cephesi'nde ise Fransızlar ve Ermeniler ile savaşılmıştır.

Doğu Cephesi Antlaşması, Türk Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi'nde, 3 Aralık 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Ermenistan arasında imzalanan Gümrü Antlaşması'dır. Gümrü Antlaşması'nın bazı maddeleri: Sevr Antlaşması'nın geçersiz olduğu Ermenilerce de kabul edilmiştir. Kars, Sarıkamış, Batum, Iğdır, Artvin, Erzurum ve çevresi Türkiye'ye bırakılmıştır. Ermeniler, Doğu Anadolu Bölgesi üzerindeki tüm emellerinden vazgeçmek zorunda kalmıştır. Gümrü Antlaşması, TBMM'nin uluslararası alanda ilk siyasi başarısı olarak kabul edilir. Gümrü Antlaşması'nın ardından, 16 Mart 1921'de Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Sovyetler Birliği arasında Moskova Antlaşması, 13 Ekim 1921'de ise TBMM ile Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan arasında Kars Antlaşması imzalanmıştır.

Milli Mücadelede Doğu Cephesi, Ermenistan ve Gürcistan gibi Kafkas devletleri ile İtilaf Devletleri'nin tehdidi altında kalmıştır. Ermenistan: 1920 yılında Kâzım Karabekir komutasındaki Türk ordusu, Ermenilere karşı taarruza geçmiş ve 30 Ekim 1920'de Kars'ı işgalden kurtarmıştır. Gürcistan: 19 Şubat 1921'de Kazım Karabekir'in ültimatomu üzerine, kuzeyden gelen Sovyet tehdidi altındaki Gürcüler, Ardahan ve Artvin'i boşaltmıştır. İtilaf Devletleri: Mustafa Kemal Paşa, İtilaf Devletleri'nin doğuda Bolşeviklerle irtibat kurarak Türkiye'nin dışa açılmasını engellemeyi amaçladığını belirtmiştir.

Kazım Karabekir Paşa'nın Doğu Cephesi'nde yanında savaşanlar arasında 15. Kolordu askerleri ve yerel halk yer almıştır. Ayrıca, Sovyet birlikleri de bir dönem Ermenistan'a karşı mücadelede Kazım Karabekir'in yanında yer almıştır. Kazım Karabekir'in komutasındaki birlikler, Sarıkamış, Kars, Ardahan ve Artvin'in geri alınmasında önemli rol oynamıştır.

İlk savaşların kimlerle yapıldığına dair bazı görüşler şöyledir: Neandertaller. Elamlar. Savaşın tanımlanması ve tarih öncesi toplumlarda nasıl algılandığı, bu konudaki tartışmaları da beraberinde getirmektedir. Savaşın ne zaman ve kiminle başladığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır.

Kâzım Karabekir, Balkan, I. Dünya ve Kurtuluş Savaşları'nda önemli roller üstlenmiştir. Balkan Savaşı: 1912-1913 yıllarında 10. Tümen Kurmay Başkanı olarak görev yapmış ve Bulgaristan'da esir düşmüştür. I. Dünya Savaşı: Çanakkale Cephesi: Kerevizdere'de Fransızlara karşı savaşmış ve "Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası" ile taltif edilerek miralay (albay) rütbesine terfi etmiştir. Irak Cephesi: Kutül Amare Kuşatması'nda görev almıştır. Kafkas Cephesi: Ruslara karşı savaşmış ve 23 Eylül 1917'de "Kılıçlı İkinci Mecidi Nişanı" ile ödüllendirilmiştir. Kurtuluş Savaşı: Doğu Cephesi: 15. Kolordu Komutanı olarak Ermenilere karşı mücadele etmiş, Sarıkamış, Kars, Ardahan ve Artvin'i düşman işgalinden kurtarmıştır. Gümrü Anlaşması: 2 Aralık 1920'de Ermenilerle Gümrü Anlaşması'nı imzalamıştır. Batı Cephesi: Doğu'daki birliklerin bir kısmını Batı Cephesi'ne sevk etmiştir.

İkinci Dünya Savaşı'nda en çok ölümün yaşandığı cephe, Doğu Cephesi olarak kabul edilir. Doğu Cephesi, 1941 yılında Barbarossa Harekâtı ile başlamış ve 1945 yılında Almanya'nın yenilgiye uğramasıyla sona ermiştir. Stalingrad Savaşı sırasında yaklaşık 2 milyon asker hayatını kaybetmiştir. Genel olarak, İkinci Dünya Savaşı'ndaki toplam ölümlerin büyük bir kısmı bu cephede gerçekleşmiştir.

Doğu Cephesi Komutanı Musa Kâzım Karabekir'dir. Kâzım Karabekir, 20 Eylül 1920 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından Doğu Cephesi Komutanı olarak atanmıştır. Kâzım Karabekir'in komutasındaki Türk ordusu, 28 Eylül 1920'de saldırıya geçmiş ve birkaç gün içerisinde Ardeşen-Yusufeli-Oltu-Bayezit hattını aşarak Drastamat Kanayan komutasında Ermeni kuvvetleriyle çatışmaya girmiştir. Oltu Muharebesi'nin ardından, Simon Vratsiyan ve Artaşes Babalyan komutasında olan Ermeni güçleriyle Sarıkamış Muharebesi (1920) ve Kars Muharebesi yapılmıştır. 30 Ekim 1920'de Kars'tan çıkarılan ve Kars'ın doğusuna çekilen Ermeniler, Bolşevik Rusya'dan ve ABD'den yardım istemiş, ancak yardım alamayınca Erzurum, Kars ve çevresini Türk kuvvetlerine teslim etmek zorunda kalmıştır. Kasım 1920'de Karakoyunlu'daki Yarmalar geçidini aldıktan sonra Iğdır'ı da Anadolu'ya dahil eden Kâzım Karabekir'in kuvvetleri, Ermeni birliklerini daha ileri giderek Gümrü'ye kadar takip etmiştir. Burada yapılan Gümrü Muharebesi'ni kazanan Türk ordusu, 7 Kasım 1920'de Gümrü'ye girmiştir. Gümrü Antlaşması, 2 Aralık 1920'de imzalanmıştır. Kâzım Karabekir, Türk Kurtuluş Savaşı'nın önemli komutanlarından biri olarak tarihe geçmiştir.