Enflasyon

Yapılan bir yatırım üzerinden %20 getiri elde edilmiş ve yatırım dönemi boyunca gerçekleşen enflasyon oranı %10 ise, satın alma gücündeki artış yaklaşık %9'dur. Bunun sebebi, nominal getirinin (yatırımdan elde edilen %20 getiri) enflasyon oranından (yatırım dönemi boyunca gerçekleşen %10 enflasyon) yüksek olmasıdır. Gerçek getiri, nominal getiriden enflasyonu ayrıştırarak hesaplanır. Bu sepetin fiyatındaki artış, o zaman dilimindeki enflasyon oranı üzerinden hesaplanır. Reel getiriyi hesaplamak için aşağıdaki siteler de kullanılabilir: yescalculator.com; reel-getiri.hesaplama.net.

Hayır, enflasyon yükselince altın düşmez; genellikle yükselir. Enflasyonun yükseldiği dönemlerde, yatırımcılar paralarının değerini korumak için güvenli liman olarak bilinen altın ve döviz gibi enstrümanlara yönelir. Ancak, altın fiyatlarını etkileyen tek faktör enflasyon değildir; küresel ekonomik büyüme beklentileri, jeopolitik gelişmeler ve diğer büyük merkez bankalarının para politikaları gibi etkenler de altın fiyatlarının belirlenmesinde önemli rol oynar.

Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan olumlu farklar, "502- Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları" hesabında izlenir. Bu hesap, ödenmiş sermaye tutarının enflasyon düzeltmesine tabi tutulması sonucu ortaya çıkan olumlu farkların izlendiği hesaptır. İşleyişi şu şekildedir: Ödenmiş sermaye tutarında meydana gelen artışlar bu hesabın alacağına, "698- Enflasyon Düzeltme Hesabı"nın borcuna kaydedilir. İzleyen dönemde enflasyon oranının düşmesi sonucu taşıma işleminden ortaya çıkan azalışlar bu hesabın borcuna, "698- Enflasyon Düzeltme Hesabı"nın alacağına kaydedilir. Bu farkların sermayeye eklenmesi durumunda "500- Sermaye Hesabı"nın alacağına karşılık bu hesap borçlandırılır.

16. yüzyılda Osmanlı'da fiyatların artmasının başlıca nedenleri şunlardır: Coğrafi keşifler: Amerika'dan gelen ucuz gümüş ve altın, piyasalarda fahiş bir fiyat artışına yol açmıştır. Nüfus artışı: 16. yüzyıl boyunca nüfustaki hızlı yükseliş, tüketimi artırmıştır. Tağşişler: Devletin vergi gelirlerinin düşük olması nedeniyle para biriminin gümüş içeriği azaltılmış, bu da enflasyona yol açmıştır. Savaşlar ve mali sıkıntılar: Savaşlar ve mali zorluklar, bütçe açıklarını artırarak tağşişlere ve fiyat artışlarına neden olmuştur. Tarımsal üretim azlığı: Üretim azlığı, tarımsal ürünlerin fiyatlarının mamul mal fiyatlarından daha hızlı artmasına yol açmıştır.

1000 Türk Lirası banknot, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk emisyon paraları arasında yer almak üzere basılmıştır. 1000 Türk Lirası banknotunun basılmasının özel bir nedeni bulunmamakla birlikte, bu emisyon grubundaki diğer paralar, dönemin Maliye Bakanı Abdülhalik Renda'nın başkanlığındaki komisyon tarafından belirlenmiş ve Birleşik Krallık'ta bir firma tarafından basılmıştır. Günümüzde 1000 Türk Lirası banknot basılmamaktadır; en yüksek değerdeki banknotlar 200 Türk Lirası olarak tedavül etmektedir.

Enflasyondan arındırılmış gelirler, elde edilen kazançların enflasyon etkisi dikkate alınarak hesaplanmış değerleridir. Nominal getiri oranı, yatırım maliyetleri, vergiler ve enflasyon gibi kesintilerin gerçekleşmemiş halini ifade ederken, reel getiri, nominal getirinin enflasyondan arındırılmış halidir. Enflasyondan arındırma işlemi, faizi kazanan ana paranın, enflasyonla aşınan kısmının faiz gelirinden düşürülmesi anlamına gelir.

