İman

Taklidî iman, kişinin herhangi bir delile dayanmadan, sadece çevrenin telkini ile meydana gelen imana denir. Bu tür iman, İslam ulemasının çoğunluğuna göre geçerli kabul edilse de, kişinin imanını akli ve dini delillerle güçlendirmesi gerektiği için sorumluluk doğurur.

İhsanın en yüksek derecesi, "müşâhede makamı" olarak da adlandırılan, "O'nu görüyormuşçasına Allah'a ibadet etmek"tir en büyüğüdür: 1. İslam. 2. İman. 3. İhsan. Bu mertebeye ulaşan bir kul, ibadetinde ihlâsı tam olarak kazanmış olur.

İhsanın üç yönü: 1. Allah'a karşı kulluk: "Allah'ı görür gibi ibadet etmek" anlamına gelir. 2. İyilik ve yardım: Başkalarına iyilik etmek, nimet kazandırmak ve yardımcı olmak. 3. İşi güzel yapmak: Her işi en iyi ve en güzel şekilde yapmak.

Mâide Suresi 5/8. ayet, müminlere adaletle şahitlik yapmalarını ve bir topluluğa duydukları kin nedeniyle adaletsiz davranmaktan kaçınmalarını emreder. Ayetin tam çevirisi şu şekildedir: > "Ey iman edenler! Allah için hakkı ayakta tutan, adaletle şahitlik eden kimseler olun. Bir topluluğa duyduğunuz öfke, sakın sizi adaletsiz davranmaya sevk etmesin! Adaletli olun; takvaya en uygunu, en yakışanı budur. Allah'a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah, bütün yaptıklarınızdan haberdardır".

"Bekleyin, şüphesiz biz de bekliyoruz" ifadesi, Hz. Peygamber'in münafıklara söylediği bir sözdür. Bu sözün geçtiği ayetler şu şekildedir: Tevbe Suresi 9/52: > "De ki: 'Bizim hakkımızda bekleyip gözlediğiniz, iki güzel şeyden, yani zaferden veya şehid olmaktan başka bir şey midir? Biz ise Allah’ın, ya kendi tarafından veya bizim ellerimizle sizi azaba uğratmasını bekliyoruz. Bekleyin bakalım, biz de bekliyoruz!'" Enam Suresi 6/158: > "Onlar, kendilerine meleklerin gelmesini mi, ya da Rabbinin gelmesini mi veya Rabbinin bazı işaretlerinin gelmesini mi bekliyorlar? Rabbinin işaretlerinden bazılarının geleceği gün, daha önce iman etmemişse veya imanıyla bir hayır kazanmamışsa hiç kimseye imanı yarar sağlamaz. De ki: 'Bekleyin, biz de şüphesiz beklemekteyiz.'"

Saf Suresi'nin bazı faydaları ve öğütleri: İman ve birlik ruhunu güçlendirir. Allah yolunda mücadele etmeyi ve birlik içinde olmayı teşvik eder. Allah’ın emirlerine uyulmadığında ortaya çıkan zararları uyarılar. Müminlere, Allah’a ve Resulüne tam teslimiyetle inanıp, mallarıyla ve canlarıyla Allah yolunda cihad etmelerinin kurtuluşun reçetesi olduğunu öğütler. Ahirette günahların bağışlanması ve ebedi cennet nimetlerine kavuşmayı, dünyada ise Allah’ın rızasını kazanmayı ve fethi müjdeler. Surenin, kişisel sorunlara doğrudan bir çözümü olduğuna dair bir bilgi bulunmamaktadır.

İstikametin önemi şu şekilde özetlenebilir: İmanın hayata yansıması: İstikamet, kişinin inandığı değerler doğrultusunda hayatını düzenlemesidir. Davranış ve eylem uyumu: Doğruları bilmekle başlayan iman, bu doğrulara uygun bir yaşam sürmeyi gerektirir. İstikrar ve süreklilik: İstikamet, sadece belli anlarda değil, sürekli olarak doğru yolda kalmayı ifade eder. Ahiret kurtuluşu: İslam'da ahiret hayatının kurtuluşu, hem sağlam bir iman hem de bu imanın gereği olan doğru bir yaşamla mümkündür. Sosyal ilişkilerde denge ve adalet: Adaletli olmayı ve kimseye zarar vermemeyi gerektirir. İbadet ve kulluk bilinci: İbadetlerde düzenlilik ve samimiyetle hareket etmeyi ifade eder. Dünya ve ahiret dengesi: Dünya nimetlerini ölçülü kullanmayı ve mal mülk hırsına kapılmamayı öğretir.

