HücreBiyolojisi

Yaprakta en fazla kloroplast, palizat parankiması hücrelerinde bulunur. Palizat hücreleri, yoğun klorofil içeriği sayesinde fotosentezin en yoğun gerçekleştiği hücrelerdir.

Evet, HeLa hücreleri ölümsüzdür. HeLa hücreleri, serviks adenokarsinomlu (rahim ağzı kanseri) bir hasta olan Henrietta Lacks'ten alınan bir rahim ağzı doku örneğinden çoğaltılan ve günümüze kadar ulaşan hücre serisidir.

TET 1 ve TET 2, ten-eleven translocation (TET) ailesine ait proteinlerdir ve DNA demetilasyonunda önemli bir rol oynarlar. TET 1 ve TET 2 şu şekilde açıklanabilir: TET 1: İfade şekli: Erken embriyolar, embriyonik kök hücreler ve primordial germ hücrelerinde tam uzunluktaki TET1 izoformu eksprese edilir. Fonksiyon: TET1, promotor bölgelerinde daha fazla etkilidir. TET 2: İfade şekli: TET2, farklı promotor bölgelerinden transkripsiyon başlatılarak oluşan üç farklı izoforma sahiptir. Fonksiyon: TET2, yüksek eksprese edilen genlerin gövde bölgelerinde ve enhancer (güçlendirici) bölgelerinde tercih edilir. TET proteinleri, 5-metilsitozin (5mC) oksidaz aktivitesine sahiptir ve DNA’daki 5-metilsitozinin hidroksilasyonunu katalizleyerek 5-hidroksimetilsitozin (5hmC) oluşturur.

Bitki hücresi organelleri şunlardır: Çekirdek: Hücrenin yönetim merkezidir. Hücre zarı: Hücreyi korur ve madde alışverişini düzenler. Hücre duvarı: Hücrenin dış kısmını oluşturur ve korur. Mitokondri: Hücrenin enerji kaynağıdır. Koful: Boşaltım ve depolama işlevlerini yerine getirir. Kloroplast: Fotosentez yaparak besin üretir ve bitkiye yeşil rengini verir. Ribozom: Protein sentezini gerçekleştirir. Endoplazmik retikulum: Madde taşınmasında görev alır. Golgi aygıtı: Proteinlerin sınıflandırılması, paketlenmesi ve korunmasında rol oynar. Lökoplast: Yağ ve protein depolama işlevi görür.

Sitoplazma, hücre zarı ile çekirdek arasında bulunan, yarı sıvı matriks yapıdır. Özellikleri: Organeller ve sıvı kısım: Organeller ve bunların içinde yer aldığı koyu kıvamlı sıvı kısımdan (sitozol) oluşur. Su içeriği: Büyük oranda su içerir; bu oran canlılarda %98'e kadar çıkabilir veya %5'e kadar düşebilir. Yaşamsal faaliyetler: Solunum, fotosentez, beslenme, sindirim, boşaltım gibi tüm yaşamsal faaliyetlerin gerçekleştiği yerdir.

Fagozom, fagositoz ile hücreye alınan bir maddenin çevresini saran kese yapılı bir organeldir. Fagolizozom ise, fagozomun lizozom vakuolleri ile birleşmesi sonucu oluşan yapıdır. Fagozom ve fagolizozom, bağışıklık sistemi hücrelerinin (fagositler) zararlı etkenleri (mikroplar, hücre ve doku artıkları) sindirerek vücuttan uzaklaştırdığı süreçte rol oynar.

Virüslerin yapısı kısaca şu şekildedir: Virion. Özyapı (kor). Kapsid. Zarf (envelope). Virüslerin nükleik asitleri ya DNA ya da RNA'dan oluşur, ikisi birden bulunmaz.