Enflasyon düzeltmesine tabi maddeler şunlardır: Öz sermaye kalemleri: sermaye; sermaye düzeltmesi olumlu ve olumsuz farkları; hisse senetleri ihraç primleri; hisse senedi iptal kârları; yasal yedekler; statü yedekleri; olağanüstü yedekler; özel fonlar (örneğin, sabit kıymet yenileme fonu, girişim sermayesi fonu). Stoklar: ilk madde ve malzeme, ticari mallar, yarı mamul ve mamul stokların maliyetine dahil edilen unsurlar. Diğer parasal olmayan kıymetler: tesis, makine ve cihazlar, demirbaşlar, birikmiş amortismanlar. Enflasyon düzeltmesi, ancak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen fiyat endeksindeki artışın belirli oranları aşması durumunda yapılır.

Restoran fiyatlarının artmasının bazı nedenleri: Mutfaklara yansıyan enflasyon. Kira giderlerinde artış. İşçilik ve personel maliyetleri. Enerji maliyetlerinde artış. Talep artışı.

Enflasyon düzeltmesi sonrası amortisman hesaplaması için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Düzeltme Öncesi Amortisman Hesaplaması: 30.06.2024 veya 31.03.2024 tarihindeki değerler üzerinden amortisman ayrılır. 2. Maliyet Kayıtları: Düzeltme öncesi stok maliyeti hesaplanır ve maliyet kayıtları yapılır. 3. Stok Değerinin Düzeltilmesi: 30.06.2024 tarihli bilançodaki stok değeri düzeltilir. 4. Sabit Kıymet ve Birikmiş Amortisman Düzeltmesi: Sabit kıymetler ve birikmiş amortismanlar düzeltilir, düzeltme farkları 698 Enflasyon Düzeltme Hesabına kaydedilir. 5. İlave Amortisman Gideri: Düzeltilmiş sabit kıymet tutarı üzerinden, ilave amortisman gideri hesaplanır ve doğrudan gider olarak kayıtlara alınır. Amortisman ayrılmasında dikkate alınacak değer, enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan yeni değerdir. Daha detaylı bilgi ve örnekler için Gelir İdaresi Başkanlığı'nın 165 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ve "Enflasyon Düzeltmesi Uygulama Kılavuzu" incelenebilir.

Enflasyon düzeltme zararının nasıl gider yazılacağı ile ilgili bilgi bulunamadı. Ancak, enflasyon düzeltmesi ile ilgili şu bilgilere ulaşılmıştır: 2023 hesap dönemi sonuna ait bilançonun enflasyon düzeltmesine tabi tutulmasından kaynaklanan kâr/zarar farkı, diğer bir ifade ile düzeltme sonrası hesaplanan geçmiş yıl kâr veya zararı, düzeltilmiş bilançoda öz kaynaklar içinde, Geçmiş Yıllar Kârları/Zararları hesabının alt hesabında izlenir. 2023 hesap dönemi sonuna ait bilançonun enflasyon düzeltmesine tabi tutulmasından kaynaklanan (düzeltme sonrası tespit edilen) geçmiş yıl kârı vergiye tabi tutulmaz, geçmiş yıl zararı ise zarar olarak kabul edilmez. Enflasyon düzeltmesi ile ilgili daha fazla bilgi için bir mali müşavirle görüşülmesi önerilir.

Evet, Euro Bölgesi enflasyonu Aralık 2024'te ivmelendi. Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre, Euro Bölgesi'nde: Yıllık enflasyon Aralık 2024'te %2,4 oldu. Aylık enflasyon ise %0,4 olarak gerçekleşti. Enflasyondaki artışta enerji maliyetleri ana etken oldu.

Ekonomik veriler, gelir, yatırım, istihdam ve enflasyon şu şekilde açıklanabilir: Ekonomik veriler: Ekonomik ve sosyal göstergeler, kalkınma yardımları göstergeleri gibi çeşitli istatistikleri içerir. Gelir: Sabit gelirli insanlar, yüksek enflasyon nedeniyle satın alma güçlerinin azalmasıyla daha fazla etkilenebilir. Yatırım: Yüksek enflasyon, gelecekteki karlılık beklentilerini olumsuz etkileyebilir ve yatırımcıları risklerden kaçınmaya yönlendirebilir. İstihdam: Yüksek enflasyon, işletmelerin maliyetlerini artırabilir ve kar marjlarını etkileyebilir. Enflasyon: Genel mal ve hizmet fiyatlarının sürekli artış gösterdiği bir ekonomik olgudur. Bu kavramlar, ekonomik istikrarı ve toplumun refahını etkileyebilir.

