EdebiAkımlar

Edebi akımlar ile ilgili çıkmış bazı sorular: 1. "Mantığın egemenliğinden kurtulamadık daha. Uygarlık, bilimsellik ve ilerleme uğruna, insan psikolojisinin ve zihninin açıklanamaz karmaşıklığı görmezden gelindi. Mantığa uygun olmayan ve belli bir amaca hizmet etmeyen tüm yöntemler aforoz edildi. Düşüncenin çıkar gözetmez oyununa, rüyanın ve çağrışımın sınırsız gücüne bugüne değin önem verilmedi; insan ruhunu ve gerçekliğini anlamak için bunlara yönelmenin zamanı geldi. Bugüne kadar şiirin görmezden geldiği bilinç dışı bütün alanları şiirin içine çekmek için buradayız." Bu parçada dile getirilen düşünceler, aşağıdaki edebi akımlardan hangisi ile ilişkilendirilebilir? (YKS 2019). Cevap: Sürrealizm. 2. "Roman yazarı, bilimsel metotları uygulayan bir deneycidir. Cevap: Natüralizm.

Amerikan edebiyatı, tarih boyunca çeşitli edebi akımlar geçirmiştir. Bunlar arasında öne çıkanlar şunlardır: 1. Romantik Dönem: 1800-1865 yılları arasında duygu, sezgi ve idealizme değer veren bir akımdır. 2. Gerçekçi Dönem: 1865-1914 yılları arasında hayal kırıklığı duygularıyla karakterize edilen bir akımdır. 3. Modernizm: 1914-1945 yılları arasında gerçekçiliğin bir uzantısı olarak başlamış, edebi ve şiirsel geleneklerden kopmak için çaba sarf eden bir akımdır. 4. Harlem Rönesansı: 1920'lerde New York, Harlem'de Afro-Amerikan kültürünün geliştiği bir dönemdir. 5. Postmodernizm: 1950'den günümüze kadar süren, izleyicilere bir kurmaca eser okuduklarını hatırlatan bir akımdır.

Türk edebiyatında bazı önemli şiir grupları ve temsilcileri şunlardır: 1. Divan Edebiyatı: 14. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar egemen olan bu akımın temsilcileri arasında Baki, Nedim, Fuzuli ve Nef’i bulunur. 2. Tanzimat Edebiyatı: 19. yüzyılda ortaya çıkan bu akımın temsilcileri Namık Kemal, Şinasi ve Ziya Paşa'dır. 3. Servet-i Fünun Edebiyatı: Tanzimat döneminden sonra modernizasyon dönemi olarak adlandırılır ve temsilcileri Tevfik Fikret, Mehmet Akif Ersoy, Ahmet Haşim ve Yahya Kemal Beyatlı'dır. 4. Fecr-i Ati Edebiyatı: Servet-i Fünun edebiyatına tepki olarak doğan bu akımın temsilcileri Yahya Kemal, Ahmet Haşim, Halid Ziya Uşaklıgil ve Ali Canip Yöntem'dir. 5. Garip Akımı: 1940'lı yıllarda Orhan Veli, Melih Cevdet Anday ve Oktay Rıfat tarafından başlatılan bu akımın temsilcileri aynı kişilerdir. 6. İkinci Yeni Akımı: 1950'li yıllarda Nâzım Hikmet, Özdemir Asaf ve İlhan Berk gibi şairlerin öncülüğünde şekillenmiştir.

Tanzimat döneminde edebi akım ve dönemsek özellikler şu şekilde ilişkilidir: Edebi Akımlar: Tanzimat edebiyatı, Batı'nın etkisiyle modernleşme sürecine girmiş ve bu dönemde realizm, natüralizm ve romantizm gibi Batı edebiyat akımlarının izleri görülmüştür. Dönemsel Özellikler: Tanzimat edebiyatı, birinci ve ikinci dönem olarak ikiye ayrılır. - Birinci Dönem: 1860-1877 yıllarını kapsar. - İkinci Dönem: 1877-1895 yıllarını kapsar.

Şiirin temel anlayışı, tarihsel olarak farklı dönemlerde çeşitli edebi akımlar tarafından şekillendirilmiştir. Bazı önemli şiir akımları şunlardır: 1. Romantizm: 18. yüzyıl sonları ve 19. yüzyılın başlarında ortaya çıkan bu akım, bireyin duygusal ve içsel dünyasına odaklanır. 2. Sembolizm: 19. yüzyıl sonlarında Fransa'da doğan bu akım, soyut ve derin anlamları simgeler aracılığıyla ifade eder. 3. Dadaizm: Birinci Dünya Savaşı sonrası ortaya çıkan bu akım, geleneksel estetik değerleri reddederek absürt ve sıradışı bir dil geliştirir. 4. Modernizm: 20. yüzyılda geleneksel şiir anlayışlarını sorgulamış ve yeni biçimler arayışına girmiştir. Bu akımlar, dönemin sosyal, kültürel ve politik koşullarından etkilenerek farklı bakış açıları sunar.

