Bizans

"İstanbul'un Bizans Anıtları" kitabı, klasik dönemde Byzantion ve ortaçağda Konstantinopolis olarak bilinen İstanbul şehrindeki Bizans anıtlarının hikâyesini anlatır. Kitapta, Bizans'ın önemli anıt eserleri, kronolojik bir sırayla ve ait oldukları dönemler dahilinde, çalkantılı Bizans çağı boyunca başa geçen hanedanlar süresince meydana gelen politik, dini, sosyal, ekonomik, entelektüel ve sanatsal gelişmeler eşliğinde ele alınır. Ayrıca, bu anıtların, klasik çağ dünyası ile erken modern Avrupa'nın ve Osmanlı İmparatorluğu'nun yeni devirleri arasında bir bağ işlevi gördüğü vurgulanır.

Valens Su Kemeri, Bizans İmparatorluğu'nun inşa ettiği en büyük su kemeridir.

Ani Arkeolojik Alanı, Ermeni, Bizans, Selçuklu ve Gürcü uygarlıklarına aittir. Tarihçesi: Erken Demir Çağı'ndan (MÖ 1200-1000) beri yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. MÖ 400'lü yıllarda Orontid Hanedanlığı döneminde Ermeni hakimiyetine girmiştir. 961-1045 yılları arasında Pakraduni Hanedanlığı'ndan Ermeni hükümdarlarının başkenti olmuştur. 1064 yılında Selçuklu Sultanı Alparslan tarafından fethedilmiştir. Ani, bu uygarlıkların yanı sıra Zerdüştlük kültürüne de ev sahipliği yapmıştır.

Kleopatra Kapısı, önemli bir tarihi yapıdır çünkü: 1. Tarihi Önemi: Bizans Dönemi'nde inşa edilen Tarsus kent surlarının en dikkat çekici parçalarından biridir ve antik kentin ilk kapılarından biri olarak ayakta kalan tek yapıdır. 2. İsim Kökeni: Adını, Mısır Kraliçesi VII. Kleopatra'dan alır ve rivayete göre, Kleopatra, General Antonius ile buluşmak için Tarsus'a geldiğinde bu kapıdan geçmiştir. 3. Mimari Özellikleri: Antik Roma ve Bizans mimarilerinin birleşimini yansıtır ve zaman içinde birçok medeniyete tanıklık etmiştir. 4. Turistik Değer: Bugün, şehrin geçmişini keşfetmek isteyen gezginler için önemli bir turistik mekan olarak ziyaret edilmektedir.

III. Alexios, Sümela Manastırı'nı önemli gördü çünkü manastırı dini ve kültürel bir merkez olarak kabul etti ve ona özel bir önem verdi. - Taç giyme merasimi: 1350'deki taç giyme merasimini Sümela'da gerçekleştirdi ve bu olayı canlandıran bir kitaplığı manastıra hediye etti. - Restorasyon ve bağışlar: 1360'da manastırı yeniden inşa ettirdi ve arazileri ile gelirlerini düzene koyan bir vakfiye oluşturdu. - Manastırın büyümesi: III. Alexios döneminde manastırın büyüklüğü iki katına çıktı ve yeni freskler eklendi.

Avasım, Arapça kökenli bir kelime olup "korunmuş, sınırları çizilmiş ve müstahkem hale getirilmiş şehirler" anlamına gelir. Avasım şehirleri, Abbasiler Devleti tarafından, özellikle Bizans Devleti sınırında kurulmuştur. Avasım şehirlerinin kurulma amaçları arasında, Bizans'ı devirmek ve İstanbul'u ele geçirmek de bulunmaktadır. Avasım şehirlerinin kurulduğu bölgeler arasında Adana, Antakya, Tarsus, Maraş ve Malatya gibi yerler yer almaktadır.

Selanik'in en parlak dönemi, Bizans İmparatorluğu döneminde, 5. ve 7. yüzyıllar arasında yaşanmıştır.

