İnsanDoğası

Hamlet'in en önemli mesajlarından bazıları şunlardır: Varoluşsal sorgulamalar. İntikam ve adalet. İnsan doğası ve ahlaki değerler. Hamlet'in mesajları, insan psikolojisinin derinliklerini, ahlaki ikilemleri ve evrensel temaları ele alarak, eserin hem edebi bir başyapıt hem de insanlık durumu hakkında evrensel sorular soran bir eser olmasını sağlar.

Emmanuelle, Queen of the Galaxy (Emmanuelle: Galaksinin Kraliçesi), 1994 yapımı bir televizyon filmidir ve erotik "Emmanuelle in Space" serisinin ilk bölümüdür. Film, bir grup intergalaktik yolcunun insan sevgisini ve cinselliğini anlamak istemesi üzerine kuruludur.

Memet Baydur'un "Güne Bakan Cam Kırıkları" adlı oyunu, iç hesaplaşmaları içinde yalnızlıklarını kırmaya çalışan bir adam ve bir kadının hikayesini anlatır. Oyun, gerçeklik kavramı üzerine düşündürür ve yaşamın anlamını sorgulatır.

"Bir insanı insan yapan kararlarıdır" ifadesi, insanın diğer canlı türlerinden ayıran faktörlerin, verdiği kararlarla ilgili olduğu anlamına gelebilir. Ayrıca, insanın düşünebilmesi ve irade sahibi olmasının onu insan yaptığı da söylenebilir. Bu konuda kesin bir tanım yapmak mümkün değildir, çünkü insanın ne olduğu, çevresindeki dış etkenlere bağlı olarak değişebilir.

Zeynep Sey'in "Kimse Gerçek Değil" kitabı, başkarakter Işıl'ın yaşadığı kişisel buhranları ve psikolojik bir keşifle gerçeklik ile hayal arasındaki sınırda ilerleyerek anlatıyor. Kitapta işlenen bazı konular: Kimlik ve gerçeklik algısı. İnsan ilişkileri ve aşk. İçsel çatışmalar. Hikaye, Işıl'ın bir sosyal medya platformu aracılığıyla insanlarla tanışmasıyla gelişir. Işıl, Oflaz sayesinde yıllardır inkâr ettiği gerçeklerle yüzleşirken, Oflaz'ın yaralarının kanamaya başlamasıyla dünyaları alt üst olur?

Sühreverdî'nin felsefesinde insan ve âlemdeki yeri şu şekilde özetlenebilir: İnsan: Sühreverdî, insanın karanlıklar içinde elem ve ıstırap içinde olduğunu düşünür. İnsan, Nuru’l-Envâr’a (sonsuz varlık olan Tanrı) ulaşarak huzur ve mutluluğa erişebilir. İnsanın mutluluğu, bedenî meşguliyetlerden kurtulup nefsini arındırmasıyla mümkündür. Doğru bilgiye dayalı doğru eylemlerde bulunmak gereklidir. Âlem: Sühreverdî, âlemi dikey bir düzlemde açıklar. Doğu, maddiyetten tamamen sıyrılmış saf ışık ve meleklerin mekânı; Batı ise maddiyetin dünyasıdır. İki yönün tam ortasında, ışık ile karanlığın birleştiği noktadır. Sühreverdî'nin felsefesi, Yeni Eflatunculuk temeline dayanır ve akıl yolu ile hakikate ulaşılamayacağını, bunun için manevi sezgiye ihtiyaç olduğunu savunur.

İnsan, Aristo mantığında "düşünen hayvan" olarak tanımlanır çünkü "düşünen" kelimesi, "akıl-mantık sahibi varlık" anlamına gelir. Ancak, Kur’an’ın insana verdiği değer açısından konuya bakıldığında, insana "düşünen hayvan" demek pek uygun değildir. İnsan, diğer canlılardan farklı olarak: Akıl ve fikir sahibi olduğu için geçmiş ve gelecek zamanlarla alâkadardır. Geniş bir düşünce dünyasına sahip olduğu için ilmi nispetinde, geniş akıl âlemlerinde seyahat edebilir. Vicdan sahibi olduğu için ahlaki, iyi, adil, hakkaniyetli, eşitlikçi, şefkatli ve rahmetlidir.

