İslamBilimleri

Prof. Dr. Fuat Sezgin'in başlıca eserleri şunlardır: 1. "Geschichte des arabischen Schrifttums" (Arap-İslam Bilimleri Tarihi). 2. "İslam'da Bilim Teknik" serisi. 3. "Amerika Kıtasının Müslüman Denizciler Tarafından Kolomb Öncesi Keşfi ve Piri Reis". 4. "Tanınmayan Büyük Çağ". 5. "Katip Çelebi'nin Esas Kitabı Cihannüma'sı ve Coğrafya Tarihindeki Yeri". 6. "Buhari'nin Kaynakları".

Zîc-i Uluğ Bey, Türk ve İslam bilim tarihinin önemli eserlerinden biri olan, astronomi cetvelleri kitabıdır. Eser, Uluğ Bey tarafından, Ptolemy zamanından 15. yüzyılın ortasına kadar orijinal gözlem sonuçlarına dayanarak hazırlanmıştır. Zîc-i Uluğ Bey'in içeriği: - trigonometrik, astronomik, coğrafî ve astrolojik tablolar; - güneş, ay ve gezegenlerin hareketleri; - güneş ve ayın yerden uzaklığı; - yıldız katalogu (1018 yıldız). Bilim dünyasında 15. yüzyıl astronomu olarak kabul edilen Uluğ Bey'in bu eseri, XVII. yüzyıla kadar konumsal astronominin temel kitabı olarak kullanılmıştır.

Ebu'l-Fida'nın bazı eserleri: Taqwim al-Buldan (Şehirler Dizisi). el-Muḫtaṣar fî Aḫbâri’l-Beşer (İnsanlığın Kısa Tarihi). Kunaş (Tıp Üzerine). Naẓmü’l-Ḥâvi’ṣ-ṣaġīr. Şerḥu’l-Kâfiye. Ayrıca, Kitâbü’l-Mevâzîn, et-Tibrü’l-mesbûk fî târîḫi’l-mülûk gibi başka eserleri de bulunmaktadır.

El-Mebsût adlı eserin yazarı, Şemsüleimme Serahsî'dir.

“Evsâfu’l-Eşrâf” adlı eser, Nasîruddîn Tûsî’ye aittir.

Mir’âtü’l-Usûl, Fatih Sultan Mehmet devrinin büyük âlimi ve müftüsü Molla Hüsrev tarafından kaleme alınan, usûl-i fıkha dair bir eserdir. Eserde, fıkıh usulünün konuları ve faydaları anlatılmaktadır. Dört ana başlık altında toplanan bu konular şunlardır: 1. Kitap ve Sünnet: Fıkhî hükümlerin temel kaynakları olan kitap (Kur'an) ve sünnetin (Peygamber'in sözleri ve eylemleri) incelenmesi. 2. İcmâ ve Kıyas: Müslüman alimlerin ortak görüşleri (icmâ) ve analoji (kıyas) yoluyla hüküm çıkarma yöntemlerinin ele alınması. 3. Hükümler: Hüküm, hâkim, mahkûm bih ve mahkûm aleyh konularının detaylı bir şekilde incelenmesi. 4. İctihad: Özellikle ictihadda hata ve isabet meselesinin tartışılması. Mir’âtü’l-Usûl, Osmanlı medreselerinde ders kitabı olarak okutulmuş ve ilim erbabı tarafından büyük ilgi görmüştür.

"Edvau'l-Beyan" adlı eser, Muhammed Emin Şinkîtî'nin tefsir kitabıdır ve Kur'an'ın Kur'an'la tefsiri yöntemini ele alır. Bu eserde, Kehf ve Meryem surelerinin kıraat farklılıkları ve bunların manaya etkileri incelenir.

Arif-i Rivegeri'nin hocası, Abdülhalık Goncdüvani'dir.

Murakıplık sınavında çıkan sorular, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından belirlenen ve iki ana bölümden oluşan bir müfredatı kapsamaktadır: yazılı sınav ve sözlü sınav. Yazılı sınav konuları şunlardır: 1. Kur’an-ı Kerim (Tecvid, Meal). 2. Fıkıh (Tarih, Usul, İbadetler). 3. Kelam (Ekoller, Görüşler). 4. Hadis (Tarih, Usul, Edebiyat). 5. Tefsir (Tarih, Usul, Edebiyat). 6. İslam Tarihi. 7. Türkçe Yazım Kuralları. 8. T.C. Anayasası. 9. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu. 10. 633 Sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun. Sözlü sınavda ise adayların; - Yazılı sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi. - Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü. - Liyakati, özgüveni, temsil kabiliyeti, tutum ve davranışlarının göreve uygunluğu gibi konular değerlendirilmektedir.

"Şezerâtü'z-Zeheb" adlı eser, İbnü'l-İmâd el-Hanbelî'ye aittir.