Epitelyal ve epiteloid terimleri farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşır: Epitelyal: Bu terim, epitel dokusunu ifade eder ve vücudun iç ve dış yüzeylerini kaplayan, hücreleri sıkı bir şekilde dizilmiş olan bir doku türünü tanımlar. Epiteloid: Bu terim, epitel hücrelerine benzeyen bir hücre veya doku tipini tanımlar. Özetle, epitelyal epitel dokusunu, epiteloid ise epitel hücrelerine benzeyen hücre veya doku tiplerini ifade eder.

Kofülün büyük olması, farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir: Bitki hücrelerinde: Yaşlı bitki hücrelerinde kofulun büyük olması, hücrede daha fazla atık biriktiğini ve küçük kofulların birleştiğini gösterir. Hayvan hücrelerinde: Hayvan hücrelerindeki büyük kofullar, hücresel metabolizma, enerji yönetimi ve atık depolama gibi işlevlerde önemli rol oynar.

Nekroz ve apoptozis, hücre ölümünü ifade eden kavramlardır. Nekroz, hücrelerin hasar, enfeksiyon veya yetersiz oksijen gibi nedenlerle kontrolsüz bir şekilde ölmesidir. Temel özellikleri: Kontrolsüzdür ve genellikle çevre dokulara zarar verir. İltihaplanmaya neden olur. Hücre zarları hasar görür ve içeriği çevreye yayılır. Apoptozis ise hücrelerin genetik programlamayla kontrol edilen, düzenli ve fizyolojik bir şekilde ölmesidir. Temel özellikleri: Kontrollüdür ve vücut için faydalıdır. Çevredeki dokular zarar görmez. Hücreler parçalanarak bağışıklık hücreleri tarafından temizlenir. Apoptozis, doku yenilenmesini sağlar ve DNA hasarı olan hücrelerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.

Prokaryot ve ökaryot hücreler, 9. sınıf biyoloji konularındandır. Prokaryot hücre. Ökaryot hücre. Prokaryot canlılar tek hücrelidir, ökaryot canlılar ise tek hücreli veya çok hücreli olabilir.

Peroksizomun bazı işlevleri: Yağ asitlerinin yıkımı. Toksik maddelerin etkisiz hale getirilmesi. Safra asitlerinin sentezi. Eter lipitlerin biyosentezi. D-amino asitler ve poliaminler gibi özel bileşiklerin metabolizması. Peroksizomlar, protistalar, mantarlar, yüksek yapılı bitkilerin hücreleri ve hayvanlarda, özellikle karaciğer, kalp, kas ve böbrek hücrelerinde bulunur.

Peroksidasyon ve peroksizom aynı şey değildir. Peroksidasyon, hücrede metabolik faaliyetler sonucu hidrojen peroksit (H2O2) oluşumu sürecidir. Peroksizom ise, hemen hemen tüm ökaryotik hücrelerde bulunan, tek kat zarla çevrili bir organeldir.

Mikrofilament ve mikrotübülün bazı işlevleri: Hücre iskeleti oluşturma. Hücre hareketi ve kasılma. Malzeme taşıma. Hücre bölünmesi. Diğer işlevler. Mikrotübüller, kan pulcukları ile iskelet sistemini oluşturur ve sinir hücrelerinde madde iletiminde görev yapar. Mikrofilamentler ağsı bir yapı gösterirken, mikrotübüller uzun ve içi boş silindirik yapılardır.

5. sınıf fen bilimleri hücre ve organeller şunlardır: Hücre Zarı: Hücreyi dış etkilerden korur ve şekil verir. Sitoplazma: Hücrenin büyük bir kısmını oluşturur, yarı saydam ve akışkandır. Çekirdek: Hücrenin yönetim ve denetim merkezidir, kalıtsal özellikleri taşır. Organeller: Mitokondri: Hücre için gerekli enerjiyi üretir. Ribozom: Protein sentezini gerçekleştirir. Koful: Su, besin ve atık maddeleri depolar. Golgi Cisimciği: Salgı maddelerinin üretilip paketlenmesini sağlar. Lizozom: Hücre içindeki maddelerin sindirilmesini sağlar. Sentrozom: Hücre bölünmesinde görevlidir. Kloroplast: Sadece bitki hücrelerinde bulunur, besin ve oksijen üretir. Ayrıca, bitki ve hayvan hücreleri arasında bazı organellerin varlığı veya yokluğu açısından farklılıklar bulunur.

