Düşünürler

Kemalpaşazade, herhangi bir akıma mensup olmaktan ziyade, çok yönlü bir Osmanlı alimi olarak tanınır. Fıkıh, tefsir, hadis, tarih, felsefe ve edebiyat gibi birçok alanda eserler vermiştir. Bazı özellikleri: Müteşerri: Fıkıh ve usul-ı fıkıh ilimlerinde eserler yazmış, Hanefi mezhebini diğer mezheplerden üstün tutarken toplum ve devlet idaresiyle uyumlu bir yaklaşım sergilemiştir. Eleştirel: Felsefe, kelâm ve mantığın çetrefilli konularına eleştirel bir bakış açısıyla yaklaşmıştır. Muhafazakar ve hoşgörülü: Halk için yazdığı eserlerde muhafazakar, entelektüellere hitap eden eserlerde ise daha hoşgörülü bir tutum sergilemiştir.

En güzel kişisel gelişim sözlerinden bazıları ve sahipleri: "Kendine yatırım, bu hayatta yapabileceğin en iyi yatırımdır." - Robin Sharma. "Yaşamınız ve işiniz, ancak siz iyiye gidiyorsanız, iyiye gider." - Brian Tracy. "Başarı, hedeflerine ulaşmak için çalışmandır. Mutluluk ise, hedeflerini belirlerken ne istediğini bilmendir." - Denis Waitley. "En büyük fetih mücadele etmeden kazanılır, en başarılı yönetici emretmeden yönetir." - Lao Tsu. "Bir şeye başlayıp başarısız olmaktan daha kötü tek şey, hiçbir şeye başlamamaktır." - Seth Godin. Bu sözlerin tam olarak kime ait olduğu kaynaklarda belirtilmemiştir.

Rönesans döneminde aydınlanan bazı önemli kişiler şunlardır: Sanatçılar: Leonardo da Vinci, Michelangelo, Raphael, Sandro Botticelli, Donatello, Titian. Yazarlar ve filozoflar (hümanistler): Francesco Petrarca, Dante Alighieri, Giovanni Boccaccio, Niccolò Machiavelli, Desiderius Erasmus, Thomas More, William Shakespeare, Michel de Montaigne. Bilim insanları: Nicolaus Copernicus, Galileo Galilei, Johannes Kepler, Christoph Colombus, Vasco da Gama. Bu kişiler, Rönesans'ın "yeniden doğuş" ruhunu temsil ederek, sanat, bilim, edebiyat ve felsefe alanlarında önemli katkılarda bulunmuşlardır.

Nihilizmin bazı temsilcileri: Friedrich Nietzsche. Ivan Turgenev. Max Stirner. Mikhael Bakunin. Demosthenes. Albert Camus. F. Heinrich Jacobi. Ayrıca, Nikolai Chernyshevskii ve Dmitrii Pisarev gibi isimler de Rus nihilizminin teorisyenleri arasında yer alır.

Kültür ve medeniyet kavramlarını kimin hazırladığı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, bu kavramlarla ilgili teoriler geliştiren bazı isimler şunlardır: Edward B. Tylor. Ziya Gökalp. Mümtaz Turhan. Cemil Meriç.

Roger Garaudy, Fransız düşünür, yazar ve siyasetçidir. Garaudy, Sorbonne Üniversitesi'nde edebiyat alanında doktora yapmış ve ardından SSCB Bilimler Akademisi'nde bilim dalında doktor unvanını almıştır. Müslüman olma süreci: Garaudy, 1982 yılında Cenevre'de İmam Buzuzu'nun önünde kelime-i şehadet getirerek Müslüman olmuştur. Eserleri: "Geleceğimizde İslam Var", "İnsanlığın Medeniyet Destanı", "İslam ve İnsanlığın Geleceği" gibi birçok kitap yazmıştır. Sesli kitap olarak "Roger Garaudy, İslam’ı Nasıl Seçti?" adlı bir eser, Osman Nûri Topbaş'ın "Aklın Cinneti Deizm" adlı kitabında mevcuttur.

