DilBilim

2025 yılı için planlanan bir Sözlükbilim Sempozyumu hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sözlükbilimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (SÖZMER) tarafından düzenlenen bazı sempozyumlar şunlardır: Disiplinler Arası Kavram, Terim, Tanım Çalıştayı III. Uluslararası Dil Araştırmaları Sempozyumu: Sözlüklerde Tanımlama (Anlamlandırma) Sorunları. Daha fazla bilgi için SÖZMER'in resmi web sitesi sozmer.ogu.edu.tr ziyaret edilebilir.

Paleograf ve epigraf arasındaki temel farklar şunlardır: İncelenen Malzemeler: Epigrafya, taş yüzeyler, anıtlar, mezar taşları ve benzeri sert malzemeler üzerine yazılmış yazıtları inceler. Paleografya, el yazmaları, parşömen, kağıt veya diğer malzemelere yazılmış ve genellikle mürekkep veya mürekkep benzeri bir madde kullanılmış yazıları inceler. Yazı Türleri: Epigrafya, genellikle resmi ve anıtsal yazı türlerini inceler. Paleografya, günlük yazıdan resmi belgelerdeki yazıya kadar daha geniş bir yazı türünü inceler. Amaç: Epigrafya, tarihsel olayları ve kültürleri anlamaya odaklanır. Paleografya, tarihsel belgelerin içeriğini, yazarlarını ve oluşturuldukları dönemleri belirlemeye çalışır. Metodoloji: Epigrafistler, yazıtları doğrudan inceler. Paleograflar, genellikle fotoğraf veya dijitalleştirilmiş görüntülerle çalışır.

Sâmih Rifat, Türk şair, dilbilimci ve siyasetçidir. Bazı görevleri: Bürokratik görevler: İstanbul Şehremaneti Zabıt Katipliği, Dahiliye Vekaleti Mektubisi Yasama İşleri Kalemi Mümeyyizliği, Mercan İdadisi Edebiyat Öğretmenliği, Karesi Mutasarrıflığı, Konya, Trabzon ve Erzurum Valilikleri, Dahiliye Müsteşarlığı. Siyasi görevler: II. Dönem Biga, III. ve IV. Dönem Çanakkale Milletvekilliği. Kültürel görevler: Maarif Vekaleti Telif ve Tercüme Başkanlığı, Türk Dil Kurumu'nun ilk başkanlığı. Ayrıca, Millî Mücadele hareketine katılmış ve çeşitli gazetelerde millî meseleler üzerine yazılar yazmıştır.

Gülden Sağol Yüksekkaya'nın bazı eserleri: "Türk Dili Kitabı". "Tarihi Türk Lehçeleri: Karahanlıca, Harezmce, Kıpçakça Dersleri". "Erkek". "Kadın". "Prof. Dr. Emine Gürsoy Naskali Armağanı: Tevazu Kitabı". "Argo". Ayrıca, Gülden Sağol'un "Ahmedl. Cemşfd ü Hurşfd: Inceleme-Metin" ve "Nehcü'l-Feradıs: İlk İki Bap (Giriş-Tenkidi Metin-Sözlük-Dizin-Arapça İbareler)" gibi basılmamış çalışmaları da bulunmaktadır.

Altayistik alanında çalışan bazı bilim adamları: Gustaf John Ramstedt. Pentti Aalto. Nicholas Poppe. Talat Tekin. Karl H. Menges. Ahmet Temir. Osman Nedim Tuna. Tuncer Gülensoy. Sergei Starostin, Anna Dybo ve Oleg Mudrak.

İgor Diakonov, özellikle Antik Yakın Doğu uygarlıklarını ve bu uygarlıkların dillerini incelemiştir. Bazı incelediği uygarlıklar: Asur; Medya; Urartu; Sasanî; Soğd. Ayrıca, Afro-Asyatik ve Hurro-Urartu dil aileleri üzerine de çalışmalar yapmıştır.

Igor Mikhailovich Diakonov'un yazdığı bazı kitaplar şunlardır: 1. "Semito-Hamitic Languages" (1965). 2. "Paths of History: From the Earliest Man to the Present Day" (1994). 3. "Memoriae Igor M. Diakonoff" (2005) (Leonid Kogan ile birlikte). 4. "Afrasian Languages" (1988). 5. "Co-authored with V.P. Neroznak. Phrygian" (1984).

Ses bilgisi ve biçim bilgisi, dil biliminin iki önemli dalıdır: 1. Ses Bilgisi (Fonetik): Dilin seslerini, oluşumlarını, boğumlanmalarını, sınıflandırılmalarını, kelimelerdeki sıralanışlarını, ses değişimlerini ve tonlamayı inceleyen bilgi dalıdır. Üç ana alt dalı vardır: - Söyleyiş Ses Bilgisi: Konuşma seslerinin nasıl üretildiğini araştırır. - Dinleyiş Ses Bilgisi: Seslerin insan beyninde nasıl algılandığını inceler. - Akustik Ses Bilgisi: Sesin havadaki durumunu akustik açıdan ele alır. 2. Biçim Bilgisi (Morfoloji): Dildeki biçimbirimleri, yani kökleri ve ekleri inceleyen alandır.