Kelâmın altı temel esası, İslam dininin iman esasları olarak kabul edilir ve "Amentü" olarak ifade edilir. Kelâmın altı temel esası: 1. Allah'a iman. 2. Peygamberlere iman. 3. Ahirete iman. Bu esaslar, şu şekilde üç ana kategoriye ayrılır: 1. Tevhid. 2. Nübüvvet. 3. Semiyyat.

İmanın en büyük göstergesi olarak ibadet ve güzel ahlak kabul edilir. İbadet, imanın bir göstergesidir ve kalpteki iman ışığının sönmemesi için gereklidir. Güzel ahlak, imanlının huzurlu ve mutlu olmasını sağlar.

Vela-Bera Akidesi, İslam terminolojisinde "dostluk" ve "düşmanlık" ilkesini ifade eder. Vela, Allah için sevmek, müminleri dost edinmek anlamına gelir. Bera, Allah için buğzetmek, kâfirlere ve onlara muhalefet edenlere düşmanlık beslemek ve onlardan uzak durmak demektir. Bu akide, iki zıt şeyin bir arada bulunmasının imkânsızlığına dayanır; örneğin, gece ile gündüz veya ateş ile su bir arada olamaz.

İmanın kuyuya düşmesi, genellikle inançta şüpheye düşme, manevi bir kriz yaşama veya dini değerlerden uzaklaşma durumunu ifade eder. Bu durumdan çıkış için şu yöntemler önerilebilir: Şüphelerle yüzleşme: Şüphelerin kaynağını araştırmak ve bilgi eksikliğini gidermek önemlidir. Bilgi edinme ve araştırma: Dini konularda daha fazla bilgi edinmek ve güvenilir kaynaklardan okumak faydalı olabilir. Dua ve ibadet: Dua etmek, manevi bir bağlantı kurmaya ve iç huzuru bulmaya yardımcı olabilir. Manevi rehberlik: Bir din alimi veya manevi danışmanla konuşmak, yaşanan sorunları anlamlandırmada ve çözüm yolları bulmada yardımcı olabilir. Toplulukla bağlantı kurma: Dini bir topluluğa dahil olmak, destekleyici bir ortam sağlayabilir. Sabır ve zaman tanıma: İmanın yeniden güçlenmesi zaman alabilir, bu süreçte sabırlı olmak ve kendine karşı anlayışlı davranmak önemlidir. Her bireyin durumu farklı olduğundan, en uygun çözüm yollarını bulmak için kişisel bir değerlendirme yapmak ve gerektiğinde uzman yardımı almak önemlidir.

İmanda en önemli şey, kalp ile tasdik ve dil ile ikrar etmektir. İmanın diğer önemli unsurları şunlardır: Amel-i salih: İman, sâlih amellerle bütünleştirilmelidir; yani iman eden kişi, güzel davranışlar sergilemelidir. Sevgi: İman, özellikle Allah'a ve diğer müminlere karşı sevgi ile ilişkilidir. Teslimiyet: İman, bir teslimiyet gerektirir; şüphe ve vesveselerden arınarak, kalben inanmayı ifade eder. İmanın esasları arasında Allah'a, meleklere, kitaplara, peygamberlere, ahiret gününe ve kadere inanmak da yer alır.

İmanın en büyük şubesi, "Lâ ilâhe illallah" (Allah'tan başka ilâh yoktur) demektir. Bu, Ebû Hüreyre'nin rivayet ettiği bir hadis-i şerife dayanmaktadır.

Bakara Suresi 4. ayet, müminlerin hem Hz. Muhammed'e indirilen Kur'an'a hem de önceki peygamberlere indirilen kitaplara iman etmeleri gerektiğini vurgular. Ayetin diğer anlamları şu şekildedir: Tevhid, nübüvvet ve ahiret inancı: Ayet, iman esaslarını genişleterek, Allah'ın birliğine, peygamberlere ve ahiret gününe inanmayı gerektirir. Vahye dayanan bilgi: İnsanlığın doğru hayat tarzını öğrenmesi için vahye dayanan bilginin önemini vurgular. Ahiret inancı: Ahiret inancının, müminlerin dindarca yaşamaları ve sağlıklı bir dünya düzeni kurmaları için temel unsur olduğunu belirtir. Ayetin tam meali şu şekildedir: "Onlar ki, sana indirilene ve senden önce indirilenlere iman ederler ve ahirete de kesin olarak inanırlar".

