Kilise

Katedral ve villa arasındaki fark, farklı yapı türleri ve işlevlerinden kaynaklanır: - Katedral: - Tanım: Bir şehirde piskoposun görev yaptığı ve oturduğu en büyük kilisedir. - Özellikler: Genellikle daha büyük ve görkemlidir, piskoposun tahtını içerir. - Villa: - Tanım: Lüks konut, genellikle büyük ve gösterişli bir ev. - Özellikler: Konut işlevi görür, dini bir yapı değildir. Bu nedenle, katedral dini bir yapı iken, villa bir konut türüdür.

"Missa altyazılı" ifadesinin ne anlama geldiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, "missa" terimi, Katolik kilisesi'nde ekmek ve şarabın takdis ayininde söylenen, solistler ve koro tarafından seslendirilen bir müzik türünü ifade eder. Ayrıca, "missa" kelimesi Latince "Ite, missa est" (Git, ayin bitti) ifadesinden türetilmiş olup, tören veya ayin anlamına gelir.

Zangoç, kiliselerde çalışan, kilise çanlarını çalmakla görevli olan kişidir. Zangoçların temel görevleri arasında kiliseyi temizlemek, ihtiyaç duyulan şeyleri temin etmek, eriyen mumları değiştirmek de yer alır. Ayrıca, "zangoç" kelimesi çoğu zaman hakaret olarak da kullanılabilir.

Ayazmaların hikayesi, pagan kültürdeki kutsal kabul edilen su kaynaklarına dayanır. Bazı ayazmaların hikayeleri: Balıklı Ayazması: Efsaneye göre, İmparator Leon, yaşlı bir adamın isteği üzerine ayazmanın bulunduğu yerdeki çamurdan adamın gözlerine sürmesini ve çıkan kaynaktaki suyla yüzünü yıkamasını duyan bir ses sonrası buraya Hz. Meryem adına Balıklı Ayazması'nı yaptırmıştır. Panagia Phaneromeni Ayazması: 1852 yılında Meryem Ana'nın ikonu bir rüyanın ardından yapılan kazılarla bulunmuş ve üzerine 1867 yılında bir ayazma yapılmıştır. Güzelyurt Ayazması: Maringo Takirdacoğlu'nun anlattığına göre, Aziz Gregorius Theolologos'un naaşı bir deveye yüklenirken devenin çöktüğü yerde kutsal bir su kaynağı oluşmuştur. Ayazmalar, genellikle Ortodoks kiliselerinin içinde veya bahçesinde yer alır ve ziyaretçilerine şifa ve dileklerin gerçekleşmesi için çeşitli ritüeller sunar.

Bizans İstanbul'unun nasıl göründüğüne dair bazı bilgiler şu şekildedir: Konstantinopolis'in ana caddesi Mese sütunlarla donatılmıştı. Hipodrom, Roma Meydanı'ndan biraz daha küçüktü ve kalıntıları Sultanahmet Camii'nin altında gömülü olan Konstantinos'un sarayı, Marmara Denizi'ne kadar uzanıyordu. Theodosius Forumu ve Theodosius Sütunu (Anıtı), bugünkü Beyazıt Meydanı'nın olduğu yerdeydi. Ayasofya, Büyük Kilise olarak anılan ilk Ayasofya'ydı. İstanbul Surları, Sarayburnu'ndan Haliç kıyısından Ayvansaray'a ve Marmara kıyısı boyunca Yedikule'ye uzanıyordu. Su kemerleri ve sarnıçlar, şehrin su ihtiyacını karşılıyordu. Fransız sanatçı Antoine Helbert'in çalışmaları, Bizans dönemindeki İstanbul'un nasıl görünebileceğine dair görsel bir fikir sunmaktadır.

"Piscina" kelimesi, Latince "piscis" (balık) kökünden türemiş olup, genellikle yüzme havuzu anlamında kullanılır. Ayrıca, kiliselerde ayin sırasında kullanılan suyun boşaltılması için sunağın yakınında bulunan taş bir leğen veya niche anlamında da kullanılabilir. "Piscina bue" ifadesinin ne için kullanıldığına dair spesifik bir bilgi bulunmamaktadır.

