Buz

Bulmacada kutuplarda geniş buz alanı, "isfilt" olarak yanıtlanır.

Erzincan'daki Girlevik Şelalesi, hava sıcaklığının gece sıfırın altında 10 dereceye kadar düşmesi nedeniyle buz tutmuştur. Şelale, kışın donan sularıyla oluşan buz sarkıtlarıyla ziyaretçilerini kendine hayran bırakmaktadır.

Donmuş nehir, genellikle kış aylarında hava sıcaklığının sıfırın altına düşmesi sonucu oluşur. Suyun donma sırasında yoğunluğunun azalması ve boşluklu, düzenli kristal yapılar oluşturması, suyun yüzeyde donmasına neden olur. Rusya’nın Yakutistan bölgesinde, Lena Nehri gibi nehirler kışın tamamen donar ve ilkbaharda buzların erimeye başlamasıyla güzergâh tehlikeli hale gelir.

Hazır buz küplerinin sağlıklı olup olmadığı, üretim koşullarına ve kullanılan suya bağlıdır. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Dilek Arman'ın açıklamalarına göre, kirli sulardan ve steril olmayan ortamlarda üretilen buzlar sağlık sorunlarına yol açabilir. Evde temiz su ve temiz bir kapta üretilen buzların büyük bir sıkıntı yaratma olasılığı daha düşüktür. Ayrıca, buzu doğrudan uzun süre ağız içi mukozasına temas ettirmek soğuk ısırıklarına ve doku hasarına neden olabilir.

Buz, ele şu nedenlerle yapışır: Nem: Elin yüzeyindeki ter gözeneklerine, girintilere ve çıkıntılara yayıldıktan sonra tekrar donan su, buzun cilde sıkıca tutunmasını sağlar. Soğukluk: Buzun sıcaklığı ne kadar düşükse, ele yapışma olasılığı o kadar artar. Bu yapışma, genellikle kısa sürelidir çünkü vücut ısısı, buzun erimeye başlamasına neden olur ve buz, bir veya iki saniye sonra elden ayrılır.

Su, buz ve su buharının ortak özellikleri şunlardır: Aynı kimyasal yapı: Hepsi H₂O kimyasal formülüne sahiptir. Fiziksel hâl değiştirebilme: Erime, donma, buharlaşma ve yoğunlaşma gibi süreçlerle bir hâlden diğerine geçebilirler. Isı alışverişi: Tüm hâl değişimleri sırasında ısı alışverişi gerçekleşir. Sıcaklık ve basınç etkisi: Sıcaklık ve basınç, bu üç hâlin oluşumunu etkiler. Şeffaf veya renksiz görünüm: Genel olarak şeffaf veya çok açık renklidirler. Doğal su döngüsünün parçaları: Güneş enerjisinin etkisiyle su buharlaşıp atmosfere karışır, atmosferde soğuyarak yoğunlaşır ve yeryüzüne iner.

Eriyen buzun mavi olmasının nedeni, buzun içindeki hava kabarcıklarının sıkışması ve ışığın bu yapılarla etkileşime girerek farklı bir şekilde kırılmasıdır. Buzullarda, basınç hava kabarcıklarının dışarıya doğru sıkıştırılmasına neden olur ve oluşan buzun yoğunluğu artar. Ayrıca, buzulların su altındaki kısmı demir minerali ile dolduğunda, mavi buz yeşil bir renk de alabilir. Mavi buz, bilimsel olarak "blue ice" olarak bilinen ve genellikle Antarktika ve diğer soğuk iklim bölgelerinde bulunan bir fenomeni tanımlar. Bu yanıt, bilgilendirme amacıyla verilmiştir; buzun mavi olmasıyla ilgili kesin bir sonuca varmak için bir uzmana danışılması önerilir.

2023 yılında Grönland'da meydana gelen buzul heyelanı sonucu oluşan tsunami, 200 metre yüksekliğe ulaşmıştır. Tsunamilerin yüksekliği, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir; örneğin, 1963 yılında İtalya'da bir barajın çökmesiyle oluşan tsunami neredeyse 250 metreyi bulmuş, 1958'de Alaska'da gerçekleşen olay ise 100 metreye ulaşmıştır.

Tatar Boğazı'nda buz oluşmasının nedeni, kuzeyde Amur Nehri'nin bulunması ve bu nehrin kış aylarında donmasıdır. Ayrıca, Tatar Boğazı'nın kuzey kesimlerinde buz oluşumu, boğazın güney kesimlerinde de görülebilir; çünkü bu bölgelerde yıllık ortalama sıcaklık oldukça düşüktür ve 40-80 gün boyunca buz kaplanabilir. Tatar Boğazı'nda buzlanma, özellikle kış aylarında liman operasyonlarını ciddi şekilde kısıtlamaktadır.

Göllerde buzun altında yaşam, çeşitli adaptasyon mekanizmaları sayesinde devam eder: Omurgasız hayvanlar ve balık türleri, kış uykusuna yatmak veya göç etmek yerine buzun altında aktif kalmayı tercih eder. Su bitkileri ve algler, buz örtüsü sayesinde soğuğa karşı korunur ve güneş ışığı alabilen berrak buz tabakalarında fotosentez yapmaya devam eder. Bazı mikroorganizmalar, metabolizmalarını yavaşlatarak suyun donma derecesinde hayatta kalır. Balıkların vücut yapıları, donmaya karşı dirençlidir ve yüzeye yaklaşarak daha sıcak su bulabilirler. Ayrıca, buzul altı göllerde, jeotermal ısı sayesinde konveksiyon akımları oluşur ve bu, suyun daha eşit şekilde karışmasını sağlayarak yaşamın devam etmesine olanak tanır. İklim değişikliği nedeniyle artan sıcaklıklar, göllerdeki buz örtüsünün azalmasına veya gölü kaplama süresinin kısalmasına neden olabilir.

