Amortisman

2024 yılı için amortisman sınırı 6.900 TL olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla, 20.000 TL amortisman sınırı değildir.

Muhtemellerin hesaplanması farklı alanlarda farklı yöntemlerle yapılabilir: 1. Gebelik Hesaplama: Muhtemel doğum tarihi, son adet tarihinin (SAT) ilk gününden itibaren 40 hafta (280 gün) sayılarak hesaplanır. 2. İnşaat Emsali (KAKS) Hesaplama: Bir arsanın toplam inşaat alanını hesaplamak için, parsel yüzölçümü ile emsal oranı çarpılır. 3. Amortisman Hesaplama: Varlığın net defter değeri ile amortisman oranının çarpılmasıyla yapılır.

20.000 TL değerindeki bir varlığın amortismana tabi tutulması için normal amortisman yöntemi kullanılabilir. Bu yönteme göre hesaplama şu şekilde yapılır: 1. Amortisman oranı: Varlığın ekonomik ömrüne bölünür. 2. Yıllık amortisman tutarı: Varlığın maliyeti ile amortisman oranının çarpılmasıyla bulunur. 20.000 TL x %25 = 5.000 TL. Bu durumda, 20.000 TL değerindeki varlık için her yıl 5.000 TL amortisman gideri kaydedilir.

Amortisman oranı hesaplanırken genellikle üç ana yöntem kullanılır: doğrusal amortisman, azalan bakiye ve birim üretim. 1. Doğrusal Amortisman: Varlığın elde etme maliyeti, her yılın amortisman dönemi boyunca eşit ve sabit bir oranda dağıtılır. 2. Azalan Bakiye: Varlığın maliyeti her yıl sonunda bakiyenin belirlediği oranda azaltılır. 3. Birim Üretim: Duran varlığın her bir üretim birimine atanan amortisman tutarını hesaplar. Amortisman oranı hesaplaması, kullanılan varlığın türüne, yerel muhasebe standartlarına ve şirket politikalarına bağlı olarak değişebilir.

Amortismandaki 2 yıl kuralı, ekonomik ömrü en az 2 yıl olan varlıkların amortismana tabi tutulması gerektiğini ifade eder.

Amortisman, genel olarak, üretim faaliyetleri sonucunda mal ve hizmetler oluşturulurken geçmiş yıllardan devralınan sermaye mallarında meydana gelen aşınma ve eskimenin parasal değeridir. İşletmeler açısından amortisman ise varlıkların (bina, makine, ekipman gibi) zaman içinde aşınma, yıpranma veya teknolojik gelişmelere bağlı olarak değer kaybetmesi nedeniyle oluşan gider kalemidir. Amortisman, çeşitli yöntemlerle hesaplanır ve bu yöntemler arasında en yaygın olanları: - Normal (Eşit tutarlı) amortisman: Varlığın maliyetini faydalı ömrü boyunca eşit olarak dağıtır. - Azalan bakiyeler yöntemi: Varlığın ömrünün ilk yıllarında daha yüksek amortisman giderleri tayin eder ve bunları zaman içinde kademeli olarak azaltır. - Fevkalade amortisman: Doğal afet, kaza gibi olağanüstü olaylar sonucu varlıkların değer kaybetmesi durumunda kullanılır.

Normal amortisman yöntemi, bir varlığın maliyetini faydalı ömrü boyunca eşit olarak dağıtan amortisman hesaplama yöntemidir. Bu yöntem şu şekilde hesaplanır: 1. Varlığın tahmini hurda değerinin (faydalı ömrünün sonundaki değeri) başlangıç maliyetinden çıkarılması. 2. Elde edilen sonucun yıl cinsinden faydalı ömrüne bölünmesi. Örneğin, ekonomik ömrü 5 yıl olan 10.000 TL değerindeki bir demirbaş için normal amortisman yöntemi ile yıllık amortisman payı şu şekilde hesaplanır: - Amortisman oranı: 1 / 5 = %20 yıpranma payı. - Yıllık amortisman payı: 10.000 x %20 = 2.000 TL.