Egzistansiyel şiirin kurucusu olarak kabul edilen bir isim bulunmamaktadır. Ancak, varoluşçuluk (egzistansiyalizm) akımının felsefi temellerini atan ve bu akımın edebiyatta yaygınlaşmasına katkıda bulunan bazı önemli isimler şunlardır: Jean Paul Sartre. Albert Camus. Martin Heidegger. Bu düşünürler, varoluşçuluğu hem felsefi hem de edebi anlamda geliştirmişlerdir.

Postmodernizm üzerine yazan bazı önemli isimler: Jean François Lyotard: "Postmodern Durum" adlı kitabıyla postmodernizm tartışmalarını başlatmıştır. Jacques Derrida: Postyapısalcılığın önemli temsilcilerinden olup, dil üzerine çalışmalarıyla postmodernizme katkı sağlamıştır. Michel Foucault: Postmodern düşünce ve postyapısalcılık üzerine önemli kuramcılar arasında yer alır. Gilles Deleuze ve Felix Guattari: Postmodern düşünce üzerine çalışmalar yapmışlardır. Fredric Jameson: Postmodernizm ve geç kapitalizmin kültürel mantığı üzerine yazılar yazmıştır. Zygmunt Bauman: Postmodern etik ve postmodernizm üzerine eserler kaleme almıştır. Agnes Heller ve Ference Feher: "Postmodern Politik Durum" adlı eserin yazarları arasındadır. Bu isimler, postmodernizmin çeşitli yönlerini ve etkilerini ele alan önemli teorisyenler ve yazarlardır.

Kültür ve medeniyet kavramlarını anlatan bazı kişiler şunlardır: Prof. Dr. Ş. Teoman DURALI. Prof. Dr. Mahmut KAYA. Ali ŞERİATİ.

Sosyolojinin ilk öncüleri arasında şunlar sayılabilir: İbn Haldun. Auguste Comte. Saint Simon. Harriet Martineau. Karl Marx. Bunların dışında, Herbert Spencer, Émile Durkheim, George Herbert Mead ve Max Weber de sosyolojinin öncüleri arasında yer alır.

Emile Durkheim, insanı homo duplex (çifte insan) bir varlık olarak, bir yanda sınırsız arzu ve isteklerin oluşturduğu ilkel benlik, öte yanda diğer insanlar ve toplumla kurulan ilişkiden meydana gelen toplumsal benliğin bir karışımı olarak gören düşünürdür. Durkheim'a göre, insanı insan yapan temel şey, ilkel, bencil ve sınırsız arzularına sınırlar koyması ve toplumsal yönüdür.

İbn-i Haldun'un önemli olmasının bazı nedenleri: Sosyolojinin kurucusu olarak kabul edilmesi. Tarih felsefesine katkıları. Devlet teorisi. Entelektüel birikimi. Etkisi. Siyasi ve toplumsal deneyimleri.

Yazar ve düşün emekçisi olarak tanımlanabilecek bazı isimler şunlardır: Cemil Meriç. Afşar Timuçin. İbrahim Metin. Ayrıca, Enver Ercan da şair ve yazar kimliğinin yanı sıra şiir emekçisi olarak da anılabilir.

Filozof hükümdar olarak iki önemli isim öne çıkmaktadır: 1. Marcus Aurelius: Roma İmparatoru olan Marcus Aurelius, aynı zamanda bir Stoacı filozoftur. "Düşünceler" (Ta eis Eauton) adlı eserinde, evren, yaşam, ölüm ve dünyasal değerlerin geçiciliği gibi konular üzerine düşüncelerini kaleme almıştır. 2. Syrakusalı Hieron: Hieron, sıradan bir vatandaşken hükümdar olmuş ve bu süreçte eski askeri güçleri ortadan kaldırıp yeni bir ordu kurarak hükümdarlığını güçlendirmiştir. Bu örnekler, filozof hükümdarların hem yönetim hem de felsefi düşünce alanlarında etkili olduklarını göstermektedir.

Merleau-Ponty'e göre beden, dünyadaki tüm şeyler arasında bir özne olarak hem onlara yönelen hem de onlarla uzamda bulunan bir varlıktır. Bedenin araç olarak bazı özellikleri: Yönelimsellik ve algı: Beden, yönelimsellik ve algı sayesinde dünyaya yönelir ve onu algılar. Özne ve nesne: Beden, hem özne hem de nesne boyutunu kendinde bütünler. Kullanım: Bedenin kullanımı, biyolojik işlevlerinin ötesinde, duygusal ve kültürel anlamlar içerir. Kayganlık: Bedenin işlevleri arasındaki sınırlar belirsizdir; nedensel bağlantılarla açıklanamaz. Ten: Beden, dünyayla bağlantı noktası olan "ten" sayesinde dünya ile ilişki kurar. Merleau-Ponty, bedeni, Kartezyen düalizmin aksine, varoluşunun bir parçası olarak görür ve zihni bedenden daha kıymetli bir konuma koyan duruşa karşı çıkar.