Zor edebiyat soruları, genellikle edebi akımlar, dönemler, yazar-eser eşleştirmeleri ve edebi sanatlar gibi konuları içeren sorulardır. İşte bazı örnekler: 1. Edebi Akımlar ve Dönemler: Tanzimat, Servet-i Fünun, Milli Edebiyat gibi edebi akımlar ve dönemler hakkında detaylı bilgi gerektiren sorular. 2. Şiir Bilgisi: Şiir türleri, ölçü, uyak ve ahenk unsurlarına yönelik sorular. 3. Yorum Soruları: Edebi metinlerin analizini gerektiren, şiir, roman veya hikâye üzerinden tema ve anlatım teknikleriyle ilgili çıkarımlar yapmanızı isteyen sorular. 4. Paragraf ve Anlatım Bozukluğu Soruları: Cümle yapısı, anlatım bozukluğu ve anlam ilişkilerine dayanan sorular. Bu tür soruları çözmek için düzenli tekrar, bol soru çözümü ve edebi terimler ile akımların özelliklerini bilmek önemlidir.

Milli Edebiyat döneminde dört ana akım etkili olmuştur: Türkçülük, İslamcılık, Batıcılık ve Osmanlıcılık. Ayrıca, bu dönemde aşağıdaki edebi akımlar da öne çıkmıştır: Realizm ve Naturalizm: Eserler, gözlem ve gerçek hayata dayalı olarak yazılmıştır. Maupassant Tarzı Hikaye: Bu dönem öykülerinde kullanılan hikaye tarzıdır. Parnasizm: Şiirde realizmin karşılığı olarak, sanat için sanat anlayışı benimsenmiştir.

Türk edebiyatında bazı önemli akımların tarihleri şu şekildedir: 1. Divan Edebiyatı: 14. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar sürmüştür. 2. Tanzimat Edebiyatı: 19. yüzyılda ortaya çıkmıştır. 3. Servet-i Fünun Edebiyatı: Tanzimat döneminden sonra, 1876-1896 yılları arasında etkili olmuştur. 4. Fecr-i Ati Edebiyatı: Servet-i Fünun edebiyatından sonra, 1909-1912 yılları arasında var olmuştur. 5. Milli Edebiyat Dönemi: 1911-1923 yılları arasını kapsar. 6. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı: 1923'ten günümüze kadar devam etmektedir. 7. Garip Akımı: 1940'lı yıllarda ortaya çıkmıştır. 8. İkinci Yeni Akımı: 1950'li yıllarda şekillenmiştir.

Ahmet Rasim, Servet-i Fünun akımının içinde yer almamıştır.

Rüştü Hoca, edebiyat derslerinde aşağıdaki konuları anlatmaktadır: 1. Edebi Akımlar: Romantizm, realizm, natüralizm, sembolizm ve izlenimcilik gibi edebi akımlar. 2. Türk Edebiyatının Temel Unsurları: Dil, tema ve biçim açısından Türk edebiyatının özellikleri. 3. Önemli Eserler ve Yazarlar: Namık Kemal, Halit Ziya Uşaklıgil, Orhan Pamuk gibi yazarların eserleri ve hayatları. 4. Sınav Odaklı Konular: AYT edebiyat sınavına hazırlık sürecinde gerekli olan tüm edebiyat notları ve akrostişler.

Beş büyük şair ve akımları şunlardır: 1. William Shakespeare - Klasisizm. 2. Pablo Neruda - Sembolizm. 3. Charles Baudelaire - Romantizm. 4. Sylvia Plath - Gizdökümcü Şiir. 5. Tevfik Fikret - Servet-i Fünun Edebiyatı.

Genel kültürde yer alan edebiyat konuları şunlardır: 1. Edebiyatın Temel Kavramları: Tema, karakter, kurgu, bakış açısı ve dil gibi temel unsurlar. 2. Farklı Edebiyat Türleri: Roman, şiir, hikaye, tiyatro gibi türler ve bu türlerin temaları. 3. Edebiyatın Toplumsal Rolü: Sosyal adalet, eşitlik, insan hakları gibi konulara ışık tutma. 4. Kültürlerarası Edebiyat: Farklı kültürlerden gelen yazarların eserleri ve bu eserlerin kültürel değerleri yansıtması. 5. Edebi Akımlar ve Dönemler: Divan edebiyatı, Tanzimat dönemi, Servet-i Fünun dönemi gibi tarihsel ve edebi akımlar.

Türk edebiyatında beş ana edebi akım bulunmaktadır: Klasisizm, Romantizm, Realizm, Parnasizm ve Sembolizm.

Ümit Yaşar Oğuzcan, hiçbir edebi akıma mensup olmayan bir şairdir.