İdeoloji ve dil arasındaki ilişki, ideolojinin dilde saklı olması ve dilin ideolojilerin aktarılmasında önemli bir rol oynaması temelinde kurulur. Ana noktalar: 1. Söylem: İdeolojiler, dilin kullanım biçimi olan söylem aracılığıyla ifade edilir ve yeniden üretilir. 2. Dilin ideolojik olması: Dil, toplumda hakim grupların çıkarlarını destekleyecek şekilde kullanılır ve bu sayede bireylerin düşünce dünyasını etkiler. 3. Toplumsal gerçeklik: Dil, toplumsal düşünce ve gerçekliğin somutlaştığı alanlardan biridir ve ideolojiler bu yolla inşa edilir. 4. Toplumsallaşma: Bireylerin ideolojilerle tanışması, aileden başlayarak toplumsal gruplar, kitaplar, gazeteler, reklamlar ve haberler aracılığıyla devam eder.

"Söyleyiş Sesbilimi, Akustik Sesbilimi ve Türkiye Türkçesi" kitabı 131 sayfadan oluşmaktadır.

Dil edinim kuramları dört ana başlık altında toplanabilir: 1. Davranışçı Kuram: Çocukların dili, çevreden gelen ses uyaranlarının taklit edilmesi ve pekiştirilmesi yoluyla öğrendiklerini savunur. 2. Bilişsel Kuram: Dilin, zihinsel gelişim süreçleriyle paralel olarak edinildiğini öne sürer. 3. Doğuştancı Kuram (Nativist Kuram): Noam Chomsky tarafından geliştirilen bu kurama göre, çocuklar doğuştan dil edinme yeteneğine sahiptir ve bu yetenek, beyinde özel bir dil edinim düzeneği (LAD) ile donatılmıştır. 4. Toplumsal Etkileşimci Kuram: Dilin, sosyal etkileşim ve çevre etkisiyle öğrenildiğini savunur.

Finler ve Türkler dilsel açıdan akrabadır, çünkü her iki dil de Ural-Altay dil ailesine aittir.

38. Ulusal Dilbilim Kurultayı, 22-23 Mayıs 2025 tarihleri arasında Atatürk Üniversitesi ev sahipliğinde Erzurum'da düzenlenecektir. Kurultay, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Amerikan Kültürü ve Edebiyatı Bölümü tarafından organize edilmektedir.

Maymunlar, jestler ve işaret dili kullanarak iletişim kurarlar. Anlaşılmalarını sağlayan bazı yöntemler: 1. Amerikan İşaret Dili: 1970'lerden sonra yapılan araştırmalarda maymunlara Amerikan İşaret Dili öğretilmiş ve bu dil kullanılarak iletişim kurulmuştur. 2. Lexigramlar: Kelimeleri temsil eden semboller olan lexigramlar, maymunların somut bir dile ihtiyaç duymadan anlam ifade etmelerini sağlar. 3. Video Temelli Araştırmalar: Bilim insanları, maymunların hareketlerini videoya kaydederek gönüllülere izletmiş ve hareketlerin ne anlama geldiğini sormuştur. Bu sayede maymunların jestlerinin insanlar tarafından anlaşılması sağlanmıştır. Ancak, maymunların insan dili gibi kelimeler kullanarak konuşabilmeleri mümkün değildir.

Baskların kökeni, Akitanyalılara kadar uzanmaktadır. Ayrıca, genetik araştırmalara göre Bask halkının Kafkas dilleriyle akraba bir dil konuşan kabile olduğu da düşünülmektedir.

Söz eylem kuramı, dilin sadece bir iletişim aracı olmanın ötesinde, aynı zamanda eylem gerçekleştirme yeteneğine sahip olduğunu savunan bir dil felsefesi alanıdır. Bu kurama göre, konuşma sırasında gerçekleştirilen eylemler üç ana kategoriye ayrılır: 1. Düzsöz eylemi. 2. Edimsöz. 3. Etkisöz.

Düzgü, iki farklı anlamda kullanılan bir kelimedir: 1. Felsefe ve toplum bilimi terimi: Yargılama ve değerlendirmenin kendisine göre yapıldığı ölçüt, uyulması gereken kural, norm. 2. Dilbilim terimi: Bir topluluğun dilini sınırlayan ve konuşanları tarafından uyulmaya dikkat edilen özelliklerin bütünü.

Subvokal tanıma, subvokalizasyonun alınması ve tespit edilen bulguların dijital çıktıya dönüştürülmesi işlemidir. Subvokalizasyon ise, konuşma hareketlerine benzeyen ancak duyulamayan dudak, dil ve gırtlak hareketleriyle ilişkili gizli konuşmadır.

Kızılderililer ve Türkler arasında akrabalık iddiaları kısmen bilimsel temellere dayanmaktadır. Columbia Üniversitesi eski öğretim üyesi Prof. Dr. Reha Oğuz Türkkan, Kızılderililerin Türklerin iki atasından birine mensup olduğunu ve bu nedenle "amcaoğlu" konumunda bulunduklarını öne sürmüştür. Ancak, bilimsel açıdan Amerikan yerlilerinin dilleri ile Türkçe arasında belirgin bir akrabalık ya da dil ailesi ilişkisi olduğuna dair kanıt bulunmamaktadır.

Roland Barthes'ın "Göstergebilimsel Serüven" adlı eseri, göstergebilim bilim dalının temellerini ve gelişimini anlatır. Kitapta ele alınan konular arasında: - Göstergebilimin temel ilke ve kavramları; - Anlatı çözümleme yöntemi ve bu yöntemin aşamaları; - Yazın, reklam, şehircilik, tıp ve gündelik yaşamdaki nesneler gibi çeşitli alanlara ilişkin yaklaşım örnekleri.