El-Kindi, "filozofların filozofu" olarak anılır çünkü: 1. İlk İslam Filozofu: Orta Çağ Avrupası'nda "Alkindus" adıyla tanınan El-Kindi, ilk İslam filozofudur. 2. Geniş Kapsamlı Çalışmaları: Felsefe, tıp, matematik, astronomi, ilahiyat, psikoloji, fizik, kimya ve müzik gibi pek çok bilim dalında eserler vermiştir. 3. Aristo'yu Yorumlaması: Aristocu felsefe geleneğini İslam düşüncesi üzerinden yorumlamış ve bu geleneği İslam dünyasına tanıtmıştır. 4. Etkileyici Kişiliği: Eserleri, sonraki nesiller için önemli bir moral gücü oluşturmuş ve Rönesans dönemi İtalyan araştırmacıları tarafından da takdir edilmiştir.

Bayram Ali Öztürk Hoca'nın 13 kitaplık bir külliyatı bulunmaktadır.

Hüseyin Bürge, İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü mezunudur.

Kitâbü’z-Zühd adlı eser, İmam Beyhaki tarafından yazılmış olup 7 cilt olarak yayımlanmıştır.

Zeyd bin Sabit, ferâiz ve kıraat ilimlerinde uzmanlaşmıştır.

Kindî, tam adıyla Ebu Yusuf Yakub bin İshak el-Sebbah el-Kindî, 801 yılında Basra'da doğmuş ve 873 yılında Bağdat'ta ölmüştür. Hayatı ve Katkıları: - Felsefe, tıp, matematik, astronomi, ilahiyat, psikoloji, fizik, kimya ve müzik gibi alanlarda eserler yazmıştır. - Beytülhikme'de görev alarak eski Yunan ve Hind eserlerinin tercümelerini yapmış ve kendi yorumlarını eklemiştir. - İzafiyet teorisini ortaya koymuş, zaman, mekân, hareket gibi kavramların birbirine bağlı ve izafi olduğunu savunmuştur. - Optik alanında çalışmış, ışığın yayılma ve yansımasıyla ilgili eserler yazmıştır. - Ehl-i Sünnet yanlısı olup, Mu'tasım'ın oğlu Ahmed'in eğitimini üstlenmiştir.

Avicenna (İbn-i Sina), 980 yılında Buhara'da doğmuş ve 1037 yılında Hemedan'da vefat etmiş ünlü bir İslam bilginidir. Kısaca hayatı: Eğitim: Küçük yaşta Kur’an’ı ezberledi, dil, edebiyat ve fıkıh eğitimi aldı. Tıp Eğitimi: Tıp eğitimini Ebû Sehl el-Mesîhî ve Ebû Mansûr el-Kumrî’den aldı. Ün kazanması: 16 yaşında tıp alanında otorite, 18 yaşında saray hekimi oldu. Seyahatleri: Samani Hanedanı çökünce batıya, Ürgenç, Merv, Nişabur ve Horasan'ı dolaştı. Eserleri: En ünlü eserleri "el-Kanun fi't-Tıb" (Tıp Kanunu) ve "Kitabü'ş-Şifa" (İyileşme Kitabı) Avrupa'da uzun süre ders kitabı olarak kullanıldı. Avicenna, tıp, felsefe, matematik ve astronomi alanlarında önemli katkılarda bulunmuş ve Batı dünyasında "Büyük Üstad" ve "Filozofların Prensi" olarak tanınmıştır.

Kimya-ı Saadet kitabının yazarı, İmam Gazali'dir.

Abdürrezzak Kâşânî'nin başlıca eserleri şunlardır: 1. Teʾvilatü’l-Kurʾan: İbnü’l-Arabi’nin kavram ve terimlerine dayalı tasavvufi bir tefsirdir. 2. Istılahatü’s-sufiyye: Tasavvuf terimlerini açıklayan bir eserdir. 3. Reşhu’z-zülal fi Şerhi elfazi’l-mütedavile beyne erbabi’l-eẕvak ve ahval: Istılahatü’s-sufiyye’nin genişletilmiş şeklidir. 4. Letaʾifü’l-iʿlam fi işarati ehli’l-ilham: 1785 tasavvuf teriminin açıklandığı kapsamlı bir kitaptır. 5. Şerhu Menazili’s-saʾirin: Abdullah-ı Herevi’nin Menazili’s-saʾirin adlı eserinin şerhidir. 6. Şerhu Fususi’l-hikem: İbnü’l-Arabi’nin Fususü’l-hikem adlı eserinin şerhidir ve en önemli eserlerinden biridir. 7. Tuhfetü’l-ihvan fi hasaʾisi’l-fityan: Fütüvvet konusunu ele alan bir eserdir. 8. Risale fi’l-kazaʾ ve’l-kader: Kader ve insan iradesi konusunu ele alan felsefi bir risaledir.

Ahlâk-ı Nâsırî, Nasîrüddîn-i Tûsî tarafından yazılmıştır. Eser, İbn Miskeveyh'in "Tehzîbü’l-Ahlâk" adlı kitabının Farsça'ya çevrilmesi ve üzerine iki bölüm eklenmesiyle oluşturulmuştur.