Dilbilim

Noam Chomsky'nin dil teorisi, evrensel dilbilgisi kuramı olarak bilinir. Chomsky'nin dil teorisinin temel noktaları: Doğuştan gelen dil yetisi: İnsanlar, dil öğrenme yeteneği ile doğar. Dil edinim aygıtı (LAD): Zihinde, dil öğrenmeyi kolaylaştıran bir şablon (Dil Edinim Aygıtı - Language Acquisition Device) bulunur. Evrensel dilbilgisi kuralları: Bu kurallar, belirli bir dilin öğrenilmesini mümkün kılar. Üretici dil bilgisi: Dil, sonsuz sayıda ifade üreten bir sistemdir. Chomsky'ye göre, dil edinimi koşullanma ile açıklanamaz; bu, zihinsel bir süreçtir.

Hayır, Türkçe ve Fransızca farklı dil ailelerine aittir. Türkçe, Ural-Altay dil ailesinin Altay koluna mensuptur. Fransızca ise Hint-Avrupa dil ailesine dahildir ve bu ailenin Latin dilleri kolunda yer alır.

Çin'de "alfabe" yoktur çünkü Çince, harflerin değil, karakterlerin kullanıldığı bir dildir. Çince karakterler, kendilerine özgü anlam ve seslere sahip resimler olarak tanımlanır. Çin alfabesi olarak adlandırılan şey, aslında binlerce ve on binlerce karakterden oluşan bu yazı sistemidir.

Azerbaycanca ve Rusça arasında bazı benzerlikler bulunmaktadır, ancak bu diller temelde farklıdır. Benzerlikler: Sözcükler: Azerbaycanca, 20. yüzyılda Rusça ve Rusça aracılığıyla Avrupa dillerinden birçok sözcük almıştır. Dil Yapısı: Azerbaycanca, Rus gramer yapısından etkilenmiştir. Örneğin, saatin kaç olduğunu anlatırken "geçe" kullanılmaz. Farklılıklar: Alfabe: 1991 yılına kadar Azerbaycanca resmi yazı dili olarak Rusça alfabeyi kullanmıştır. Konuşma ve Anlama: Genel olarak, Azerbaycanlılar Rusça'yı akıcı bir şekilde konuşabilir, ancak bu dili günlük yaşamda kullanma oranları farklılık gösterebilir. Sonuç olarak, Azerbaycanca ve Rusça arasında bazı benzerlikler olsa da, bu diller yapısal ve alfabetik olarak farklıdır.

Dilbilimin bazı alt dalları: Sesbilim (fonetik). Biçimbilim (morfoloji). Sözdizimi. Anlambilim (semantik). Sözlükbilim. Adbilim. Lehçe bilimi (diyalektoloji). Kökenbilim (etimoloji). Dil psikolojisi. Dil tarihi.

Noam Chomsky, dilbilim ve siyaset alanlarında çeşitli görüşleri savunmuştur: Dilbilim alanında: Evrensel Dilbilgisi Teorisi: Tüm insan dillerinin ortak bir dilbilgisel yapıya sahip olduğunu ve dil öğrenme yetisinin doğuştan geldiğini öne sürer. Dönüşümsel-Üretici Dilbilgisi Teorisi: Dilin derin ve yüzey yapıları arasındaki ilişkileri inceleyerek karmaşık cümle yapılarını açıklamaya çalışır. Siyaset alanında: ABD'nin dış politikasına muhalefet: Chomsky, ABD'nin dış politikalarını eleştirmiş ve haksız düzenlemelere karşı çıkmıştır. Sol görüş: Kendisini anarko-sendikalist ve liberteryen sosyalist olarak tanımlar, otorite karşıtı bir yaklaşımı savunur. Medya eleştirisi: Medyanın genellikle iktidar ve güç sahiplerinin çıkarlarına hizmet ettiğini ve toplumsal denetimi sağladığını savunur.

Dilan ismi, Kürtçe kökenli olup "gönüller, kalpler" anlamına gelir. Ayrıca, Farsça'da "Dilan" kelimesi, "gönül alan", "gönül okşayan" anlamına gelir. Türkçe'de ise "güzel, hoş" anlamını taşır.

Japonların kanji kullanmasının bazı nedenleri: Kültürel miras: Kanji, Japon kültürünün önemli bir parçasıdır ve edebiyat, sanat ve günlük iletişimde kullanılır. Anlam ayrımı: Kanji, homofonları ayırt etmeye yardımcı olur. Kelime sınırları: Kanji, yazılı metinde kelime sınırlarını belirler, bu da okumayı kolaylaştırır. Anlam katma: Kanji, kelimelerin anlamını netleştirir. Yoğunluk: Kanji, hiragana ile karşılaştırıldığında daha az yer kaplar. Kanji, Japonya'ya Çin'den gelmiş ve Japonca yazmak için uyarlanmıştır.

Lazca, Güney Kafkas dil ailesine mensup bir dildir. Lazca ve Megrelce, aynı kökenden gelen kardeş dillerdir ve temel düzeyde karşılıklı anlaşma olanağı bulunur. Lazcanın, Türkçe veya başka bir dil ailesiyle akrabalığı yoktur.

Yodh (י) harfi, İbranice'de "el" veya "kol" anlamına gelir ve genellikle dua ederken göğe uzanan bir eli temsil eder. Yodh harfi, çeşitli Sami alfabelerinde onuncu harf olarak yer alır ve birçok dilde /j/ sesini temsil eder. Türkçe'de ise "yodh" kelimesi, genellikle dilbilim bağlamında, Sami alfabelerindeki bu harfi ifade etmek için kullanılır.

