Gazlar

Hava, atmosferde bulunan gazlardan oluştuğu için gaz olarak kabul edilir. Havanın gaz olarak kabul edilmesinin bazı nedenleri: Serbest hareket edebilme. Akışkanlık. Difüzyon. Ayrıca, havanın içinde su buharı, karbondioksit ve diğer gazların eser miktarda bulunduğu da unutulmamalıdır.

Yanardağ patlaması sırasında açığa çıkan başlıca gazlar şunlardır: Karbondioksit (CO2). Kükürt dioksit (SO2) ve diğer aerosol partikülleri. Su buharı. Hidrojen, karbon monoksit ve karbon dioksit. Ayrıca, yanardağ patlamalarında volkanik kül, sıvı damlacıkları ve katı parçacıklar da açığa çıkar.

Metan gazı (CH₄), doğada yaygın olarak bulunan, renksiz ve kokusuz bir gazdır. Metan gazının bazı özellikleri: Oksijensiz ortamlarda üretim: Metanojenik bakteriler tarafından oksijensiz (anaerob) ortamlarda üretilir. Birikim riski: Yer altı boşluklarında veya kapalı alanlarda birikebilir. Tehlikeler: Yüksek konsantrasyonda bulunduğunda havadaki oksijenin yerini alarak boğulmaya neden olabilir. Metan gazının dolaylı etkileri: Karbonmonoksit oluşumu: Yetersiz havalandırma durumunda metan yandığında karbonmonoksit oluşabilir ve bu gaz da zehirleyici olabilir. İklim değişikliği: Atmosfere salındığında sera etkisi yaparak iklim değişikliğine yol açabilir.

Azot oksit (N2O) yanıcı değildir, ancak yanmayı destekler. Yüksek sıcaklıklarda, yaklaşık 570 derece Fahrenheit (~300C) sıcaklıkta parçalanarak atmosferik havadan daha fazla oksijen sağlar ve bu durumda alev alabilir.

11. sınıf kimya gazlar ders notu çıkarmak için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: OGM Materyal: "Kimya 11. Sınıf Ders Anlatım Sunuları" başlığı altında gazlar konusu yer almaktadır. prfakademi.com: "11. Sınıf Kimya" kategorisinde "Gazlar, Gazların Özellikleri" başlıklı bir ders notu bulunmaktadır. Bikifi: "11. Sınıf Gazlar Ünitesi" başlığı altında gazlar, gaz yasaları, ideal gaz denklemi ve kinetik teori gibi konular yer almaktadır. Alonot.com: "11. Sınıf Kimya Gazlar, Gaz Karışımları Konu Özeti" başlıklı bir PDF dosyası mevcuttur. Bu kaynaklardan yararlanarak gazlar konusu ile ilgili notlar çıkarılabilir.

Azot, oksijenden daha fazla bulunur. Atmosferde: Azot %78, oksijen ise %21 oranında bulunur. İnsan vücudunda: Oksijen, kütlece %65 oranıyla en fazla bulunan elementtir.

Evet, sıcaklık arttıkça balon şişer. Bunun nedeni, balonun içindeki hava moleküllerinin enerji kazanıp hareketliliğinin artması ve bu sayede balonun iç basıncının yükselmesidir.

Oksijen santralinde bulunan gazlar şunlardır: Oksijen (O2). Azot protoksit (N2O). Medikal ve cerrahi hava. Ayrıca, son zamanlarda tüp bebek merkezlerinde karbondioksit ve azot gazları da kullanılmaktadır.

Uzy Gaz, sınai ve tıbbi gazların dolumu ve satışı alanında faaliyet göstermektedir. Uzy Gaz'ın kullanıldığı bazı alanlar: Sanayi: Sınai gazlar, sanayinin önemli hammaddelerinden biridir. Sağlık: Tıbbi gaz dolumu da yapılmaktadır. Uzy Gaz'ın sunduğu bazı gaz türleri: oksijen (O₂); karbondioksit (CO₂); helyum (He); azot (N); argon (Ar); asetilen (C₂H₂).

Karbondioksit molekülü (CO2), bir karbon atomu (C) ve iki oksijen atomundan (O) oluşan, normal koşullarda gaz hâlinde bulunan bir kimyasal bileşiktir. Karbondioksit molekülünün bazı özellikleri şunlardır: Moleküler yapı. Fiziksel durum. Yoğunluk. Çözünürlük. Yanmazlık. Sera gazı etkisi. Karbondioksit, atmosferde doğal olarak bulunur ve Dünya üzerindeki yaşam için kritik bir role sahiptir.

N2 ve O2 gazlarının N2O4 oluşturmak üzere 2N2 + O2 2N2O4 denklemi ile verilen tepkime denklemi denkleştirildiğinde N2'nin katsayısı 2 olur. Bu denkleştirme işlemi, kimyasal denklem dengeleyici siteler üzerinden de yapılabilir, örneğin chemicalaid.com.

Azot ve oksijen, atmosferin %99'unu oluşturur. Azot (N2): %78. Oksijen (O2): %21.