Anthemios ve İsidoros, Ayasofya'yı (Hagia Sophia) tasarlayıp inşa etmişlerdir. Bizans İmparatoru I. Justinianus'un emriyle, 532-537 yılları arasında inşa edilen Ayasofya, Anthemios ve İsidoros'un ortak eseri olarak dünya mimarisine büyük etki yapmıştır. Anthemios, Ayasofya'nın tasarımında model hazırlamış ve özellikle temellerle ilgilenmiştir. İsidoros, Ayasofya'nın inşasını tamamlamıştır. Ayrıca, Anthemios'un matematik ve fizik alanında çalışmalar yaptığı, İsidoros'un ise Arşimet'in eserlerinin önemli bir derlemesini hazırladığı bilinmektedir.

İstanbul'daki 3 büyük sur, farklı Bizans İmparatorları tarafından yapılmıştır: 1. İlk surlar, İmparator I. Konstantin tarafından İstanbul'un Roma'nın başkenti olmasından sonra inşa edilmiştir. 2. İkinci surlar, İmparator Septimius Severus tarafından, şehri yerle bir ettikten sonra yeniden inşa ettirilmiştir. 3. Üçüncü surlar, İmparator II. Theodosius tarafından, eski surların genişletilerek oluşturulmasıyla yapılmıştır.

Georg Ostrogorski'nin "Bizans Devleti Tarihi" adlı eseri, Bizans İmparatorluğu'nun tarihini sekiz devrede ele almaktadır: 1. Erken Bizans. 2. Varlık ve yenilenme devri. 3. Tasvir kırıcı buhran devri (711-843). 4. En parlak devir. 5. Başşehir memurlar asalet sınıfının hâkimiyet devri. 6. Askerî asalet sınıfının hâkimiyet devri. 7. Latin hâkimiyeti ve restorasyon devri. 8. Çöküş ve yıkılış. Kitapta ayrıca Bizans hanedanlarının şecereleri ve hükümdar listeleri de yer almaktadır. Ostrogorski, Bizans Devleti'ni, Roma devlet tarzı, Grek kültürü ve Hristiyan inancının bir sentezi olarak tanımlamaktadır.

Osmanlı Beyliği'nin devletleşme süreci, Bizans ile olan ilişkileri çerçevesinde şu şekilde analiz edilebilir: 1. Stratejik Konum ve İlk İlişkiler: Osmanlı Beyliği, Bizans İmparatorluğu'nun zayıfladığı bir dönemde, Bizans sınırında kurulmuştur. 2. Askeri Zaferler: Osman Bey döneminde 1302'de gerçekleşen Koyunhisar Savaşı, Osmanlıların Bizans'a karşı kazandığı ilk büyük zaferdir. 3. Diplomatik ve Siyasi Evlilikler: Orhan Bey döneminde, Bizans İmparatoru VI. Yannis Kantakuzinos'un iç savaş sırasında destek isteğini kabul etmesi, Osmanlıların Bizans'ın iç işlerine karışma fırsatı bulmasını sağlamıştır. 4. Ekonomik İlişkiler: Osmanlılar, Bizans topraklarını ele geçirdikçe, ticaret yolları ve ekonomik kaynaklar üzerinde kontrol sağlamışlardır. 5. Rumeli'ye Geçiş: Orhan Bey döneminde, Çimpe Kalesi'nin alınmasıyla Osmanlılar Rumeli'ye ilk adımı atmışlardır.

Bizans bayrağında çift başlı kartal, devlet ve kilisenin tek bedende yönetildiğini simgelemek amacıyla kullanılmıştır. Ayrıca, bu sembol Roma İmparatorluğu'nun iki kanadına birden hükmetme iddiasını da ifade ediyordu: bir baş Batı Roma İmparatorluğu'nu, diğer baş ise Doğu Roma İmparatorluğu'nu temsil ediyordu.