Çaba ve emek felsefesinin kime ait olduğu konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Mustafa Kemal Atatürk. Hesiodos. Aristoteles. İbn-i Haldun. Karl Marx. Adam Smith. David Ricardo.

Şanlıurfa'nın en büyük düşünürü olarak kabul edilebilecek bir isim bulunmamaktadır. Ancak, Şanlıurfa'da yaşamış veya etkisi olmuş bazı önemli kişiler şunlardır: Hz. İbrahim: İslam, Hristiyanlık ve Yahudilik için kutsal kabul edilen bir peygamberdir. El-Battani: 9. yüzyılda Harran'da doğmuş, astronomi ve matematik alanında önemli katkılarda bulunmuş bir bilim insanıdır. Şanlıurfa, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve birçok önemli şahsiyeti yetiştirmiştir.

Charles-Louis de Secondat, Baron de La Brède et de Montesquieu (1689-1755), daha çok bilinen adıyla Montesquieu, Fransız bir politik düşünürdür. Hayatı: Doğum: 18 Ocak 1689'da Bordeaux yakınlarında soylu bir ailede doğdu. Eğitim: Bordeaux Üniversitesi'nde hukuk eğitimi aldı. Kariyer: 1708'de avukat, 1714'te Bordeaux Parlamentosu'nda yargıtay başkanı oldu. Seyahatler: 1726-1731 yılları arasında Avusturya, İtalya, Hollanda, İngiltere ve Almanya'ya seyahat etti. Eserler: En ünlü eseri, 20 yıl üzerinde çalıştığı "Kanunların Ruhu" (De l’esprit des lois) 1748'de yayımlandı. Ölüm: 10 Şubat 1755'te Paris'te hayatını kaybetti. Montesquieu, kuvvetler ayrılığı prensibini ortaya atmış ve toplum, hukuk ve yönetim tarzı üzerine karşılaştırmalı araştırmalarıyla Aydınlanma Çağı'na önemli katkılarda bulunmuştur.

Doğan Avcıoğlu'nun "Bir Jön Türk'ün Ardından" adlı kitabı, Hikmet Özdemir tarafından yazılmış olup, Doğan Avcıoğlu'nun hayatını ve "Yön Hareketi"ni ele alır. Atilla İlhan, bu eser için yazdığı bir yazıda, Avcıoğlu'nu "çözümleme ile yetinmeyip uygulama pratiğine sahip 'bileşimler' üretebilen ender aydınlardan biri" olarak tanımlar. Ayrıca, Avcıoğlu'nun "Yön" ve "Devrim" dergilerindeki çalışmaları üzerinden, "Kemalist sol"un sosyalizmle buluşması için bir platform oluşturma çabası da ele alınır.

Jacques Lacan'ın "Yine/Hâlâ" kitabı, arzu ile bilgi arasındaki ilişkiyi odağına alır. Kitapta ele alınan bazı konu başlıkları şunlardır: beden ve cinsel ilişki; ruh ve aşk; erkekle karşıtlığı içinde kadın; Öteki ve Tanrı. Lacan, bu konuları kendine özgü düşünce tarzı ve üslubuyla irdelerken Aristoteles’ten Marx’a çeşitli düşünürlerle, dinle, matematikle ve Freud’un teorisiyle tartışır. Ayrıca, felsefeyle hesaplaşırken bilimsel söylem ile psikanaliz arasındaki ilişkiye dair ipuçları sunar. Lacan, analitik söylemin "cinsel ilişki yoktur" sözcesi üzerinde ayakta durduğunu savunur. Kitapta, "Varlığın ancak birbirini ıskalayarak ayakta duran bir şeye dönüşmesine neden olan şey, varlığa aşk yoluyla yaklaşmakta ortaya çıkmaz mı?" sorusu sorulur.