"İnsanlardan daha fazlası" ifadesi, doğa ve insan dışı varlıklar hakkında hikayeler anlatmak için kullanılan bir ifadedir. Bu tür hikayeler anlatırken kullanılan bazı teknikler şunlardır: Bireyselleştirme: Genel insan veya hayvan yerine, bireyler hakkında hikayeler anlatmak. Yerleştirme: Hikayenin geçtiği yeri canlandırmak için metaforlar kullanmak. Basamak taşları: Okuyucuyu hızlı bir şekilde geniş bir bölgede gezdirmek ve merak uyandırmak. Ölçek büyütme/küçültme: Hikayedeki olayların ve aktörlerin ölçeğini değiştirerek perspektif sunmak. Bu teknikler, hayvanlar, yerler ve doğal dünya ile ilişkiler hakkında ilgi çekici hikayeler oluşturmak için kullanılır.

İnsanın doğasının üç yasası şu şekilde sıralanabilir: 1. Bilinç Yasası. 2. Sezgi Yasası. 3. Denge Yasası. Ayrıca, Auguste Comte'un toplumsal evrim kuramında da üç aşama yasası bulunmaktadır. Bu aşamalar şunlardır: 1. Teolojik Aşama. 2. Metafizik Aşama. 3. Pozitivist (Olgucu) Aşama.

Robert Greene'in "İnsan Doğasının Yasaları" kitabı tek ciltten oluşmaktadır. Sayfa sayısı 696'dır.

"Yansekis Kino" ifadesi, muhtemelen "Kino no Tabi" (Kino's Journey) adlı animeyi ifade ediyor. Bu anime, tek bir yere ait olmayan ve sürekli seyahat eden bir gezginin hikayesini anlatır. Konu özeti: Kino, yanında konuşabilen motosikleti Hermes ile dünyayı keşfeder, ancak hiçbir yerde uzun süre kalmaz. Anime, insan doğasına ve toplumsal yapıya dair derin bir keşif niteliğinde olup, her ülke farklı bir metafor olarak kullanılarak modern toplumun sınırlarını sorgulatır.

İyi insan, Allah’a karşı saygılı, kullara karşı hayırhah olan kimsedir. İyi insanın bazı özellikleri: İyilik yapmak: Sevdiği maldan yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara ve yardım isteyenlere harcayan, namazı kılıp zekâtı veren kişidir. Sorumluluk sahibi olmak: Sorumluluklarını yerine getiren, insanların sorunlarına duyarlı olan, sahip olduğu imkânları yoksul, muhtaç ve yolda kalmışlara harcamaktan kaçınmayan kişidir. Güzel huylu olmak: Dedikodu yapmayan, ihtiraslı olmayan, olan için şükreden, halinden şikâyet etmeyen, yaptığı iyilikleri başa kakmayan ve insanların kusurlarını araştırmayan kişidir. Ayrıca, "iyi insan sözünün üstüne gelir" şeklinde bir atasözü de vardır.

Sarah Bernstein'ın "İtaat Etüdü" adlı romanı, genç bir kadının, eşi tarafından terk edilen abisine bakmak için doğduğu yerden uzak bir kuzey ülkesine, bir kasabaya taşınmasını ve burada yaşadığı olayları anlatır. Kasabaya geldikten sonra, açıklaması güç olaylar ve kayıplar baş gösterir. Roman, suç ortaklığı, iktidar ve köklerinden sökülme gibi temaları işler.

Mark Twain'in "İnsan Nedir?" kitabı, biri genç, diğeri ihtiyar iki adamın sohbeti aracılığıyla insan hakkında bazı tespitleri ele alır. Bu eser, yazarın basılmaya hazır olup olmadığından emin olamaması nedeniyle anonim olarak yayımlanmış ve tartışma yaratmıştır. "İnsan Nedir?" kitabını satın alabileceğiniz bazı siteler: amazon.com.tr; hepsiburada.com; canyayinlari.com.

