Lac operon, bakterilerin (özellikle Escherichia coli) laktoz metabolizması için gerekli olan bir gen grubudur. Yapısı: Lac operon dört ana bileşenden oluşur: 1. Yapısal Genler: lacZ (β-galaktosidazı kodlar), lacY (laktoz permeazını kodlar) ve lacA (transasetilazı kodlar). 2. Promotor (lacP): RNA polimerazın bağlandığı ve transkripsiyonu başlattığı bölgedir. 3. Operator (lacO): Operonun açma-kapama anahtarıdır; lac repressör proteini bu bölgeye bağlanır. 4. Düzenleyici Gen (lacI): Lac repressör proteinini kodlar ve operonun aktivitesini kontrol eder. Düzenlenmesi: Lac operonun aktivitesi, laktoz ve glikozun varlığına bağlı olarak değişir: - Laktoz yokluğunda: Lac repressör proteini, operator bölgeye bağlanır ve RNA polimerazın yapısal genleri transkripsiyonunu engeller. - Laktoz varlığında: Laktoz, allolaktoza dönüşür ve bu, repressör proteine bağlanarak onun şekil değiştirmesine ve operator bölgeden ayrılmasına neden olur.