Hayır, Arapça ve Türkçe aynı kökten değildir. Arapça, Sami dilleri ailesine, Türkçe ise Türk dilleri ailesine aittir.

Pejoration ve pejorative arasındaki fark şu şekildedir: - Pejoration, bir kelimenin zamanla olumsuz veya aşağılayıcı bir anlam kazanması sürecidir. - Pejorative ise, aşağılayıcı, küçümseyici veya olumsuz bir anlam taşıyan kelime veya ifadeleri tanımlar. Özetle, pejoration bir kelimenin anlamındaki değişimi, pejorative ise bu tür kelimelerin kendisini ifade eder.

Ağız ve şive aynı şey değildir. Şive, bir dilin içinde, farklı bölgelerde gelişen telaffuz, vurgulama ve kelime seçimlerindeki değişimlerin genel adıdır. Ağız ise, aynı dilin aynı ülke içinde, hatta ilin içinde bile, bölgelere göre değişen konuşma farklılıklarını tanımlar. Örneğin, Karadeniz şivesi içinde Rize ağzı, Trabzon ağzı, Ordu ağzı gibi alt varyasyonlar vardır. Ayrıca, şive daha geniş coğrafyaya yayılmış konuşma farklarını kapsarken, ağız daha yerel, daha mikro düzeydeki değişiklikleri ifade eder.

Zazaca, Hint-Avrupa dil ailesinin İran dilleri grubunda, Kuzeybatı İran koluna bağlı bir dildir. Zazacaya en yakın diller, Hazar Denizi'nin güney kıyılarında konuşulan Talışça, Tatça, Gilekçe, Simnanca, Sengserce ve Mazenderanca gibi dillerdir.

Çince ve Türkçe arasında bazı benzerlikler bulunmaktadır, ancak bu diller köken ve yapı bakımından oldukça farklıdır. Benzerliklerin bazıları: Kelime benzerlikleri. Dil yapısı. Cümle kuruluşu. Kültürel benzerlikler. Farklılıkların bazıları: Yazı sistemi. Dilbilgisi.

Codex Cumanicus'un önemli olmasının bazı nedenleri: Latin alfabesiyle yazılmış ilk Türkçe eserlerden biri olması. Kuman (Kıpçak) Türkçesinin söz varlığını ve fonetik özelliklerini göstermesi. Farklı topluluklar arasında iletişimi kolaylaştırması. Kültürel ve tarihsel veriler içermesi. Misyonerlik amacı taşıması.

Gür kelimesi, Türkçe kökenli bir kelimedir. Kelimenin kökeni, Türkçenin eski formlarına dayanmaktadır. Bazı dilbilimciler, "gür" kelimesinin Türkçeye Orta Asya’dan göç eden göçebe kavimlerin dilinden geçmiş olabileceğini iddia etseler de, genel görüş "gür" kelimesinin Türkçenin kendi içinde evrilen bir sözcük olduğudur.

İdil ismi, farklı anlamlara sahiptir: Güzel bir nehir, nazik ve sevgi dolu. Aşkla ilgili olup köy ve kır yaşayışını anlatan kısa şiir veya yazı. Volga Nehri'ne Türklerin verdiği isim. Küçük ve şairane resim. Saf, temiz ve içten olan aşk. İdil ismi, Türkçe ve Fransızca kökenli olarak kabul edilmektedir. Ayrıca, TDK'ya göre Şırnak iline bağlı ilçelerden birinin adı olarak da kullanılmaktadır. İdil ismi Kuran'da geçmemektedir.

Lazlar, Türkçe'den birçok kelime almıştır. Bu kelimeler arasında selamlaşma ifadeleri ve günlük yaşamla ilgili kelimeler bulunmaktadır. İşte bazı örnekler: Selamlaşma ifadeleri: "Merhaba" (gegeacginas/xela do k’aobate), "iyi günler" (kai dğalepe), "iyi akşamlar" (kai serepe). Günlük yaşamla ilgili kelimeler: "kitap" (supara), "arkadaş" (megabre), "aşk" (qoropa), "deniz" (zga), "güneş" (jara), "kadın" (ohorca), "anne" (nana), "çocuk" (bere), "büyükanne" (nandini), "fındık" (thri), "kapı" (nekna), "su" (skri). Ayrıca, Lazca'da Yunanca'dan da ödünçlenmiş kelimeler bulunmaktadır.

Dünyanın ilk üç dili hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır, çünkü bu konuda farklı görüşler ve tartışmalar mevcuttur. Bazı dil bilimciler ve tarihçiler, en eski diller arasında şu üçünü kabul eder: 1. Akadca; 2. Mısırca; 3. Sümerce. Ancak bu dillerin nesli tükenmiştir. Hâlâ konuşulan en eski diller arasında ise şunlar sayılır: 1. Tamilce; 2. Sanskritçe; 3. İbranice. Ayrıca, Çince de en eski diller arasında yer alır; Çin yazı sisteminin en eski kanıtı 3.300 yıl öncesine ait yazıtlardan gelir. Dilin kökeni ve ilk konuşulan dil hakkında kesin bir bilgi vermek mümkün değildir, çünkü bu konuda bilimsel bir fikir birliği yoktur.