Gaz maddelere bazı örnekler: Oksijen (O₂). Azot (N₂). Karbondioksit (CO₂). Helyum (He). Neon (Ne). Argon (Ar). Kripton (Kr). Ksenon (Xe). Metan (CH₄). Propan (C₃H₈). Gaz maddeler, belirli bir şekli ve hacmi olmayan, sıkıştırılabilen ve genleşebilen maddelerdir.

Kartezyen dalgıç deneyi yapmak için gerekli malzemeler: su dolu soda şişesi; pipet; altıgen somun; su dolu beher; makas; kapak; karıştırma çubuğu; göz koruyucu ekipman. Yapılışı: 1. Pipetin tabanına altıgen somunu sıkıca vidalayın. 2. Pipetin sapını 1 cm uzunluğunda kalacak şekilde kesin (bu dalgıç olacaktır). 3. Dalgıcı bir su dolu beherin içine yerleştirin ve yarıya kadar su ile doldurun. 4. Dalgıcın suya batışını kontrol edin, batarsa bir miktar su boşaltın. 5. Dalgıcı dikkatlice tamamen su dolu soda şişesine aktarın ve şişenin kapağını sıkıca kapatın. 6. Şişeyi ellerinizle sıkarak dalgıcın batışını ve basınç bırakıldığında yüzmesini gözlemleyin. Deney, sıvılar ve gazların sıkıştırıldığında nasıl davrandığını anlamayı sağlar.

Sıvılaştırılmış gazlar arasında en yaygın bilinenler sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ve sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG)dır. Sıvılaştırılmış Doğalgaz (LNG): Tanım: Doğal gazın -162°C'ye kadar soğutulup sıvı hale getirilmesiyle elde edilir. Kullanım Alanları: Sanayi, enerji üretimi, ulaşım ve konutlarda kullanılır. Özellikler: Renksiz, kokusuz, toksik olmayan bir sıvıdır. Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG): Tanım: Basınç altında sıvı hale gelen bütan ve propan karışımıdır. Kullanım Alanları: Isınma, araçlar için yakıt, aerosol üretimi ve soğutma. Özellikler: Yüksek kalorifik değere sahiptir, ancak aynı hacimde benzin kadar enerji üretmez.

Şekildeki kaba 2 mol ideal H₂ gazı konulduğunda basıncın kaç atm olacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, ideal gaz yasasına göre, basınç (P), hacim (V), mol sayısı (n), sıcaklık (T) ve ideal gaz sabiti (R) ile aşağıdaki gibi ifade edilir: P V = n R T. Bu yasada: P, atm biriminde ideal gazın basıncını; V, litre cinsinden ideal gazın hacmini; n, ideal gazın mol sayısını; R, ideal gaz sabitini; T ise Kelvin cinsinden sıcaklığı temsil eder. Ayrıca, sabit hacimli bir kapta, sıcaklık arttıkça gaz taneciklerinin hareketliliğinin artacağı ve bunun da basıncın artışına neden olacağı Gay-Lussac yasası ile açıklanır.

İdeal gazdan sapmanın nedenleri şunlardır: Yüksek basınç. Düşük sıcaklık. Gazın türü. Doğada tamamen ideal gaz özellikleri gösteren herhangi bir gaz olmamasına rağmen, gerçek gazlar yüksek sıcaklık ve düşük basınçta ideal gaza yakın davranır.

Gazlar, bulundukları kabın şeklini ve hacmini alırlar çünkü gaz tanecikleri, birbirleriyle veya kabın çeperleri ile çarpışıncaya kadar her yönde ve çok hızlı doğrusal hareketler yaparlar. Gazların kinetik teorisine göre, bu hareketler şu şekilde özetlenebilir: Gaz taneciklerinin hacmi, bulundukları kabın hacmi yanında ihmal edilecek kadar küçük olduğundan kap hacmi, gaz hacmi olarak alınır. Gaz tanecikleri rastgele hareketleri sırasında birbirleriyle çarpışır. Gaz tanecikleri arasında itme ve çekme kuvvetleri olmadığı kabul edilir. Kendi aralarında esnek çarpışmalar yaparak sadece bir tanecikten diğerine enerji aktarılır ve toplam enerjide bir değişme olmaz. Gaz tanecikleri rastgele hareketleri sırasında bulundukları kabın iç yüzeylerine çarpmaları sonucu kaba bir basınç uygular. Ayrıca, gazların ne hacimleri ne de biçimleri belirli olmayıp, bulundukları kabın hacim ve biçimini almalarının bir diğer nedeni de yüksek oranda sıkıştırılabilmeleri olarak belirtilebilir.

Kriyojenik tanklarda depolanan bazı gazlar: Sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG); Sıvı azot (LIN); Sıvı oksijen (LOX); Sıvı argon (LAR); Sıvı karbondioksit (LCO2); Sıvı hidrojen. Bu tanklar, düşük sıcaklıklarda sıvılaştırılmış gazları (genellikle -150°C ve daha soğuk) depolamak ve taşımak için kullanılır.

Tanecikler arasındaki mesafe en fazla olan madde, gazlardır. Katılarda tanecikler arasındaki boşluk yok denecek kadar azdır, sıvılarda katılara göre daha fazla, gazlarda ise en fazladır.