İnsanDoğası

Şahane Hayat (It's a Wonderful Life) filmi, bir insanın iyilik yapma adına kendini feda edip başkalarını düşünme reaksiyonunun gereksiz olmadığı ve bu eylemin çevreye ne derece etkisi olabileceğini anlatır. Filmin konusu kısaca şöyledir: İflasın eşiğine gelen George Bailey, bir Noel gecesinde kendini nehre atarak intihar etmek üzeredir. Doğduğundan bu yana aynı küçük kasabada yaşayan Bailey, kendisini buraya ve insanlarına adamış, hoşgörülü, güvenilir ve yardımsever bir insandır. Büyük Ekonomik Buhran'ı hasarsız atlatmış, babasından devraldığı konut ve finans şirketi aracılığı ile kasabalıların neredeyse tamamını konut sahibi yapmıştır. Bu arada para kazanmayı, mimar olma fırsatını, dünyayı gezmeyi, kısaca tüm hayallerini ertelemek zorunda kalmıştır. Kasabaya yaptığı bunca iyilik, kötü yürekli banker Henry F. Potter'ın çıkarları ile çakışır. Potter, Bailey'in sürekli peşindedir. Bir gün aradığı fırsat karşısına çıkar ve finans şirketine ait önemli bir miktarda para, Bailey'in yaşlı ve alkolik amcası Billy Bailey'in dalgınlığı sonucunda Potter'ın eline geçer. Banka müfettişlerinin yaptığı bir denetlemeden sonra şirketin açığı ortaya çıkar. Bu, iflas ve tutuklanma anlamına gelmektedir. Çareyi intiharda bulan Bailey kendini nehre atmak üzere iken yeryüzüne gönderilen melek Clarence onu ölümden kurtarır. Melek, Bailey'in bir arzusunu yerine getirerek ona "kendisinin hiç doğmamış ve yaşamamış olduğu" bir dünyayı gösterir. Bailey, kendisine gösterilen bu dünyanın hiç de zannedildiği gibi ideal olmadığını görür ve insanların çevrelerine sayısız katkıları, iyilikleri olduğunu, ama her zaman bunun farkına varamadıklarını anlar. Film, her yılbaşı gecesi Amerikan televizyonlarında gösterilmektedir.

İstemediğin şeyleri bilmek istemenin bazı nedenleri: Belirsizlikten kurtulma: Bilgi, belirsizliği aydınlatır ve bu da güvende hissetmeyi sağlar. Farkındalık artırma: Ne istemediğini bilmek, ne istediğini daha iyi anlamana yardımcı olabilir. Karar verme: İstemediğin şeyleri ayırmak, geriye istediklerin kalır ve onlar arasından seçim yapabilirsin. Ancak, bazı durumlarda istemediğin şeyleri bilmek, duygusal olarak zorlayıcı olabilir.

1950 yapımı "Perde Açılıyor" (All About Eve) filmi, Broadway yıldızı Margo Channing'in hayatını değiştiren genç hayran Eve Harrington'ın hırs dolu hikayesini anlatıyor. Eve, Margo'nun sekreteri olarak hayatına girer ve asıl amacının onun yerine geçmek olduğunu yavaş yavaş belli eder. Film, hırs, ihanet ve gerçek ile yalanın çarpışmasını konu alır.

Vladimir Nabokov'un "Lolita" adlı romanı, orta yaşlı Humbert Humbert'in ergenlik çağındaki genç kızlara karşı olan saplantılı aşkını konu alır. Eserde, Humbert karakterinin tüm kadınları nesneleştirmesi ve manipüle etmesi, erkek karakterin güçlü bir figür olarak tasvir edilmesi ve genç kızın objeleştirilmesi gibi unsurlar, feminist eleştiri kapsamında tartışılmaktadır. Nabokov, bu romanla okuyucuların kendi ahlaki değerleri hakkında düşünmelerini sağlamayı amaçladığını belirtmiştir. Ayrıca, "Lolita" dilin gücü ve edebi değerler hakkında da bir inceleme sunar.

Rutger Bregman'ın "Çoğu İnsan İyidir: Yeni Bir İnsanlık Tarihi" kitabı, insanın doğasındaki iyilik ve dayanışma eğilimlerini ele alır. Bregman, medya, tarih, felsefe ve bilimi sorgulayarak, insanın kötücül yanını merkeze alan yaklaşımlara alternatif bir bakış sunar. Ayrıca, "Sineklerin Tanrısı" gibi eserlerin ve Stanford Hapishane Deneyi gibi araştırmaların yeniden değerlendirilmesi gerektiği belirtilir. Bregman, ideolojilerin insanların iyimser duygularını nasıl körelttiğini inceler ve umudu yeniden canlandırmanın önemini vurgular. Kitap, İkinci Dünya Savaşı ve Holokost gibi tarihi olayları da ele alarak, bu süreçlerde sergilenen iyilik ve kötülük örneklerini tartışır.

