Hipofiz

Hipofiz bezi, endokrin sistemin en önemli bezlerinden biridir.

Hipofiz adenomu, Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)'da çeşitli özelliklerle kendini gösterir: 1. Tümör Boyutu: Adenomlar, 1 cm'den küçük (mikroadenom) veya 1 cm ve üzeri (makroadenom) olarak sınıflandırılır. 2. Sinyal Özellikleri: Genellikle T2 ağırlıklı görüntülerde hiperintens (parlak), T1 ağırlıklı görüntülerde ise hipointens (koyu) görünüm sergiler. 3. Kompresyon Belirtileri: Komşu yapılar üzerinde baskı yaparak optik sinir ve sellar bölgedeki diğer yapıları etkileyebilir. 4. İnvazyon Belirtileri: Bazen çevre dokulara invazyon gösterebilir, bu durum MR'da belirginleşir. MR görüntülerinde adenomun kesin tanısı ve sınıflandırılması, deneyimli radyologlar ve endokrinologlar tarafından yapılmalıdır.

Evet, hipofiz tümörü endoskopik olarak tamamen alınabilir. Endoskopik hipofiz ameliyatı, hipofiz bezindeki tümörlerin burun yolu ile çıkarılarak gerçekleştirilen minimal invaziv bir operasyondur. Bu yöntem, tümörün sağlıklı dokulara zarar vermeden, daha hızlı iyileşme süreci ve estetik iz bırakmadan alınmasını sağlar.

Ön ve arka lop hormonları, farklı uyarılma mekanizmalarına sahiptir: 1. Ön Lop Hormonları: Bu hormonların salgılanması, hipotalamus tarafından üretilen salgılatıcı faktörler (RF) tarafından uyarılır. 2. Arka Lop Hormonları: Bu hormonlar, hipotalamusta üretilir ve arka hipofizde depolanır.

Hipofiz adenomu belirtileri ve tanısı şu şekilde anlaşılabilir: Belirtiler: 1. Hormon Dengesizlikleri: Prolaktin salgılayan adenomda adet düzensizlikleri, meme başından süt gelmesi; büyüme hormonu salgılayan adenomda el, ayak, çene, burun gibi uzuvlarda büyüme. 2. Görme Bozuklukları: Tümör büyüyerek optik sinirlere baskı yaptığında görme alanı kayıpları ve bulanık görme. 3. Genel Belirtiler: Yüzde yuvarlaklaşma, gövdede yağlanma, kas erimesi, tansiyon yüksekliği, aşırı tüylenme ve zayıflamış bağışıklık sistemi. Tanı: 1. Hormon Testleri: Kandaki hormon düzeylerinin ölçülmesi. 2. Görme Alanı Testleri: Optik sinirlere baskı olup olmadığının değerlendirilmesi. 3. Manyetik Rezonans (MR) Görüntüleme: Hipofiz bezinin yapısının detaylı biçimde incelenmesi. Kesin tanı ve tedavi için bir endokrinoloji veya beyin cerrahisi uzmanına başvurulması önerilir.

Hipofiz bezi, beynin tabanında, hipotalamusun hemen altında, burun köprüsünün arkasında yer alır.

Hipofiz bezini barındıran çukurun adı, sella turcica veya Türk eyeri olarak bilinir.

Tropik hormonlar, hormon üreten bir bezi uyarmak üzere beynin ön lobunda yer alan hipofiz bezinde üretilen hormonlara denir. Bazı tropik hormon örnekleri: - Tiroid uyarıcı hormon (TSH): Tiroid bezini uyararak tiroid hormonunun salınmasını sağlar. - Adrenokortikotropik hormon (ACTH): Adrenal korteksi uyararak glukokortikoid hormonlarının salgılanmasını sağlar. - Luteinize edici hormon (LH): Yumurtalık ve testisleri uyararak steroid hormonunun salgılanmasını sağlar. - Folikül uyarıcı hormon (FSH): Yumurtalıkları veya testisleri uyararak, yumurta olgunlaşmasını ve sperm üretimini sağlar.

Türk eyeri olarak bilinen sella turcica kemiğinin içinde hipofiz bezi bulunur.

Hipofiz bezindeki tümörün ameliyat gerektirmesi için 1 cm ve üzerinde olması gerekmektedir.

Hipofiz bezinin diğer adı "pitüiter bez"dir.

Melanosit uyarıcı hormon (MSH), hipofiz bezinin ön lobu tarafından üretilir.

Hipotalamus, hipofize salgılatıcı (releasing = RF) ve durdurucu (inhibiting) hormonlar aracılığıyla etki eder.

MSH (Melanosit Uyarıcı Hormon) hormonu, insanlarda hipofiz bezinin ara lobundan salgılanır.

Sella ve hipofiz aynı şeyi ifade eder. Hipofiz bezi, beynin alt kısmında, burun köprüsünün arkasındaki "Sella Turcica" adı verilen kemik boşluğunda yer alan bir salgı bezidir.

Hipopituitarizm, hipofiz bezinin yeterli miktarda hormon üretememesi durumudur. Hipopituitarizmin nedenleri arasında: - baş yaralanmaları; - tümörler (örneğin, hipofiz adenomu); - enfeksiyonlar (menenjit gibi); - otoimmün hastalıklar; - işlem veya radyoterapi sonrası hasar. Belirtileri, eksik olan hormonlara bağlı olarak değişiklik gösterir ve şunları içerebilir: - yorgunluk ve zayıflık; - vücut ağırlığında değişim (kilo kaybı veya artışı); - kas ve eklem ağrıları; - soğuk intoleransı; - cinsel işlev bozuklukları. Teşhis genellikle kan testleri ve görüntüleme testleri (MRI veya CT taramaları) ile konulur. Tedavi, eksik hormonların yerine konması ve altta yatan nedenin tedavi edilmesi üzerine kuruludur.

Hipofiz gland boyutlarının artması, hipofiz bezinin büyümesi anlamına gelir. Büyümüş bir hipofiz bezi, aşağıdaki sağlık sorunlarına yol açabilir: - Hormonal dengesizlikler: Bez, fazla veya az hormon üretebilir. - Görme problemleri: Optik sinirlere baskı yaparak görme bozukluklarına neden olabilir. - Baş ağrıları: Artan basınç nedeniyle baş ağrıları ortaya çıkabilir. Teşhis ve tedavi için bir doktora başvurulması önerilir.

Hormonların kontrolü hipotalamus ve hipofiz bezi tarafından yapılır. - Hipotalamus, sinir sistemi ile endokrin sistemi entegre eder ve hormonların salınımını başlatır veya durdurur. - Hipofiz bezi, diğer endokrin bezleri kontrol eden ve düzenleyen hormonları salgılar.

Kafatasında çukur kısma, beyindeki hipofiz bezini de barındıran, Türk eyeri (Sella turcica) denir.

Hipofiz bezi çukuru, tıpta sella turcica olarak adlandırılan, kafatasının alt orta kısmında yer alan ve kıkırdak bir yapıya sahip olan çukur kısımdır. Bu çukurun içinde hipofiz bezi bulunur ve bu bez, vücudun hormon dengesini sağlamak için endokrin sistemin önemli bir parçasıdır.