EYT

Mini EYT düzenlemesinin 2025 yılı sonuna kadar yasalaşması beklenmektedir.

Çırak olarak sigorta girişi olanlar, çıraklık sigortasının emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılması durumunda EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamında emekli olabilirler. Bunun için, çıraklık süresinin borçlanılması ve prim gün sayısının tamamlanması gerekmektedir.

EYT'de soft geçiş, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için belirlenen kademeli emeklilik sürecini ifade eder. Kademeli emeklilik şartları şunları içerir: - 8 Eylül 1999'dan önce işe başlayanlar: 15 yıl 3600 prim günü ile 50-60 yaş arasında emekli olabilirler. - 8 Eylül 1999 - 1 Mayıs 2008 arası işe başlayanlar: 25 yıl 4500 prim günü ile 60 yaşında emekli olabilirler. - 1 Mayıs 2008 sonrası işe başlayanlar: 28 yıl 5400 prim günü ile 63 yaşında emekli olabilirler (erkekler için). Bu sistem, emeklilik sisteminin sürdürülebilirliğini ve sosyal güvenlik dengesini koruma amacı taşır.

Yeni EYT düzenlemesine göre, 36 yıl primi olan bir kişi, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olmuşsa yaş şartı aranmaksızın emekli olabilir. Bu durumda, emeklilik için gerekli olan diğer şartlar olan kadınlarda 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 prim günü, erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık süresi ve 5975 prim günü tamamlanmış olmalıdır.

Pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği (KÇÖ) alan işçiler, EYT düzenlemesinden yararlanabilirler. EYT düzenlemesiyle, prim günü eksik olan işçilerin bu süreleri borçlanma hakkı tanınmıştır.

Emeklilik için 30 yıl şartı, sigortalılık süresinin 30 yıla tamamlanması anlamına gelir. Hesaplama örneği: 1997 yılında sigortalı olarak işe başlayan bir erkek, 30 yıl sigortalılık süresini tamamladığında ve 5500 prim gününü doldurduğunda, EYT kapsamında emeklilik hakkından faydalanabilir.

Çıraklar, EYT düzenlemesinden yararlanabilmek için staj ve çıraklık dönemlerinde geçirdikleri süreleri sigorta başlangıcı olarak saydırmak zorundadır. Mevcut yasalara göre, staj ve çıraklık sigortasında emeklilik primi ödenmez ve bu süreler emeklilik hesaplamalarında dikkate alınmaz. Bu konuda kesin bir sonuç için TBMM'de görüşülen kanun tekliflerinin yasalaşmasını beklemek gerekmektedir.

Staj ve çıraklık dönemi sigortaları, EYT kapsamında sayılmaz. EYT'li sayılabilmek için sigorta başlangıcının 9 Eylül 1999 tarihinden önce olması ve emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olmak gerekir.

CHP'nin EYT ile ilgili kanun teklifi, 18 Ocak 2023 tarihinde TBMM'ye sunulmuştur.

EYT'de (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) aylık bağlama oranı ortalaması 8 bin 733 TL olarak belirlenmiştir.

EYT'li çalışanlar da diğer çalışanlar gibi vergi öderler. EYT düzenlemesi kapsamında emekli olan ve aynı işyerinde çalışmaya devam eden işçilerin vergi matrahı, sadece yeni işyerinden aldıkları ücrete göre belirlenir.

1999 öncesi staj, EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamını girmemektedir. EYT düzenlemesinden yararlanabilmek için sigorta başlangıcının 8 Eylül 1999 tarihinden önce olması gerekmektedir.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin detaylarını açıkladığı basın toplantısı 28 Aralık 2022 tarihinde gerçekleşmiştir.

44 ve 55 yaşındakilere erken emeklilik müjdesi kapsamında, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından iki önemli düzenleme üzerinde çalışılmaktadır: 1. 3600 Prim Günü ile Emeklilik: 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi olanlar, 3600 prim gününü tamamladıklarında yaş şartı aranmadan emekli olabilirler. 2. Mini EYT Düzenlemesi: 44-55 yaş arasındaki çalışanları kapsayan bu düzenleme ile kademeli emeklilik sistemi getirilecek ve Bağ-Kurlular için prim gün sayısı 7200'e düşürülecektir. Bu sayede, prim günü eksik olan çalışanlar da erken emeklilik fırsatı elde edeceklerdir. Düzenlemelerin yürürlüğe giriş tarihi henüz netleşmemiş olup, hükümet ve SGK yetkililerinin çalışmaları sürmektedir.

3600 prim günü şartı, kısmi emeklilik için EYT düzenlemesi kapsamında kalkmamıştır. Kısmi emeklilikte, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün koşulunu yerine getirenler daha fazla çalışmadan emekli olabilirler, ancak bu durumda yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaşını bulmaktadır.

Yeni EYT düzenlemesinde 36 yıl şartı bulunmamaktadır. Bu düzenleme, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlamış ve prim gün sayısını doldurmuş kişileri kapsamaktadır. Yeni EYT paketine göre, 47-55 yaş aralığında olup 3600 ile 6000 gün arasında prim ödemesi yapmış sigortalılar erken emeklilik imkanından yararlanabilmektedir.

2024 yılı itibarıyla EYT'nin devlete maliyeti 577,3 milyar TL olarak hesaplanmıştır.

EYT düzenlemesinden ilk etapta 2 milyon 250 bin kişi yararlanacaktır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın açıklamalarına göre, 5 yıl içinde yaklaşık 2,5 milyon kişi daha EYT kapsamında emekli olacak.

EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) yasası, Ocak 2023 içinde Meclis'te kabul edilerek yasalaştı.