Jürgen Habermas'ın "İnsan Doğasının Geleceği" adlı kitabı, biyoteknoloji ve genetik alanındaki gelişmelerin felsefi, etik ve siyasal sonuçlarını ele alır. Kitapta öne çıkan bazı konular: Biyoteknolojik tasarım: İnsanın biyoteknolojik tasarıma dayalı bir yaşam sürmesinin acziyeti ve insan doğasının araçsallaştırılması eleştirilir. Ahlaki sorunlar: Ebeveynlerin, henüz dünyaya gelmemiş bir embriyoya genetik müdahale ederek özelliklerini belirlemesinin ahlaka aykırı olduğu savunulur. Eşitsizlik riski: Biyoteknoloji ile bedeni güçlendirmenin, teknolojiye ulaşamayanlar ile ulaşanlar arasında eşitsizliğe ve üstün bir ırk yaratma tehlikesine yol açabileceği belirtilir. Kendi olma imkanı: Çağımıza uygun bir "kendi olma imkanı"nın hangi felsefi ve etik temeller üzerine oturması gerektiği sorgulanır.

"Hiçbir Zaman Anlamadı İnsanoğlu" şiiri, insanoğlunun bazı gerçekleri göremediğini ve hayatın geçici olduğunu, mal mülk hırsının felaket getirebileceğini, insanın acziyetini vurgular. Şiirde geçen bazı dizeler ve anlamları: Dünya birine kalacak olsaydı, Süleyman'a kalırdı. Ölüm satın alınsaydı, Nemrut tutar alırdı. Lokman Hekim ölmedi mi?. Derdimize yüksel dedik, istediğin kadar yüksel! Nasıl olsa geçmeyecek misin?. Zalimlere güçlen dedik, dilediğin kadar güçlen! Nasıl olsa düşmeyecek misin?. Şiir, Türk edebiyatçı İlhan Dilek tarafından yazılmıştır.

Lev Tolstoy'un "İnsan Neyle Yaşar" adlı eserinin bakış açısı, insanın sevgiye olan ihtiyacı ve birlikte yaşama arzusu üzerine kuruludur. Eserde, dört farklı hikayede de yaşamın anlamını arayan karakterler, bu soruların cevabını bulmaya çalışır. Yazar, insanın kendisini sevmekle Tanrı sevgisine ulaşacağını ve Tanrı’ya ulaşmanın yolunun bu saf ve katıksız sevgi olduğunu iddia eder.

Robert Greene'nin "İnsan Doğasının Yasaları" kitabı 696 sayfadan oluşmaktadır.

"Çığ" (Raw, 2016) filmi, veterinerlik eğitimi alan genç bir kadının, aile prensiplerinden saparak çiğ et yemeye başlamasını ve bu durumun onun üzerinde yarattığı etkileri anlatıyor. Justine, tüm ailesi vejetaryen olan bir öğrencidir. Justine, bu yeni arzusuyla başa çıkarken, davranışlarının beklenmedik ve korkunç sonuçlarıyla yüzleşir ve gerçek benliği ortaya çıkar.

Kargo'nun "Renklerin İçinde" şarkısı, yaşam ve ölüm arasındaki ikilemi anlatır. Şarkının bazı temaları: Renkler: Yeni bir başlangıcı, umudu ve hayalleri temsil eder. Düşler: Yeni bir hayata olan hevesi ve özlemi simgeler. Ölüm: Geçmişin korkularından kurtulma isteğini ve huzuru ifade eder. Klipte ise, öğretmenine aşık olan bir ilkokul öğrencisinin hikayesi anlatılır.

"Gönül bu ota da konar, boka da" atasözü, güzel ve hoş şeyleri seven insanlar olduğu gibi kötü ve çirkin şeyleri de seven insanların da bulunduğunu ifade eder. Bu atasözü, aynı zamanda bir ilişkiyi savunmanın en iğrenç yolu olarak da değerlendirilebilir. Ayrıca, "gönül" kelimesinin "salak" anlamında kullanıldığı ve bu sözün, "gönül kimi severse güzel odur" özdeyişinin avamca bir tabiri olduğu da düşünülmektedir.

Sagopa Kajmer'in "Kötü İnsanları Tanıma Senesi" albümü ve aynı adı taşıyan şarkısı, sanatçının kendi yaşam deneyimlerinden yola çıkarak, insanlara dair gözlemlerini ve duygularını anlatır. Albümdeki bazı şarkıların sözleri: "Düşersem Yanarım". "Vesselam". "İki Tanık". "Gölge Haramileri". Albüm, sanatçının Melankolia Müzik etiketiyle çıkardığı ilk solo albüm olma özelliğini taşır ve 13 Mart 2008'de piyasaya sürülmüştür.

