Küreselleşme

DSF toplantısı, Dünya Sosyal Forumu anlamına gelir ve alternatif küreselleşme hareketi yanlılarının yılda bir kez düzenlediği toplantıdır. Bu toplantılarda, sosyal hareketler, sivil toplum örgütleri ve diğer sivil toplum temsilcileri bir araya gelerek: - Stratejileri belirler ve kampanyaları organize eder; - Dünyadaki hareketler hakkında birbirlerini bilgilendirir; - Deneyimlerini paylaşır ve etkili bir eylem ağı geliştirir. İlk DSF, 2001 yılında Brezilya'nın Porto Alegre kentinde düzenlenmiştir.

Yeni dünya düzeni, genellikle dünyadaki siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel ve dini yapıların belirli bir dönemdeki değişimini ifade eder. Yeni dünya düzeninin temel unsurları şunlardır: - Küreselleşme: Dünyanın birbirine daha fazla entegre hale gelmesi, uluslararası ticaret ve iletişimin hızlanması. - Teknolojik gelişmeler: Bilişim, yapay zeka ve nesnelerin interneti gibi ilerlemeler, küresel yapıların dönüşümünde etkili olur. - Küresel sorunlar: İklim değişikliği, terörizm, yoksulluk gibi meselelerin çözümü için uluslararası işbirliği gerekliliği. - Ekonomik değişimler: Yükselen ekonomilerin etkisi ve ekonomik güç dengelerinin değişmesi. - Güvenlik tehditleri: Geleneksel ve asimetrik tehditlere karşı daha esnek ve karmaşık güvenlik politikaları. Yeni dünya düzeni, aynı zamanda demokratik değerlerin yayılması ve insan haklarının korunması gibi kavramları da içerir.

Global ve globalleşme kavramları farklı anlamlara sahiptir: - Global: Dünya genelini kapsayan, uluslararası veya küresel anlamına gelir. - Globalleşme: Ülkeler arasındaki ilişkilerin yoğunlaşması ve sınırların kalkması sürecini ifade eder.

Bilgi toplumuna geçişin temel nedenleri şunlardır: 1. Teknolojik Gelişmeler: Bilgisayar, internet ve diğer bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişimi, bilginin hızlı yayılmasını ve paylaşılmasını sağlamıştır. 2. Bilginin Önemi: Bilginin ekonomik ve sosyal kalkınmanın temel itici gücü haline gelmesi, onu en önemli kaynak yapmıştır. 3. Küreselleşme: Farklı coğrafyalardaki insanlar ve kurumlar arasındaki etkileşimi kolaylaştıran bilgi ve iletişim teknolojileri, küreselleşme sürecini hızlandırmıştır. 4. Eğitim ve Beceri Gereksinimleri: Bireylerin sürekli öğrenme ve yeni beceriler kazanma zorunluluğu, eğitim sistemlerinin güncellenmesini gerektirmiştir. 5. İşgücü Piyasasındaki Değişimler: Otomasyon, tekrarlayan görevleri ortadan kaldırırken, analiz ve karar verme gibi işlerin önemini artırmış, bu da iş gücünün vasıflı işlerde yoğunlaşmasına yol açmıştır.

Dani Rodrik, çeşitli konularda farklı görüşler savunmuştur: 1. Balyoz Davası: Dani Rodrik, "Washington Post" gazetesinde yazdığı makalede, Balyoz davasında Emekli Orgeneral Çetin Doğan ve arkadaşlarının mahkumiyet kararlarını eleştirmiş ve davanın suni bir yargı sürecine dayandığını iddia etmiştir. 2. Ekonomi Politikaları: Rodrik, küreselleşme, uluslararası ekonomi, politik ekonomi ve ekonomik kalkınma gibi konularda çalışmalar yapmış ve bu alanlarda yeni ekonomi politikalarının oluşturulması gerektiğini savunmuştur. 3. Sol Partiler: Son dönemde yazdığı bir makalede, sol partilerin hoşnutsuz kitlelere yeni bir ekonomik program ve umut vadetmesi gerektiğini, bu programın hizmet sektöründe çalışan düşük eğitimli gençlerin geleceğini kurtarmaya odaklanması gerektiğini belirtmiştir.