Mikrotübüller, hücre iskeletini oluşturan yapılardan olup, reseptörleri tutan veya serbest bırakan protein yapıda, uzun ve içi boş silindirik yapılardır. Başlıca görevleri: Hücre içi taşıma: Motor proteinler aracılığıyla maddeler, mikrotübüller üzerinde taşınır. Hücre şekli ve desteği: Hücrenin yapısını korur ve hücre içi iskeleti oluşturur. Hücre bölünmesi: Kromozomların ayrılmasında rol oynar. Hareket: Silia (kirpik) ve flagella gibi yapıların iç yapısını oluşturur. Mikrotübüller, alfa ve beta tübülin proteinlerinden oluşur.

Hücrede organel sayısının artması, hücrenin işlevlerinin çeşitlenmesi ve yoğunlaşması anlamına gelebilir. Örneğin: Mitokondri sayısının artması, hücrenin enerji ihtiyacının arttığını gösterir. Ribozom ve polizom sayısının artması, protein sentezinin hızlandığını ifade eder. Lizozom sayısının artması, hücresel atıkların ve artıkların daha fazla olduğunu gösterebilir. Ayrıca, organel sayısının artması, hücrenin bölünmeye hazırlandığını da işaret edebilir. Organel sayıları, hücrenin türüne, işlevine ve gelişim durumuna göre değişiklik gösterebilir.

Sitoplazmada bulunan organellerin bazı görevleri: Ribozom: Amino asitlerden protein sentezi yapar. Endoplazmik Retikulum (ER): Madde taşınması ve depolanması, lipid sentezi, hücre zarı ve çekirdek arasında köprü görevi görür. Mitokondri: Hücrenin enerji (ATP) üretim merkezidir, oksijenli solunum yapar. Lizozom: Yaşlanmış organel veya büyük tanecikleri parçalar, bitki ve alyuvar hücrelerinde etkisi yoktur. Golgi Aygıtı: Salgı maddelerini sağlar, ER'den gelen bileşenleri işleyip farklılaştırarak glikolipit, glikoprotein, lipoprotein sentezler. Plastitler: Kloroplast (fotosentez), kromoplast (bitkilerin çiçek ve meyvesine renk verme), lökoplast (besin depolama). Koful: Hücrede madde alışverişi, beslenme, sindirim ve boşaltımda görevlidir, şeker ve aminoasitlerin geçici depo yeridir. Sentrozom: Hücre bölünme aşamasında görev yapar, hücre hareketini sağlayan yapıların oluşumunda rol alır. Peroksizom: Hücrede zehir etkisi yapan hidrojen peroksiti zararsız hale getirir.

Ökaryot hücrelerde oksijenli solunum (aerobik solunum), mitokondri organelinde gerçekleşir. Mitokondrinin iç ve dış olmak üzere iki zarı vardır; iç zar kıvrımlıdır ve bu kıvrımlara krista adı verilir. Prokaryot hücrelerde ise oksijenli solunum yapanlarda hücre zarının sitoplazmaya doğru yaptığı kıvrılmalar ile oluşturulmuş mezozom yapısında gerçekleşir.

İnositol, vücut tarafından doğal olarak üretilen ve bazı gıdalarda bulunan bir şeker türüdür. Başlıca işlevleri şunlardır: Hücre zarlarının gelişimine katkı sağlar. Metabolik sendrom riskini azaltır. Yüksek kolesterolü düşürebilir. PCOS semptomlarını hafifletebilir. Vücudun insülini daha iyi işlemesine yardımcı olur. Gebelik diyabeti ve erken doğum riskini azaltabilir. Depresyon ve ruh hali dalgalanmalarını hafifletme potansiyeline sahiptir. İnositol, toz veya kapsül formunda takviye olarak alınabilir.