İngiltere'de ölülerin nereye gömüldüğü hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, İngiltere'deki bazı ilginç cenaze gelenekleri hakkında bilgi mevcuttur: İngiltere Ölüler Müzesi: Bu müze, ölüme ve cenaze geleneklerine dair çeşitli koleksiyonlar sunmaktadır. Arka bahçeye gömme: Artan cenaze masrafları nedeniyle bazı aileler, ölülerini evlerinin arka bahçesine gömmeyi tercih etmektedir. Victoria döneminde ölülerle fotoğraf: Kraliçe Victoria döneminde, ölüm acısıyla başa çıkabilmek için ölülerle fotoğraf çektirmek yaygın bir gelenekti.

25 Aralık'ta Saint Antuan Kilisesi'nde Noel Ayini düzenlenir. Ayinde yapılan bazı etkinlikler: İncil'den bölümler ve ilahiler okunur. Hz. İsa'nın doğumu temsilî olarak canlandırılır. Mum yakılarak dua edilir. Ayin sonunda kilise içinde Noel ağacı kurulur ve süslenir. Noel Ayini'ne hem Hristiyan hem de farklı dinlerden insanlar katılabilir.

Loyolalı İgnatius'un (Ignatius) hayatının özeti şu şekilde olabilir: Doğum ve Gençlik: 23 Ekim 1491'de Guipúzcoa, Bask bölgesinde doğdu. Savaş Hayatı: İspanya ile Fransa arasındaki savaşta İspanya Kralı I. Ferdinand'ın hizmetinde yer aldı ve 1521'de Pamplona'nın kuşatması sırasında yaralandı. Manevi Dönüşüm: Savaş yaraları nedeniyle iyileşirken, İsa ve Hristiyan azizlerinin hayatlarını anlatan kitaplar okudu ve ruhani bir dönüşüm yaşadı. Eğitim ve Misyonerlik: Yaşı büyük olmasına rağmen eğitime başladı, Paris'te altı yıl eğitim alarak doktora yaptı. Cizvitler Tarikatı: 1534'te altı arkadaşıyla birlikte Cizvitler tarikatını kurdu ve 1540'ta Papa'nın izniyle tarikatın başına geçti. Ölüm ve Aziz İlanı: 31 Temmuz 1556'da Roma'da öldü ve 1622'de Aziz ilan edildi.

Bonaventure, 13. yüzyılda yaşamış İtalyan Fransisken bir din adamı, filozof ve teologdur. Başlıca faaliyetleri: Eğitim: Paris Üniversitesi'nde felsefe ve teoloji eğitimi almış, aynı üniversitede dersler vermiştir. Tarikat Yönetimi: Fransisken Tarikatı'nın genel vekili olarak, tarikatın iç ve dış saldırılara karşı savunmasını üstlenmiştir. Eserler: Teolojik ve spiritüel eserler kaleme almıştır. En bilinen eserleri arasında "Zihnin Tanrı'ya Yolculuğu" (Itinerarium mentis in Deum) ve "Breviloquium" (Kısa Söyleşiler) yer alır. Kilise Hizmetleri: 1273 yılında kardinal olmuş ve 1274 yılında Lyon Konsili'nde piskopos olarak görev yapmıştır. Bonaventure, teolojiyi bir bilgelik arayışı olarak görmüş ve felsefenin nihai amacının teolojiye hizmet etmek olduğunu savunmuştur.

Evet, engizitör ve engizisyon aynı anlama gelir. Engizitör, Katolik Kilisesi adına engizisyon işlemlerini yürüten görevlilere verilen addır.

Zangoçlar, kiliselerde çan çalmak, kilisenin genel düzenini sağlamak ve başrahip ya da rahibenin talimatlarını yerine getirmek gibi görevlere sahiptir. Ayrıca, bazı kültürlerde zangoçlar, önemli ölüm haberlerini duyurmak için de çan çalarlar.

Kazulet takmak, genellikle Katolik ve Anglikan kiliselerinde rahiplerin ayin sırasında giydiği bir giysidir. Kazulet kelimesi ayrıca, halk arasında "kocaman, ağır, hantal" anlamlarında da kullanılır. "Kazulet takmak ne işe yarar?" sorusuna doğrudan bir yanıt bulunamamıştır.