Yabancı isimlerin daha havalı bulunmasının birkaç nedeni vardır: 1. Farklılık ve Özgünlük: Yabancı isimler, çevresindeki insanlardan farklı olma ve özgünlük katma isteği uyandırır. 2. Popüler Kültür Etkisi: Hollywood filmleri, popüler kültür ve ünlüler, çocuklara yabancı isimlerin verilmesini teşvik eder. 3. Anlam ve İmaj: Yabancı isimler, genellikle güzellik, bilgelik, güç gibi olumlu özellikleri temsil eder ve bu da insanların zihninde olumlu bir imaj oluşturur. 4. Küreselleşme: Küreselleşme ile birlikte insanlar arasındaki etkileşim arttıkça, yabancı isimler daha yaygın hale gelmiştir.

Küreselleşmenin Olumlu Etkileri: 1. Bilgi ve İletişim: Teknolojik gelişmeler sayesinde mesafeler kısalmış, bilgi akışı hızlanmış ve dünya daha bağlantılı hale gelmiştir. 2. Ekonomik Gelişim: Yabancı yatırımlarda artış, sermaye dolaşımı ve uluslararası ticaret olanaklarının genişlemesi ekonomilerde gelişmeye yol açmıştır. 3. Kültürel Etkileşim: Farklı kültürler arasında etkileşim artmış, insanlığın ortak değerleri oluşmuş ve küresel bir uygarlık anlayışı gelişmiştir. 4. Sağlık ve Eğitim: Sağlık alanında birçok hastalık, ülkeler arası iş birliği ile yenilmiş, ortak eğitim politikaları yoluyla anlayış birliği sağlanmıştır. Küreselleşmenin Olumsuz Etkileri: 1. Ekonomik Eşitsizlik: Gelişmiş ülkeler daha da avantajlı duruma gelirken, gelişmekte olan ülkelerde ekonomik istikrarsızlıklar ve dışa bağımlılık artmıştır. 2. Sosyal Adaletsizlik: Servet yoğunluğu artmış, yoksulluk ve işsizlik küresel boyutlarda derinleşmiştir. 3. Kültürel Yozlaşma: Yerel kültürler erozyona uğramış, kültürel homojenleşme ve tek tipleşme yaygınlaşmıştır. 4. Çevre Sorunları: Küresel ekonomik faaliyetler çevre kirliliğini artırmış, iklim değişikliği ve çevresel felaketler hız kazanmıştır.

Dünya sistemleri analizi, Immanuel Wallerstein tarafından geliştirilen ve kapitalist dünya sisteminin merkez ve çevre kavramları aracılığıyla analiz edildiği bir teoridir. Bu analize göre, dünya üç ana kategoriye ayrılır: merkez, çevre ve yarı çevre: 1. Merkez: Teknolojik yeniliklere öncülük eder, kapitalist dünya ekonomisinden en çok fayda sağlar. 2. Çevre: Merkezlere kaynak sağlar, geri teknolojik gelişmeye sahiptir. 3. Yarı çevre: Kimi zaman merkeze, kimi zaman çevreye yakın özellikler gösterir. Wallerstein'ın dünya sistemleri analizi, ekonomik, politik ve kültürel entegrasyonun bir sonucu olarak küreselleşmeyi ve bu süreçlerin ulusal kültürler üzerindeki etkilerini ele alır.

Küreselleşmeye neden olan ekonomik faktörler şunlardır: 1. Uluslararası Ticaretin Artması: Dünya genelinde ticari eşya, mamul mallar ve hizmet ihracatının artması, küreselleşmenin temel ekonomik boyutlarından biridir. 2. Sermaye Hareketlerinin Serbestleşmesi: Finansal piyasaların entegrasyonu ve sermaye akımlarının hızlanması, küresel ekonominin önemli bir parçasıdır. 3. Çokuluslu Şirketler: Üretim faaliyetlerinin küreselleşmesi ve çokuluslu şirketlerin artması, ekonomik küreselleşmenin itici güçlerinden biridir. 4. Teknolojik Gelişmeler: İletişim ve bilişim teknolojilerindeki ilerlemeler, küreselleşmenin hızını artıran önemli bir faktördür. 5. Piyasa Ekonomisi: Çoğu ülkenin piyasa ekonomisini benimsemesi ve ekonomik anlaşmalar yapması, küreselleşmeyi destekleyen diğer bir ekonomik faktördür.

Küreselleşme, dünya genelinde ekonomik, siyasi, sosyal, kültürel ve teknolojik süreçlerin birbirine daha fazla entegre olduğu bir fenomeni ifade eder. Kısaca özetlemek gerekirse: küreselleşme, tüm dünya insanlarının birbirine yakınlaşması ve bir bütün olma yolunda ilerlemesidir.