Azalan bakiyeler yöntemi ile amortisman hesaplaması şu şekilde yapılır: 1. Her yıl üzerinden amortisman hesaplanacak değer, evvelce ayrılmış olan amortismanlar toplamının tenzili suretiyle belirlenir. 2. Amortisman oranı, normal amortisman oranının iki katı olarak uygulanır ve bu oran %50'yi geçemez. 3. Amortisman süresi, normal amortisman nispetlerine göre hesaplanır. 4. Son yıla devreden bakıye değer, o yıl tamamen yok edilir. Örnek hesaplama: Ekonomik ömrü 5 yıl olan ve 100 TL değerinde bir demirbaş için: - İlk yıl değeri: 100 / 5 x 2 = 40 TL. - İkinci yıl değeri: (100-40) / 5 x 2 = 24 TL. - Bu döngü her yıl bir öncekini baz alarak devam eder.

Amortisman sınırı KDV hariç olarak uygulanmaktadır.

Amortisman hesaplama için genellikle üç ana yöntem kullanılır: doğrusal amortisman, azalan bakiye ve birim üretim. 1. Doğrusal Amortisman: Varlığın elde etme maliyeti, her yılın amortisman dönemi boyunca eşit ve sabit bir oranda dağıtılır. Formül: Amortisman Miktarı = (Varlık Maliyeti – Geri Kazanma Değeri) / Kullanım Ömrü. 2. Azalan Bakiye: Varlığın maliyeti her yıl sonunda bakiyenin belirlediği oranda azaltılır. Formül: Amortisman Miktarı = (Net Defter Değeri Amortisman Oranı). 3. Birim Üretim: Duran varlığın her bir üretim birimine atanan amortisman tutarını hesaplar. Formül: Amortisman Miktarı = (Varlık Maliyeti – Geri Kazanma Değeri) / Tahmini Toplam Üretim Birimi. Amortisman hesaplama yöntemi, kullanılan varlığın türüne, yerel muhasebe standartlarına ve şirket politikalarına bağlı olarak değişebilir.

Amortismana tabi olmayan varlıklar, ekonomik olarak değer kaybına uğramayan veya doğrudan gider yazılamayan varlıklardır. Bu varlıklar şunlardır: 1. Araziler (değer kaybetmediği varsayılır). 2. Eserler ve sanat koleksiyonları. 3. Kısa vadeli yatırımlar (1 yıl içinde tükenmesi beklenen varlıklar). 4. Stoklar, ham madde ve malzemeler. 5. Patentler, lisanslar ve yazılım gibi maddi olmayan duran varlıklar (bazı durumlarda amortismana tabi tutulabilirler). Ayrıca, vergi mevzuatına göre imar edilmemiş arazi ve arsalar da amortismana tabi değildir.

Demirbaş ve amortisman sınırları aynı kavramı ifade eder. Her yıl belirlenen bu sınır, işletmelerin hangi malların amortismana tabi tutulabileceğine karar vermek için kullanılır.

Defter-Beyan Sistemi'nde amortisman kaydı yapmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Sabit Kıymet Yönetimi Modülüne Giriş: Sistem Yönetimi > Defter İşlemleri ekranından "Amortisman Defteri" açılır ve "Aç" butonuna tıklanarak modül aktifleştirilir. 2. Gider Kaydı Oluşturma: Muhasebe Bilgileri > Gider Ekle ekranından Gider Kayıt Türü olarak "Sabit Kıymet Alışı" seçilir ve ilgili gider belgesi sisteme kaydedilir. 3. Aktifleştirme: Sabit Kıymet Yönetimi > Giriş İşlemleri > Aktifleştirme menüsünden aktifleştirilecek sabit kıymet seçilir ve VUK tebliğine uygun amortisman hesaplama bilgileri girilir. 4. Devir Fişi ile Geçmiş Dönem Kayıtlarının Aktarılması: Gerekirse, Sabit Kıymet Yönetimi > Giriş İşlemleri > Devir Fişi ekranından önceki dönem amortisman giderleri sisteme aktarılır. 5. Amortisman Giderinin Oluşturulması: Sabit Kıymet Yönetimi > Amortisman Hesaplama ekranından amortisman gideri hesaplanır ve kaydedilir.