Varoluşçuluğun temel tezi, "varoluş özden önce gelir" önermesidir. Varoluşçuluğun diğer temel tezleri şunlardır: Varoluş her zaman tek ve bireyseldir. Varoluş, insanın içinden bir tanesini seçebileceği bir olanaklar bütünüdür. Varoluş her zaman bir “dünyada var olma”dır. Varoluşçu felsefede ayrıca özgürlük ve sorumluluk kavramları da önemli bir yer tutar.

"Tanrılar Çıldırmış Olmalı" (The Gods Must Be Crazy), mülkiyet kavramına eleştiri yapan bir filmdir. Film, uygarlıktan uzak, ilkel bir yaşam süren Bushmanların, uçaktan atılan bir kola şişesini tanrılar tarafından gönderilmiş sanmalarıyla başlar. Ayrıca film, sahip olduklarını paylaşma ve göçebe yaşam gibi San halkının özelliklerini de yansıtır.

İnsan ve toplumun temel özellikleri şunlardır: Toplum: Toplumsal Rol: Bireylerin toplumda üstlendikleri işlevler ve bu işlevlere uygun davranış kalıpları. Toplumsal Kurum: Belirli bir sosyal işlev etrafında birleşen rollerin toplamı. Kültür: Bir toplumun geçmişten günümüze getirdiği maddi ve manevi değerlerin toplamı. Toplumsal Grup: Ortak bir amaç ve çıkarlar çerçevesinde bir araya gelen, etkileşim içinde bulunan bireyler. İnsan: Sosyalleşme: Toplumun değer ve normlarının bireylere aktarılması süreci. Temel Davranış Örüntüleri: Töreler, gelenekler ve görenekler gibi farklı zorunluluk seviyelerine sahip davranış kalıpları. Kişilik: Doğuştan gelen ve sonradan kazanılan özelliklerle şekillenen bireysel kimlik.

Savaşlar, edebiyatta önemli bir tema olarak ele alınır çünkü: Tanıklıklar ve hatıralar: Savaşlar sırasında yaşananlar, doğrudan tanıklar veya savaş gazileri tarafından kaleme alınarak savaşın gerçek yüzünü ve bireylerin deneyimlerini yansıtır. Savaşın etkileri: Savaş romanları, savaşın psikolojik etkileri, kişisel trajediler ve insanların savaş koşullarında nasıl değiştiğini ele alır. Anti-savaş edebiyatı: Bazı yazarlar, savaşın korkunç sonuçlarını ve insanlık dışı yönlerini vurgulayarak barış idealini destekler. Tarihî kurgu: Savaşlar, tarihî kurgunun popüler bir temasıdır ve tarihsel olaylar ile kişiler kurgusal hikayelerle birleştirilerek geçmişin derinliklerine bir yolculuk sunar. Epik ve kahramanlık anlatıları: Savaşlar, kahramanlık ve destansı anlatıların doğmasına yol açar. Bu nedenle edebiyat, savaşın insanlığa getirdiği acıları, kahramanlıkları ve umutları anlamamıza yardımcı olurken, savaşın korkunç gerçeklerine de ışık tutar.

Cengiz Aytmatov'un "Deve Gözü" kitabı, Anarhay bozkırında doğaya ve insan ruhunun kötücül yanına karşı verilen mücadeleyi konu edinir. Eserde, Kemal isimli bir gencin bozkırda yaşadığı zorluklar masalsı bir dille anlatılmaktadır. Kitap, 55 sayfadan oluşmaktadır.

"Chauraha" (Kesişim) dizisinin konusu, orta sınıf bir aileden gelen genç ve saf bir kız olan Zoya'nın, babasının ölümünden sonra annesi ve halasıyla yaşamasıdır. Zoya, yaşam tarzından utanarak sahte bir sosyal medya profili oluşturur ve bu durum, onun için sayısız belanın başlangıcına sebep olur. Dizide, Zoya'nın karşılaştığı zorluklara rağmen durumun ciddiyetini anlayıp anlayamayacağı ve Junaid'in hatalarının bedelini ödeyip ödemeyeceği işlenir.

"Emel" hikayelerinin ne anlattığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, "Emel" ismi, farklı bağlamlarda çeşitli hikayelerde yer almaktadır. Emel ve Arkadaşlarının 23 Nisan Hikayesi: Bu hikayede, baharın gelişi ve 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nın coşkusu anlatılmaktadır. Emel'in Hikayesi: 10 Ekim 2015'teki Ankara Tren Garı katliamında hayatını kaybeden Emel'in hikayesi, mücadele ve direnişi konu alır. Son Emel Hikaye Kitabı: Mehmet Rauf'un 1923 yılında yayımlanan bu eseri, on altı hikayeden oluşur ve genellikle romantik aşklar, duygular ve bireysel iç dünyaları işler. Mekan Hikayeleri: Emel Kayın'ın bu kitabında, mimari unsurlar ve mekanların insan yaşamındaki rolü üzerine hikayeler yer alır.