Enflasyon sepetinde kullanılan bazı yöntemler şunlardır: Hane halkı bütçe anketi. İdari kayıt verileri. Barkod (satış) verilerinin kullanımı. Web scraping (veri kazıma). Enflasyon sepeti, toplumun tüketim alışkanlıklarına göre belirlenir ve zaman zaman güncellenir.

Tüketici güven endeksinin artmasının birkaç nedeni olabilir: Finansal piyasalardaki olumlu seyir. Ekonomik büyüme beklentileri. Tüketici güven endeksindeki artışların kesin nedenlerini belirlemek için detaylı analizlerin ve raporların incelenmesi önerilir. Tüketici güven endeksi ile ilgili güncel verilere Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) resmi web sitesinden ulaşılabilir.

Toplam talebin toplam arzdan fazla olması, enflasyon olarak adlandırılan bir duruma yol açar. Enflasyon, mal ve hizmetlerin genel fiyat seviyesindeki artışı ifade eder. Toplam talebin toplam arzı aşmasının bazı nedenleri şunlardır: Ekonomik büyüme dönemlerinde tüketim ve yatırım harcamalarının artması. Para arzındaki kontrolsüz artış. Üretim maliyetlerindeki artışlar (enerji, ham madde ve iş gücü maliyetlerinin yükselmesi gibi). Toplam talep ve toplam arzın dengeye gelmesi için, genellikle fiyatların artması gerekir.

TÜFE'nin yüksek olması, enflasyon oranının arttığını ve yaşam maliyetlerinin yükseldiğini gösterir. TÜFE'nin yüksek olmasının bazı sonuçları: Tüketici harcamalarının azalması. Tasarruf oranlarının artması. İşletmelerin maliyetlerinin artması. Ekonomik durgunluğun başlaması. Merkez bankalarının faiz oranlarını artırması. Yüksek TÜFE oranları, genellikle artan enflasyon baskısına işaret eder.

Enflasyon düzeltmesinde amortismanlar şu şekilde dikkate alınır: Vergisiz enflasyon düzeltmesi: Birikmiş amortismanlar, ait oldukları kıymetin bilanço tarihindeki değerinde, düzeltme sonrasında ortaya çıkan artış oranı dikkate alınarak düzeltilir. Vergili enflasyon düzeltmesi: Amortismanlar, düzeltilmiş değerler üzerinden hesaplanır. Ayrıca, enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan amortisman farkları, kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak dikkate alınır.

Okul ücretlerine yapılan zamların bazı nedenleri: Maliyet artışları. Enflasyon ve ekonomik koşullar. Bu zamlar, veliler tarafından bütçeyi zorlayıcı olarak değerlendirilmektedir.

2019 yılı enflasyon oranları: Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE): %11,84. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE): %7,36.

2 yıl vadeli bir şirket tahvilini satın almak isteyen bir yatırımcı, 2 yıl vadeli devlet tahvilinin getirisine ek olarak şirketin kredi riskini ve ek getiri potansiyelini dikkate almalıdır. Şirketin kredi riski, tahvilin ihraç eden şirketin finansal durumu ve kredi notu ile ilgilidir. Yatırımcının, şirketin temerrüt riskini değerlendirmesi ve bu riski telafi etmek için ek bir getiri talep etmesi gerekebilir. Ek getiri potansiyeli, tahvilin kupon oranı, piyasa faiz oranları ve tahvilin iskontolu veya primli olup olmadığına bağlıdır. Yatırımcı, piyasa koşullarına göre daha yüksek bir getiri elde etmek için ek bir prim talep edebilir. Bu nedenle, yatırımcı şirketin kredi riskini ve ek getiri potansiyelini dikkate alarak, 2 yıl vadeli devlet tahvilinin getirisine ek olarak uygun bir prim talep etmelidir.