Amortisman alt sınırı, her yıl Vergi Usul Kanunu tarafından belirlenen ve işletmelerin amortismana tabi tutabilecekleri en düşük değeri ifade eder. 2024 yılı için amortisman alt sınırı 6.900 TL olarak açıklanmıştır.

Defter Beyan Sistemi'nde demirbaş alışı yapmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Sisteme giriş yapıldıktan sonra "Sistem Yönetimi" ve ardından "Defter İşlemleri" başlığı seçilir. 2. "Amortisman Defteri" aktif hale getirilir. 3. "Sabit Kıymet Yönetimi" başlığından "Giriş İşlemleri" ve "Devir Fişi" seçilir. 4. Gerekli bilgiler doldurularak demirbaş eklenir. Ayrıca, demirbaş alış kaydı için ilgili demirbaş üzerinde farenin sağ tuşuna basılıp "Demirbaş Alış Gider Kaydı" seçeneği de kullanılabilir.

Su arıtma sistemleri, 1-2 yıl içerisinde kendini amorti edebilir. Bu süre, cihazın fiyatına ve damacana suya yapılan aylık harcamalara bağlı olarak değişebilir.

Normal amortisman yöntemi ile amortisman hesaplaması, varlığa sabit bir amortisman oranı uygulanarak veya kayıtlı değerin ekonomik ömre bölünmesi formülü ile yapılır. Hesaplama adımları: 1. Amortisman oranının belirlenmesi: Ekonomik ömür süresine bölünerek hesaplanır (örneğin, 5 yıllık ekonomik ömür için 1/5 = %20). 2. Yıllık amortisman tutarının hesaplanması: Varlığın kayıtlı değeri ile amortisman oranı çarpılır (örneğin, 10.000 TL değerindeki bir demirbaş için %20 x 10.000 TL = 2.000 TL). Bu yöntem, eşit tutarlı amortisman olarak da bilinir.

Demirbaşlar, Vergi Usul Kanunu (VUK) hükümlerine göre amortismana tabi tutulma süresi en az 1 yıl olan varlıklar olarak kabul edilir. Amortismana tabi tutulma süresi, demirbaşın faydalı ömrüne ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen oranlara göre hesaplanır.

2024 yılı için amortisman sınırı 6.900 TL olarak belirlenmiştir.

Amortisman hesaplaması, Multinet veya herhangi bir işletme için genel olarak üç ana yöntemle yapılır: 1. Doğrusal Amortisman Yöntemi: Varlığın elde etme maliyeti, her yılın amortisman dönemi boyunca eşit ve sabit bir oranda dağıtılır. Amortisman Miktarı = (Varlık Maliyeti – Geri Kazanma Değeri) / Kullanım Ömrü 2. Azalan Bakiye Yöntemi: Varlığın maliyeti her yıl sonunda bakiyenin belirlediği oranda azaltılır. Amortisman Miktarı = (Net Defter Değeri Amortisman Oranı) 3. Üretim Birimi Yöntemi: Duran varlığın her bir üretim birimine atanan amortisman tutarını hesaplar. Amortisman Miktarı = (Varlık Maliyeti – Geri Kazanma Değeri) / Tahmini Toplam Üretim Birimi Amortisman hesaplama yöntemi, yerel muhasebe standartlarına ve şirket politikalarına bağlı olarak değişebilir.