Küreselleşmenin beş temel özelliği şunlardır: 1. Ekonomik Küreselleşme: Uluslararası ticaretin artması, yabancı doğrudan yatırımın yükselmesi ve üretim süreçlerinin küresel tedarik zincirlerine dayanması. 2. Teknolojik İlerleme: İletişim ve bilgi akışının hızlanması, dijital ağların oluşturulması ve internet gibi teknolojilerin yaygınlaşması. 3. Kültürel Etkileşim: Medya, sinema, müzik ve diğer kültürel ürünlerin dünya genelinde daha fazla izlenmesi ve tüketilmesi. 4. Siyasi ve Sosyal Değişim: Uluslararası siyasi ve sosyal organizasyonların oluşumu, devletler arası işbirliğinin teşviki ve küresel meselelerin ulusal sınırları aşması. 5. Çevresel Etkiler: Doğal kaynakların uluslararası talepleri karşılamak için daha fazla kullanılması, iklim değişikliği ve çevresel sorunların artması.

Küreselleşmeye neden olan üç temel unsur şunlardır: 1. Ekonomik Boyut: Uluslararası ticaretin serbestleşmesi, küresel mali piyasaların gelişimi ve sermaye akımlarının artması. 2. Teknolojik ve İletişimsel Boyut: İletişim devrimleri, veri iletiminde dijital teknolojilerin kullanımı ve ulaşım maliyetlerinin düşmesi. 3. Siyasi ve Güvenlik Boyutu: Ulus-devletlerin yetki ve manevra alanlarının kısıtlanması, küresel yönetişimin ve çok-aktörlü yapının güçlenmesi.

Kriz yönetiminin tarihsel gelişimi, farklı disiplinlerde ve alanlarda yapılan çalışmalarla şekillenmiştir. İşte bazı önemli aşamalar: 1. Güvenlik Çalışmaları: Kriz yönetimi, güvenlik çalışmaları kapsamında ilk olarak doğal afetler, insan hatası sonucu oluşan kazalar, terör saldırıları ve savaş gibi kriz türlerini ele almıştır. 2. Soğuk Savaş Dönemi: Soğuk Savaş sonrasında uluslararası örgütler, kriz yönetiminde önemli bir rol oynamaya başlamıştır. 3. Küreselleşme Dönemi: Küreselleşme, insan kaynaklı felaketlerde çok uluslu şirketlerin de kriz yönetiminde başat aktör haline gelmesine yol açmıştır. 4. COVID-19 Pandemisi: Pandeminin erken aşamalarında bazı ülkeler krizi başarılı bir şekilde yönetirken, bazı ülkelerde krizin topluma büyük zararlar vermesine engel olunamamıştır.

Toplumsal alandaki gelişmelerin evrenselleşmesinin nedenleri şunlardır: 1. Bilim ve Teknoloji: Bilimsel keşifler ve teknolojik gelişmeler, bilgi ve fikirlerin hızla yayılmasını sağlayarak toplumsal değişimi hızlandırır. 2. Kitle İletişim Araçları: Kitle iletişim araçları, toplumlar arasındaki etkileşimi artırarak kültürel alışverişi ve benzer yapıların oluşumunu destekler. 3. Modernleşme: Gelişmiş ülkelerdeki yeniliklerin taklit edilmesi veya benimsenmesi, toplumsal değişim süreçlerini hızlandırır. 4. Küreselleşme: Ekonomik, sosyal, teknolojik ve politik açılardan küresel bütünleşmenin artması, yerel olanın önemini azaltır ve evrensel değerlerin yayılmasını sağlar. 5. Demografik Faktörler: Nüfus artışı ve yapısındaki değişiklikler, toplumsal dinamikleri etkileyerek evrensel gelişmelere yol açar.

Ekonomik küreselleşmenin hem olumlu hem de olumsuz etkileri vardır: Olumlu Etkileri: 1. Ekonomik Büyüme: Küreselleşme, dış ticaretin gelişmesi ve uluslararası rekabetin artmasıyla ekonomik büyümeyi teşvik eder. 2. İstihdam: Yeni istihdam olanakları yaratır ve teknoloji eğitimi almış personele olan ihtiyacı artırır. 3. Sermaye Akışı: Yabancı yatırımların artmasını ve finansal serbestliği sağlar. 4. Teknoloji ve Bilim: Bilim ve teknolojideki ilerlemeleri hızlandırır. Olumsuz Etkileri: 1. Ekonomik Dengesizlik: Ulus devletlerin ekonomik bağımsızlıklarının azalması ve dış ticaret dengelerinin bozulması gibi sorunlara yol açabilir. 2. Gelir Eşitsizliği: Sermayenin küreselleşmesi, zengin ve fakir ülkeler arasındaki gelir uçurumunu daha da derinleştirir. 3. İş Güvencesi: İş güvencesinin azalması ve ücret eşitsizliklerinin artması gibi sosyal sorunlara neden olabilir. 4. Çevresel Sorunlar: Küresel ekonomik faaliyetler, çevresel sorunlara ve doğal kaynakların tükenmesine katkıda bulunur.