Türk Dili ve Edebiyatı'nda beş ana edebi akım bulunmaktadır: klasisizm, romantizm, realizm, parnasizm ve sembolizm.

İkinci Meşrutiyet dönemi Türk şiirinde şu gelişmeler olmuştur: 1. Tematik Değişim: Şiir, düşünce ağırlıklı bir içerik taşımaya başlamış, toplumsal meseleler ve bireysel duygular ön plana çıkmıştır. 2. Milli Edebiyat Akımı: Ziya Gökalp, Ömer Seyfettin ve Ali Canip gibi isimlerin öncülüğünde milli edebiyat anlayışı yükselmiş, Türkçülük ve Turancılık temaları işlenmiştir. 3. Edebi Akımlar: Natüralizm ve Sembolizm gibi akımlar etkili olmuş, didaktik şiir ve saf şiir arayışı artmıştır. 4. Tiyatro ve Mensur Şiir: Tiyatro ve mensur şiir türleri ilgi görmüş, bu türlerde toplumsal fayda ve duygusal anlatım öne çıkmıştır. 5. Edebi Gruplaşmalar: Fecr-i Âtî ve Şairler Derneği gibi gruplar oluşmuş, farklı sanat anlayışları etrafında birleşmeler yaşanmıştır.

Edebiyatımızda "1. Yeniler" ve "2. Yeniler" şu anlamlara gelir: 1. 1. Yeniler (Garip Akımı): Orhan Veli, Oktay Rıfat ve Melih Cevdet'in çıkardığı "Garip" dergisi ile başlayan edebi akımdır. Bu akımın özellikleri şunlardır: - Şiirde ölçü ve kafiye gereksizdir. - Şiir, bir fikir veya ideoloji aşılamak için araç olmamalıdır. - İşledikleri konular günlük hayattan alınma, sıradan insan problemleridir. - Şiirin bütün güzelliği önemlidir. 2. 2. Yeniler: 1. Yenicilere tepki olarak ortaya çıkan edebi akımdır. 2. Yeniler'in bazı özellikleri şunlardır: - Şiirin kendine ait bir üslubu olduğunu savundular. - Şiirin diğer edebi türlerden farklı olduğunu savundular. - Asıl önemli olan, kelimelerin kendi bilindik anlamları değil, şairin ve şiirin kelimelere yüklediği anlamdır.

Birinci Dünya Savaşı'nın sonuçları, dünyadaki edebiyata çeşitli şekillerde yansımıştır: 1. Savaş Edebiyatı: Savaş, edebiyatta yeni bir tür olan savaş edebiyatının ortaya çıkmasına neden olmuştur. 2. Yeni Edebi Akımlar: Savaş, sanatçıların geleneksel değerleri sorgulamalarına ve yeni ifade biçimleri aramalarına yol açmıştır. 3. Savaş Karşıtı Temalar: Savaş karşıtı görüşler ve Dadaizm gibi akımlar, edebiyat eserlerinde yer bulmuş, savaşın anlamsızlığı ve vahşeti eleştirilmiştir. 4. Toplumsal ve Siyasi Konular: Savaş sonrası dönemde, edebiyatta toplumsal ve siyasi tartışmalar işlenmiş, savaşın insanlar ve toplumlar üzerindeki etkileri ele alınmıştır.

II. Meşrutiyet döneminde iki ana edebi akım tartışılmıştır: Fecr-i Ati ve Milli Edebiyat. 1. Fecr-i Ati: Bu akım, Servet-i Fünun etrafında toplanan ve daha sade bir dil kullanan bir nesil tarafından temsil edilmiştir. 2. Milli Edebiyat: 1911-1923 yılları arasında ortaya çıkan bu akım, dilde yalınlık, halk edebiyatı şiir biçimlerinden yararlanma ve hece ölçüsü gibi ilkeleri benimsemiştir.

1950-1980 arası hikaye ile 1960 sonrası hikaye arasındaki temel farklar şunlardır: 1950-1980 arası hikaye: - Toplumsal konular: Bu dönemde hikayeler, köyden kente göç, tarımın makineleşmesi, toprak kavgaları gibi toplumsal sorunları ele almıştır. - Edebi akımlar: Realizm, natüralizm ve sürrealizm gibi akımların etkisi görülmüştür. - Yazar örnekleri: Önemli yazarlar arasında Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Fakir Baykurt, Samim Kocagöz bulunmaktadır. 1960 sonrası hikaye: - Farklı yönelimler: Bu dönemde bireysel duyarlılık, toplumsal çizgi ve milli-dini anlayış gibi çeşitli yönelimler ön plana çıkmıştır. - Teknik ve anlatım: Yazarlar, modernizm ve postmodernizm akımlarıyla hikayeyi teknik ve anlatım olarak geliştirmişlerdir. - Yazar artışı: Bu dönemde yazar sayısı artmış, dolayısıyla öykülerde konu ve anlayış çeşitliliği ortaya çıkmıştır.