Makroekonomi

GSYH (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) ve GSMH (Gayri Safi Milli Hasıla) arasındaki temel farklar şunlardır: Ölçüm Alanı: GSYH, ülke sınırları içindeki tüm üretimi kapsar ve hem yerli vatandaşların hem de ülkede bulunan yabancıların ekonomik faaliyetlerini içine alır. Dikkate Alınan Üreticiler: GSYH hesaplamasında dış ticaret (ihracat-ithalat farkı) önemlidir. Örneğin, bir Türk vatandaşının yurt dışında elde ettiği gelirler GSMH’ya dahil edilir ancak GSYH hesaplamasında yer almaz.

GSYH (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) ve GSMH (Gayri Safi Milli Hasıla) arasındaki temel farklar şunlardır: Ölçüm Alanı: GSYH, ülke sınırları içindeki tüm üretimi kapsar ve hem yerli vatandaşların hem de ülkede bulunan yabancıların ekonomik faaliyetlerini içine alır. Dikkate Alınan Üreticiler: GSYH hesaplamasında dış ticaret (ihracat-ithalat farkı) önemlidir. Örneğin, bir Türk vatandaşının yurt dışında elde ettiği gelirler GSMH’ya dahil edilir ancak GSYH hesaplamasında yer almaz.

Enflasyonun en büyük nedeni, para arzındaki artıştır. Enflasyonun diğer başlıca nedenleri şunlardır: Talep enflasyonu. Maliyet enflasyonu (arz enflasyonu). Enflasyon beklentileri. Devlet politikaları. Enflasyonun nedenleri, bir ekonomide birden fazla faktörün etkisiyle çeşitlilik gösterebilir.

Konjonktürü etkileyen faktörlerden bazıları şunlardır: Para ve maliye politikaları. Teknolojik gelişmeler. Uluslararası ticaret. Doğal afetler. Savaşlar. Ayrıca, siyaset biliminde konjonktürü etkileyen faktörler arasında ekonomik, sosyal, kültürel ve uluslararası faktörler de bulunmaktadır. Ekonomik faktörler arasında ekonomik büyüme, işsizlik oranı, enflasyon, faiz oranları ve döviz kuru yer alır.

Konjonktürü etkileyen faktörlerden bazıları şunlardır: Para ve maliye politikaları. Teknolojik gelişmeler. Uluslararası ticaret. Doğal afetler. Savaşlar. Ayrıca, siyaset biliminde konjonktürü etkileyen faktörler arasında ekonomik, sosyal, kültürel ve uluslararası faktörler de bulunmaktadır. Ekonomik faktörler arasında ekonomik büyüme, işsizlik oranı, enflasyon, faiz oranları ve döviz kuru yer alır.

Kişi başına düşen milli gelir, bir ülkenin toplam milli gelirinin o ülkede yaşayan kişi sayısına bölünmesiyle hesaplanır. Formül: Kişi Başına Düşen Milli Gelir = Milli Gelir / Nüfus. Milli gelir, üç temel yöntemle hesaplanır: 1. Üretim Yöntemi: Bir takvim yılı içinde üretilen nihai mal ve hizmetlerin toplam değeri dikkate alınır. 2. Gelir Yöntemi: Belirli bir dönemde üretime katılan faktörlerin gelirleri toplanır. 3. Harcama Yöntemi: Ülke ekonomisine dahil edilen tüm harcamalar dikkate alınır.

2025 yılının Temmuz ayında gerçekleştirilen Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantısında ele alınan bazı konular şunlardır: OVP'deki yapısal tedbirler: 2025-2027 Orta Vadeli Program'daki yapısal tedbirlerin mevcut durumu değerlendirilmiş ve çalışmaların hızlandırılmasına yönelik atılabilecek ilave adımlar istişare edilmiştir. Kırsal kalkınma: Gençlerin tarıma yönlendirilmesi ve tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için yapılan çalışmalar gözden geçirilmiş, bu kapsamda ilave adımlar değerlendirilmiştir. Piyasa gözetimi ve denetimi: Mevcut durum, uygulamada karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri ele alınmış, etkinliğin artırılması için atılması gereken adımlar ve ihtiyaç duyulan düzenlemeler Kurul üyeleriyle paylaşılmıştır. Ayrıca, küresel ticarette artan belirsizlikler ve korumacılığın ekonomiye etkileri, dijital ve yeşil dönüşüm, enerji arz güvenliği ve verimliliği gibi konular da toplantıda görüşülmüştür.

Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantılarından sonra genellikle şu adımlar atılır: Açıklamalar ve Duyurular: Toplantıların ardından, alınan kararlar ve değerlendirmeler hakkında yazılı açıklamalar yapılır. Çalışmaların Hızlandırılması: Toplantıda ele alınan konuların uygulamaya geçirilmesi için çalışmaların hızlandırılması kararlaştırılır. İlave Adımların Belirlenmesi: Mevcut durumun değerlendirilmesinin ardından, çalışmaların etkinliğini artıracak ilave adımlar belirlenir. EKK, yatırım, üretim, istihdam ve ihracat odaklı yaklaşımla belirlenen Orta Vadeli Program'daki (OVP) yapısal tedbirlerin takibini de gerçekleştirir. EKK'nın tavsiye niteliğinde kararlar aldığı ve bu kararları doğrudan uygulamaya geçiremediği de belirtilmiştir.

Enflasyonun Yükselme Nedenleri: Para Arzındaki Artış. Talep Artışı. Maliyet Artışı. Döviz Kuru. Beklentiler. Enflasyonun Düşme Nedenleri: Para Arzının Sınırlanması. Mali Politika Ayarlamaları. Üretim Maliyetlerinin Kontrolü. Döviz Kuru Politikaları.

2008 krizi Türkiye'yi çeşitli şekillerde etkiledi: Ekonomik yavaşlama ve işsizlik artışı. Dış ticaret dengesi bozulması. Mali istikrar sorunları. Sosyal etkiler. Bütçe açıkları. Türkiye, 2008 krizini, 2001 krizi sırasında gerçekleştirilen denetleyici ve düzenleyici reformlar sayesinde güçlü bir şekilde atlattı.

Rusya'nın milli geliri, üretim yöntemi, harcama yöntemi ve gelir yöntemi olmak üzere üç farklı yöntemle hesaplanmaktadır. Üretim Yöntemi: Ekonomideki her bir sektörün katkısını analiz ederek, üretim süreçlerinde yaratılan katma değerleri hesaplar. Harcama Yöntemi: Tüketim, yatırım, devlet harcamaları ve net ihracat gibi kalemleri dikkate alarak, belirli bir dönemde yapılan harcamaların toplamını hesaplar. Gelir Yöntemi: İşçi ücretleri, sermaye gelirleri, devletin elde ettiği vergiler ve amortismanlar gibi unsurları toplayarak, ekonomideki tüm gelirleri hesaplar. Ayrıca, Rusya'nın milli gelir hesaplamaları, satın alma gücü paritesi gibi faktörler de dikkate alınarak, uluslararası karşılaştırmalarda daha doğru bir değerlendirme yapılabilmesi için uyarlanabilir.

LM ve Lm arasındaki fark, Lm'nin bir ışık kaynağının yaydığı toplam ışık miktarını ölçen lümen birimi olduğunu, LM'nin ise genellikle güç faktörü veya aydınlatma verimliliği gibi kavramları ifade eden bir terim olmadığını gösterir. - Lümen (Lm): Bir ışık kaynağının ne kadar ışık yaydığını belirtir ve aydınlatma planlamasında kullanılır. - LM: Genellikle spesifik bir terim değildir ve belgelerde veya kaynaklarda bu şekilde bir kullanım görülmez. Özetle, Lm aydınlatma ile ilgili bir ölçü birimi iken, LM genellikle başka bir bağlamda kullanılan bir terimdir.

Keynes'in temel görüşleri şunlardır: Toplam talep odaklı ekonomi: Keynes'e göre, ekonominin genel seviyesini belirleyen asıl unsur toplam taleptir. Devlet müdahalesi: Keynes, ekonomik durgunlukları aşmak ve işsizliği azaltmak için devletin kamu harcamalarını artırmasını ve vergileri düşürmesini önerir. Para politikası: Keynes, merkez bankalarının faiz oranlarını ayarlayarak para arzını kontrol edebileceğini ve bu yolla ekonomik büyümeyi destekleyebileceğini savunur. İstihdam politikaları: Keynes, işsizliği azaltmak için doğrudan istihdam politikalarını destekler. Makroekonomik istikrar: Keynes, ekonomik istikrarın sağlanması için devletin müdahalesini destekler. Keynesyen ekonomi, 1929 Büyük Buhranı sırasında ve sonrasında Keynes'in fikirleriyle gelişmiş ve modern ekonomik politikanın temelini oluşturmuştur.