Ardahan'da havaya atılan suyun donmasının sebebi, hava sıcaklığının sıfırın altında olmasıdır. 2024 yılı Ocak ayında, hava sıcaklığının sıfırın altında 32 dereceye düştüğü Ardahan’da, havaya serpilen kaynar suyun yere buz tanecikleri olarak düştüğü görülmüştür. 2023 yılında ise, gece eksi 20 derece soğuk havanın yaşandığı Ardahan'da havaya serpilen sıcak suyun, yere buz taneciği olarak düştüğü belirtilmiştir. 2017 yılında da, hava sıcaklığının sıfırın altında 10 derece olduğu Ardahan'ın Göle İlçesi'ne bağlı Arpaşen Köyü'nde, havaya fırlatılan suyun yere düşmeden donduğu ifade edilmiştir.

Shoto Todoroki, buz ve ateş şekilleriyle savaşır. Buz (soğuk) yetenekleri: Heaven-Piercing Ice Wall (Gökdeleni Delen Buz Duvarı): Büyük buz kütleleri oluşturarak rakipleri tuzağa düşürebilir veya savunma duvarı oluşturabilir. Great Glacial Aegir: Geniş alanları buzla kaplayabilir, yangınları söndürmek için kullanılabilir. Ateş (sıcak) yetenekleri: Flashfire Fist: Babasından öğrendiği bir teknik olup, ateşli yumruklar kullanarak saldırı yapabilir. Hell Spider: Parmak uçlarından beyaz sıcak ateş çıkararak düşmanlara zarar verebilir. Todoroki, bu iki elementi birleştirerek "soğuk ateş" (cold fire) tekniğini de kullanabilir.

Buz pistinde sürtünmenin az olmasının nedeni, buz yüzeyinin pürüzsüz ve kaygan olmasıdır. Sürtünme kuvveti, yüzeylerin düz, kaygan veya pürüzlü olmasına bağlı olarak değişir.

Buz toplamak için kullanılan alet buz kırıcısıdır. Buz kırıcılar, buz bloklarının ve büyük buz parçalarının taşınmasını ve kesilmesini kolaylaştırmak için tasarlanmıştır. Ayrıca, el buz kırma makinesi de buz toplamak için kullanılabilir.

Küre kalıbı, farklı alanlarda çeşitli işlevlere sahiptir: Kurabiye Kalıbı: Hamur veya hamura belirli şekiller vermek için kullanılır, kurabiyeler, kekler ve hatta sabun yapımında kullanılabilir. Buz Kalıbı: İçeceklerin daha çekici ve göz alıcı olmasını sağlamak için kullanılır, ayrıca smoothie, parti jöle topları ve mini dondurmalar yapmak için de uygundur. İkaz Küreleri: Elektrik iletim hatlarında, alçaktan uçan uçak ve helikopterleri engellere karşı uyarmak amacıyla kullanılır.

Göl donmuş olmasına rağmen göldeki canlı yaşamının devam etmesi, II. Buzun yoğunluğu, suyun yoğunluğundan küçük olduğu için buz suyun üzerinde kalır. olayı ile ilgilidir. Bu durum, gölün derinliklerinde su sıcaklığının balıkların yaşayabileceği kadar yüksek olmasını sağlar.

Golf Roko'nun içinde bulunan bazı bileşenler: Çikolatalı Roko: 100 g için 19 g yağ, 31 g karbonhidrat, 30 g şeker, 4,5 g protein ve 0,25 g tuz içerir. Beyaz Roko: 100 g için 17 g yağ, 36 g karbonhidrat, 35 g şeker, 4,2 g protein ve 0,25 g tuz içerir. Dark (Bitter) Roko: 100 g için 18 g yağ, 32 g karbonhidrat, 29 g şeker, 4,9 g protein ve 0,25 g tuz içerir. Ayrıca, Golf Roko Karamel adlı 65 ml'lik bir ürün de bulunmaktadır. Ürün içerikleri zamanla değişebilir, en güncel bilgileri ürünün ambalajından kontrol etmek önemlidir.

Ölümün parmağı olarak da bilinen su altı buz saçağı (brinicle), kutup bölgeleri gibi çok soğuk yerlerde görülür. Bu doğa olayı, özellikle Antarktika'da gözlemlenebilir. Ayrıca, 2011 yılına kadar gerçek zamanlı olarak kaydedilmesi mümkün olmamıştı, çünkü bu sarkıtlar yalnızca Dünya’nın en soğuk noktalarından biri olan kutup bölgelerindeki belirli şartlar altında oluşabiliyor.

Çizgi filmlerde tuzun dökülme nedeni, buzlanmış yolları eritmek için kullanılan bir yöntem olmasıdır. Tuz, buzun erime noktasını düşürerek sıfırın altındaki sıcaklıklarda bile donmasını engeller. Bu sayede, yolların güvenliği sağlanır ve araçların kayması azaltılır.

Buz üzerinde çelik kombinasyonu için sürtünme katsayısı 0,01'dir. Sürtünme katsayısı, kullanılan malzemelere göre değişiklik gösterir. Sürtünme katsayısı, 0 ile 1 arasında bir değer alır, ancak bazı durumlarda 1,7'ye kadar çıkabilir.