Zygmunt Bauman, önemli bir sosyolog ve filozof olarak kabul edilir çünkü: 1. Postmodern Felsefe: Bauman, postmodern felsefenin hem sosyoloji alanında uyarlanmasını hem de genel kuramsal düzeyde değerlendirmesini yapmıştır. 2. Modernite ve Totaliterizm: Modernizm ile totaliterizm arasındaki bağlantıları analiz etmiş, özellikle Almanya'daki nasyonal sosyalizm üzerinden Holokost'u ele almıştır. 3. Toplumsal Değişim: Toplumsal değişim, kimlik, özgürlük ve güvenlik arasındaki ilişkiler gibi temaları sorgulayan çalışmalarıyla tanınır. 4. Küreselleşme Eleştirisi: Küreselleşmenin toplumsal adalet ve eşitlik üzerindeki etkilerini eleştirmiş ve daha adil bir dünya düzeni için alternatif yollar aramıştır. 5. Etkileyici Eserler: "Modernite ve Holocaust", "Yasa Koyucular ve Yorumcular", "Bireyselleşmiş Toplum" gibi önemli kitaplarıyla geniş bir okuyucu kitlesine ulaşmıştır.

Andrew Heywood'un "Küresel Siyaset" kitabı, çağdaş uluslararası ilişkiler teorisi ve pratiğine sistematik ve bütünlüklü bir giriş sunmaktadır. Kitapta ele alınan konular arasında: - Siyasî meşruiyet ve demokrasinin farklı modelleri. - Yönetim sistemleri ve modern dünyadaki siyasî rejim türleri. - Milliyetçilik ve ulusal kimliğin temelleri. - Ekonomi ve siyaset arasındaki bağlantılar, kapitalizmin doğası ve ekonomik küreselleşmenin dinamikleri. - Kimlik siyaseti ve sosyal baskıların siyasî ifadelere dönüşümü. - Küresel yönetişim ve 21. yüzyıl dünya düzeninin değişen niteliği. Kitap, her bölümde öğrenmeyi destekleyecek yenilikçi özellikler, küresel olaylara odaklanan kutular ve farklı teorik yaklaşımların özetleri gibi unsurlar içermektedir.

Dünya ekonomisinin tarihsel süreci şu şekilde özetlenebilir: 1. Antik Dönem ve Ortaçağ: Ekonomi büyük ölçüde tarım odaklıydı ve feodalizm hakimdi. 2. Rönesans ve Sanayi Devrimi: Endüstriyel kapitalizm yükseldi, üretimde büyük bir dönüşüm yaşandı. 3. 20. Yüzyıl: 1929 Büyük Buhranı sonrası John Maynard Keynes'in müdahaleci ekonomi politikaları öne çıktı. 4. Küreselleşme Dönemi: 1990'larda Sovyetler Birliği'nin çöküşüyle kapitalizm, küresel anlamda baskın ekonomik sistem haline geldi. 5. Günümüz: Ekonomi, sanayi üretiminden çok bilgi ve teknolojiye dayalı hale geldi.

"Hafið" (The Sea) filmi, günümüz İzlanda'sında bir ailenin parçalanma hikayesini anlatıyor. Filmde, küreselleşmenin toplumun en küçük birimlerine kadar inen parçalayıcı ve standartlaştırıcı etkisi ve bireysel çıkarların mücadelesi işleniyor. Yönetmenliğini Baltasar Kormákur'un üstlendiği film, 2002 yapımı bir dram ve komedi türüdür.

"Akıllı Küreselleşme" kitabı, Prof. Dani Rodrik tarafından yazılmış ve küreselleşmenin kapsamını ve sınırlarını ele almaktadır. Kitapta anlatılan konular arasında: - Demokrasi, kendi kaderini tayin etme ve ekonomik küreselleşme arasındaki çelişkiler; - Ekonomik kalkınmanın ülkeye özgü yolları ve büyümenin daha sürdürülebilir formları; - Finansal krizler, adaletsiz ticaret uygulamaları ve açık piyasalara karşı tepkiler. Ayrıca, küresel işbirliğinin nasıl daha etkili hale getirilebileceği ve küreselleşmenin aşırılıklarının nasıl önlenebileceği de tartışılmaktadır.