Bizans tarihini en iyi anlatan kitaplardan bazıları şunlardır: 1. "Bizans: Bir Ortaçağ İmparatorluğunun Şaşırtıcı Yaşamı" - Judith Herrin. 2. "İslam-Bizans İlişkileri" - Casim Avcı. 3. "Bizans Döneminde Anadolu İktisadi ve Sosyal Yapı (900-1261)" - Mehmet Murat Baskıcı. 4. "Bizans'ın Gizli Tarihi" - Prokopius.

Battal Gazi, intikamını Bizans imparatoru şövalye Alyon'un kardeşi şövalye Andrea'dan aldı.

Bathonea antik kentinde çeşitli dönemlerde farklı topluluklar yaşamıştır: 1. Hititler: 2013 yılında yapılan kazılarda, Orta Anadolu'da yaşayan Hititlere ait malzemeler bulunmuştur. 2. Mikenler ve Kıbrıslılar: Kazılarda bu medeniyetlere ait kalıntılar da ortaya çıkarılmıştır. 3. Vikingler: Bizans devrinde büyük limanı kullanmışlardır. 4. Osmanlı ve Bizans Dönemi: Kazılarda bu dönemlere ait yapı kalıntıları da tespit edilmiştir.

Derzin Kalesi'nin hikayesi şu şekildedir: Derzin Kalesi, Siirt ili Baykan ilçesinin 8 km doğusunda, Adakale Köyünün yakınında yer almaktadır. Ancak, yapı üslubundan kalenin Bizans döneminde yapıldığı sanılmaktadır. Derzin Kalesi, Zirki Aşireti'nin bölgeyi fethetmesiyle kurulan Derzini Beyliği ile de ilişkilidir.

Simena antik kentinde tarih boyunca çeşitli medeniyetler yaşamıştır. Likya Birliği döneminde kurulan kent, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde de önemini korumuştur. Öne çıkan gruplar: - Antik Dönem: Simena, Likya uygarlığının önemli bir kenti olarak anılmıştır. - Orta Çağ: Bizanslılar tarafından da kullanılmıştır. - Günümüz: Günümüzde hala yaşayan bir köy olarak varlığını sürdürmektedir.

1 bin yıl önce Türkiye'de Bizanslılar, Ermeniler, Gürcüler, Asurlular ve Rumlar gibi topluluklar yaşamaktaydı. Ayrıca, 1071 Malazgirt Muharebesi'nden önce Anadolu'da Selçuklu Hanedanı da bulunmaktaydı. Bu dönemde Türkiye topraklarında dinozorlar bulunmamaktadır, çünkü dinozorlar çağında Türkiye toprakları denizlerle kaplıydı.

"İstanbul'un Renkli Hazineleri" kitabı, İstanbul'daki Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu'na ait mozaik ve çini örneklerini anlatmaktadır. Kitapta yer alan konular şunlardır: - Bizans'ta Mozaik ve Çini. - İstanbul Camilerinde Çini. - İstanbul Türbelerinde Çini. - Topkapı Sarayı'nda Çini. - Sivil Mimaride Çini. Bu eserler, şehrin sanatsal gelişiminin sürekliliğini ve iki medeniyetin sanatta birbirini tamamlayıcılığını göstermektedir.

Roma İmparatorluğu, 395 yılında Doğu ve Batı olarak ikiye ayrıldıktan sonra şu olaylar meydana geldi: 1. Batı Roma İmparatorluğu: Zayıflamaya başladı ve 476 yılında Germen kabilesi Odoacer tarafından yıkıldı. 2. Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans): Daha güçlü kaldı ve varlığını 1453 yılına kadar sürdürdü, bu tarihte Osmanlı Devleti'nin fethiyle yıkıldı. 3. Yönetim Değişikliği: İmparatorluğun bölünmesi, merkezi otoritenin zayıflamasına ve gücün orduya geçmesine yol açtı. 4. Barbar İstilaları: İmparatorluğun kuzey sınırlarındaki barbar varlığı arttı ve bu durum, imparatorluğun savunmasını zorlaştırdı.