Meşa Selimoviç'in "Derviş ve Ölüm" kitabı, mutlak dini gerçeklere dayalı bir dünyada yaşayan Ahmed Nureddin'in, kardeşinin suçsuz yere tutuklanıp idam edilmesinden sonra yaşadığı derin kargaşayı anlatır. Kitapta, suç, ceza, adalet, din ve otorite kavramları çerçevesinde insanın ruh dünyasındaki çelişkiler ve gelgitler işlenir. Ayrıca, bir derviş olan Ahmed Nureddin'in, inandığı dinin gerektirdiği hoşgörülü tavrı terk ederek, intikam hırsıyla dolu bir bürokrata dönüştüğü süreç de ele alınır. "Derviş ve Ölüm", 1967'de yayımlanmış, birçok ödüle layık görülmüş ve sinemaya uyarlanmış bir başyapıttır.

Bozkırkurdu (Der Steppenwolf), Alman-İsviçreli yazar Hermann Hesse'nin onuncu romanıdır. Romanın temel konuları: Toplumla uyum sağlayamama. Ruhun parçalanmışlığı. Bireyselleşme ve iyileşme. Hesse, 1961 yılında "Okurlarımın çoğu Bozkırkurdu'nun öyküsünün insanı kemiren bir hastalıktan ve bunalımdan söz ettiğini ama tüm bunların ölüme ve yok olmaya değil, tersine iyileşmeye yönelik olduğunu anlarsa kendimi mutlu hissedeceğim" demiştir.

"Human Nature" ifadesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir. İşte bazı örnekler: Doctor Who Bölümü: "Human Nature", 2007 yılında yayınlanan bir Doctor Who bölümüdür. Belgesel Film: 2019 yapımı "Human Nature", CRISPR gen düzenleme teknolojisinin sürecini ve insan evrimi üzerindeki potansiyel etkilerini anlatır. Felsefi Kavram: Felsefede "human nature", insan türünün temel özelliklerini ve bu özelliklerin nasıl gelişip değiştiğini ifade eder.

Lev Tolstoy'un eserlerinde ele aldığı bazı konular: Savaş ve barış: "Savaş ve Barış" adlı eserinde, Napolyon'un Rusya'yı işgali sırasında farklı sınıflardan insanların yaşamlarını ve bu büyük tarihsel olayların bireyler üzerindeki etkilerini işler. Toplumsal eleştiri: "Anna Karenina" ve "Savaş ve Barış" gibi eserlerinde, toplumun ahlaki çöküşünü ve bireylerin bu çöküş karşısındaki mücadelelerini işler. İnsan doğası ve ahlaki ikilemler: Karakterlerin içsel dünyalarını ve ahlaki çatışmalarını ayrıntılı bir şekilde işler. Manevi arayış: "İtiraflarım" adlı eserinde, hayatın anlamı üzerine bir yolculuk sunar. Ahlaki ve felsefi konular: "İnsan Neyle Yaşar?" adlı eserinde, insanın anlam arayışını ve sevginin önemini irdeler. Ölüm ve hayatın anlamı: "İvan İlyiç'in Ölümü" adlı eserinde, bir adamın ölüm sürecini ve ölümle yüzleşmesini inceler. Toplumsal adalet: Mülkiyetin insanları bencilleştirdiğini ve toplumsal eşitsizliklere yol açtığını savunur.

"Hayy ve Kamil: İki Otodidaktın Serüveni", İbn Tufeyl'in "Hayy bin Yakzan" ve İbnü'n-Nefîs'in "Fâdıl bin Nâtık" adlı eserlerindeki karakterlerin hikayesini anlatır. Hayy bin Yakzan, ıssız bir adada tek başına büyüyen ve hiçbir insanla teması olmadan hakikati arayan bir karakterdir. Fâdıl bin Nâtık, Hayy'ın iddialarına yanıt veren bir karakterdir. Bu iki karakterin serüveni, otodidaktlık, bilgi edinme ve hakikat arayışı temalarını işler.

Neşet Ertaş'a göre insan şu şekilde tanımlanabilir: İlahî aşkı arayan bir varlık. Hayvandan üstün yaşayan bir varlık. Kendini bilmesi gereken bir varlık. Hak ve adalet arayışında olan bir varlık. Ayrıca, Ertaş'ın "İki büyük nimetim var, biri anam biri yarim. İkisine de hürmetim var, birisi var etti beni, birisi yar etti beni" ve "İnsanlar kendini bilebilseydi, dünyada haksızlık kavga olmazdı. İnsan doğan yine insan ölseydi, belki de dünyada hayvan kalmazdı" gibi sözleri de insan kavramıyla ilgili düşüncelerini yansıtır.