Ekonomik istikrar, bir ülkenin temel makroekonomik göstergelerinde büyük farklılıklar göstermemesi durumudur. Ekonomik istikrarın sağlanması için iki temel koşul gereklidir: 1. Fiyat istikrarı. 2. Tam istihdam. Ayrıca, ekonomik istikrarın sağlanmasında maliye ve para politikalarının uygulanması da önemlidir.

Genel denge ve refah ekonomisi, ekonomideki arz, talep ve fiyat davranışlarını bir bütün içinde açıklamaya çalışan teorik ekonominin bir dalıdır. Genel denge, bireysel pazarları ve acenteleri dikkate alarak ekonomiyi bir bütün olarak anlama çabasıdır. Refah ekonomisi ise, alternatif ekonomik durumların toplumsal refah açısından karşılaştırılmasını inceler. Genel denge analizi, etkinlik, refah ekonomisi ve adalet sorunlarını gündeme getirir.

Makroekonomi, bir ülkenin veya bölgenin genel ekonomik performansını inceleyen ve büyük ölçekli ekonomik değişkenlere odaklanan bir ekonomi dalıdır. Makro muhasebe hakkında ise bilgi bulunmamaktadır. Makroekonomi ile mikroekonomi arasındaki farklar şu şekilde özetlenebilir: Ölçek farkı: Makroekonomi, ekonominin genel performansını ve büyük ölçekli değişkenleri incelerken, mikroekonomi bireysel tüketiciler, firmalar ve pazarlarla ilgilenir. Konu farkı: Makroekonomi, ekonomik politikaların ve dış şokların genel ekonomik performans üzerindeki etkilerini incelerken, mikroekonomi bireysel tüketici ve üretici kararlarının pazar üzerindeki etkilerini analiz eder. Yöntem farkı: Makroekonomi, genellikle büyük veri setleri ve ekonomik modeller kullanarak analiz yaparken, mikroekonomi daha küçük veri setleri ve analitik araçlar kullanır.

Konjonktürel dalgalanma, bir ekonomi içerisindeki faaliyetlerin bir trendin etkisi ile canlanması veya gerilemesi anlamına gelir. Konjonktürel dalgalanmalar dört aşamadan oluşur: 1. Canlanma (Çıkış). 2. Zirve (Tepe). 3. Gerileme (İniş). 4. Dip. Eğer dip noktası eksi yönelimli ise ve en az iki çeyrek sürmüşse "resesyon", küçülme 1-2 yıl arasında sürer ve yayılırsa "depresyon" olarak tanımlanır. Konjonktürel dalgalanmalar, periyodik bir özellik göstermez ve 1 ile 12 yıl arasında bir uzunluğa sahiptir.

1997 Asya Mali Krizi'nin başlıca nedenleri şunlardır: Yüksek borçlanma oranları. Bankacılık sisteminin zayıflığı. Sabit kur politikası. Yabancı sermayenin niteliği. Siyasi belirsizlikler. Kriz, Tayland'da başlamış ve domino etkisiyle diğer Asya ülkelerini de etkilemiştir.

Ticari kredilerin yüksek olmasının birkaç nedeni vardır: Merkez Bankası politikaları ve enflasyon oranı. Ekonomik durum. İşletmenin finansal durumu. Kredi vadesi ve miktarı. Piyasa rekabeti. Ticari kredi faiz oranları, kredi türüne, vade süresine, çekilen kredi tutarına ve bankaların belirlediği oranlara göre değişiklik gösterir.

Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) hesaplama formülü: GSYİH = Tüketim + Yatırım + Devlet Harcamaları + (İhracat - İthalat). Örnek hesaplama: Bir ekonomide: Tüketim: 10.000 birim; Yatırım: 5.000 birim; Devlet harcamaları: 2.000 birim; İhracat: 3.000 birim; İthalat: 2.000 birim. GSYİH hesaplaması: GSYİH = 10.000 + 5.000 + 2.000 + (3.000 - 2.000) = 17.000 birim. Bu hesaplama, harcama yöntemi kullanılarak yapılmıştır.