Narteks, erken Hristiyan ve Bizans bazilika ve kiliselerinde, kilisenin ana mekanına açılan giriş bölümüdür. Erken Hristiyanlık döneminde narteks, revak biçiminde yarı açık bir mekan olarak bulunur. Bizans döneminde ise ana eksene dik konumda ve dışa kapılarla açılan kapalı bir mekan olarak inşa edilir. Narteks, genellikle merkezden duvarlar veya sütunlar ile ayrılır.

Noel Baba'nın (Aziz Nikolaos) gerçek mezarının çalınmasının nedeni, 1087 yılında İtalyan Barili tüccarların, Aziz Nikolaos'un kemiklerini çalıp Bari'ye götürmeleridir. Bu olay, Aziz Nikolaos'un Anadolu'daki lokal yaygınlığının ötesinde dünyaya yayılarak, tamamen evrensel bir aziz haline gelmesine yol açmıştır. Günümüzde Aziz Nikolaos'a ait olduğu düşünülen kemikler, Antalya Müzesi'nde ve İtalya'da bulunmaktadır.

1760 yılında yapılan bazı binalar şunlardır: Lâleli Külliyesi: Sultan III. Mustafa tarafından 1760-1764 yılları arasında yaptırılan külliye, cami, imaret, çarşı, dükkânlar, çeşmeler, sebil, türbe, medrese, han ve mumhâneden oluşmaktadır. 3. Sultan Mustafa Camii: İstanbul'da bulunan bu cami, 1760 yılında yapılmıştır. Ayrıca, 1760 yılında tamamlanan konut binaları için "Category:Residential buildings completed in 1760" kategorisi kullanılabilir.

Yeni papanın ne zaman seçileceği kesin olarak bilinmemektedir. Ancak, 7 Mayıs 2025 tarihinde başlayan konklav süreci devam etmektedir. Papa seçilene kadar oylamalar devam edecek ve gerekli çoğunluk sağlanana kadar kardinaller Sistine Şapeli'nden ayrılmayacaktır. Seçim süreci, Vatikan'daki Sistine Şapeli'nde gizli bir şekilde yürütülmektedir.

Endüljans belgesi, Hristiyanlıkta işlenen günahların cezasının kısmen veya tamamen affedilmesi için Katolik Kilisesi tarafından Papa’nın yetkisiyle düzenlenen bir belgedir. Bu uygulama, özellikle Orta Çağ döneminde yaygındı ve kiliseye bağış yapılması veya dini bir hizmetin yerine getirilmesi karşılığında verilirdi. Endüljans uygulaması, 1517 yılında Martin Luther'in Katolik Kilisesi'nin endüljans satışlarını eleştiren "95 Tez" adlı bildiriyi yayımlamasıyla ciddi eleştirilere yol açmış ve Reform hareketlerini tetiklemiştir. Günümüzde endüljans uygulaması Katolik Kilisesi’nde eski önemini yitirmiştir.

"Konsey" (Conclave) filmi, Papa'nın ölümünün ardından yeni Papa'nın seçileceği konseyi idare etmekle görevli olan Kardinal Lawrence'ın hikayesini anlatıyor. Kardinal Lawrence, bu süreçte ortaya çıkan birçok entrikanın üstesinden gelmeye çalışırken, Kilise’nin temellerini sarsabilecek bir komplonun ortasında bulur kendini. Film, dini ritüellerin yanı sıra insan doğasının karmaşıklığını da irdeliyor. "Konsey" filmi, Edward Berger tarafından yönetilmiş olup, Peter Straughan tarafından yazılmıştır. Türkiye'de "Konsey" filmi, 2025 yılı Temmuz ayında dijital veri akışı platformu TV+'ta yayına girmiştir.

Tarihte en uzun süre görev yapan papa, 20 Şubat 1878'den 20 Temmuz 1903'e kadar 25 yıl boyunca papalık yapan Papa XIII. Leo'dur. Bir diğer uzun süreli papalık yapan isim ise 5 Haziran 1846'dan 7 Şubat 1878'e kadar 31 yıl boyunca papalık yapan Papa IX. Pius'tur.