Kur'an'da hastalıklarla ilgili tutumları belirleyen bazı unsurlar şunlardır: Ruhi ve manevi nedenler: Kur'an, üzüntü ve ruhi bunalımları hastalıkların baş nedeni olarak görür. Psiko-somatik hastalıklara karşı koruma: Allah'a iman, kadere teslimiyet, tevekkül ve sabır gibi esaslar, ruhsal gerilimleri hafifletir ve hastalıkları önler. İmtihan ve sabır: Hastalıklar, inananlar için bir imtihan ve sabır vesilesi olarak görülür. Tedavi ve hijyen: Kur'an, temizliğin, sağlıklı beslenmenin, yeterli uykunun ve bulaşıcı hastalıklardan korunmanın önemini vurgular. Kur'an'da geniş bir tıp bilgisi bulunmamakla birlikte, gözlem, deney ve tecrübeye dayanan sahalarda insanları araştırmaya teşvik eden genel bir prensip vardır.

Şeytanın insanlar üzerindeki etkisi, Kur'an ve hadislerde genellikle vesvese verme, kötülüğe teşvik etme ve hakkı yalanlatma şeklinde tanımlanır. Bazı etki yöntemleri: Vesvese: Şeytanın, insanın zihnini kurcalayarak ibadetlerin sağlıklı bir şekilde yerine getirilmesine engel olması. Çirkin işleri süsleme: Harama yönlendirme ve inkâr bataklığına sürükleme. Boş kuruntular: Boş kuruntulara sürükleyip yalancı vaatlerde bulunma. Hile ve tuzaklar: Hile ve tuzaklar kurma. Şeytanın etkisi, iman etmeyen ve nefsani arzularının peşinde koşan kimseler üzerinde daha etkili olur.

İkinci Lem'a, Risale-i Nur'da yer alan ve beş nükte içeren bir metindir. Birinci nükte, Hazret-i Eyyüb'ün kıssası üzerinden, insanların hem fiziksel hem de ruhsal hastalıklara sahip olduğunu ve manevi yaraların ebedi hayatı tehdit ettiğini anlatır. İkinci nükte, musibet ve hastalıklarda şekva etmenin yanlış olduğunu, aksine sabır ve şükrün önemini vurgular. Üçüncü nükte, maddi musibetlerin büyük görüldüğünde büyüdüğünü, küçük görüldüğünde ise küçüldüğünü açıklar. Dördüncü ve beşinci nükteler, ibadetlerin önemini ve inkarın getirdiği manevi sıkıntıları ele alır. İkinci Lem'a'nın tamamına risaleinur.hizmetvakfi.org, sorularlarisale.com ve nurpedia.org gibi sitelerden ulaşılabilir.

Yunus Suresi 100. ayet, iman konusunun kişinin kendi özgür iradesiyle ilgili olduğunu, Allah'ın izni olmadan kimsenin iman edemeyeceğini ifade eder. Bu ayet, insanların inanmak ve inanmamak arasında serbest bırakıldığını, ancak akıl nimetini doğru şekilde kullananların iman şerefine erebileceğini vurgular. Ayetin tam meali şu şekildedir: > "Eğer Rabbin dileseydi, yeryüzünde bulunanların hepsi topluca iman ederdi. Hal böyleyken, mümin olsunlar diye sen insanları zorlayıp duracak mısın! Allah'ın izni olmadıkça hiç kimsenin inanması mümkün değildir. O, akıllarını kullanmayanlara rics'i (azabı, rezilliği ve murdarlığı) verir".

"İman yolu" ifadesi farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir. İman yolu ifadesi, Ekşi Sözlük'te sorgulayan ve araştıran bir kişi için bir anlam ifade etmezken, her şeyi cam pencere sanan biri için bir anlam ifade edebilir şeklinde tanımlanmıştır. Ayrıca, "iman yolu" ifadesi, imanın sadece bir inanç değil, aynı zamanda amel olarak dışa yansıması anlamına gelen İslam ile de ilişkilendirilebilir. Bunun yanı sıra, güçlü ve sağlam bir imanın yolunun Kur'an'dan geçtiği ve Allah'ın, kullarının ayetler üzerinde düşünmesini, aklını kullanmasını ve sorgulayarak iman etmesini istediği şeklinde yorumlar da bulunmaktadır. İmanın ne anlattığına dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, imanın esasları şu şekilde sıralanabilir: Allah'a iman; Ahirete iman; Meleklere iman; Kitaplara iman; Peygamberlere iman; Kadere iman. İmanın esasları birbiriyle ilişkilidir ve bir iman rüknüne inanmayan kişi mümin olamaz.

İmanlı bir insanın nasıl davranması gerektiğine dair bazı özellikler şunlardır: Allah'ı sevmek ve O'nun emirlerine uymak. Güzel ahlak sahibi olmak. İbadetlerini yerine getirmek. Takvaya önem vermek. Doğru ve dürüst olmak. Hizmette öncü olmak. Adaletli olmak. Büyüklerine hürmet etmek. Zamanını iyi değerlendirmek. İmanın nasıl bir şey olduğu ve nasıl davranılması gerektiği, kişiden kişiye değişebilir.